Cách nông dân chống hạn bằng đổi mới sáng tạo tại Tây Nguyên
Hoàng Ngân -
01/08/2025 16:19 (GMT+7)
(VNF) - Từng là vùng đất trù phú với những trang trại cà phê và lớp đất đỏ bazan màu mỡ, Tây Nguyên đang dần trở nên khô cằn. Biến đổi khí hậu đã biến khu vực nông nghiệp thịnh vượng này thành một trong những vùng bị hạn hán nghiêm trọng nhất cả nước.
Kể từ năm 2021, dự án SACCR – viết tắt của “Tăng cường khả năng chống chịu của nông nghiệp quy mô nhỏ trước tình trạng bất an về nước do biến đổi khí hậu tại khu vực Tây Nguyên và Duyên hải Nam Trung Bộ Việt Nam” – đã giúp hàng ngàn hộ gia đình sinh tồn và thích nghi.
Dự án do Quỹ Khí hậu Xanh tài trợ, được UNDP triển khai phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (MAE), mang nước, đào tạo và phương pháp canh tác bền vững đến những cộng đồng dễ bị tổn thương nhất ở Việt Nam.
Khi giếng cạn khô
Tại những nơi như Đắk Lắk và Đắk Nông, hạn hán kéo dài và lượng mưa thất thường đã làm cạn kiệt nguồn nước mặt và nước ngầm. Người nông dân từng phụ thuộc vào giếng khoan và hồ chứa giờ đây vật lộn với tưới tiêu cho đồng ruộng.
“Trước đây, chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào giếng và hồ chứa để tưới tiêu, nhưng hạn hán kéo dài đã làm cạn kiệt những nguồn nước đó,” ông Y Prung Eban, Phó chủ tịch xã Ea Kênh, huyện Krông Pắc, tỉnh Đắk Lắk, chia sẻ.
“Nhiều gia đình khoan giếng sâu hơn nhưng vẫn không đủ nước. Thế nhưng, kể từ khi có dự án SACCR, chúng tôi đã có hệ thống tưới tiêu bằng nước mưa và nguồn nước dự trữ giúp cây trồng không bị chết khô. Năng suất tăng rõ rệt, giúp nông dân cải thiện thu nhập”, ông cho biết thêm.
Ông Y Prung Eban, Phó chủ tịch Ea Kênh
Tình trạng thiếu nước không chỉ ảnh hưởng đến mùa màng, mà còn làm thay đổi cả cuộc sống thường nhật. Phụ nữ ở các vùng nông thôn phải đi bộ hàng giờ để lấy nước. Trẻ em phải nghỉ học để phụ giúp gia đình. Những áp lực này càng làm gia tăng nghèo đói và khó khăn trên toàn khu vực.
Cách tiếp cận mới về nước và canh tác
Sự xuất hiện của dự án SACCR nhằm mục tiêu giải quyết những trở ngại đó. Dự án mang đến các giải pháp lâu dài: ao chứa nước, hệ thống tưới nhỏ giọt và đào tạo về canh tác thích ứng với khí hậu.
“Những ao chứa nước mới không chỉ cung cấp nguồn nước tưới ổn định cho nông dân mà còn nâng cao năng suất cây trồng, cải thiện đáng kể đời sống cộng đồng địa phương,” ông Y Prung Êban nói thêm.
Dự án cũng triển khai các khóa đào tạo về nông nghiệp thông minh với khí hậu, quản lý đất và sinh khối thông qua mô hình “Trường học đồng ruộng”. Các buổi học này giúp nông dân biết cách giữ ẩm cho đất, luân canh cây trồng, quản lý sinh khối và sử dụng giống cây trồng chịu hạn tốt hơn. Những loại cây mới như sầu riêng, bơ và hồ tiêu mang lại giá trị thị trường cao hơn và thu nhập ổn định hơn.
Bà Triệu Thị Gến, một nông dân dân tộc Dao tại xã Ea Sô, đã chứng kiến hiệu quả rõ rệt từ dự án. “Trước đây, gia đình tôi gặp nhiều khó khăn vì thiếu nước tưới,” bà kể. “Nhưng từ khi được hỗ trợ ao trữ nước và hệ thống tưới nhỏ giọt, cây trồng phát triển tốt hơn nhiều. Thu nhập của gia đình tăng lên đáng kể”, bà Gến chia sẻ.
Niềm vui của bà Triệu Thị Gến – thôn 2 xã EaSo khi ruộng bắp được mùa
Tại Đắk Nông, dự án tập trung vào hai cây trồng chủ lực: cà phê và hồ tiêu. Mười mô hình tưới tiết kiệm nước được triển khai cho cà phê và bảy mô hình cho hồ tiêu. Nông dân còn được cung cấp vật tư nông nghiệp chất lượng cao thông qua đấu thầu tại địa phương. Mười bảy hộ gia đình tham gia các mô hình thí điểm này.
Với sự đào tạo bài bản, nông dân được nâng cao kỹ thuật chăm sóc cây trồng. Năng suất tăng 20%. Riêng với cà phê, hiệu quả kinh tế tăng 15,2% so với phương pháp truyền thống. Trên diện tích nửa hecta, lợi nhuận đạt 45,2 triệu đồng (tương đương khoảng 1800 USD) — một bước tiến lớn với nông hộ quy mô nhỏ.
Hướng tới phát triển lâu dài
Trên khắp vùng Tây Nguyên, SACCR đã giúp tăng năng suất cây trồng từ 20 đến 30% tại các khu vực được hỗ trợ. Với nguồn nước ổn định hơn và kỹ thuật mới, nhiều gia đình có thu nhập cao hơn và bớt lo lắng về hạn hán.
Ao riêng của dự án SACCR tài trợ cho gia đình người dân tại xã EaSo
Quan trọng không kém, dự án đang thay đổi tư duy của người dân về canh tác trong bối cảnh khí hậu đang thay đổi. Các cộng đồng đang học cách trồng nhiều lương thực hơn và bảo vệ nguồn nước, đất đai cho tương lai.
“Dự án này không chỉ là một giải pháp tạm thời, mà còn là nền tảng để nông dân tự chủ hơn trong sản xuất,” ông Phó Chủ tịch xã Ea Kênh khẳng định. “Với những thay đổi tích cực mà SACCR mang lại, chúng tôi tin rằng Tây Nguyên sẽ phục hồi và phát triển trong những năm tới.”
Từ khủng hoảng đến niềm tin
Trong nhiều thập kỷ, Tây Nguyên đã chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thời tiết cực đoan. Nhưng với sự hỗ trợ, khu vực này đang dần hồi sinh. Không chỉ mang nước đến, dự án SACCR còn mang lại nhiều hy vọng. Dự án giúp hàng chục ngàn người dân giành lại đất canh tác, bảo vệ mùa màng và tái thiết cuộc sống.
Từ một vùng đất từng nứt nẻ vì hạn hán, nơi đây đang từng bước hồi sinh. Quá trình tái sinh này được dẫn dắt bởi hạ tầng được cải thiện và chính những người dân địa phương – những người đang kiên trì vun đắp khả năng chống chịu, từ mảnh ruộng nhỏ nhất.
Với những kết quả đạt được, SACCR không chỉ là minh chứng cho sự thành công của một dự án, mà còn là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho những sáng kiến phát triển nông nghiệp bền vững trên khắp Việt Nam.
(VNF) - Bão số 13 gây mưa lũ nghiêm trọng tại miền Trung và Tây Nguyên, nhiều khu vực vẫn ngập sâu, thiếu nước sạch và lương thực. Trước tình hình khẩn cấp, Vinamilk đã kịp thời hỗ trợ 48 tấn sữa và nước uống, bàn giao tại Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và địa phương các tỉnh Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk để kịp thời chuyển đến bà con vùng lũ.
(VNF) - Người có xe máy xăng khi chuyển sang xe điện có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên sẽ được hỗ trợ tiền tối đa 5 triệu đồng, theo dự thảo của HĐND TP. Hà Nội.
(VNF) - Trong khuôn khổ Khóa họp lần thứ 3 Ủy ban hỗn hợp về hợp tác kinh tế - thương mại Việt Nam - Đức nhằm rà soát tiến độ hợp tác, tháo gỡ vướng mắc và xác định các trọng tâm ưu tiên trong giai đoạn tới, đoàn Việt Nam đã đề nghị Đức tiếp tục hỗ trợ duy trì môi trường giao thương ổn định, đồng thời tăng cường chia sẻ thông tin chính sách để các doanh nghiệp hai bên khai thác hiệu quả hơn những ưu đãi mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Tuần qua, nhiều thông tin đáng chú ý liên tiếp xuất hiện: vợ chồng chủ thẩm mỹ viện Mailisa bị khởi tố tội buôn lậu, Shark Thủy bị kết luận lừa hơn 10.000 nhà đầu tư, trong khi tài sản tỷ phú Phạm Nhật Vượng tăng mạnh và HAGL của “bầu” Đức báo lãi kỷ lục. Những biến động trái chiều này tiếp tục thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận và giới đầu tư.
(VNF) - Trong bản kế hoạch 3 năm mới nhất, trùm bán lẻ Thái Lan Central Retail dự kiến tăng gấp đôi vốn đầu tư vào Việt Nam so với kế hoạch trước đó, nhằm mở thêm 10–12 trung tâm thương mại GO! và 23–25 siêu thị Mini go!.
(VNF) - Cục Thuế vừa có văn bản đề nghị Thuế các tỉnh, thành phố xây dựng sớm ban hành bảng giá tính lệ phí trước bạ ô tô, xe máy mới áp dụng từ ngày 1/1/2026.
(VNF) - Tính từ đầu tháng 11/2025 đến nay, giá vàng miếng SJC và vàng nhẫn SJC đều tăng khoảng 2 triệu đồng/lượng ở cả hai chiều mua vào – bán ra. Song, giá vàng trong nước vẫn chưa lấy lại được mốc cao kỷ lục 154,5 triệu đồng/lượng.
(VNF) - Món quà mà CT Group gửi tặng Đại học Cần Thơ mang một ân tình đặc biệt, không chỉ là lời tri ân chân thành gửi đến thầy cô đã và đang miệt mài cống hiến cho ngành giáo dục, đó còn là tâm huyết của CT Group chắp cánh ước mơ công nghệ cho thế hệ tương lai.
(VNF) - Ba tháng kể từ khi chính thức đi vào hoạt động, Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) đã chứng minh năng lực kết nối, tổ chức và vận hành chuẩn quốc tế bằng loạt “phép thử” quy mô lớn. Không chỉ là “kỳ quan” quy mô Top 10 thế giới, VEC đang trở thành điểm hẹn quốc gia và quốc tế, nơi khởi động kỷ nguyên kinh tế Expo của Việt Nam.
(VNF) - Từ ngày 11 đến ngày 15/11/2025, Tổng Công ty Phát điện 3 (EVNGENCO3) đã huy động lực lượng từ các đơn vị trực thuộc Công ty EPS, Nhiệt điện Phú Mỹ, Nhiệt điện Vĩnh Tân, Thủy điện Buôn Kuốp, Nhiệt điện Bà Rịa và Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh (đơn vị liên kết đứng chân trên đị bàn) đến các tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Quảng Ngãi, triển khai nhiều hoạt động khẩn cấp hỗ trợ giúp người dân địa phương khắc phục thiệt hại sau cơn bão số 12 và 13.
(VNF) - Trong bối cảnh thị trường lao động F&B cạnh tranh khốc liệt, Starbucks Vietnam vẫn duy trì được sức hút đáng kể: 3 năm liên tiếp được vinh danh Top 1 ngành Du lịch – Ẩm thực – Nghỉ dưỡng và giữ vị trí Top 4 “100 Nơi Làm Việc Tốt Nhất Việt Nam 2025” ở nhóm doanh nghiệp quy mô vừa.
(VNF) - Vingroup tiếp tục được vinh danh là một trong “10 Nơi làm việc Tốt nhất Việt Nam”, do mạng Cộng đồng nghề nghiệp Anphabe công bố. Đặc biệt, 5 Công ty thuộc các lĩnh vực trụ cột là VinFast, Vinhomes, Vinpearl, Vinmec và Vinschool đều giữ vị trí số 1 “Nơi làm việc Tốt nhất theo ngành”, khẳng định sức hấp dẫn và uy tín của hệ sinh thái Vingroup trên thị trường nhân sự.
(VNF) - Với cam kết xóa bỏ gần 93% thuế quan từ phía Israel, VIFTA mở ra cơ hội lớn cho nông sản Việt Nam. Các doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế giá cả để đẩy mạnh xuất khẩu rau củ quả, thịt gia cầm và thực phẩm chế biến.
(VNF) - Giá vàng trong nước liên tục được các nhà vàng điều chỉnh tăng ở cả hai chiều mua vào - bán ra khi giá vàng thế giới đang dần lấy lại "phong độ".
(VNF) - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới đang hướng về Việt Nam, nơi tuần lễ khoa học công nghệ VinFuture 2025 chuẩn bị mở màn với chuỗi tọa đàm xoay quanh những lĩnh vực trọng yếu của tương lai nhân loại.
(VNF) - Từ các livestream rầm rộ đến cáo buộc đưa thông tin sai lệch, Quang Linh, Thùy Tiên và Hằng Du Mục trở thành bị cáo trong vụ án liên quan kẹo Kera - sản phẩm được giám định “không như quảng cáo”.
(VNF) - Theo đại diện từ Bộ Công Thương, việc quản lý mua bán vàng miếng tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức, trong đó phải kể đến tình trạng găm hàng khi khan hiếm của một số doanh nghiệp.
(VNF) - Trung tâm Trọng tài Thương mại Quốc tế APEC VN chính thức ra mắt chi nhánh tại Đà Nẵng, mở ra cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại nhanh chóng, bảo mật và phù hợp thông lệ quốc tế cho doanh nghiệp miền Trung.
(VNF) - Dòng mỹ phẩm Doctor Magic từng được xem là “cỗ máy kiếm tiền” của Mailisa với lượng bán lớn và xuất hiện dày đặc trên livestream. Tuy nhiên, toàn bộ sản phẩm bất ngờ biến mất khỏi website và các gian hàng trực tuyến.
(VNF) - Bão số 13 gây mưa lũ nghiêm trọng tại miền Trung và Tây Nguyên, nhiều khu vực vẫn ngập sâu, thiếu nước sạch và lương thực. Trước tình hình khẩn cấp, Vinamilk đã kịp thời hỗ trợ 48 tấn sữa và nước uống, bàn giao tại Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và địa phương các tỉnh Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk để kịp thời chuyển đến bà con vùng lũ.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.