Đằng sau 'cơn khát' nam châm đất hiếm
(VNF) - Năm 2025 được xem là bước ngoặt quan trọng của thị trường nam châm đất hiếm toàn cầu, khi nhiều yếu tố mang tính cấu trúc cùng lúc hội tụ. Biến động nguồn cung, địa chính trị, đổi mới công nghệ và nhu cầu tăng mạnh từ xe điện, năng lượng gió và robot đã tái định hình thị trường, đồng thời buộc các quốc gia và doanh nghiệp phải nhìn nhận đất hiếm như một vật liệu chiến lược, thay vì một loại hàng hóa công nghiệp thông thường.
- Trung Quốc cấp phép lô giấy phép xuất khẩu đất hiếm đầu tiên 03/12/2025 07:45
Địa chính trị, nguồn cung và sự tái cấu trúc chuỗi giá trị
Thị trường nam châm đất hiếm năm 2025 chứng kiến những diễn biến hiếm thấy, khi các yếu tố chính trị và kinh tế toàn cầu đồng loạt tác động đến chuỗi cung ứng. Nam châm đất hiếm NdFeB và SmCo, vật liệu then chốt trong động cơ xe điện, tua-bin gió, robot công nghiệp và thiết bị điện tử, tiếp tục giữ vai trò trung tâm nhờ hiệu suất vượt trội và khả năng chống khử từ cao.
Tuy nhiên, sự tập trung cao độ của chuỗi cung ứng tại Trung Quốc tiếp tục là điểm nghẽn lớn. Khi căng thẳng thương mại Mỹ – Trung leo thang, rủi ro gián đoạn nguồn cung nhanh chóng trở thành vấn đề hiện hữu, buộc các quốc gia và doanh nghiệp phải đánh giá lại mức độ phụ thuộc kéo dài nhiều năm qua.
Đến tháng 4/2025, việc Trung Quốc áp dụng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với NdFeB và SmCo đã gây xáo trộn mạnh, ảnh hưởng trực tiếp tới các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) trên toàn cầu.

Trước áp lực này, phía Mỹ cũng đẩy mạnh can thiệp chính sách khi Bộ Quốc phòng hỗ trợ MP Materials, nhà sản xuất đất hiếm lớn nhất Bắc Mỹ, bằng khoản đầu tư 400 triệu USD, đồng thời cam kết áp dụng cơ chế giá sàn đối với NdPr. Động thái này không chỉ nhằm đảm bảo nguồn cung, mà còn gửi tín hiệu rõ ràng tới thị trường: đất hiếm đã vượt khỏi phạm vi hàng hóa thông thường, trở thành lĩnh vực cần sự bảo trợ chiến lược của nhà nước.
Song song đó, nhiều quốc gia châu Âu và châu Á cũng bắt đầu thảo luận các cơ chế chia sẻ rủi ro và thỏa thuận giá sàn, đặt nền móng cho một thị trường toàn cầu đa dạng hơn. Những động thái này chưa thể làm suy giảm vai trò chi phối của Trung Quốc trong ngắn hạn, nhưng đang từng bước đặt nền móng cho một cấu trúc thị trường đa cực hơn trong dài hạn.
Công nghệ, nhu cầu và động lực tăng trưởng dài hạn
Trong bối cảnh nguồn cung bị siết chặt, năm 2025 chứng kiến sự dịch chuyển rõ rệt về chiến lược công nghệ, với trọng tâm là nâng cao hiệu suất và giảm phụ thuộc vào đất hiếm nặng. Nam châm NdFeB tiếp tục khẳng định ưu thế với mật độ năng lượng từ tính cao gấp hơn 10 lần ferrite, trong khi SmCo giữ vai trò quan trọng trong các môi trường nhiệt độ cao và khắc nghiệt.
Các công nghệ như kỹ thuật khuếch tán tại ranh giới hạt (grain boundary diffusion) và kỹ thuật điều khiển cấu trúc hạt tinh thể (grain engineering) được triển khai rộng rãi, cho phép giảm tới 70% hàm lượng đất hiếm nặng, đồng thời cắt giảm đáng kể chi phí vật liệu. Những cải tiến này giúp doanh nghiệp ngoài Trung Quốc nâng cao năng lực cạnh tranh và mở ra dư địa phát triển cho lĩnh vực tái chế đất hiếm từ sản phẩm cuối vòng đời.

Về phía cầu, năm 2025 đánh dấu giai đoạn tăng tốc rõ rệt của nhu cầu nam châm đất hiếm, đặc biệt trong bối cảnh điện khí hóa và chuyển dịch năng lượng. Xe điện, điện tử tiêu dùng và công nghiệp vẫn là các trụ cột chính, trong khi năng lượng gió và robot nổi lên như những động lực tăng trưởng mới.
Trong lĩnh vực robot, đặc biệt là robot hình người, nhu cầu nam châm đất hiếm được dự báo bùng nổ từ năm 2025. Hơn 95% động cơ robot humanoid sử dụng nam châm vĩnh cửu, với trung bình khoảng 40 động cơ mỗi robot. Theo IDTechEx, nhu cầu nam châm theo trọng lượng trong lĩnh vực này có thể tăng gấp 7 lần vào năm 2036 khi các doanh nghiệp lớn từng bước triển khai robot trong sản xuất.
Thị trường năng lượng gió cũng tiếp tục đóng vai trò quan trọng nhờ xu hướng nâng công suất tua-bin và mở rộng hệ thống máy phát điện đồng bộ nam châm vĩnh cửu truyền động trực tiếp (PMSG). Dù các giải pháp động cơ không dùng đất hiếm đang được phát triển, động cơ nam châm vĩnh cửu vẫn được dự báo giữ trên 70% thị phần trong các ứng dụng truyền động điện hiệu suất cao.
Về dài hạn, năm 2025 được xem là mốc khởi phát cho quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng nam châm đất hiếm toàn cầu. Những lo ngại về an ninh vật liệu chiến lược đã thúc đẩy đầu tư vào tinh chế, tái chế và mở rộng năng lực sản xuất nội địa tại nhiều quốc gia.
Theo IDTechEx, thị trường nam châm đất hiếm có thể đạt quy mô 9,19 tỷ USD vào năm 2036, với nguồn cung vượt 330.000 tấn/năm. Trung Quốc cũng được dự báo nhiều khả năng vẫn giữ vai trò chủ chốt, song xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng đang dần hình thành rõ nét hơn so với các giai đoạn trước.
Dù thách thức liên quan đến đất hiếm nặng chưa thể giải quyết triệt để, các giải pháp như nâng cao hiệu suất thu hồi, giảm hàm lượng trong NdFeB và mở rộng tái chế đang trở thành trọng tâm. Những chuyển động công nghệ, chính sách và hợp tác công – tư trong năm 2025 đã đặt nền móng cho một thị trường nam châm đất hiếm toàn cầu đa dạng, bền vững và cạnh tranh hơn trong thập kỷ tới.
Trung Quốc tung chiến dịch 'tấn công quyến rũ' đất hiếm tại G20
- Phát hiện kho đất hiếm khổng lồ ở Mỹ và Trung Quốc 03/11/2025 08:45
- Mỹ: Trung Quốc đã phạm sai lầm nghiêm trọng khi 'nổ súng' trong lĩnh vực đất hiếm 01/11/2025 02:30
- Mỹ - Trung đạt thỏa thuận về đất hiếm 30/10/2025 01:07
Nga tham vọng khai thác nguồn điện lâu dài trên Mặt Trăng
(VNF) - Nga đang lên kế hoạch xây dựng một nhà máy điện trên Mặt Trăng trong thập kỷ tới nhằm hiện thực hóa tham vọng mở rộng hoạt động của Nga trên Mặt Trăng, đồng thời hỗ trợ việc hình thành một căn cứ nghiên cứu chung với Trung Quốc. Động thái này diễn ra trong bối cảnh các cường quốc lớn đang tăng tốc thiết lập sự hiện diện lâu dài trên Mặt Trăng.
Giá vàng lập đỉnh lịch sử, kim loại quý đồng loạt bứt phá
(VNF) - Giá vàng đã vươn lên mức cao kỷ lục, vượt mốc 4.500 USD/ounce, trong bối cảnh căng thẳng leo thang tại Venezuela và kỳ vọng ngày càng gia tăng rằng Mỹ sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất. Không chỉ vàng, các kim loại quý khác như bạc và bạch kim cũng đồng loạt lập đỉnh mới, phản ánh đà tăng mạnh mẽ trên toàn bộ thị trường kim loại quý.
Cuộc thử lửa và ‘lằn ranh’ của đối đầu Mỹ – Trung
(VNF) - Khi năm 2025 dần khép lại, có thể khẳng định đây là năm đặc biệt nhất trong suốt 47 năm lịch sử thương mại Mỹ – Trung kể từ khi hai nước khôi phục quan hệ ngoại giao. Một năm mở đầu bằng “cơn bão” dữ dội của thuế quan và kết thúc kết thúc trong trạng thái lắng dịu hơn, với những tín hiệu điều chỉnh và đối thoại mang tính xây dựng.
Từ 10% đến 145%: Toàn cảnh cuộc chiến thuế quan Mỹ – Trung năm 2025
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến chuỗi leo thang thuế quan dữ dội nhất trong quan hệ thương mại Mỹ – Trung. Từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng, Washington liên tục tung ra các mức thuế mới kéo theo loạt biện pháp đáp trả mạnh mẽ từ Bắc Kinh. Các mốc thời gian dưới đây phác họa toàn bộ căng thẳng, từ những đợt thuế quan đầu tiên cho đến thỏa thuận đình chiến đạt được tại hội nghị APEC cuối tháng 10.
'Mục sở thị' tàu cao tốc nhanh thứ hai thế giới, chỉ sau Trung Quốc
(VNF) - Hàn Quốc vừa công bố hoàn tất phát triển công nghệ lõi cho tàu cao tốc thế hệ mới có tốc độ tối đa 370km/h, mức cao thứ hai thế giới hiện nay, chỉ sau Trung Quốc. Dự án mang ý nghĩa đột phá về mặt kỹ thuật, đồng thới phản ánh chiến lược dài hạn của Seoul - coi hạ tầng giao thông cao cấp là trụ cột tăng trưởng kinh tế.
'Chiến tranh kim chi': Trung Quốc lấn át, Hàn Quốc thất thế ngay trên sân nhà
(VNF) - Kim chi, biểu tượng ẩm thực và văn hóa của Hàn Quốc, đang phải đối mặt với sức ép ngày càng lớn ngay trên “sân nhà” khi các sản phẩm giá rẻ sản xuất tại Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường. Chênh lệch chi phí, thay đổi cấu trúc tiêu dùng và tác động của biến đổi khí hậu đẩy kim chi Hàn Quốc vào thế yếu, làm dấy lên lo ngại kinh tế và nỗi trăn trở về bản sắc văn hóa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Giá vàng lập đỉnh lịch sử, tăng hơn 69% từ đầu năm
(VNF) - Giá vàng thế giới tăng lên ngưỡng 4.489,5 USD/ounce, đánh dấu mức cao nhất mọi thời đại.
Tài chính quốc tế 2025: Những cú 'đảo chiều' ngoài dự đoán
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những bước ngoặt khó lường của thị trường tài chính toàn cầu, khi các trụ cột quen thuộc suy yếu, dòng tiền dịch chuyển và những khu vực từng bị xem là “bên” lề bất ngờ vươn lên dẫn dắt.
15 năm sau thảm họa Fukushima, Nhật Bản tái khởi động nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới
(VNF) - Chính quyền tỉnh Niigata của Nhật Bản dự kiến sẽ thông qua quyết định khởi động lại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới vào ngày 22/12, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong nỗ lực quay trở lại với năng lượng hạt nhân của nước này kể từ sau thảm họa Fukushima năm 2011.
Trung Quốc: Lãi suất 'đứng yên' giữa sóng gió kinh tế
(VNF) - Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 22/12 đã quyết định giữ nguyên lãi suất cho vay ưu đãi (LPR), bất chấp việc nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục ghi nhận các dữ liệu kinh tế yếu kém cùng sự suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản.
Hành trình trở thành công ty giá trị nhất thế giới của Nvidia
(VNF) - Năm 2025 là năm đầy biến động với Nvidia. Bất chấp cạnh tranh khốc liệt và "mắc kẹt" trong thương chiến Mỹ - Trung, giá cổ phiếu của hãng vẫn tăng 32% từ đầu năm đến nay. Nvidia hiện là công ty giá trị nhất thế giới, vững vàng với vị thế "ông vua" ngành chip.
Nga bán lượng vàng khổng lồ cho Trung Quốc
(VNF) - Trong những tháng cuối năm 2025, thương mại vàng giữa Nga và Trung Quốc ghi nhận bước nhảy vọt chưa từng có, ghi nhận 961 triệu USD sang Trung Quốc. Diễn biến này phản ánh áp lực tài chính ngày càng lớn đối với Moscow, và chiến lược tích lũy tài sản của Bắc Kinh trong bối cảnh trật tự tiền tệ toàn cầu ngày càng phân mảnh.
10 sự kiện định hình kinh tế thế giới năm 2025
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều biến động sâu rộng về địa chính trị, tài chính và kinh tế toàn cầu với hàng loạt sự kiện định hình lại cục diện quan hệ quốc tế và thị trường. Từ việc Mỹ thay đổi chính sách thương mại, căng thẳng khu vực leo thang, đến những dịch chuyển mạnh mẽ trên thị trường hàng hoá và công nghệ, tạo ra một năm đầy biến động và tái cấu trúc sâu rộng.
Mỹ bán 11 tỷ USD vũ khí cho Đài Loan, Abu Dhabi hút 9.000 tỷ USD
(VNF) - Tuần qua, tài chính quốc tế chứng kiến nhiều diễn biến đáng chú ý, từ các thương vụ đầu tư xuyên biên giới tại châu Á và Trung Đông, đến tác động từ căng thẳng Mỹ - Trung, phản ánh sự dịch chuyển của dòng vốn toàn cầu trong bối cảnh bất ổn gia tăng.
Sau một phán quyết, tài sản ròng của tỷ phú Elon Musk vọt lên 749 tỷ USD
(VNF) - Tòa án Tối cao bang Delaware (Mỹ) đã ra phán quyết khôi phục gói thù lao mà tỷ phú Elon Musk nhận được từ Tesla vào năm 2018 trị giá 56 tỷ USD -- hiện được ước tính khoảng 139 tỷ USD dựa trên giá cổ phiếu Tesla tại thời điểm đóng cửa phiên giao dịch hôm 20/12. Nếu có hiệu lực, tỷ phú Elon Musk sẽ trở thành người đầu tiên có tài sản ròng vượt 700 tỷ USD.
Đột kích một đại lý du lịch, thu giữ lượng lớn tiền và vàng
(VNF) - Tại 1 đại lý du lịch ở Ấn Độ, lực lượng chức năng thu giữ nhiều tài sản giá trị, gồm: 13 tỷ đồng tiền mặt, 313kg bạc, 6kg vàng, tổng trị giá hơn 48 tỷ đồng.
8 ‘quả bom xịt’ của giới công nghệ năm 2025
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến nhiều dự án công nghệ được kỳ vọng cao nhưng không đạt được kết quả như mong đợi. Từ robot hình người, trí tuệ nhân tạo đến xe điện và tiền điện tử, một số sản phẩm đã gặp khó khăn trong quá trình triển khai, trong khi những dự án khác chịu tác động từ chính trị, thị trường và phản ứng xã hội.
Thêm một ‘chiến thắng’ nữa cho Tổng thống Trump
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa ghi thêm một “chiến thắng” nữa khi hàng loạt tập đoàn dược phẩm hàng đầu chấp nhận hạ giá thuốc tại thị trường Mỹ, đổi lại các ưu đãi về thuế
Pop Mart 'bốc hơi' 40% vốn hóa: Labubu đã hết thời?
(VNF) - Sau thời kỳ tăng trưởng nóng, cổ phiếu Pop Mart bất ngờ lao dốc. Nhà đầu tư đang quan ngại về triển vọng của Labubu - nhân vật từng đưa hãng đồ chơi Trung Quốc này trở thành hiện tượng toàn cầu.
Thái Lan kiếm hơn 10.000 tỷ đồng từ SEA Games 33
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ Cơ quan Thể thao Thái Lan, tổng giá trị kinh tế do SEA Games 33 tạo ra đến thời điểm hiện tại dự kiến đạt mốc 12 tỷ baht, tương đương hơn 380 triệu USD (hơn 10 nghìn tỷ Việt Nam đồng).
Trung Quốc phát hiện mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á
(VNF) - Trung Quốc vừa phát hiện mỏ vàng dưới đáy biển đầu tiên của nước này, cũng là mỏ vàng dưới biển lớn nhất châu Á, đánh dấu bước đột phá quan trọng trong chiến lược đẩy mạnh thăm dò khoáng sản trên toàn quốc.
Toàn cảnh thuế đối ứng Mỹ 2025: TT Trump mạnh tay, chuỗi cung ứng chao đảo
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến những biến động dồn dập trong chính sách thuế đối ứng của Mỹ, khi các quyết định được ban hành, điều chỉnh rồi tạm hoãn liên tiếp trong thời gian ngắn, tạo nên một chuỗi mốc chính sách dày đặc hiếm thấy.
Vì sao Đức muốn 'ly hôn' với Trung Quốc?
(VNF) - Trong suốt 2 thập kỷ, Đức và Trung Quốc từng được xem là một “cặp đôi kinh tế hoàn hảo”, cùng hưởng lợi lớn từ làn sóng toàn cầu hóa thương mại. Đức cung cấp máy móc, thiết bị công nghiệp mà Trung Quốc cần để sản xuất hàng tiêu dùng cho phần còn lại của thế giới. Nhưng trật tự đó đang đảo chiều. Trung Quốc ngày nay dường như không còn cần Đức như trước, trong khi Berlin lại muốn chấm dứt mối quan hệ phụ thuộc này.
Trung Quốc tạo đột phá: Công bố chip quang học nhanh hơn Nvidia 100 lần
(VNF) - Các nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố một con chip điện toán quang học có hiệu năng vượt trội hơn phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI) hàng đầu của Nvidia hơn 100 lần về cả tốc độ xử lý lẫn hiệu quả năng lượng, đặc biệt trong các tác vụ AI tạo sinh như tổng hợp hình ảnh và sản xuất video.
Nga tham vọng khai thác nguồn điện lâu dài trên Mặt Trăng
(VNF) - Nga đang lên kế hoạch xây dựng một nhà máy điện trên Mặt Trăng trong thập kỷ tới nhằm hiện thực hóa tham vọng mở rộng hoạt động của Nga trên Mặt Trăng, đồng thời hỗ trợ việc hình thành một căn cứ nghiên cứu chung với Trung Quốc. Động thái này diễn ra trong bối cảnh các cường quốc lớn đang tăng tốc thiết lập sự hiện diện lâu dài trên Mặt Trăng.
Khu nghỉ dưỡng và sân golf hàng chục triệu USD bỏ hoang bên bờ biển Đà Nẵng
(VNF) - Tọa lạc tại vị trí đắc địa ven biển Đà Nẵng, dự án Khu du lịch nghỉ dưỡng và sân golf cao cấp Mai House Hội An từng được kỳ vọng trở thành điểm nhấn du lịch cao cấp của khu vực. Tuy nhiên, sau khi bị chấm dứt hoạt động, dự án hàng chục triệu USD này rơi vào cảnh dang dở, bỏ hoang nhiều năm, gây lãng phí lớn quỹ “đất vàng” ven biển.






























































