Chính phủ khuyến khích doanh nghiệp tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm

Mạnh Bôn - 04/05/2017 09:25 (GMT+7)

Ông Hoàng Hải, Phó cục trưởng Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính) nêu quan điểm xung quanh vấn đề bảo lãnh chính phủ, trong bối cảnh nợ công đang áp trần.

Ông Hoàng Hải nói:

"Nợ công nói chung, nợ bảo lãnh chính phủ (BLCP) nói riêng là nguồn vốn cần thiết và rất quan trọng bổ sung cho đầu tư phát triển, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, thúc đẩy phát triển sản xuất… Tạo điều kiện cho doanh nghiệp huy động vốn cho đầu tư phát triển đã góp phần đưa rất nhiều công trình, dự án hoàn thành, phát huy hiệu quả, bởi nếu không BLCP, doanh nghiệp rất khó tiếp cận được với nguồn vốn này, cho dù dự án đầu tư được đánh giá là có hiệu quả.

Tuy nhiên, trước áp lực nợ công tăng nhanh và đã áp sát trần, Chính phủ đã có lộ trình hạn chế nợ công, trong đó, đối với khoản vay BLCP được quản lý theo hướng siết chặt điều kiện cấp bảo lãnh, không mở rộng diện, chọn lọc có mục tiêu ưu tiên, tiến tới thu hẹp bảo lãnh, kiểm soát việc trả nợ đối với khoản vay được bảo lãnh…

Thực hiện chỉ đạo này, năm 2016, Bộ Tài chính không cấp một khoản bảo lãnh vay trong nước nào, chỉ cấp bảo lãnh cho dự án truyền tải điện vay nước ngoài trị giá 170 triệu USD, nên mức rút vốn ròng các khoản vay nước ngoài năm 2016 chỉ bằng khoảng 20% so với hạn mức dự kiến. Vì vậy, nợ BLCP/GDP đã giảm xuống chỉ còn tương đương 10,2% GDP tính đến cuối năm 2016.

Từ kết quả này, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 04/2017/NĐ-CP về cấp và quản lý bảo lãnh chính phủ theo hướng tiếp tục siết chặt cấp BLCP".

- Siết chặt theo hướng nào, thưa ông?

Ông Hoàng Hải: Nâng phí bảo lãnh tối thiểu; quy định chặt chẽ quy trình, thủ tục thẩm định cấp bảo lãnh, thế chấp tài sản và quản lý rủi ro; nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan trong toàn bộ quá trình cấp và quản lý BLCP; tăng trách nhiệm đối với ngân hàng phục vụ… Đặc biệt, kể từ tháng 3/2017, mức BLCP giảm từ 80% tổng mức đầu tư xuống còn không vượt quá 70% đối với dự án được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư; không quá 60% đối với dự án nhóm A có tổng mức đầu tư từ 2.300 tỷ đồng trở lên được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư và tối đa 50% đối với các dự án còn lại.

Đây là yêu cầu rất quan trọng, bởi một trong những yêu cầu tiên quyết để đảm bảo cam kết của chủ dự án khi được bảo lãnh là phải chứng minh được năng lực tài chính. Năng lực tài chính thể hiện không gì rõ bằng việc chủ dự án chứng minh được khả năng đóng góp về tài chính, nếu không bảo đảm được số vốn tối thiểu 30%, 40%, 50% tổng mức đầu tư dứt khoát không được cấp bảo lãnh.

- Ngoài điều kiện phải đáp ứng vốn tối thiểu tham gia vào dự án, muốn được bảo lãnh, chủ dự án phải trả phí tối thiểu lên tới 2%/năm. Ông có nghĩ rằng, những điều kiện này quá ngặt nghèo?

Trước kia Việt Nam trong giai đoạn chậm phát triển, cần nguồn vốn đầu tư rất lớn để ra khỏi danh sách chậm phát triển, nên các điều kiện BLCP được nới lỏng với mục đích hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp tiếp cận với nguồn vốn chi phí thấp, thời gian vay dài. Nhưng hiện nay, Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình, đến giữa năm nay không còn cơ hội tiếp cận với nguồn vốn giá rẻ của Ngân hàng Thế giới và đến hết năm 2018, nguồn vốn giá rẻ của Ngân hàng Phát triển châu Á dành cho Việt Nam cũng chấp dứt.

Vì thế, quan điểm tiếp cận nợ công phải có sự thay đổi, doanh nghiệp thay vì dựa vào sự hỗ trợ của Nhà nước, muốn được BLCP buộc phải đáp ứng nhiều điều kiện, trong đó có vấn đề tài chính. Các ngân hàng cũng không thể tiếp tục dựa vào sự bảo lãnh vô điều kiện của Chính phủ, mà buộc phải có trách nhiệm hơn đối với khoản vay của doanh nghiệp nếu muốn trở thành ngân hàng phục vụ.

- Với những điều kiện ngặt nghèo này thì doanh nghiệp tự đi vay sẽ chủ động hơn bảo lãnh?

Quan điểm của Chính phủ là khuyến khích doanh nghiệp tự vay, tự trả, tự chịu trách nhiệm về khoản vay của mình. Theo tôi được biết, EVN đang tiếp cận với các ngân hàng trong và ngoài nước vay vốn để đầu tư dự án mà trước kia trông chờ vào sự bảo lãnh của Chính phủ.

Mục đích của việc đưa ra những điều kiện khắt khe này nhằm duy trì tỷ trọng nợ Chính phủ bảo lãnh trong cơ cấu nợ công tối đa 12% và giảm xuống còn 10% vào năm 2020.

Tôi cũng xin nói thêm rằng, không phải dự án nào đáp ứng điều kiện cũng được bảo lãnh, mà Bộ Tài chính chỉ xem xét cấp bảo lãnh đối với dự án được Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư; dự án ứng dụng công nghệ cao; dự án trong lĩnh vực năng lượng, khai thác, chế biến khoáng sản hoặc sản xuất hàng hoá, cung ứng dịch vụ xuất khẩu phù hợp với định hướng phát triển kinh tế - xã hội; dự án thuộc lĩnh vực, địa bàn khuyến khích đầu tư.

- Đối tượng được cấp bảo lãnh tương đối rộng. Vậy ông giải thích thế nào khi mà hầu như chỉ có doanh nghiệp nhà nước mới được cấp BLCP?

Trong danh mục BLCP hiện nay thì PVN, EVN, Vinacomin… được cấp nhiều nhất và chiếm tỷ trọng lớn nhất, vì các doanh nghiệp này bên cạnh nhiệm vụ kinh doanh bình đẳng như các thành phần kinh tế khác, còn phải thực hiện nhiệm vụ chính trị. Vì thế, Bộ Tài chính có trách nhiệm hỗ trợ các doanh nghiệp này thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trên nguyên tắc phải bảo đảm an toàn tài chính.

Nói như thế không phải chúng tôi không bảo lãnh cho doanh nghiệp tư nhân vay vốn. Thực tế, Bộ Tài chính đã bảo lãnh cho doanh nghiệp tư nhân thực hiện Dự án Nhiệt điện Thăng Long trị giá khoảng 1 tỷ USD, một số dự án nhiệt điện ở Thanh Hóa, một số dự án thủy điện quy mô vừa ở các tỉnh Tây Bắc.

Về nguyên tắc, BLCP không phân biệt thành phần kinh tế. Tuy nhiên, bảo lãnh là công cụ hỗ trợ phát triển của Chính phủ, chứ không phải thương mại thuần túy, bởi nhiều tập đoàn, tổng công ty nhà nước, như tôi nói, bên cạnh sản xuất, kinh doanh bình đẳng như các thành phần kinh tế khác, còn phải thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo yêu cầu của Chính phủ nên được BLCP nhiều hơn thành phần kinh tế khác cũng là hợp lý.

Theo Theo Infomoney
Ý kiến (0)
Cùng chuyên mục
Doanh số Kia Sonet tháng 5 ‘thất thế’ trước Toyota Raize

Doanh số Kia Sonet tháng 5 ‘thất thế’ trước Toyota Raize

(VNF) - Trong tháng 5/2024, lượng xe bán ra thị trường của Toyota Raize cao hơn đối thủ cạnh tranh trực tiếp là Kia Sonet trong cuộc đua doanh số.

VN-Index tái cân bằng sau quãng sụt bất ngờ?

VN-Index tái cân bằng sau quãng sụt bất ngờ?

(VNF) - Việc quan sát phản ứng của chỉ số VN-Index nói riêng và của thị trường chứng khoán nói chung trong các phiên sau quãng sụt giảm là hết sức quan trọng.

Có tiền không mua được vàng: Ngân hàng báo 'hết lượt', DN kêu 'hết hàng'

Có tiền không mua được vàng: Ngân hàng báo 'hết lượt', DN kêu 'hết hàng'

(VNF) - Đến ngày 18/6, tất cả các ngân hàng bán vàng bình ổn đều đã chuyển sang hình thức bán trực tuyến. Mặc dù quy trình, thủ tục nhanh gọn nhưng nhiều người vẫn không thể mua được vàng.

Khởi động Giải chạy GreenUP Marathon - Long An Half Marathon 2024

Khởi động Giải chạy GreenUP Marathon - Long An Half Marathon 2024

(VNF) - Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (HoSE: CTD) cùng Báo Tuổi Trẻ, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Long An và đơn vị phối hợp - Công ty Cổ phần Đồng Tâm tổ chức Họp báo công bố khởi động Giải chạy GreenUP Marathon - Long An Half Marathon 2024 mùa 3 với thông điệp “Vạch đích là nơi bắt đầu”.

Sóng nhiệt bao trùm, 'nền kinh tế chống nắng' nở rộ tại Trung Quốc

Sóng nhiệt bao trùm, 'nền kinh tế chống nắng' nở rộ tại Trung Quốc

(VNF) - Chịu ảnh hưởng của nhiệt độ cao và nắng nóng thiêu đốt, "nền kinh tế chống nắng" ngày càng được ưa chuộng ở Trung Quốc, với những sản phẩm chống nắng cần thiết như quần áo chống nắng đã trở thành những mặt hàng được săn đón.

Đọc gì trên Tạp chí Đầu tư Tài chính số tháng 6/2024?

Đọc gì trên Tạp chí Đầu tư Tài chính số tháng 6/2024?

(VNF) - Tạp chí Đầu tư Tài chính số tháng 6/2024 đã chính thức phát hành. Với 200 trang nội dung, phản ánh toàn diện những vấn đề kinh tế nổi bật trong và ngoài nước, Tạp chí Đầu tư Tài chính số tháng 6/2024 là ấn phẩm thông tin hữu ích cho các doanh nhân, nhà đầu tư, cộng đồng kinh doanh, các chuyên gia, nhà quản lý.

Ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt

Ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt

(VNF) - Chính phủ vừa ban hành Nghị định 65/2024 về việc gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Mỹ đối mặt tình trạng thiếu thuốc tồi tệ nhất trong một thập kỷ

Mỹ đối mặt tình trạng thiếu thuốc tồi tệ nhất trong một thập kỷ

(VNF) - Theo một báo cáo mới, nước Mỹ đã phải hứng chịu cuộc khủng hoảng thiếu thuốc tồi tệ nhất trong một thập kỷ vào năm ngoái, với 125 loại thuốc hiệu quả được FDA giám sát bị thiếu hụt vào cuối năm 2023.

Nợ thuế quá hạn, hàng loạt chủ DN ở Hải Dương bị hoãn xuất cảnh

Nợ thuế quá hạn, hàng loạt chủ DN ở Hải Dương bị hoãn xuất cảnh

(VNF) - Danh sách 10 đại diện pháp luật doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương bị hoãn xuất cảnh do nợ thuế vừa được Cục Thuế tỉnh công khai.

Bộ tứ họ Viettel lên như ‘diều gặp gió’, động lực tới từ đâu?

Bộ tứ họ Viettel lên như ‘diều gặp gió’, động lực tới từ đâu?

(VNF) - Từ đầu năm đến nay, bất kể thị trường chứng khoán tăng hay giảm, cổ phiếu 'họ' Viettel vẫn 'miệt mài' leo đỉnh và thiết lập những kỷ lục mới.

Toàn cảnh Tổ hợp Legacy Hill Hòa Bình sau 15 năm được giao đất

Toàn cảnh Tổ hợp Legacy Hill Hòa Bình sau 15 năm được giao đất

(VNF) - Legacy Hill Hòa Bình là tổ hợp nhà ở sinh thái nghỉ dưỡng, điều dưỡng và vui chơi giải trí nằm trên địa bàn ba xã Tân Vinh, Nhuận Trạch, Cư Yên, thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình.