Mối quan hệ giữa Nga và Israel đang trải qua cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong những năm gần đây. Vào ngày 17/9, một vụ việc liên quan tới các máy bay chiến đấu F-16 của Israel đã khiến hệ thống phòng không của Syria bắn rơi một máy bay trinh sát Il-20 của Nga khiến toàn bộ 15 người trên khoang thiệt mạng.
Bộ Quốc phòng Nga cáo buộc Israel gây ra thảm kịch này, cho rằng các máy bay chiến đấu Israel đã sử dụng máy bay Nga như một lá chắn để “núp bóng” khi hệ thống phòng không Syria bắt đầu trút hỏa lực. Chính quyền Israel đã ngay lập tức bác bỏ mọi cáo buộc, thậm chí cử một phái đoàn quốc phòng tới Nga để cung cấp các thông tin làm rõ vấn đề. Tuy nhiên, mọi nỗ lực của Israel đều không xoa dịu được cơn giận của Nga.
Bộ Quốc phòng Nga ngày 24/9 thông báo sẽ triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa S-300 tới Syria trong vòng 2 tuần tới. Động thái này của Nga sẽ hạn chế khả năng của Israel trong việc tiến hành các cuộc không kích tại Syria, đồng thời làm xấu đi mối quan hệ vốn đã rất căng thẳng giữa hai nước.
Khi Nga bắt đầu tham gia cuộc xung đột tại Syria theo đề nghị của chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad hồi tháng 9/2015, Israel đã hoan nghênh Moscow vì xem đây là cách để kiềm tỏa Iran. Nga và Israel đã đạt được thỏa thuận chung là không xâm phạm “lằn ranh đỏ” của nhau ở Syria.
Israel thực hiện các chiến dịch không kích ở Syria với hai mục tiêu, thứ nhất nhằm kiềm chế tầm ảnh hưởng quân sự của Iran tại Syria, thứ hai nhằm ngăn chặn việc sản xuất và vận chuyển các tên lửa tối tân cho một đồng minh khu vực của Iran là Hezbollah ở phía nam Lebanon.
Nhờ mối quan hệ gần gũi giữa Israel và Nga, Israel đã chấp thuận để Iran mở rộng lực lượng gần biên giới chung giữa hai nước nhằm hỗ trợ Nga thực hiện các chiến dịch chống lực lượng vũ trang nổi dậy tại Syria. Trong khi đó, Nga cũng để cho Israel tự do hoạt động với mục đích bảo vệ các lợi ích an ninh quốc gia của Israel tại Syria.
Để đảm bảo không xảy ra bất kỳ vấn đề nào với các chiến dịch không kích của Israel, ngay từ khi triển khai lực lượng tại Syria, Nga đã thiết lập một đường dây nóng với Israel. Theo cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel Moshe Ya’alon, Israel không cần phải thông báo cho Nga về các chiến dịch của Israel tại Syria vì quân đội Nga đủ khả năng nhận dạng đâu là máy bay của Israel và không can thiệp vào chiến dịch của Israel.
Kể từ đầu năm 2018, Israel bắt đầu tăng cường các cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu Iran và Hezbollah tại Syria với sự chấp thuận ngầm của Nga. Tuy nhiên, chính sách của Nga, trong đó Moscow đồng ý không can thiệp vào một số chiến dịch nhất định và được tính toán kỹ lưỡng của Israel tại Syria, đã bị Israel hiểu nhầm. Tel Aviv tưởng rằng Moscow luôn đồng ý với mọi hành động của mình tại Syria.
Nga gần như không có bất kỳ động thái lớn nào để kiềm chế Iran. Thực tế, trong hơn 3 năm qua, những thành công của lực lượng Nga đã cho phép Iran mở rộng sự hiện diện tại Syria, từ đó làm tiêu tan hy vọng của Israel và làm căng thẳng thêm quan hệ giữa Nga và Israel. Các quan chức Nga, bao gồm cả Tổng thống Vladimir Putin, nhiều lần thuyết phục Israel rằng Nga không thấy sự hiện diện của Iran tại Syria là mối đe dọa sống còn với Israel.
Trong một năm qua, sự hiện diện ngày càng tăng của Iran tại Syria đã trở thành vấn đề gây căng thẳng trong quan hệ giữa Nga và Israel. Hồi tháng 2, căng thẳng leo thang khi hệ thống phòng không Syria bắn hạ một máy bay Israel gần cao nguyên Golan - nơi Israel đang nắm quyền kiểm soát. Vụ việc này thách thức sự tồn tại của “lằn ranh đỏ” của Nga và có nguy cơ làm xói mòn lợi ích chính trị của Moscow tại Syria.
Hồi tháng 5, Nga đã đạt được một thỏa thuận với Israel, cho phép chính quyền Syria đưa lực lượng tới các tỉnh Deraa và Quneitra ở phía bắc sau khi Mỹ bỏ rơi các nhóm đối lập do Washington hỗ trợ tại đây. Đổi lại, Nga đồng ý thuyết phục các lực lượng Iran duy trì khoảng cách so với cao nguyên Golan là 100 km và cam kết sẽ rút bớt các lực lượng do Iran dẫn đầu khỏi Syria. Thỏa thuận trên đã khiến căng thẳng giữa Nga và Israel tạm thời lắng dịu, song vẫn không thể thiết lập lòng tin giữa hai nước.
Vụ máy bay Nga bị bắn rơi hôm 17/9 đã cho thấy mối quan hệ đối tác giữa Nga và Israel mong manh như thế nào. Giọng điệu cứng rắn của Bộ Quốc phòng Nga khiến nhiều người bất ngờ vì trước đây Moscow thường rất cẩn trọng khi bình luận về các hoạt động của Israel tại Syria.
Cách đây vài tháng, Nga vẫn chần chừ trong việc cấp hệ thống S-300 cho Syria vì lo ngại phản ứng của Israel. Giới chức Israel từng nhiều lần tuyên bố họ không đồng ý với kế hoạch này của Nga.
Theo một số chuyên gia, mặc dù việc đưa S-300 tới Syria là dấu hiệu cho thấy căng thẳng leo thang, song động thái này của Nga sẽ không làm thay đổi các toan tính của Israel tại Syria. Israel sẽ tiếp tục tấn công các mục tiêu tại Syria như nước này từng làm trong suốt những năm qua. Các mục tiêu này bao gồm: lực lượng vệ binh cách mạng Iran, nhóm Hezbollah của Lebanon, các lực lượng chính quyền Syria tham gia vào việc vận chuyển các tên lửa tấn công Israel và một số mục tiêu mà Israel cho là đe dọa tới họ.
Nga hiểu được ý đồ của Israel. Moscow biết rằng Israel sẽ không dừng các chiến dịch tại Syria nếu chỉ vì họ phải đối mặt với một mối đe dọa lớn hơn. Đó là lý do Nga chỉ đưa hệ thống S-300 tới Syria, thay vì hệ thống S-400 hiện đại hơn. Theo suy tính của Nga, trong khi S-400 có thể gây ra mối đe dọa lớn với các máy bay Israel, Israel có thể dễ dàng hơn trong việc khắc chế S-300 nhờ các vũ khí tác chiến điện tử.
Tổng thống Putin đương nhiên không muốn S-300 bắn hạ bất kỳ máy bay nào của Israel hay Israel phá hủy bất kỳ hệ thống S-300 nào của Nga. Ngoài việc ngăn chặn nguy cơ xảy ra một vụ bắn nhầm như vừa xảy ra, nhà lãnh đạo Nga cũng muốn gửi một thông điệp lớn hơn tới cộng đồng quốc tế khi đưa S-300 tới Syria. Trong bối cảnh Nga đang chịu sức ép từ phương Tây liên quan tới cáo buộc tấn công hóa học tại Syria, Tổng thống Putin muốn khẳng định rằng Nga không phải quốc gia yếu ớt. Thay vào đó, Moscow sẵn sàng hành động mạnh tay khi cần thiết.
Quyết định đưa S-300 tới Syria là thông điệp mạnh mẽ nhất của Nga gửi tới Israel. Động thái này có lẽ ảnh hưởng rất ít tới các chiến dịch của Israel tại Syria, nhưng đây là lần đầu tiên Moscow biến lời nói thành hành động trong quan hệ với Tel Aviv.
Đã có những dấu hiệu rõ rệt cho thấy Nga đang leo thang căng thẳng với Israel và điều này sẽ ảnh hưởng lâu dài tới quan hệ song phương. Mặc dù cơ chế giảm xung đột giữa hai quốc gia vẫn tiếp tục được thực thi, song nguy cơ xảy ra đối đầu bất ngờ đang cao hơn bao giờ hết.
Xem thêm >> Mỹ duyệt bán lô khí tài quân sự 330 triệu USD, Đài Loan ‘phấn khởi ra mặt’
Tags:
(VNF) - Liên minh châu Âu đang khuyến cáo 450 triệu công dân của mình chuẩn bị cho các cuộc khủng hoảng tiềm tàng bằng cách dự trữ các nhu yếu phẩm thiết yếu như thực phẩm và nước đủ dùng trong tối thiểu 72 giờ.
(VNF) - Mỹ ngày 25/3 đã thêm hàng chục công ty công nghệ Trung Quốc vào danh sách đen xuất khẩu trong nỗ lực đầu tiên dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm tăng cường hạn chế khả năng phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán tiên tiến của Bắc Kinh.
(VNF) - Với gần 30 năm hoạt động, VSIP đã thu hút hàng nghìn nhà đầu tư quốc tế và đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam, tạo ra hàng trăm nghìn việc làm và nâng cao chất lượng hạ tầng cho các khu vực.
(VNF) Ít nhất 18 người đã thiệt mạng khi nhiều vụ cháy rừng hoành hành khắp khu vực đông nam Hàn Quốc. Hàng nghìn lính cứu hỏa đã được triển khai nhằm nỗ lực dập tắt một trong những vụ cháy rừng tồi tệ nhất của đất nước trong nhiều thập kỷ.
(VNF) - CEO BYD Wang Chuanfu khẳng định "BYD đã trở thành công ty dẫn đầu ngành trong mọi lĩnh vực, từ pin, thiết bị điện tử đến xe năng lượng mới, phá vỡ sự thống trị của các thương hiệu nước ngoài và định hình lại bối cảnh mới của thị trường toàn cầu".
(VNF) - Nga ngày 25/3 cho biết họ sẵn sàng đạt được một thỏa thuận mới về an toàn vận chuyển ở Biển Đen, một bước đệm có thể hướng tới lệnh ngừng bắn với Ukraine, nhưng chỉ khi Mỹ "ra lệnh" cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy tôn trọng thỏa thuận này.
(VNF) - Trong khi mọi sự chú ý đều đang đổ dồn vào giá vàng - đã tăng gần 15% từ đầu năm tới nay, thì giá đồng cũng đang tăng "phi mã" trước lo ngại về cuộc chiến thuế quan.
(VNF) - Công ty của tỷ phú Mỹ Elon Musk hiện không chỉ thua trong cuộc chiến doanh số mà còn thua cả sự thống trị về công nghệ. Đột phá mới về pin của BYD khiến hãng này không chỉ cạnh tranh với Tesla mà còn với sự thống trị kéo dài hàng thập kỷ của các loại xe động cơ đốt trong.
(VNF) - Tập đoàn Hyundai có trụ sở tại Hàn Quốc ngày 24/3 đã công bố khoản đầu tư 20 tỷ USD vào hoạt động sản xuất tại Mỹ, bao gồm một nhà máy thép trị giá 5 tỷ USD tại Louisiana.
(VNF) - Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã ký lệnh thực hiện các quy tắc mới nhằm tăng cường các biện pháp đối phó của Trung Quốc đối với các lệnh trừng phạt của nước ngoài, chính phủ Trung Quốc ra thông báo ngày 24/3.
(VNF) - Bộ trưởng ngoại giao Bỉ Maxime Prévot cho biết việc nhắm mục tiêu vào Big Tech có thể là một trong những lựa chọn của Liên minh châu Âu (EU) để đáp trả các đòn thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
(VNF) - Tập đoàn máy bay thương mại Trung Quốc (COMAC), nhà sản xuất máy bay hàng đầu của Trung Quốc, đã công bố kế hoạch đầy tham vọng nhằm tăng năng lực sản xuất C919 lên 75 máy bay mỗi năm, củng cố đáng kể vị thế của mình so với các đối thủ cạnh tranh toàn cầu.
(VNF) - Trung Quốc cho biết họ đã sẵn sàng cho mọi "cú sốc bất ngờ" trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt mức thuế quan cao hơn lên nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
(VNF) - Quyết định được chờ đợi nhất tuần qua thuộc về Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, với việc giữ nguyên lãi suất cho vay ở mức 4,25%-4,5% để chờ thêm tín hiệu từ nền kinh tế. Giá vàng tiếp tục tăng nóng cũng trở thành điểm đáng chú ý trong tuần.
(VNF) - Khi được hỏi bà có suy nghĩ gì trước việc tỷ phú Bill Gates cho rằng ly hôn là "sai lầm mà ông hối hận nhất", bà Melinda - vợ cũ của Bill Gates, thẳng thắn chia sẻ rằng đối với bà, cuộc hôn nhân tan vỡ là "một nỗi đau lớn".
(VNF) - Trung Quốc vừa công bố một thiết bị cắt cáp nhỏ gọn, đặt sâu dưới biển, có khả năng cắt đứt các đường dây điện hoặc thông tin liên lạc dưới nước kiên cố nhất thế giới, theo SCMP.
(VNF) - Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã cam kết đầu tư 1,4 nghìn tỷ USD trong 10 năm vào Mỹ sau khi các quan chức cấp cao của UAE gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump trong tuần này, thông báo ngày 21/3 của Nhà Trắng nêu rõ.
(VNF) - Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cho rằng, rằng việc châu Âu tịch thu gần 200 tỷ euro (216 tỷ USD) tài sản bị đóng băng của Nga sẽ là "một hành động chiến tranh".
(VNF) - Trong bối cảnh chính phủ đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ, đi kèm với việc nguồn cung đất ở thu hẹp, thị trường bất động sản Trung Quốc đang cho thấy một số dấu hiệu nóng lên ngay trong quý đầu năm 2025.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/1 tuyên bố những người bị phát hiện làm hỏng xe Tesla có thể phải ngồi tù tới 20 năm, đồng thời cảnh báo rằng chính phủ đang "truy tìm" họ.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. của tỷ phú Lý Gia Thành cảnh báo về môi trường kinh doanh toàn cầu đang xấu đi do căng thẳng địa chính trị và thương mại khi kế hoạch bán cảng tại Kênh đào Panama khiến Trung Quốc tức giận.
(VNF) - Tesla đang thu hồi gần như toàn bộ xe Cybertruck tại Mỹ để khắc phục lỗi tấm ốp thép bên ngoài có thể tách ra khi đang lái. Đây là đợt thu hồi thứ 8 đối với mẫu SUV này kể từ tháng 1/2024.
(VNF) - Được sự ủng hộ của sinh viên và các nhà giáo dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/3 đã ký một sắc lệnh hành pháp giải thể Bộ Giáo dục liên bang, thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
(VNF) - Các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dự đoán vị thế thống trị của nước này đối với nguồn cung cấp đất hiếm trên thế giới có thể sắp kết thúc.
(VNF) - Đế chế kinh doanh của ông trùm Hồng Kông Lý Gia Thành đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi CK Hutchison Holdings quyết định bán cảng tại Kênh đào Panama cho một liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu, động thái đã khiến Bắc Kinh tức giận. Cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh trong những phiên gần đây.
(VNF) - Liên minh châu Âu đang khuyến cáo 450 triệu công dân của mình chuẩn bị cho các cuộc khủng hoảng tiềm tàng bằng cách dự trữ các nhu yếu phẩm thiết yếu như thực phẩm và nước đủ dùng trong tối thiểu 72 giờ.
(VNF) - Cầu Quảng Đà bắc qua sông Yên, nối 2 địa phương sẽ thông xe kỹ thuật vào ngày 27/3 nhằm chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng Quảng Nam và Đà Nẵng.
