Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của “kinh tế chia sẻ” và Cách mạng công nghiệp 4.0, hoạt động chuyển giá đang có diễn biến phức tạp, tinh vi và không ngừng gia tăng không chỉ ở các doanh nghiệp (DN) đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mà ngay cả ở các DN trong nước đã đặt ra những thách thức không nhỏ đối với công tác quản lý nhà nước về hoạt động chuyển giá.
Tuy nhiên, hành lang pháp lý về chống chuyển giá vẫn thiếu đồng bộ, còn nhiều bất cập. Lực lượng còn mỏng và chưa có nhiều kinh nghiệm, trong khi thanh tra giá chuyển nhượng là lĩnh vực phức tạp, thường liên quan đến các công ty đa quốc gia và các vấn đề thuế quốc tế, do đó, cán bộ thanh tra không chỉ phải đấu tranh với DN mà còn đấu tranh với đội ngũ tư vấn, luật sư dày dặn kinh nghiệm…
Thực tế thời gian qua cho thấy, các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam thường rất muốn thu hút các nhà đầu tư, thậm chí thu hút bằng mọi giá, với rất nhiều ưu đãi về thuế, trong khi đó việc quản lý thuế bị buông lỏng, thiếu giám sát.
Tại Việt Nam, địa phương nào cũng muốn cấp phép ưu đãi, tạo ra dạng “kéo nhau xuống đáy” ở cấp độ địa phương, còn ở cấp độ Nhà nước thì tạo ra tình trạng “da báo” trong môi trường thuế. Sự chênh lệch về thuế suất giữa các quốc gia, giữa những đối tượng khác nhau trong một quốc gia, những quy định về mức thuế suất ưu đãi, miễn giảm thuế... đã tạo động cơ tránh thuế, không chỉ với doanh nghiệp FDI mà cả các DN đầu tư trong nước.
Theo bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, trong khi chính sách thuế đã rất mở, ưu đãi đầu tư tập trung vào các chính sách thuế, các ngành nghề/địa bàn, các thủ tục cấp phép đầu tư thuận lợi là những quan tâm hàng đầu của nhà đầu tư nước ngoài khi thực hiện hoạt động đầu tư trực tiếp tại Việt Nam, nhưng đồng thời đây cũng lại là “kẽ hở” để DN thực hiện hành vi chuyển giá.
“Bên cạnh việc thu hút đầu tư, Việt Nam cũng cần đặt ra các điều kiện sòng phẳng với doanh nghiệp FDI liên quan đến các nghĩa vụ thuế. Các DN không nên tìm kiếm lợi nhuận thông qua chuyển giá”, bà Cúc nêu ý kiến.
Sau 30 năm thu hút FDI, Việt Nam đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài, cả những nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng các tập đoàn quốc tế lớn. Khi nguồn lực (như đất đai, tài nguyên, môi trường …) ngày càng khan hiếm hơn, đòi hỏi Việt Nam cần có sự chọn lọc hơn trong việc thu hút đầu tư nước ngoài thay cho chiến lược thu hút đầu tư đại trà của những thập niên trước.
Trong đó, các vấn đề tái cân bằng giữa các ưu đãi đầu tư và cơ chế để hạn chế DN lợi dụng chính sách là rất quan trọng. Bên cạnh đó, cũng cần có quy trình tối ưu hơn, thủ tục đơn giản hơn nhưng quản lý chặt hơn để Việt Nam vẫn là một điểm thu hút FDI hấp dẫn.
Ông Wim Douw, chuyên gia cao cấp về Chính sách đầu tư của Nhóm Ngân hàng Thế giới cho rằng, Việt Nam nên xem xét lại toàn bộ khung chính sách ưu đãi đầu tư hiện tại và tái thiết lập sự cân bằng giữa các chính sách ưu đãi “dựa trên lợi nhuận” bằng các chính sách ưu đãi “dựa trên hiệu quả”. Theo đó, cần chuyển tương ứng các quy định về ưu đãi từ Luật Đầu tư sang Luật Thuế và Luật Hải quan, với sự hỗ trợ của một hệ thống giám sát và đánh giá hiệu quả.
“Nếu Việt Nam chưa có sẵn cơ chế để đo lường tác động của các chính sách ưu đãi thì nên triển khai một hệ thống giám sát đánh giá dựa trên mục tiêu chính sách được xác định rõ ràng. Hệ thống này còn theo dõi hiệu quả hoạt động của cả chi phí và lợi ích của chính sách ưu đãi được áp dụng”, ông Wim Douw khuyến nghị.
Để nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát chuyển giá, ông Ngô Minh Kiểm, Vụ trưởng Vụ Chế độ và kiểm soát chất lượng kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước cho rằng, cần xây dựng và hoàn thiện pháp luật về chống chuyển giá và tiến tới ban hành Luật Chống chuyển giá; xây dựng chính sách thuế bảo đảm công bằng về quyền lợi và nghĩa vụ thuế giữa các thành phần kinh tế, khu vực và địa bàn; thu hẹp khoảng cách về các ưu đãi thuế giữa các ngành, lĩnh vực, địa phương.
“Phải có chế tài xử phạt theo hướng tăng mức phạt và hình thức phạt đối với các trường hợp chuyển giá để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Ngành thuế, cơ quan cấp phép đầu tư, hải quan, công an, ngân hàng... cần tăng cường xây dựng cơ sở dữ liệu và kết nối liên thông dữ liệu, thông tin về người nộp thuế (đặc biệt là các doanh nghiệp FDI) để có được một hệ thống thông tin đảm bảo cho quá trình quản lý thuế nói chung và hoạt động phân tích rủi ro, thanh tra, xử lý vi phạm về giá chuyển giao giữa các thành viên liên kết nói riêng”, ông Kiểm đề xuất.
Bên cạnh đó, bà Nguyễn Thị Lan Anh – Phó vụ trưởng Vụ Thanh tra thuế (Tổng cục Thuế) cho rằng, chống chuyển giá cần sự phối hợp của nhiều ngành. Trong đó, đáng lưu ý là việc phối hợp với cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng.
“Trong thời gian tới, cơ quan Thuế sẽ tiếp tục phối hợp với Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng trong công tác rà soát, phân cấp xử lý đối với các thông tin giao dịch qua ngân hàng có dấu hiệu đáng ngờ. Đồng thời, thực hiện rà soát, sửa đổi Quy chế phối hợp, trao đổi, cung cấp thông tin giữa Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng và Tổng cục Thuế và Quy chế xử lý thông tin tổ chức, cá nhân có giao dịch đáng ngờ tại Cơ quan thuế các cấp”, bà Lan Anh cho biết.
Các chuyên gia cho rằng, thay vì o bế quá mức, nhượng bộ và dành quá nhiều ưu đãi thuế, đã đến lúc Việt Nam cần phải khẳng định lại vị thế của mình, không chấp nhận thu hút FDI bằng mọi giá. Các doanh nghiệp FDI đầu tư vào Việt Nam nhờ tận dụng các lợi thế kinh doanh để có lợi nhuận thì phải có trách nhiệm nộp thuế cho Việt Nam. Cần xem đây là nguyên tắc mới trong thu hút đầu tư ở Việt Nam ở cả tầm quốc gia lẫn địa phương.
Xem thêm >> TP. HCM tổng rà soát quy hoạch sử dụng đất để lập các đô thị vệ tinh
Tags:
(VNF) - Nhiệt điện Thăng Long - thành viên thuộc Tập đoàn Geleximco vừa bất ngờ nhận ra thông tin sai và đính chính kết quả kinh doanh từ lãi thành lỗ. Dù vậy, doanh nghiệp vẫn phát hành nhiều lô trái phiếu, thu về gần 1.800 tỷ đồng.
(VNF) - Không lâu sau khi bị UBCKNN xử phạt, Chứng khoán Everest nhận đơn xin thôi việc từ một lãnh đạo cấp cao.
(VNF) - Nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh, du lịch và kích cầu tiêu dùng, Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) đến hết năm 2026
(VNF) - Ban lãnh đạo Phát Đạt khẳng định không liên quan tới các hoạt động thao túng giá chứng khoán, đồng thời tiết lộ các hoạt động kinh doanh vẫn đang diễn ra theo đúng kế hoạch.
(VNF) - Đà tăng của nhóm cổ phiếu VIC - VHM - VRE đã giúp cho thị trường chứng khoán giữ “thăng bằng” trong phiên sáng nay.
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn và khó lường, việc hoạch định tài chính cá nhân hiệu quả trở thành “lá chắn” vững chắc không chỉ giúp cá nhân dự phòng rủi ro mà còn tối ưu hoá nguồn lực để đối mặt và vượt qua những biến động của nền kinh tế
(VNF) - Sự bứt phá của nhóm Sunshine và một số mã ngân hàng khác như SHB, NVB là chưa đủ để nhóm cổ phiếu tăng mạnh xoá nhoà dấu ấn tiêu cực mà bộ đôi Tiên Phong để lại.
(VNF) - Công ty cổ phần Chứng khoán Rồng Việt (mã: VDS) mới công bố thông tin về việc phát hành thành công lô trái phiếu trị giá 500 tỷ đồng.
(VNF) - Tuần qua, khối ngoại bán ròng mạnh trên thị trường chứng khoán Việt Nam, với tổng giá trị lên tới 4.300 tỷ đồng. Dù vậy, VCI lại là điểm sáng hiếm hoi khi thu hút dòng tiền ngoại hơn 376 tỷ đồng.
(VNF) - Giao dịch của hai cá nhân này diễn ra ngay trong bối cảnh cổ phiếu MSH vừa có nhịp tăng mạnh và bật lên đỉnh lịch sử.
(VNF) - Cục Thuế cho biết, từ 24/3 đến 25/3 sẽ tổ chức hỗ trợ trực tuyến doanh nghiệp, người nộp thuế (NNT) quyết toán thuế trên Cổng Thông tin điện tử và ngày 27/3 livestream trên fanpage Cục Thuế
(VNF) - Kẻ gian đã giả danh cơ quan thuế, yêu cầu doanh nghiệp, người nộp thuế (NNT) đến cập nhật thông tin giảm thuế giá trị gia tăng và hoàn thuế thu nhập cá nhân để lừa đảo, theo Đội thuế Quận Bình Thạnh.
(VNF) - Trong khoảng thời gian từ ngày 15/8/2022 đến ngày 9/12/2022, bà Thảo và ông Tâm đã sử dụng 164 tài khoản để liên tục mua, bán, giao dịch cổ phiếu PDR giữa các tài khoản với nhau nhằm mục đích tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá.
(VNF) - Thị trường TPDN 2 tháng đầu năm ảm đạm khi nhóm ngân hàng chưa có nhu cầu huy động vốn còn các tổ chức phát hành thuộc nhóm phi tài chính lại đang thận trọng hơn sau khi Thông tư 76/2024 và Luật Chứng khoán sửa đổi (2024) có hiệu lực.
(VNF) - Với 78,44 triệu người dùng Internet và nền kinh tế số dự kiến đạt 49 tỷ USD vào năm 2025, Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ của thị trường kiếm tiền trực tuyến (MMO). 20.000 người Việt đã kiếm được 1.500 tỷ đồng từ mạng xã hội, chứng minh tiềm năng to lớn của lĩnh vực này.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ đón nhận khoảng 1,5 tỷ USD từ các quỹ ETF toàn cầu nếu có thể nâng hạng vào tháng 9/2025.
(VNF) - Vừa mở cửa phiên giao dịch 21/3, cổ phiếu ORS đã bị bán tháo với khối lượng lên tới hàng chục triệu đơn vị. Tuy nhiên, lực cầu bắt đáy đã giúp mã này tạm thoát cảnh 'múa bên trăng'.
(VNF) - Nhiều giáo viên của trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An "bất ngờ" bị tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) cho thu nhập từ phụ cấp ưu đãi với số tiền bị trừ là 352 triệu đồng, trong tổng số 430 triệu nộp vào thuế TNCN
(VNF) - Công ty Xây dựng New Tech chủ dự án chung cư thương mại tại Quận 7, TP.HCM, dự kiến cơ cấu lại nợ quá hạn thông qua hình thức phát hành trái phiếu.
(VNF) - Cổ phiếu ORS nằm sàn, trong khi TPB "đỏ lửa". Với nhà "bank tím", Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 năm nay có lẽ không có niềm vui.
(VNF) - Trong cơ cấu doanh thu, kế hoạch cho mảng bất động sản có sự đột biến khi Becamex IJC đặt mục tiêu doanh thu mảng này tăng 207% lên 990 tỷ đồng.
(VNF) - Bộ Tài chính đã trình dự thảo Nghị quyết thí điểm phát hành và giao dịch tài sản mã hoá, đề xuất cơ chế phối hợp giữa cơ quan quản lý như Bộ Tài chính, Bộ Công an, Ngân hàng Nhà nước nhằm thúc đẩy hoạt động thị trường đồng thời hạn chế tối đa rủi ro về an ninh tài chính, bảo đảm sự ổn định cho thị trường tài chính – tiền tệ.
(VNF) - Áp lực bán ròng không chỉ khiến vốn hóa FPT lao dốc mà còn tác động mạnh đến hiệu suất của các "cá mập". Mã này hiện chiếm tỷ trọng tương đối lớn trong danh mục của nhiều quỹ đầu tư.
(VNF) - Bị bán mạnh, cổ phiếu TPB giảm mạnh nhất nhóm VN30, đồng thời cũng là mã ảnh hưởng tiêu cực nhất tới thị trường chung.
(VNF) - Sáng 20/3/2025, Công ty cổ phần Chứng khoán Nhất Việt (HNX: VFS) đã tổ chức thành công ĐHĐCĐ năm 2025, thông qua các nội dung quan trọng, nổi bật là kế hoạch kinh doanh với mục tiêu lập kỷ lục lợi nhuận, quyết định mở rộng hoạt động sang lĩnh vực phái sinh và việc tái khởi động kế hoạch tăng gấp đôi vốn điều lệ.
(VNF) - Nhiệt điện Thăng Long - thành viên thuộc Tập đoàn Geleximco vừa bất ngờ nhận ra thông tin sai và đính chính kết quả kinh doanh từ lãi thành lỗ. Dù vậy, doanh nghiệp vẫn phát hành nhiều lô trái phiếu, thu về gần 1.800 tỷ đồng.
(VNF) - Dự án Khu đô thị xanh Dragon City-Park đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo hợp đồng chuyển nhượng nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khiến khách hàng của dự án nhiều năm qua gặp khó khăn.
