Dự án Luật Đầu tư PPP: Cần phải mang toàn bộ dự án PPP ra ánh sáng
Tào Minh -
26/03/2019 18:47 (GMT+7)
(VNF) – Công khai thông tin, lấy ý kiến về dự án/hợp đồng PPP trước khi kí kết là nội dung quan trọng mà Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh trong văn bản góp ý đối với dự án Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư (Luật Đầu tư PPP).
Cần phải mang toàn bộ dự án PPP ra ánh sáng
Cần công khai toàn bộ dự án, hợp đồng PPP
Theo VCCI, việc công khai, minh bạch và lấy ý kiến cộng đồng đối với các dự án PPP rất quan trọng. Việc này cần phải được quy định chặt chẽ và thực hiện nghiêm túc hơn cả đối với các dự án đầu tư công.
Nguyên nhân là với các dự án đầu tư công, nếu người dân có những phản ứng thì nhà nước có thể chủ động điều chỉnh dự án mà không cần điều chỉnh hợp đồng. Tuy nhiên đối với các dự án đầu tư PPP, việc điều chỉnh dự án thường sẽ kéo theo việc phải đàm phán lại giữa nhà nước và nhà đầu tư.
Do đó, nếu dự án/hợp đồng PPP được tham vấn ý kiến kĩ lưỡng ngay từ đầu thì sẽ tránh được các rủi ro này.
VCCI đề nghị trong hợp đồng PPP, quy định về công khai thông tin, lấy ý kiến dự án cần có một số nội dung.
Một là bảo đảm việc đăng công khai thông tin về dự án PPP ít nhất 60 ngày trước khi ký kết. Nội dung công khai này bao gồm: tóm tắt thông tin về dự án; báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; báo cáo nghiên cứu khả thi; bản thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; bản thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi; dự thảo hợp đồng. Các nội dung thuộc bí mật nhà nước, bí mật kinh doanh, tài sản trí tuệ chưa công bố thì được phép xóa.
Hai là đối với dự án có quy mô lớn hoặc ảnh hưởng đến bên thứ ba, phải lấy ý kiến thông qua văn bản, hội thảo, họp báo. Đối tượng được lấy ý kiến gồm các cá nhân, tổ chức bị ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp của dự án và các tổ chức đại diện của họ. Ví dụ, các dự án có thu phí sử dụng đường bộ thì phải hỏi ý kiến các doanh nghiệp vận tải, hiệp hội vận tải và người dân quanh khu vực dự án.
Ba là, các ý kiến đóng góp cho dự án phải được tổng hợp, giải trình và gửi kèm cho cơ quan hoặc người có thẩm quyền ký hợp đồng.
Sau khi ký hợp đồng, các thông tin về hợp đồng, việc thực hiện dự án và các kết quả kiểm tra, giám sát của dự án cũng cần được công bố.
Cụ thể, VCCI cho rằng cần công bố toàn bộ các hợp đồng đầu tư PPP bao gồm cả phụ lục (trừ các nội dung về sáng chế, kiểu dáng công nghiệp chưa công bố); công bố các báo cáo định kỳ về tình hình hoạt động của dự án đầu tư, gồm cả báo cáo của chủ dự án nộp cho cơ quan nhà nước và các báo cáo, kết luận thanh kiểm tra của cơ quan nhà nước đối với dự án.
Đối với các dự án có nguồn thu từ bên thứ ba thì phải công bố định kỳ sản lượng và doanh thu của dự án. Bên thứ ba (người dân và doanh nghiệp khác) phải được tham gia trong quá trình giám sát nguồn thu.
Cần phân loại điều khoản thay đổi pháp luật
Theo VCCI, các hợp đồng PPP thường có điều khoản về việc thay đổi pháp luật (change of law) hay còn gọi là điều khoản ổn định hợp đồng (stabilisation).
Điều khoản này giúp các nhà đầu tư bảo đảm tránh được rủi ro thay đổi pháp luật sau khi hợp đồng đã được ký. Tuy nhiên, việc mở rộng quá mức điều khoản này có thể ảnh hưởng đến quyền quản lý xã hội, thậm chí chủ quyền của nhà nước.
Do đó, VCCI cho rằng cơ quan soạn thảo cần đưa vào dự thảo Luật Đầu tư PPP một điều khoản về thay đổi pháp luật và phân loại thành 2 nhóm quy định.
Một là đối với các quy định pháp luật về tài chính như mức thuế, mức phí, tiền và các nghĩa vụ tài chính khác với nhà nước, các biện pháp ưu đãi, hỗ trợ đầu tư thì cho phép áp dụng cơ chế ổn định hợp đồng.
Hai là đối với các quy định pháp luật vì an toàn, an ninh, lợi ích công cộng thì không được phép áp dụng cơ chế ổn định hợp đồng; ví dụ, các tiêu chuẩn an toàn về môi trường, an ninh quốc phòng, an toàn lao động,…
Đối với vấn đề bảo lãnh dự án PPP, VCCI cho biết đây là vấn đề gây tranh cãi lớn. Nếu không chấp nhận bảo lãnh thì rất khó thu hút các nhà đầu tư tư nhân, đặc biệt là các nhà đầu tư nước ngoài hoặc các dự án có mức độ rủi ro cao. Tuy nhiên, nếu bảo lãnh thì nhà nước nhận rủi ro về phía mình. Do đó, giải pháp tốt nhất là dự luật vẫn chấp nhận cho phép bảo lãnh, nhưng phải thiết kế thật tốt cơ chế quản lý rủi ro của các khoản bảo lãnh.
Về vấn đề bảo lãnh khoản vay, hiện pháp luật Việt Nam đã quy định tương đối rõ ràng trong Luật Quản lý nợ công và Nghị định 91/2018 về bảo lãnh chính phủ. VCCI cho rằng đối với các hình thức bảo lãnh khác, dự luật cũng cần thiết kế các công cụ kiểm soát rủi ro tương tự như trên, thậm chí có thể còn phải chặt chẽ hơn.
“Bởi trong trường hợp dự án gặp rủi ro thì nhà nước đều phải sử dụng tiền ngân sách để trả cho nhà đầu tư. Do đó, cần phải bảo đảm rằng việc nhà nước cam kết bảo lãnh trong các dự án PPP phải được kết nối với việc lập kế hoạch ngân sách, kế hoạch vay, trả nợ công”, VCCI nhấn mạnh.
Về điều khoản bảo mật hợp đồng, VCCI cho hay nhiều hợp đồng PPP hiện nay có điều khoản về bảo mật hợp đồng. Theo đó, bên nào tiết lộ thông tin cho người khác gây thiệt hại cho bên còn lại thì phải bồi thường. Tuy nhiên, hoạt động của các cơ quan nhà nước lại phải đáp ứng nguyên tắc công khai, minh bạch (Điều 28 của Hiến pháp) trừ trường hợp thuộc bí mật nhà nước. Do đó, dự luật cần có quy định giới hạn điều khoản bảo mật trong các hợp đồng PPP.
“Nếu các hợp đồng PPP có điều khoản về bảo mật hợp đồng, thì điều khoản này chỉ được áp dụng đối với các nội dung thông tin thuộc về bí mật nhà nước, bí mật kinh doanh và các tài sản trí tuệ chưa được công bố”, VCCI đề xuất.
(VNF) - UBND tỉnh Đồng Nai giao Thuế tỉnh kiểm tra xử lý việc Tổng Công ty Tín Nghĩa không kê khai nộp thuế GTGT đối với số tiền 535 tỷ đồng, thu được từ hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm và quyền phát triển dự án theo đúng quy định pháp luật.
(VNF) - Đóng góp cho Dự thảo các Văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) đề nghị bổ sung cụm từ “kỹ năng quản lý tài chính cá nhân – gia đình” vào nội dung về phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hoá và con người Việt Nam.
(VNF) - Ông Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng kinh tế Việt Nam năm 2025 duy trì tăng trưởng ấn tượng khoảng 7,85% nhờ những điểm sáng từ đầu tư công, vốn FDI và triển khai đồng bộ “Bộ tứ chiến lược” cùng các Nghị quyết mới, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững trong dài hạn.
(VNF) - Ngày 21/11, Ban tổ chức Giải bóng đá báo chí tỉnh thành 2025 đã tổ chức cuộc họp khởi động nhằm chuẩn bị các công việc cần thiết cho giải đấu năm nay.
(VNF) - Liên danh Chủ đầu tư Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội và Tổng công ty Viglacera – CTCP hướng dẫn hồ sơ mua, thuê mua, thuê nhà ở xã hội của dự án nhà ở xã hội CT3 thuộc dự án đầu tư xây dựng Khu nhà ở xã hội tại ô đất CT3, CT4 KĐT mới Kim Chung, xã Thiên Lộc, thành phố Hà Nội.
(VNF) - Hai dự án xây dựng cơ sở hạ tầng Khu du lịch sinh thái Tràng An (gọi tắt là dự án Sinh thái Tràng An) và Dự án thành phần xây dựng cơ sở hạ tầng khu núi chùa Bái Đính (dự án Núi chùa Bái Đính) vừa bị Thanh tra Chính phủ nêu ra hàng loạt sai phạm, tồn tại.
(VNF) - Mưa lớn kéo dài nhiều ngày qua đã gây ngập lụt nghiêm trọng trên diện rộng ở Khánh Hòa, khiến gần 15.000 hộ dân bị ảnh hưởng và 126 điểm giao thông sạt lở. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết đây mới chỉ là số liệu thống kê ban đầu, bởi nhiều khu vực vẫn đang ngập sâu, mất điện, mất liên lạc, gây khó khăn cho công tác rà soát thiệt hại.
(VNF) - Trước tình hình mưa lớn kéo dài gây lũ lịch sử tại nhiều tỉnh miền Trung và Tây Nguyên, Hà Nội đã xây dựng kế hoạch hỗ trợ các địa phương bị thiệt hại.
(VNF) - Trước sự lan rộng nhanh chóng của thuốc lá điện tử và các sản phẩm nicotine mới trong giới trẻ, COP11 của WHO cảnh báo về “nạn dịch thuốc lá mới” và kêu gọi các quốc gia hành động khẩn cấp.
(VNF) - Mưa lũ những ngày qua khiến miền Trung chịu thiệt hại đặc biệt nặng nề, với 52 người chết và mất tích, hàng chục nghìn nhà dân ngập sâu và tổng thiệt hại kinh tế ước vượt 3.000 tỷ đồng
(VNF) - Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lạc quan với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên trong Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 được Quốc hội thông qua. Tuy vậy, để mục tiêu này trở nên khả thi hơn, các đại biểu cho rằng cần nâng cao công tác cải cách thể chế, đưa chủ trương, chính sách vào đời sống kinh tế, xã hội và thực tiễn.
(VNF) - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, từ ngày 15/12/2025, các khách sạn, nhà nghỉ sẽ không được phép giữ thẻ căn cước của khách mà chỉ được quét, nhập thông tin hoặc đối chiếu theo đúng quy định, sau đó phải trả lại ngay cho khách.
(VNF) - TS Trương Anh Dũng, Cục trưởng Cục Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên (Bộ Giáo dục và Đào tạo), nhấn mạnh: đầu tư cho giáo dục không chỉ là chi phí trước mắt, mà là khoản đầu tư chiến lược, mang lại lợi nhuận bền vững cho tương lai quốc gia.
(VNF) - Ninh Bình kêu gọi đầu tư 6 dự án bất động sản trị giá hơn 3.460 tỷ đồng, đánh dấu đợt mời gọi lớn nhất trong năm. Hồ sơ mời thầu sẽ được phát hành từ đầu tháng 12/2025.
(VNF) - Mưa lũ khiến nơi ở Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa chìm trong biển nước, hàng nghìn hộ dân bị cô lập, nguy cơ lũ quét và sạt lở đất tiếp tục ở mức cao khi mưa lớn còn kéo dài.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị việc đầu tư dự án sân bay Gia Bình phải nhanh hơn, tiến độ phải khẩn trương, tập trung hơn để sân bay Gia Bình là cảng hàng không 5 sao.
(VNF) - Sau nhiều năm triển khai cơ chế tự chủ, nhiều trường đại học trên cả nước đã đạt được những kết quả tích cực, khẳng định hướng đi đúng của chính sách đổi mới giáo dục đại học. Tuy nhiên, thực tế cũng cho thấy, tự chủ tài chính chỉ thực sự trở thành động lực phát triển khi được trao quyền đầy đủ, gắn với cơ chế minh bạch, trách nhiệm và niềm tin thể chế.
(VNF) - HĐXX tuyên phạt hoa hậu Thùy Tiên, Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục mỗi người 2 năm tù cùng về tội lừa dối khách hàng; buộc các bị cáo liên đới nộp lại số tiền thu lợi bất chính là 12 tỉ đồng.
(VNF) - UBND tỉnh Đồng Nai giao Thuế tỉnh kiểm tra xử lý việc Tổng Công ty Tín Nghĩa không kê khai nộp thuế GTGT đối với số tiền 535 tỷ đồng, thu được từ hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm và quyền phát triển dự án theo đúng quy định pháp luật.
(VNF) - Tuyến đường Bạch Đằng tiếp tục dẫn đầu bảng giá đất tại Đà Nẵng trong dự thảo bảng giá đất mới, với 350 triệu đồng/m2, dự kiến áp dụng từ ngày 1/1/2026.