Như thông tin đã công bố, Tổng thống Trump chính thức áp mức thuế 20% lên các mặt hàng “Made in Vietnam và 40% đối với những mặt hàng transhipping.
Song, đến thời điểm hiện tại, vẫn còn một số chi tiết quan trọng chưa được công bố và định nghĩa rõ ràng, nhất là tiêu chí xác định hàng hóa transshipping mà phía Mỹ đề cập đến.
Nếu so với con số 46% mà chính quyền Trump từng tuyên bố trước đây, con số 20% đối với hàng “Made in Vietnam” và 40% đối với hàng transshipping rõ ràng là một bước giảm đáng kể.
Song, liệu có đúng là mọi thứ thực sự trở nên tốt hơn không?
Theo nhận định của giới phân tích, ở ngắn hạn, việc mức thuế được giảm xuống còn 20% là một bước giảm đáng kể, giúp các doanh nghiệp Việt Nam tránh được gánh nặng tài chính lớn hơn. Lợi ích này đặc biệt rõ rệt khi xét đến thực tế rằng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam năm 2024 đạt 136,6 tỷ USD, tăng 19,3% so với năm trước đó. Bên cạnh đó, điều này cũng tránh gây ra ảnh hưởng dây chuyền, tức nguy cơ mất việc làm hàng loạt khi một số nguồn tin cho hay, nếu đơn hàng từ Mỹ giảm 20% thì ước tính có tới 500.000 việc làm bị mất.
Theo giới phân tích, mức thuế 46% có thể làm giảm đáng kể sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam, trong khi mức thuế 20% vẫn cho phép Việt Nam duy trì một phần lợi thế nhất định.
Ông Hồ Quốc Tuấn, giảng viên Đại học Bristol (Anh) cho rằng, so với bối cảnh cách đây trước đây, khi các cố vấn thương mại Mỹ công khai nêu đích danh Việt Nam như một điểm trung chuyển (transshipping) cần siết chặt, thì việc hai bên đạt được thỏa thuận ở mức thuế 20% đã là một thành công đáng kể. Thậm chí, mức 40% với hàng hóa transshipping cũng được xem là tích cực, ông nói.
Về dài hạn, việc tránh được mức thuế “kịch trần” 46% không chỉ là thắng lợi trên bàn đàm phán thương mại, mà còn mang ý nghĩa quan trọng trong việc “bảo toàn” đà tăng trưởng kinh tế. Trước đó, nhiều nhà kinh tế đã cảnh báo rằng các biện pháp thuế quan đối ứng có thể tác động tiêu cực đến triển vọng GDP năm 2025. Theo một nghiên cứu, nếu Việt Nam phải đối mặt với mức thuế cao như 46%, tăng trưởng kinh tế có thể sụt giảm tới 1,2 điểm phần trăm.
Nếu so với mức “án treo” 46%, mức thuế 20% rõ ràng là một sự thỏa hiệp đáng mừng. Tuy nhiên, nếu đặt lên bàn cân với mức thuế thấp như trước đây, thì “tin vui” này lại trở nên kém vui.
Việc từ thuế rất thấp chuyển sang bị áp thuế 20% là bài toán nan giải với các doanh nghiệp xuất khẩu. Dù tránh được kịch bản xấu nhất, mức thuế mới vẫn là một gánh nặng chi phí đáng kể, đặc biệt đối với những ngành có biên lợi nhuận mỏng.
Trước đó, trong một báo cáo của SSI, đối với kịch bản áp thuế 20%, lợi nhuận của 80 doanh nghiệp trong phạm vi nghiên cứu dự kiến sẽ tăng khiêm tốn, tăng 13,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, các doanh nghiệp trong nhóm ngành y tế, hàng tiêu dùng thiết yếu và công nghiệp - những ngành phụ thuộc mạnh vào xuất khẩu Mỹ được dự báo có mức tăng trưởng thấp trong năm nay, lần lượt là 0,7% và 7,2%.
Bên cạnh đó, câu chuyện xác định như nào là transshipping vẫn đang là vấn đề mà các doanh nghiệp quan tâm. Theo Chứng khoán SHS, trên thực tế, không ít mặt hàng xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc các nước thứ ba, trải qua công đoạn gia công hoặc lắp ráp cuối cùng tại Việt Nam trước khi xuất xưởng. Ngoài ra, một nghiên cứu từ Harvard Business School cho thấy, vào năm 2021, có khoảng 16% kim ngạch hàng Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ, tương đương 15,5 tỷ USD, thực chất là hàng Trung Quốc được gắn nhãn “Made in Vietnam”.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trương Đắc Nguyên - Giám đốc đầu tư của Blue Horizon Financial nhận định điều quan trọng là Mỹ định nghĩa thế nào là transshipping. “Đối với trường hợp hàng Trung Quốc chỉ được dán lại nhãn ‘Made in Vietnam’ mà không qua bất kỳ công đoạn sản xuất nào để thay đổi bản chất hàng hóa, đây rõ ràng là gian lận. Song, cũng có những lô hàng được đưa vào Việt Nam để sản xuất, gia công thêm hoặc lắp ráp lại thành một sản phẩm mới hoàn toàn rồi mới xuất sang Mỹ. Đây là hoạt động sản xuất thực chất và hoàn toàn hợp pháp”, ông Nguyên cho hay.
Trong câu chuyện transshipping, Mỹ mới là bên nắm quyền “cầm cân nảy mực” để quyết định đâu là trung chuyển trá hình và đâu là sản xuất thực chất.
Trong kịch bản tiêu cực, nếu phía Washington siết chặt tiêu chuẩn về xuất xứ, thì ngay cả những sản phẩm đã qua công đoạn gia công tại Việt Nam cũng có thể bị coi là không đủ điều kiện “Made in Vietnam”.
Điều này đặt doanh nghiệp Việt vào thế rủi ro cao: nếu không chứng minh được xuất xứ một cách minh bạch và có hệ thống truy xuất rõ ràng, hàng hóa, dù được sản xuất hợp pháp tại Việt Nam, vẫn có thể bị đánh mức thuế trừng phạt 40%, giống như hàng né thuế.
“Nói cách khác, Việt Nam đang bị đặt vào thế phải giải trình rất kỹ nhưng lại không được nắm quyền chủ động trong cuộc chơi”, ông Nguyên nhận định.
Tuy nhiên, sức ép này cũng có thể là động lực để Việt Nam tự làm mới mình. Cú huých từ thuế quan Mỹ có thể trở thành đòn bẩy để Việt Nam thoát khỏi “cái bóng” công xưởng lắp ráp giá rẻ, tiến tới một nền sản xuất có chiều sâu, giá trị gia tăng cao hơn và ít tổn thương trước các cú sốc thương mại.
Nhiều chuyên gia cho rằng, đã đến lúc Việt Nam tái định hình chính sách thu hút FDI, không còn chạy theo số lượng hay ưu đãi bằng mọi giá, mà cần lựa chọn các dự án sản xuất sâu, có khả năng tạo liên kết với doanh nghiệp nội địa và nâng tỷ lệ nội địa hóa thực chất. Đồng thời, cần hạn chế làn sóng FDI tràn vào các ngành dễ bị cáo buộc “né thuế” như gỗ, dệt may từ Trung Quốc, vốn đang làm dấy lên lo ngại Việt Nam trở thành “trạm trung chuyển” thay vì điểm đến sản xuất đúng nghĩa.
Nguy cơ sẽ biến thành cơ hội khi Việt Nam có thể tận dụng sức ép hiện tại để thúc đẩy chuyển đổi nền sản xuất, từ lắp ráp sang chế tạo, từ gia công sang sáng tạo, và từ phụ thuộc sang tự chủ chuỗi giá trị. Nói cách khác, đây là thời điểm chúng ta cần sự lựa chọn chiến lược, hoặc tiến lên, hoặc tụt lại phía sau.
Tags:
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đặc biệt của Bitcoin khi thị trường bước sâu vào chu kỳ hậu Halving 2024. Không chỉ biến động về giá, Bitcoin trong năm nay còn cho thấy sự thay đổi căn bản về vai trò: từ một tài sản mang tính đầu cơ mạnh sang một cấu phần ngày càng gắn với hệ thống tài chính truyền thống.
(VNF) - Giữa làn sóng tăng vốn kéo dài của ngành chứng khoán, các công ty chứng khoán ngoại lại lựa chọn đứng ngoài quan sát với rất ít động thái nhập cuộc.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
(VNF) - Vingroup hiện sở hữu quy mô vốn hoá lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời cũng là doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ cao nhất. Trong khi đó, giá trị tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng lập kỷ lục mới ở mức 27,1 tỷ USD.
(VNF) - Bộ Tài chính đề xuất công chức thuế được hưởng hỗ trợ hàng tháng bằng 100% mức lương, thu nhập này được miễn thuế thu nhập cá nhân và các nghĩa vụ tài chính khác.
(VNF) - Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng đang tạo ra nhiều tranh luận về tính phù hợp. Cơ quan quản lý kỳ vọng chính sách sẽ giảm áp lực chi phí, hỗ trợ khu vực hộ kinh doanh phục hồi, nhưng nhiều ý kiến cho rằng mức 500 triệu vẫn còn thấp so với thực tế quy mô và dòng tiền hiện nay.
(VNF) - Một xu hướng tài chính âm thầm nhưng mạnh mẽ đang diễn ra trong giới trẻ Việt Nam: họ bắt đầu tích sản ngày càng sớm, từ khi còn là học sinh, sinh viên. Không còn đợi có nhiều tiền mới đầu tư, nhiều bạn trẻ lựa chọn mua từng phân, từng chỉ vàng, hoặc trích những khoản rất nhỏ mỗi tháng để tích lũy cho tương lai.
(VNF) - PYN Elite Fund đưa cổ phiếu FPT trở lại vị thế trọng tâm trong danh mục chỉ vài tháng sau khi “chốt lời” cổ phiếu này ở vùng giá đỉnh và cảnh báo về rủi ro bong bóng công nghệ.
(VNF) - Ông Lê Văn Tuấn – đại diện Keytas khuyên rằng, hộ kinh doanh cần hiểu nguyên tắc và chủ động trong việc kiểm kê hàng tồn kho khi thời gian chuyển đổi mô hình quản lý thuế sắp đến gần.
(VNF) - Tuần vừa qua, cổ phiếu TAL tiếp tục phá đỉnh, qua đó góp mặt trong danh sách cổ phiếu tăng mạnh nhất sàn HoSE.
(VNF) - Tuần giao dịch đầu tiên của tháng 12, làn sóng thoái vốn và M&A tiếp tục là động lực đẩy nhiều cổ phiếu tăng mạnh.
(VNF) - Ông Trần Đức Trung - CEO Công ty YPFP, chuyên gia tài chính cá nhân của FIDT - cho rằng người trẻ không cần bắt đầu bằng kiến thức tài chính phức tạp. Điều quan trọng nhất là hiểu rõ thu - chi, xây nền tảng an toàn trước khi nghĩ tới đầu tư. Khi nắm được rủi ro, có kế hoạch cụ thể và đầu tư từng bước, nỗi sợ thua lỗ tự nhiên sẽ giảm đi.
(VNF) - Ở tuổi 30, sở hữu gần 3 tỷ đồng cùng thu nhập 60-80 triệu mỗi tháng, một cô gái trẻ tại Hà Nội đang đứng trước quyết định lớn: nên chọn một căn chung cư để ổn định cuộc sống hay đầu tư đất để tài sản tăng tốc trước khi lập gia đình.
(VNF) - Bộ Tài chính đã ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về thuế, hoá đơn, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung vướng mắc của người nộp thuế trong thời gian vừa qua.
(VNF) - Ông Lâm Anh Tuấn - Founder Financial Planner - chia sẻ với VietnamFinance cách hiểu đúng về tâm lý chi tiêu, nhận diện "bẫy cuối năm" và áp dụng những nguyên tắc đơn giản để tận hưởng mùa lễ hội mà không rơi vào vòng xoáy chi tiêu thiếu kiểm soát.
(VNF) - Mức tăng trưởng GDP 10% được đánh giá là đầy tham vọng, phản ánh kỳ vọng lớn vào sức bật của nền kinh tế khi bước vào chu kỳ phát triển mới.
(VNF) - Theo quy định mới, các hành vi vi phạm bị xử phạt trong một vụ việc vi phạm hành chính thì chỉ bị xử phạt về một hành vi không lập hoá đơn có khung tiền phạt tương ứng với số lượng hoá đơn đã lập không đúng thời điểm.
(VNF) - Cổ phiếu VIC của Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần tăng kịch trần 6,97%, qua đó lập đỉnh mới ở mức 142.800 đồng/cp, một mình mang lại 9,26 điểm cho VN-Index.
(VNF) - Ông Nguyễn Văn Được – Trọng Tín Tax cho rằng, việc trích 0,1-0,2% số thu thuế GTGT nội địa thực hiện chương trình hoá đơn may mắn là chính sách “đột phá của đột phá” nhằm nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế.
(VNF) - Dù đã tăng tới 7 lần từ vùng đáy, cổ phiếu VIC vẫn được giao dịch sôi động, cho thấy lực cầu mạnh bất chấp ở vùng giá cao.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, Luật sư Nguyễn Ngọc Hà cho rằng, ngưỡng chịu thuế 500 triệu đồng/năm cho hộ kinh doanh là phù hợp trong bối cảnh hiện nay, nhưng để phát huy hiệu quả, cần kết hợp với các giải pháp về quản lý thuế, chống thất thu và hỗ trợ chuyển đổi hộ kinh doanh lên mô hình doanh nghiệp khi đạt đến quy mô nhất định, nếu không ngân sách sẽ đứng trước nguy cơ thất thu.
(VNF) - Danh mục Quỹ ETF KPHO được kết hợp giữa Quỹ ETF DCVFM VN Diamond (đại diện cho nhóm cổ phiếu tăng trưởng cao mà quỹ ngoại không được mua trực tiếp) và nhóm các cổ phiếu tăng trưởng có thể mua được trên thị trường.
(VNF) - Chủ thương hiệu Campus - Tập đoàn Kokuyo (Nhật Bản) muốn sở hữu 65% vốn của Tập đoàn Thiên Long, dự chi 4.600 tỷ đồng.
(VNF) - Khán phòng tổ chức sự kiện “MCH Roadshow – Niêm yết HoSE & Câu chuyện tăng trưởng” chật kín, cho thấy mức độ quan tâm lớn của các nhà đầu tư về kế hoạch lên sàn HoSE của MCH.
(VNF) - Diễn đàn Triển vọng Thị trường Vốn Việt Nam 2026 diễn ra vào 13h00 ngày 12/12 sẽ quy tụ các nhà quản lý, chuyên gia, doanh nhân để cùng bàn thảo những giải pháp mang tính đột phá nhằm đưa thị trường vốn Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới.
(VNF) - Đà Nẵng đã sử dụng một phần khối nhà 8 tầng thuộc Công viên phần mềm số 2 làm trụ sở tạm của Trung tâm tài chính quốc tế và các cơ quan, tổ chức liên quan.
