Theo Sở Tài Nguyên và Môi Trường tỉnh Đồng Nai, kết quả kiểm tra tại 11 địa phương trong tỉnh đến cuối năm 2021 cho thấy có gần 1.100 trường hợp vi phạm về đất đai, xây dựng.
Trong đó, phân lô, bán nền đất nông nghiệp gần 100 trường hợp; xây dựng đất không đúng mục đích sử dụng gần 390 trường hợp và lấn chiếm đất công gần 600 trường hợp.
Đồng Nai hiện có hơn 600.000 lao động đến từ các tỉnh, thành trên cả nước để làm việc trong các công ty, nhà máy và hầu hết có nhu cầu về nhà ở. Đất đai trên địa bàn tỉnh những năm qua liên tục tăng giá, người lao động rất khó để có đủ khả năng mua một khu đất có giấy tờ đầy đủ và phù hợp quy hoạch để xây dựng.
Thực tế, đất thổ cư trong khu dân cư có giá từ 2-5 tỷ đồng/nền (80-120m2), vì bức bách về nơi ở nên nhiều người lao động đã chấp nhận mua đất nông nghiệp theo hình thức phân lô, bán nền và lén lút xây dựng nhà ở để có nơi an cư. Đây cũng là vấn đề nhức nhối khó giải quyết của những địa phương có công nghiệp phát triển, đông dân cư.
Trên địa bàn tỉnh từng xảy ra nhiều “điểm nóng” về đất đai, xây dựng và đến nay vẫn chưa thể giải quyết dứt điểm. Điều này dẫn đến hình thành cụm công nghiệp, khu dân cư tự phát, ảnh hưởng quy hoạch, gây áp lực cho hạ tầng kỹ thuật thuộc phường Phước Tân (TP. Biên Hòa), phường Trảng Dài (TP. Biên Hòa), xã Thạnh Phú (huyện Vĩnh Cửu), xã An Viễn (huyện Trảng Bom)…
Nguyên nhân dẫn đến nhiều vi phạm về đất đai, xây dựng là do trước đây, công tác quản lý của chính quyền địa phương chưa chặt chẽ, chưa chủ động kiểm tra, phát hiện sớm các trường hợp vi phạm để ngăn chặn kịp thời các hành vi như: xây dựng nhà, làm đường giao thông trên đất nông nghiệp. Nhiều trường hợp vi phạm khi sắp hoàn thành công trình mới phát hiện nên rất khó khăn trong công tác xử lý, vận động người dân tự tháo dỡ, cưỡng chế và khắc phục hậu quả.
Huyện Long Thành đã xảy ra hơn 200 vụ vi phạm về đất đai xây dựng, trong đó có 77 vụ về phân lô, bán nền đất nông nghiệp; gần 100 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích và 30 trường hợp lấn chiếm đất công.
Huyện Vĩnh Cửu có gần 430 trường hợp vi phạm về đất đai với hơn 360 vụ vi phạm lấn chiếm đất công, trên 60 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích và 2 trường hợp phân lô, bán nền đất nông nghiệp.
Huyện Trảng Bom có trên 150 trường hợp vi phạm về đất đai, trong đó có hơn 100 vụ xây dựng không đúng mục đích, hơn 40 vụ lấn chiếm đất công, gần 10 vụ phân lô, bán nền đất nông nghiệp. Huyện Nhơn Trạch phát hiện hơn 100 vụ vi phạm…
Theo UBND tỉnh, các địa phương tăng cường hơn nữa công tác quản lý đất đai, xây dựng, kịp thời phát hiện những trường hợp vi phạm và xử lý thật nghiêm để ngăn chặn tình trạng phân lô, bán nền đất nông nghiệp dẫn đến xây dựng trái phép.
UBND tỉnh giao cho Sở Tài Nguyên- Môi Trường phối hợp với Sở Xây dựng, Thanh tra tỉnh, UBND các huyện, thành phố tiến hành thanh tra, kiểm tra công tác quản lý đất đai của các địa phương nhằm chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý của Nhà nước về đất đai, xây dựng.
