Thông tin trên được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định trong chia sẻ về định hướng phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam trong thời gian tới.
Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, mặc dù còn rất non trẻ nếu so với lịch sử hàng trăm năm của thị trường bảo hiểm thế giới, song phải khẳng định thị trường bảo hiểm Việt Nam đã trải qua hơn 1/4 thế kỷ với sự tăng trưởng cao và tương đối ổn định. Mức tăng trưởng của thị trường này đạt bình quân 20%/năm, cơ bản hoàn thành các mục tiêu đề ra tại chiến lược phát triển thị trường bảo hiểm giai đoạn 2011 - 2020.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Tài chính cũng nhấn mạnh cần thẳng thắn thừa nhận, trong quá trình tăng trưởng nhanh về “lượng”, thì “chất” chưa có sự phát triển tương xứng. Điển hình là thời gian vừa qua, thị trường bảo hiểm, đặc biệt là BHNT đã phát sinh một số vấn đề về chất lượng hoạt động tư vấn, cũng như dịch vụ chăm sóc và giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng.
“Nếu như trước đây, thị trường chỉ có kênh đại lý truyền thống, thì thời gian qua đã hình thành thêm nhiều kênh phân phối khác là các đại lý tổ chức mà điển hình là kênh phân phối qua ngân hàng (bancassurance). Bancassurance giúp hoạt động khai thác bảo hiểm trở nên đa dạng, nhưng cũng tạo ra sự phức tạp hơn trong thời gian gần đây. Do đó, chúng ta phải nhìn nhận lại và chấn chỉnh để hoạt động lành mạnh, đúng hướng”, ông Phớc nói.
Đánh giá về chất lượng đại lý bảo hiểm, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết chất lượng đại lý bảo hiểm đã có sự cải thiện. Nhiều DNBH đã đầu tư cho khâu đào tạo đại lý, đầu tư cho công nghệ thông tin, tăng chất lượng cung cấp dịch vụ và chăm sóc khách hàng.
Tuy vậy, bên cạnh đó, vẫn tồn tại một số đại lý bảo hiểm hoạt động với chất lượng chưa cao.
Đáng chú ý, Bộ trưởng đánh giá, nhiều DNBH chỉ chú trọng vào đào tạo đại lý theo hướng làm sao để bán được sản phẩm, có nghĩa là đào tạo thiên lệch về kỹ năng bán hàng, hơn là chú trọng nền kiến thức kinh tế, kiến thức chuyên môn bảo hiểm, cũng như đạo đức nghề nghiệp. Mặt khác, một số DNBH chú trọng nhiều hơn tới doanh thu, lợi nhuận đại lý thu về, mà lơ là việc kiểm soát, giám sát hoạt động, chất lượng tư vấn, chăm sóc khách hàng của đại lý.
“Đại lý bảo hiểm không đảm bảo tiêu chuẩn, chưa tư vấn đầy đủ, khách quan, nhất là các sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Mặt khác, có không ít khách hàng chưa quan tâm tìm hiểu kỹ, còn có tâm lý cả tin, cả nể khi ký hợp đồng bảo hiểm. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến những bức xúc mà dư luận phản ánh trong thời gian qua, làm giảm vai trò, bản chất thực và tính nhân văn của bảo hiểm. Do vậy, đây là vấn đề thị trường phải thực sự thay đổi một cách mạnh mẽ. Các DNBH cần phải nâng cao nhận thức, rà soát lại, có giải pháp để nâng cao chất lượng đại lý. Về phía cơ quan quản lý nhà nước, chúng tôi sẽ chấn chỉnh và xử lý thật nghiêm các DNBH để xảy ra sai phạm”, ông Phớc nhấn mạnh.
Riêng kênh bancassurance, Bộ trưởng nhận định đây là một kênh tiềm năng. Ở nhiều quốc gia trên thế giới, bancassurance đã khẳng định được hiệu quả tốt. Ở Việt Nam, kênh này mới phát triển trong những năm gần đây nhưng có sự phát triển nhanh, mang lại doanh thu không nhỏ cho các ngân hàng và DNBH. Đây là cơ hội cho thị trường bảo hiểm đa dạng hóa kênh phân phối.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng chỉ ra trong triển khai thực tế, kênh bancassurance còn có nhiều vấn đề cần phải thay đổi, hoàn thiện để phát triển minh bạch, đúng định hướng. Trên thực tế, các cơ quan quản lý chuyên ngành cũng đã nhìn thấy những vấn đề phát sinh và khẩn trương vào cuộc để thay đổi. Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước cũng đã nhiều lần làm việc với nhau và có văn bản chấn chỉnh các ngân hàng thương mại (NHTM), DNBH phải nghiêm chỉnh chấp hành, tuân thủ pháp luật, cấm các hành vi mời chào, lôi kéo, tư vấn không đầy đủ (hay gọi nôm na là “ép”) khách hàng mua bảo hiểm dưới mọi hình thức.
Bộ trưởng Phớc cũng cho biết Bộ Tài chính đã chỉ đạo Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm tăng cường hoạt động quản lý, giám sát hoạt động này.
Đối với công tác hoàn thiện pháp lý, nhiều quy định mới về đại lý bảo hiểm (bao gồm cả bancassurance) đã được cụ thể hóa theo hướng chặt chẽ, đầy đủ hơn trong các dự thảo văn bản hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi. Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và kỳ vọng sẽ được ban hành sớm để chấn chỉnh hoạt động, tăng cường chất lượng theo hướng bảo vệ quyền lợi khách hàng của kênh phân phối này.
"Thị trường bảo hiểm Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn đầu phát triển, do vậy, sẽ còn rất nhiều việc phải làm, vừa làm vừa hoàn thiện để từng bước đạt được các mục tiêu mà Chiến lược phát triển thị trường bảo hiểm đến năm 2030 đã được Chính phủ phê duyệt.
"Để đạt được các mục tiêu lớn đề ra, thị trường bảo hiểm vẫn còn nhiều thách thức cần hoàn thiện và xứng tầm hơn với tiềm năng, lợi thế của Việt Nam như chất lượng nhân lực, cơ sở dữ liệu thị trường, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường quản trị rủi ro và tính minh bạch của các DNBH... Đây là các vấn đề rất cần thiết, là cơ sở vững chắc để thị trường bảo hiểm phát triển bền vững, phát huy vai trò là “bà đỡ”, góp phần phát triển ổn định và bền vững cho các chủ thể khác trong các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế", ông Phớc cho hay.
Ông Hồ Đức Phớc khẳng định để đạt được mục tiêu phát triển chất lượng, bền vững, thì không thể thay đổi ngay trong “ngày một, ngày hai” mà cần một quá trình, làm từng bước. Trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm Việt Nam đặt chất lượng phát triển lên hàng đầu, nhưng để “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, thì cần các giải pháp đồng bộ từ cả phía cơ quan quản lý, sự chung tay vào cuộc thực sự của cả các DNBH, ngân hàng thương mại, Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam và người tham gia bảo hiểm.
"Cơ quan quản lý đã và tiếp tục yêu cầu rà soát, tăng cường công tác thanh tra, giám sát hoạt động của các DNBH và tiến hành xử lý nghiêm minh nếu phát hiện các trường hợp đại lý bảo hiểm sai phạm quy định pháp luật.
Về phía doanh nghiệp, các DNBH cần rà soát lại các sản phẩm bảo hiểm, đơn giản hoá quy tắc, điều khoản, tăng cường việc công khai, minh bạch thông tin về sản phẩm bảo hiểm và hoạt động của mình. DNBH phải rà soát, nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng, hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, quy định nội bộ, chính sách về quản trị rủi ro, đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật; thường xuyên đào tạo, đào tạo lại, nâng cao chất lượng đào tạo các đại lý để tăng chất lượng tư vấn và dịch vụ khách hàng", vị Bộ trưởng nói.
