Doanh nghiệp sợ vay vốn, ngân hàng cũng sốt ruột lo lắng
Minh Dũng -
20/03/2023 15:05 (GMT+7)
(VNF) - Tín dụng tăng trưởng chậm lại, nhiều doanh nghiệp không dám vay vốn vì e ngại lãi suất cao. Việc khó khăn cho vay cũng gây áp lực cho ngân hàng khi huy động vốn cao mà không giải ngân được. Vì thế, ngoài việc hạ lãi suất thì còn cần thêm nhiều biện pháp nữa để khơi thông dòng vốn.
Nhu cầu vay vốn thấp, tín dụng chững lại
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính tới ngày 9/3, tín dụng toàn nền kinh tế chỉ tăng 1,12% so với cuối năm 2022, hàng loạt ngân hàng tăng trưởng tín dụng âm. Tốc độ tăng tín dụng trong 2 tháng đầu năm nay sụt giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Tăng trưởng tín dụng tính tới cuối tháng 2/2023 chỉ tăng chưa đầy 0,8%, chưa bằng 1/3 tốc độ tăng trưởng tín dụng cùng kỳ năm ngoái.
Tín dụng khựng lại không phải do ngân hàng khát thanh khoản, khát room tín dụng như cuối năm ngoái. Thanh khoản của hệ thống ngân hàng đang dư thừa hơn 50.000 tỷ đồng so với yêu cầu bắt buộc. NHNN cũng vừa cấp room tín dụng cho các tổ chức tín dụng.
Các ngân hàng thừa vốn nhưng lại không thể cho vay. Điều này phản ánh “sức khỏe” của nhiều doanh nghiệp đang suy kiệt.
Trong báo cáo gửi Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết, tín dụng tăng trưởng thấp trong 2 tháng đầu năm cho thấy khó khăn trong khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế.
Sau Covid-19, không ít doanh nghiệp rơi vào nợ xấu, không đáp ứng được điều kiện vay ngân hàng. Nhiều doanh nghiệp phản ánh, đơn hàng xuất khẩu sụt giảm, lãi suất tăng cao khiến họ e ngại vay vốn mới. Những doanh nghiệp khát vốn và chấp nhận vay bằng mọi giá là các doanh nghiệp bất động sản, song đây là lĩnh vực mà các ngân hàng hết sức thận trọng.
Thay vì vay thêm vốn, nhiều doanh nghiệp cố gắng xoay xở để tất toán bớt các khoản vay nhằm giảm áp lực tài chính.
Tại hội nghị đối thoại ngân hàng - doanh nghiệp của TP.HCM diễn ra mới đây, nhiều doanh nghiệp cho biết đang phải vay vốn với lãi suất hơn 10%. Theo các doanh nghiệp, lãi suất trung hạn trên 10% đang được áp dụng gây khó khăn, áp lực lớn lên các hoạt động sản xuất kinh doanh của họ. Lãi suất quá cao sẽ làm tăng chi phí đầu vào, doanh nghiệp gặp khó trong triển khai mở rộng sản xuất, kinh doanh. Nhiều doanh nghiệp chỉ sản xuất cầm chừng, hạn chế mở rộng kinh doanh khiến nhu cầu vay vốn thấp.
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng BIDV phân tích, hiện nay, khó khăn của doanh nghiệp ngoài sức cầu giảm còn do khó tiếp cận vốn, lãi suất cao…
Các ngân hàng thường sẽ không cho vay với những dự án được đánh giá là rủi ro cao hoặc doanh nghiệp bị hạ xếp hạng đánh giá từ chính các ngân hàng hay doanh nghiệp bị chuyển nhóm nợ. Ngân hàng không thể hạ chuẩn khi cho vay, bởi cuối cùng rủi ro quay trở lại ngân hàng và ngân hàng phải gánh chịu.
Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp sợ vay vốn vì ngại lãi suất cao.
Nhân viên tín dụng một số nhà băng, cho hay nhiều khách hàng muốn vay vốn đã phải chùn chân khi nghe về mức lãi suất hiện tại, khoảng 13-14%, thậm chí có thể lên 15-16%. Từ đầu năm tới nay, ít người đi vay mua nhà.
Khảo sát mới đây của Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM cho thấy, có 43% số doanh nghiệp gặp khó khi lãi suất vay cao; 40% đơn vị khó tiếp cận nguồn vốn và 38,2% doanh nghiệp phản ánh thủ tục vay vốn phức tạp, tốn nhiều thời gian. Cùng với đó, có 41,2% doanh nghiệp cho biết thị trường bị thu hẹp; 30,1% doanh nghiệp gặp khó khi hàng tồn kho nhiều; 17,6% đối diện vấn đề nguyên liệu đầu vào tăng.
Lãnh đạo một số ngân hàng tư nhân đánh giá, nhu cầu tín dụng năm nay dự báo khó khăn. Nguyên nhân là ngoài đơn hàng sản xuất sụt giảm thì thị trường bất động sản - lĩnh vực hút nhiều vốn nhất - vẫn chưa thoát đáy.
Những năm gần đây, tín dụng cho bất động sản luôn cao hơn trung bình. Năm nay, thị trường khó khăn khiến tín dụng vào kênh này có khả năng chậm lại.
Năm nay, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14-15% và có điều chỉnh linh hoạt theo diễn biến thị trường. Tuy nhiên, giới phân tích dự báo tín dụng năm 2023 chỉ tăng từ 10-12% do thị trường bất động sản kém khả quan, tăng trưởng xuất khẩu giảm tốc và lãi suất cao.
Giảm lãi suất, khơi thông nguồn vốn
Lãi suất cao ảnh hưởng tới tăng trưởng tín dụng. Nhưng theo giới chuyên gia, lãi suất thời gian tới sẽ tiếp tụchạ nhiệt.
Nhiều dự báo cho thấy Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể tăng lãi suất thêm 1-2 lần nữa, sau đó sẽ bước vào chu kỳ giảm lãi suất vào cuối năm.
Tại Việt Nam, cuộc đua lãi suất huy động cũng đã chững lại. NHNN vừa quyết định hạ một số loại lãi suất điều hành thêm 0,5-1%.
Từ đầu năm, các ngân hàng thương mại đã có 2 lần đồng thuận giảm lãi suất huy động để có điều kiện giảm thêm lãi suất cho vay.
Dù lãi suất có xu hướng đảo chiều đi xuống nhưng lãi suất trung bình hiện nay vẫn cao hơn năm ngoái, gây nhiều thách thức cho các ngân hàng thương mại trong việc giảm lãi vay. Hiện lãi suất huy động trung bình của các ngân hàng thương mại là 8 - 9%/năm, cao hơn so với mức trung bình năm 2022 tới 2%.
Nhiều ý kiến cũng cho rằng, lãi vay hiện vẫn cao, chưa giảm tương xứng với lãi suất huy động. Lãi suất cho vay chưa kéo giảm về được mức doanh nghiệp mong muốn. Để thúc đẩy doanh nghiệp, người dân vay vốn, ngân hàng cần hạ lãi vay hơn nữa.
Để giảm lãi suất cho vay trở thành xu hướng và trên diện rộng, Công ty Cổ phần Chứng khoán KB Việt Nam cho rằng ngành ngân hàng cần triển khai đồng bộ các giải pháp để kéo mặt bằng lãi suất cho vay về quanh khoảng 10%/năm mới hỗ trợ nhiều hơn cho doanh nghiệp và nền kinh tế trong bối cảnh khó khăn tác động cả ở thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Dù lãi suất đã hạ nhiệt nhưng nhiều yếu tố cho thấy, dòng tín dụng chưa thể sớm khai thông.
Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, giảm lãi suất chỉ là biện pháp “cấp cứu” tạm thời. Để cứu được “con bệnh”, phải có thêm nhiều giải pháp khác. Trong đó, giải pháp khả thi nhất là đẩy nhanh tốc độ giải ngân đầu tư công, tạo sức lan tỏa.
Giải pháp cần kíp tiếp theo là gỡ vướng thủ tục pháp lý để doanh nghiệp có thể bán dự án, thanh lý tài sản, tạo dòng tiền. Đồng thời,, cần tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp do hiện nay quy định chặt như: thủ tục để vay vốn, sự chênh lệch lãi suất giữa các doanh nghiệp vay, việc định giá tài sản của doanh nghiệp các ngành còn nhiều bất cập... khiến nhiều doanh nghiệp chưa thể tiếp cận nguồn vốn.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Việc Big 4 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm khiến cuộc đua huy động vốn của ngành ngân hàng thêm "nóng". Lãi suất được dự báo tiếp tục đi lên trong thời gian tới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm tiếp tục đi lên, các kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức kịch trần. Lãi suất liên ngân hàng vượt 7%. Trong bối cảnh lãi suất tăng, nhiều ngân hàng dừng tín dụng ưu đãi mua nhà.
(VNF) - Trong tuần 15 - 19/12, thị trường chứng khoán sôi động khi VietinBank, Saigonbank và HDBank đồng loạt chốt danh sách cổ đông trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đáng chú ý, VietinBank gây ấn tượng với tỷ lệ phát hành lên tới 44,64%, mức cao nhất trong nhóm ngân hàng năm nay.
(VNF) - Một số ngân hàng thu phí với tài khoản có số dư dưới 2-3 triệu đồng. Khách hàng cần rà soát và đóng những tài khoản ngân hàng không sử dụng để tránh bị thu phí.
(VNF) - Khách hàng mở mới thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard có thể tối ưu hóa dòng tiền, đồng thời dễ dàng quản lý tài chính cá nhân, nhận thêm Combo hoàn tiền cực đã và miễn phí thường niên 3 năm.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) chính thức góp mặt trong danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For™ Southeast Asia 2025 – bảng xếp hạng được Fortune và Great Place To Work® công bố lần đầu tiên tại Đông Nam Á.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.