Chuyên gia Bộ Tài chính: ‘Tăng VAT không ảnh hưởng nhiều đến người thu nhập thấp’
Thụy Khanh -
13/09/2017 17:22 (GMT+7)
(VNF) – Đó là ý kiến của bà Lê Thị Mai Liên, Trưởng ban Chính sách tài chính công – Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) nêu ra tại tọa đàm trực tuyến "Những điểm nhấn trong sửa đổi 5 Luật thuế" do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức hôm nay (12/9).
Bà Lê Thị Mai Liên, Trưởng ban Chính sách tài chính công – Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính)
Người thu nhập thấp không chịu nhiều tác động bởi VAT
Theo bà Liên, mọi điều chỉnh về thuế sẽ có những tác động khác nhau, tuy nhiên mức độ và phạm vi ảnh hưởng phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Về tác động tới sức cạnh tranh của doanh nghiệp, bà Liên cho rằng, thuế giá trị gia tăng (VAT) bản chất là đánh vào tiêu dùng cuối cùng. Người trả là người tiêu dùng, doanh nghiệp chỉ đứng ra thu hộ. Do vậy khi VAT tăng, về cơ bản sức cạnh tranh của doanh nghiệp không bị ảnh hưởng.
"Với doanh nghiệp xuất khẩu, theo quy định hiện hành, thuế xuất khẩu hàng hóa là 0%. Về cơ bản, doanh nghiệp được hoàn lại. Còn với doanh nghiệp trong nước, tôi nghĩ khi tăng VAT thì giá bán sản phẩm có ảnh hưởng, từ đó ảnh hưởng đến cầu tiêu dùng. Tuy nhiên đánh giá mức độ ảnh hưởng cũng cần xem xét trên khía cạnh mức độ phụ thuộc và chia sẻ giữa người dân và doanh nghiệp", bà Liên nói.
Tăng thuế VAT không ảnh hưởng quá nhiều đến người thu nhập thấp?
Bà Liên cũng nhận định, về lý thuyết, tăng VAT sẽ có ảnh hưởng đến chỉ số giá tiêu dùng. Tuy vây, mức độ tác động thế nào còn phải xét đến quy mô, khối lượng hàng hóa tiêu dùng cùng các yếu tố vĩ mô khác như lạm phát, cung tiền vv…
Đánh giá tác động của việc tăng VAT đối với người thu nhập thấp, bà Liên cho rằng việc điều chỉnh thuế lần này không tác động quá nhiều.
"Việc sửa đổi 5 Luật thuế cần được nhìn nhận trên tổng thể, tức là khi tăng VAT, chúng ta cũng đã giảm thuế thu nhập. Bên cạnh đó, theo quy định hiện hành, trong 25 nhóm hàng hóa không chịu VAT thì nhóm thu nhập thấp chủ yếu sử dụng nhóm hàng không chịu thuế hoặc chịu thuế thấp.
"Theo khảo sát điều tra mức sống dân cư năm 2014 do Tổng cục Thống kê công bố, người có thu nhập thấp sử dụng 59,6% thu nhập cho nhóm hàng lương thực thực phẩm, trong khi người thu nhập cao là 39,6%. Y tế, giáo dục không chịu thuế; nhóm sản xuất lương thực thực phẩm cũng không chịu thuế, người bán ra cũng chỉ chịu thuế suất 5% nên vệc điều chỉnh thuế sẽ không tác động quá nhiều đến người có thu nhập thấp", bà Liên bình luận.
Tuy nhiên, bà Liên cũng lưu ý việc tăng thuế suất phổ thông VAT từ 10 – 12% cũng có tác động nhất định đến người có thu nhập thấp, đặc biệt là nhóm người dễ bị tổn thương. "Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ khác, chẳng hạn như đã có chính sách hỗ trợ tiền điện, tiền bảo hiểm, học phí…"
Không dễ đánh giá tác động của việc tăng VAT
Theo TS Vũ Đình Ánh – chuyên gia kinh tế tài chính, với các dữ liệu hiện nay, chưa đủ cơ sở để đánh giá mức điều chỉnh thuế suất phổ thông VAT từ 10 lên 12% và thuế suất ưu đãi VAT từ 5 lên 6% là phù hợp hay chưa.
Cụ thể, ông Ánh cho rằng việc đánh giá tác động cần được tiến hành kĩ càng, từ tác động đến kinh tế vĩ mô, tác động đến từng nhóm dân cư, từng nhóm thu nhập, lạm phát và tổng thu ngân sách… "Đánh giá tác động cần bám theo chức năng của thuế", ông Ánh nhấn mạnh.
TS Vũ Đình Ánh - chuyên gia kinh tế tài chính
Theo đó, chức năng đầu tiên của thuế là tác động đến quá trình phân phối lại thu nhập. "Vậy với việc tăng thuế, việc phân phối lại thu nhập sẽ chịu tác động như thế nào? Tôi cho rằng chúng ta phải có đánh giá định lượng với mô hình chuẩn xác, kết hợp các yếu tố, các biến số kể cả trong 5 luật thuế và các yếu tố bên ngoài".
Chức năng thứ 2 là điều tiết kinh tế. "Việc điều chỉnh từ 10% lên 12% sẽ tác động như thế nào đến sản xuất kinh doanh của hàng vạn ngành nghề? đến tiêu dùng của các hộ gia đình? đến các biến số vĩ mô như lạm phát, tăng trưởng, cán cân thanh toán, cán cân thương mại hay câu chuyện năng lực cạnh tranh?"
Chức năng thứ 3 mới là thu ngân sách. "Đánh giá 3 tác động đó chúng ta mới tìm ra được lý do tại sao điều chỉnh thuế suất phổ thông như vậy và liệu có phương án khác hay không, lộ trình thực hiện như thế nào. Sau khi có kết quả đánh giá một cách khoa học thực tế và rõ ràng thì mới hi vọng trả lời được việc tăng thuế là phù hợp hay chưa phù hợp", ông Ánh nói.
Ông Đào Huy Giám – Tổng thư kí Diễn đàn kinh tế tư nhân Việt Nam, cho rằng mức thu VAT của chúng ta hơi cao nhưng trong bối cảnh cải cách hệ thống thuế như hiện nay thì có thể "chấp nhận được".
Ông Giám cũng phân tích: Đề xuất tăng thuế VAT của chúng ta tập trung vào hàng hóa, nhưng thực tế cho thấy xã hội càng phát triển thì cấu thành từ dịch vụ lại cao hơn. Đây là điều chúng ta cần cân nhắc.
"Cá nhân tôi thấy rằng người thu nhập thấp có kết cấu tiêu dùng trong hàng hóa nhiều hơn, người thu nhập cao thì tiêu dùng nhiều dịch vụ hơn. Do vây, ngoài chuyện điều chỉnh sắc thuế, cần chú ý nâng cao năng lực tận thu nguồn thuế từ khu vực dịch vụ để giảm sức ép thu trên hàng hóa", ông Giám nói.
(VNF) - Không ít người trẻ rơi vào cảnh nợ nần sau những lần khởi nghiệp thất bại. Tuy nhiên, thất bại không phải là dấu chấm hết. Câu chuyện của anh Nguyễn Quang Anh (35 tuổi là người kinh doanh tự do) là một minh chứng cho thấy, với chiến lược tài chính đúng đắn và sự đồng hành chuyên nghiệp, việc tái thiết tài chính là hoàn toàn khả thi.
(VNF) - Áp lực bán gia tăng khiến thị trường chứng khoán mất hơn 43 điểm. VN-Index đóng cửa dưới 1.600 điểm, chính thức đánh mất vùng hỗ trợ quan trọng.
(VNF) - Các khoản thu từ nhà, đất trong 10 tháng ước đạt 451,4 nghìn tỷ đồng, tăng gần 110% so với cùng kỳ, đóng góp quan trọng vào kết quả thu ngân sách nội địa.
(VNF) - Bà Thái Vân Linh – nhà đầu tư, người sáng lập TVL Group chia sẻ, để đạt đến trạng thái tự do tài chính, mỗi người cần nhìn nhận tiền bạc như một công cụ chứ không phải là mục tiêu. Tiền chỉ thực sự có giá trị khi được vận hành hiệu quả, giúp ta tiết kiệm thời gian, mở rộng cơ hội và tạo ra thu nhập thụ động.
(VNF) - Đà Nẵng có tiềm năng lớn để trở thành Trung tâm Fintech của khu vực nhờ vào hệ sinh thái công nghệ đang phát triển, lực lượng lao động trẻ cùng cam kết mạnh mẽ của chính quyền thành phố.
(VNF) - Vingroup có thể trở thành doanh nghiệp phi tài chính có vốn điều lệ lớn nhất sàn chứng khoán, vượt qua Hoà Phát đang dẫn đầu với hơn 7,6 tỷ cổ phiếu lưu hành.
(VNF) - Tập đoàn Công nghệ CMC phát hành thành công lô trái phiếu trị giá 1.250 tỷ đồng, được bảo lãnh thanh toán bởi CGIF – quỹ tín thác thuộc Ngân hàng Phát triển châu Á.
(VNF) - Được bao quanh bởi một nền kinh tế kích thích tiêu dùng, thế hệ Z (Gen Z) có xu hướng chi tiêu mạnh. Đồng thời, đây cũng là thế hệ đầu tư sớm vì được tiếp cận dễ dàng với các công cụ đầu tư số cùng khát vọng tự do tài chính.
(VNF) - Công ty Cổ phần An Thịnh (ATB) là doanh nghiệp có lịch sử gần ba thập kỷ từ Bắc Kạn (nay thuộc tỉnh Thái Nguyên), từng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực xây dựng và khoáng sản đang vừa bị phạt vì vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin.
(VNF) - Việc đánh thuế mua bán vàng đang nhận nhiều ý kiến trái chiều. Các chuyên gia kiến nghị việc này cần cân nhắc sao cho thỏa đáng, tránh việc “thuế chồng thuế”.
(VNF) - Kết thúc quý III/2025, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam lãi ròng hơn 2.187 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 9/2025, lượng tiền mặt và tiền gửi ngân hàng của Tập đoàn là hơn 21.819 tỷ đồng.
(VNF) - Thị trường chứng khoán được nâng hạng cùng bối cảnh quốc tế thuận lợi đang mở ra kỳ vọng lớn về làn sóng vốn ngoại hàng tỷ USD đổ vào Việt Nam.
(VNF) - Hụi vốn là hình thức góp vốn tương trợ trong cộng đồng, nhưng thời gian gần đây, hàng loạt vụ “bể hụi”, chủ hụi bỏ trốn khiến nhiều người dân rơi vào cảnh trắng tay. Trước thực trạng này, cơ quan công an khuyến cáo người dân chỉ nên tham gia các dây hụi đã đăng ký tại UBND xã để được pháp luật bảo vệ.
(VNF) - CTCP Công nghệ Số SSI (SSI Digital – SSID), công ty con trong hệ sinh thái Chứng khoán SSI, vừa hoàn tất đợt tăng vốn điều lệ từ 200 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng, đánh dấu bước tiến mạnh mẽ trong chiến lược mở rộng sang lĩnh vực tài sản số và hạ tầng tài chính công nghệ.
(VNF) - Chuyên gia dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2026 có thể đạt 8 – 10%, trong bối cảnh nhiều tín hiệu tích cực từ xuất khẩu, đầu tư công và tiêu dùng nội địa. Tuy vậy, thị trường vẫn tồn tại những rủi ro vĩ mô liên quan đến tỷ giá, lãi suất và cấu trúc tăng trưởng cần được kiểm soát chặt để duy trì đà phục hồi bền vững.
(VNF) - Chính phủ đã trình Quốc hội phương án điều chỉnh biểu thuế luỹ tiến từng phần từ 7 xuống 5 bậc và giữ nguyên mức thuế suất cao nhất với thuế thu nhập cá nhân là 35%.
(VNF) - Không ít người trẻ rơi vào cảnh nợ nần sau những lần khởi nghiệp thất bại. Tuy nhiên, thất bại không phải là dấu chấm hết. Câu chuyện của anh Nguyễn Quang Anh (35 tuổi là người kinh doanh tự do) là một minh chứng cho thấy, với chiến lược tài chính đúng đắn và sự đồng hành chuyên nghiệp, việc tái thiết tài chính là hoàn toàn khả thi.