Gen Z là thế hệ những người trẻ sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 1997 đến năm 2012. Họ đang dần trở thành lực lượng lao động chủ chốt trên toàn cầu. World Economic Forum cho biết Gen Z chiếm khoảng 27% lực lượng lao động toàn cầu.
Tại Việt Nam, số liệu của Tổng cục Thống kê năm 2019 cho thấy, có khoảng 13 triệu Gen Z đang trong độ tuổi lao động và dự kiến đóng góp một phần ba lực lượng lao động trong nước vào năm 2025.
Gen Z lớn lên trong thời kỳ bùng nổ của công nghệ số, mạng xã hội và thương mại điện tử. Thế hệ này thường xuyên sử dụng các dịch vụ tài chính công nghệ (fintech) như ví điện tử, thanh toán bằng mã QR, ngân hàng số, hay dịch vụ mua trước trả sau…
Về xu hướng thu nhập, theo một nghiên cứu của Pew Research tại Mỹ vào năm 2023, lực lượng lao động mới này có thu nhập cao hơn so với cùng độ tuổi vào 30 năm trước, khi mà người trẻ vào năm 2023 có mức thu nhập bình quân khoảng 20.000 USD/năm (tương đương khoảng 490 triệu đồng), nhiều hơn gần 5.000 USD (122 triệu đồng) so với cùng độ tuổi vào năm 1993.
Ngoài ra, Gen Z cũng ưa chuộng sự đa dạng hóa nguồn thu nhập: bên cạnh công việc chính, họ có thể đảm nhiệm thêm những công việc tay trái như bán hàng online, sáng tạo nội dung, hay các công việc bán thời gian và freelance khác. Từ một khảo sát quốc tế từ Deloitte, một phần ba số người trẻ thuộc thế hệ Gen Z làm thêm công việc bán thời gian hoặc toàn thời gian thứ hai.
Về chi tiêu, nhiều Gen Z có thói quen chi tiêu “tùy hứng” và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ tâm lý sợ bị bỏ lỡ (FOMO). Các chương trình khuyến mãi, xu hướng trên mạng xã hội hay chiến dịch mời KOL quảng bá sản phẩm đều dễ dàng kích thích nhu cầu tiêu dùng.
Đặc điểm này khiến Gen Z ít trung thành với thương hiệu, thường xuyên thử nghiệm sản phẩm và dịch vụ mới để bắt kịp trào lưu. Giữa giai đoạn giá cả leo thang và thu nhập chưa ổn định, hành vi này tiềm ẩn rủi ro gây mất cân đối tài chính.
Song song với đó, Gen Z cũng là nhóm khách hàng chính của các dịch vụ tín dụng tiêu dùng như thẻ tín dụng hay “mua trước trả sau”. Những hình thức này giúp họ tiếp cận hàng hóa, dịch vụ dễ dàng hơn, phù hợp với lối sống đề cao trải nghiệm.
Tuy nhiên, việc lạm dụng tín dụng mà thiếu kỷ luật chi tiêu có thể dẫn đến vòng xoáy nợ nần và tạo áp lực lâu dài cho tài chính cá nhân. Báo cáo gần đây của Talker Research (2023) ghi nhận, khoản nợ trung bình của Gen Z Mỹ cao hơn 30% so với thế hệ Millennials, cho thấy áp lực tài chính đang gia tăng đáng kể ở nhóm tuổi này.
Ngoài ra, một bộ phận người trẻ chi tiêu cảm tính, không có kế hoạch, trong khi nhiều người khác lại theo đuổi lối sống bền vững và khoa học hơn. Họ áp dụng các nguyên tắc quản lý tài chính như quy tắc 50-30-20 (50% cho nhu cầu thiết yếu, 30% cho trải nghiệm, 20% cho tiết kiệm và đầu tư).
Sự phát triển của ngân hàng số và ứng dụng quản lý chi tiêu cá nhân như MoMo, TPBank Mobile hay Revolut, Monzo cũng hỗ trợ Gen Z theo dõi chi tiêu, phân bổ ngân sách và đặt mục tiêu tiết kiệm, cho thấy sự dịch chuyển từ tiêu dùng ngắn hạn sang tư duy tài chính có kế hoạch.
Gần đây, Gen Z có xu hướng tiết kiệm nhiều hơn. Một số khảo sát quốc tế và trong nước từ từ Talker Research, Santander Bank hay UOB đều ghi nhận người trẻ thế hệ số hiện nay dành nhiều thu nhập hơn cho tiết kiệm, và tỉ lệ tăng tiết kiệm cũng nhiều hơn so với các thế hệ trước. Điều này phản ánh sự trưởng thành hơn trong hành vi tài chính, đồng thời cũng chịu tác động từ bối cảnh kinh tế biến động.
Đáng chú ý, Gen Z còn thiết lập tư duy đầu tư sớm. Họ bắt đầu tham gia thị trường ở độ tuổi trung bình 23, thấp hơn so với Millennials, Gen X hay Baby Boomers - các thế hệ trước. Họ tham gia các kênh phổ biến như chứng khoán, quỹ ETF, bất động sản hay tiền mã hóa. Dù tiềm ẩn nhiều rủi ro, việc tiếp cận đầu tư sớm giúp họ tích lũy kinh nghiệm và xây dựng tư duy tài chính hiện đại.
Gen Z hie·đối mặt với nhiều khó khăn như chi phí nhà ở cao, chỉ số giá tiêu dùng tăng, và tình trạng lừa đảo trực tuyến ngày càng phổ biến. Số liệu mới nhất của Numbeo chỉ ra rằng, giá nhà đất tại Việt Nam cao gấp 27,3 lần so với thu nhập bình quân hàng năm của một gia đình, gây cản trở lớn tới việc sinh sống và làm việc lâu dài cho các bạn trẻ chưa có điều kiện hoặc có cha mẹ ở xa nơi thành thị.
Cùng với đó, số liệu từ bộ tài chính cũng cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng gần 3% tại năm 2024. Chi phí sinh hoạt gia tăng khiến nhiều người trẻ gánh chịu áp lực tài chính nặng nề hơn.
Bên cạnh thách thức, Gen Z cũng đứng trước nhiều cơ hội. Công nghệ số tạo điều kiện để họ tiếp cận các nền tảng tài chính mới để theo dõi thu chi hay lập kế hoạch tiết kiệm, học hỏi kinh nghiệm quản lý tài chính cá nhân qua các hội nhóm và nguồn thông tin dồi dào trên mạng, cũng như tham gia đầu tư ngay từ sớm chỉ với số vốn nhỏ qua cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, tiền số.
Gen Z cũng được hưởng lợi từ xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế, khi nhiều hiệp định thương mại mở ra cơ hội kinh doanh và việc làm mới. Các tổ chức tài chính và doanh nghiệp quốc tế ngày càng chú trọng phát triển sản phẩm dành riêng cho nhóm khách hàng trẻ, từ dịch vụ ngân hàng số đến công cụ đầu tư nhỏ lẻ. Nhờ vậy, Gen Z có tiềm năng trở thành lực lượng tiên phong trong việc định hình xu hướng tài chính tương lai.
Những đặc điểm trên về tài chính cá nhân của Gen Z đã cho thấy định hướng phát triển mới cho doanh nghiệp, ngân hàng, và chính sách, để bắt kịp xu hướng và thích nghi với biến đổi mới. Đối với các ngân hàng hay fintech, cần mở rộng dịch vụ thanh toán tiện lợi (như mua trước trả sau), đồng thời phát triển các sản phẩm đầu tư nhỏ, an toàn để phù hợp với nhu cầu thử nghiệm của giới trẻ.
Đối với các doanh nghiệp, cần cá nhân hóa sản phẩm dựa vào dữ liệu trước đó; xây dựng thương hiệu bền vững về cả môi trường, xã hội, quản trị; chú trọng trải nghiệm khách hàng thay vì chỉ tập trung tối ưu chi phí.
Các nhà quản lý, nhà hoạch định chính sách cũng nên đẩy mạnh giáo dục tài chính, minh bạch hóa kênh đầu tư, và tăng cường quản lý tín dụng tiêu dùng để đảm bảo sự an toàn cho thế hệ trẻ có xu hướng vay để chi tiêu và trải nghiệm.
Gen Z có chân dung tài chính độc đáo và khác biệt, kết hợp giữa tính hiện đại và tính rủi ro. Khi nắm bắt rõ hành vi tiêu dùng của nhóm thế hệ này, các ngân hàng, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách sẽ dễ dàng hơn trong việc thiết kế những giải pháp và chiến lược phù hợp. Trong tương lai sắp tới, Gen Z hứa hẹn sẽ tiếp tục tạo ra những thay đổi đáng kể đối với cấu trúc tài chính cá nhân và thị trường tiêu dùng toàn cầu.
Tags:
(VNF) - Từ thói quen “chi xong mới tiết kiệm”, nhiều người Việt - đặc biệt là giới trẻ đang thay đổi cách quản lý tiền bạc bằng tư duy “đầu tư trước, tiêu dùng sau”. Không chỉ là công thức tài chính mới, đó còn là sự chuyển mình trong văn hóa về tiền bạc, khi đầu tư dần trở thành một thói quen sống có kế hoạch và mục tiêu.
(VNF) - Tài chính cá nhân là một khái niệm tương đối phổ biến tại các thị trường phát triển, tuy nhiên đây là một khái niệm còn mới tại thị trường Việt Nam. Tài chính cá nhân đóng một vai trò quan trọng không chỉ đối với các cá nhân mà còn đối với tổng thể nền kinh tế xã hội. Việc nâng cao nhận thức về tài chính nhân và phát triển hoạt động hoạch định tài chính cá nhận sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của các cá nhân, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của thị trường tài chính cũng nh
(VNF) - Thông thường, việc vay tiền là một trong những vấn đề rất nhạy cảm trong các mối quan hệ. Đặc biệt, với bạn bè và người thân, nói “không” trước các đề nghị vay tiền có thể gây căng thẳng cho cả hai phía nếu không xử lý khéo léo.
(VNF) - Nguyễn Chí Học nói dối các bị hại mình có nhiều mối quan hệ với những người làm trong ngân hàng tại TP. HCM nên biết nhiều thông tin về các nguồn nhà giá thấp (chủ nhà bán với giá thấp hơn mức định giá của ngân hàng) hoặc nguồn nhà bị ngân hàng phát mãi. Từ đó, Học rủ các bị hại tham gia góp vốn để mua những bất động sản này.
(VNF) - Trong số những cán bộ Chi cục Dự trữ nhà nước Hà Trung (thuộc Cục Dự trữ nhà nước khu vực Thanh Hóa) đánh bạc ăn tiền tại trụ sở làm việc vừa bị khởi tố có ông Bùi Bách Linh, Phó chi cục trưởng.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế, TS Đinh Thế Hiển đã có cuộc trao đổi với VietnamFinance về bài học kinh nghiệm sau đổ vỡ của nhiều nhà đầu tư tài chính cá nhân năm 2022 và giải pháp để đầu tư hiệu quả cho năm 2023.
.jpg)
(VNF) - Công ty Cổ phần Vinhomes (HoSE: VHM) sẽ tham gia góp vốn thành lập 3 công ty con trong lĩnh vực bất động sản với tỷ lệ sở hữu đều là 99,9%.
Nhận định cổ phiếu đáng chú ý của một số công ty chứng khoán đưa ra trước phiên giao dịch ngày 27/5, bao gồm: PVT, MWG và SAB.
Nhận định cổ phiếu đáng chú ý của một số công ty chứng khoán đưa ra trước phiên giao dịch ngày 26/5, bao gồm: TCB, FPT và HDG.
Nhu cầu trên thị trường thường chịu ảnh hưởng bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Thông thường, có 3 yếu tố được cho rằng có ảnh hưởng mạnh đến nhu cầu tiêu dùng.
Trong kinh tế học, nguồn cung trên thị trường được biểu diễn qua đường cung. Có 3 yếu tố ảnh hưởng mạnh đến nguồn cung trên thị trường.
Cổ phiếu ngành thực phẩm luôn nhận được sự quan tâm của giới đầu tư trong bất kỳ giai đoạn phát triển nào của nền kinh tế bởi đây là ngành thiết yếu trong cuộc sống.
Chính sách tài khóa được xem là công cụ hiệu quả giúp Nhà nước thực hiện mục tiêu tăng trưởng kinh tế, tuy vậy chính sách này vẫn tồn tại một số hạn chế.
Nhận định cổ phiếu đáng chú ý của một số công ty chứng khoán đưa ra trước phiên giao dịch ngày 25/5, bao gồm: BID, MWG và HDG.
Có không ít cổ phiếu ngành dệt may trên sàn chứng khoán thu hút sự chú ý của giới đầu tư, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu thế giới gia tăng.
Nhìn chung, có 3 nhân tố ảnh hưởng đến cầu tiền tệ, đó là giá cả hàng hóa, lãi suất và thu nhập thực tế.
Nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung là một hệ thống kinh tế bao gồm các nguồn lực kinh tế của quốc gia đều thuộc sở hữu Nhà nước.
Các cổ phiếu ngành nhựa nhận được nhiều sự quan tâm nhờ thị trường rộng lớn và nhu cầu sử dụng nhựa đa dạng trong đời sống.
Kinh tế học thực chứng được xây dựng dựa trên các số liệu cụ thể. Kinh tế học thực chứng được sử dụng cùng kinh tế học chuẩn tắc khi thiếp lập các chính sách.
Mỗi nền kinh tế trên thế giới đều có đặc điểm khác nhau, tuy nhiên, vẫn luôn tồn tại 3 vấn đề cơ bản của nền kinh tế mà bất kì quốc gia nào cũng cần phải giải quyết.
Cổ phiếu ngành chứng khoán có tính chu kỳ rất cao, thường biến động đồng pha với chỉ số đại diện thị trường chung VN-Index, nhưng với biên độ lớn hơn nhiều.
Chức năng của tiền tệ bao gồm: phương tiện trao đổi, đơn vị kế toán và phương tiện cất giữ. Để được chấp nhận trong trao đổi, tiền phải dự trữ được giá trị.
Nhận định cổ phiếu đáng chú ý của một số công ty chứng khoán đưa ra trước phiên giao dịch ngày 24/5, bao gồm: GAS, NVL và PC1.
Cổ phiếu ngành thép là cổ phiếu nặng tính chu kỳ, tuy nhiên trong dài hạn có tiềm năng tăng trưởng mạnh nhờ vào nhu cầu sản xuất cao trong nước và nước ngoài.
(VNF) - Từ thói quen “chi xong mới tiết kiệm”, nhiều người Việt - đặc biệt là giới trẻ đang thay đổi cách quản lý tiền bạc bằng tư duy “đầu tư trước, tiêu dùng sau”. Không chỉ là công thức tài chính mới, đó còn là sự chuyển mình trong văn hóa về tiền bạc, khi đầu tư dần trở thành một thói quen sống có kế hoạch và mục tiêu.
(VNF) - Các dự án đô thị, nghỉ dưỡng có quy mô lớn như Làng Vân, Thuận Phước – Đà Nẵng, The Legend City Danang… được cho phép huy động vốn hàng chục nghìn tỷ đồng.
.jpg)
