Chân dung tân Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Sáng 31/3, sau thể thức bỏ phiếu kín, Quốc hội đã thống nhất cao bầu ông Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, đại biểu Quốc hội khóa XIV, bí thư Thành ủy Hà Nội, giữ chức vụ Chủ tịch Quốc hội, chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia.

Ông Vương Đình Huệ sinh ngày 15/3/1957, quê quán tại xã Nghi Xuân, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An. Ông chính thức vào Đảng ngày 9/9/1985. Ông có trình độ giáo sư, tiến sỹ kinh tế và cao cấp lý luận chính trị.

Ông Vương Đình Huệ là ủy viên Trung ương Đảng các khóa X, XI, XII, XIII; ủy viên Bộ Chính trị khóa XII, XIII; đại biểu Quốc hội khóa XIII, XIV.

Ông Vương Đình Huệ từng có thời gian công tác tại trường Đại học Tài chính - Kế toán (nay là Học viện Tài chính) trong vai trò giảng viên, trưởng khoa và phó hiệu trưởng phụ trách đào tạo.

Sau đó, ông Huệ được bổ nhiệm giữ chức vụ phó tổng kiểm toán nhà nước vào năm 2001. Đến năm 2006, ông được bổ nhiệm làm tổng Kiểm toán Nhà nước.

Từ năm 2011 đến 2016, ông từng đảm nhiệm các chức vụ như Bộ trưởng Bộ Tài chính, Trưởng ban Kinh tế Trung ương.

Ngày 9/4/2016, ông Vương Đình Huệ được Quốc hội khóa XIII bầu làm Phó thủ tướng Chính phủ. Đến ngày 28/7/2016, ông được Quốc hội khóa XIV bầu lại làm Phó thủ tướng Chính phủ.

Từ ngày 1/8/2016, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phân công ông Huệ phụ trách theo dõi, chỉ đạo các lĩnh vực công tác thuộc khối kinh tế tổng hợp, bao gồm: kế hoạch; tài chính, giá cả; tiền tệ ngân hàng; thị trường chứng khoán, các nguồn đầu tư tài chính; dự báo và chính sách điều hành kinh tế vĩ mô.

Từ ngày 7/2/2020, ông Huệ được Bộ Chính trị bổ nhiệm giữ chức vụ bí thư Thành ủy Hà Nội, thay cho ông Hoàng Trung Hải. Sau đó, Thành ủy Hà Nội chỉ định ông kiêm nhiệm thêm chức bí thư Đảng ủy Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội nhiệm kỳ 2015-2020.

Dấu ấn đáng chú ý của ông Vương Đình Huệ trong sự nghiệp của ông là khoảng thời gian công tác ở Chính phủ. Trong 4 năm làm việc ở Chính phủ, cá nhân ông Vương Đình Huệ cùng với tập thể Thường trực Chính phủ và Chính phủ đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng để kinh tế vĩ mô vững chắc hơn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ nhất trong 10 năm qua.

Cụ thể, trong thời gian đầu nhiệm kỳ Chính phủ của Quốc hội khoá XIII, nợ công của quốc gia liên tục “phình to”, sát trần Quốc hội cho phép khi ở mức 64,73% GDP, nợ Chính phủ vượt trần, ở mức 53,62% GDP, cơ cấu nợ chủ yếu là nợ vay ngoài nước, thời gian vay ngắn, lãi suất cao đã gây ra áp lực trả nợ lớn, ảnh hưởng tới an toàn tài chính quốc gia và sự ổn định của kinh tế vĩ mô.

Thực hiện yêu cầu của Quốc hội và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ông Vương Đình Huệ đã nhiều lần họp với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và nhiều bộ, ngành, địa phương liên quan để cùng tìm giải pháp cơ cấu lại nợ công, kéo giảm tỉ lệ nợ công và áp lực trả nợ.

Kết quả đạt được là tích cực, khi tốc độ tăng dư nợ công chỉ khoảng 8%/năm trong giai đoạn 2016-2019 so với mức tăng rất cao 18% của giai đoạn 2011-2015. Vì thế, tỷ lệ nợ công trong 4 năm qua đều giảm qua từng năm và giảm sâu so với mức trần 65% GDP mà Quốc hội phê duyệt. Cuối năm 2019, nợ công chỉ còn khoảng 55% GDP.

Song song với đó, cơ cấu vay nợ chuyển dịch dần theo hướng tăng vay trong nước giảm rủi ro tỉ giá, hỗ trợ phát triển thị trường vốn trong nước. Năm 2011 dư nợ vay nước ngoài chiếm hơn 61%, hay năm 2016 là 60,1%, dư nợ Chính phủ thì đến nay đã đảo chiều, tỷ trọng vay trong nước cuối năm 2019 đạt 62,3% tổng dư nợ của Chính phủ.

Kỳ hạn phát hành trái phiếu Chính phủ trong nước bình quân giai đoạn 2012-2015 khoảng trên 4 năm, thì từ năm 2017 đến nay bình quân là 13,4 năm, thậm chí có kỳ hạn 20-30 năm. Không chỉ vậy, lãi suất vay đã giảm sâu khi có khoản vay lãi suất từ mức 13%/năm trong 3 năm nay còn 4,5%.

Bên cạnh vấn đề nợ công, ông Vương Đình Huệ đã tham mưu cho Chính phủ và Quốc hội ban hành Nghị quyết 42/2017/QH14 về xử lý nợ xấu của nền kinh tế, sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng được coi là một trong những điểm sáng của công tác lập pháp khoá này.

Ông Vương Đình Huệ cũng có nhiều đóng góp trong xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém, tăng năng lực cho các ngân hàng với việc Quốc hội và Chính phủ chấp thuận tăng vốn điều lệ cho các ngân hàng cổ phần thương mại nhà nước, bổ sung vốn điều lệ cho VAMC.

Qua quá trình triển khai, nợ xấu của toàn hệ thống ngân hàng giảm từ 10,08% vào năm 2012 xuống chỉ còn 1,89% cuối năm 2019 - mức bình thường, nếu tính cả nợ xấu ngoại bảng (đang nằm ở VAMC) cũng chưa tới 5% tổng dư nợ.

Trong công tác kiểm soát lạm phát, Trưởng Ban chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ Vương Đình Huệ khi đó cũng đặt ra yêu cầu cho Tổ giúp việc, Tổng cục Thống kê và Ngân hàng Nhà nước độc lập xây dựng các kịch bản tăng giá tiêu dùng khác nhau, tính cho từng quý để “bấm” số cho cả năm và thống nhất triển khai cho các năm sau. Đồng thời đẩy mạnh công khai, minh bạch trong điều hành giá của Ban chỉ đạo cũng như của các bộ, ngành, địa phương để triệt tiêu hoàn toàn lạm phát kỳ vọng - vốn là lực cản không nhỏ trong kiểm soát lạm phát ở Việt Nam.

Kết quả là chỉ số lạm phát bình quân giảm từ 4,74% năm 2016 xuống còn 3,53% năm 2017, 3,54% năm 2018 và năm 2019 là 2,79% - mức tăng thấp nhất trong 3 năm gần đây, liên tục thấp hơn chỉ tiêu lạm phát mà Quốc hội và Chính phủ yêu cầu, làm giảm sự “bốc hơi” của túi tiền người dân.

Điều đặc biệt trong 4 năm này, công tác điều hành giá của Chính phủ không chỉ nhằm một mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô mà còn hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế bằng việc tranh thủ điều chỉnh giá các dịch vụ công do Nhà nước quản lý như điện, giáo dục, y tế mà không làm ảnh hưởng tới mặt bằng giá chung.

Do vậy, thành quả của công tác điều hành giá dưới sự chỉ đạo trực tiếp của ông Vương Đình Huệ càng có ý nghĩa hơn trong bối cảnh tăng trưởng GDP 4 năm đó liên tục tăng, ở mức cao (trên 7%) và kinh tế phục hồi rõ nét hơn giai đoạn trước.