Giảm lãi suất để đẩy tín dụng: Ngân hàng nhỏ khó nhiều bề
Duy Linh -
29/06/2023 08:59 (GMT+7)
(VNF) - Các ngân hàng đang liên tục giảm lãi suất huy động để dần giảm lãi suất cho vay. Tuy vậy, vẫn có một khoảng chênh lệch lớn: trong khi các ngân hàng lớn dồi dào thanh khoản niêm yết lãi suất tiết kiệm thấp thì các ngân hàng nhỏ vẫn neo lãi suất ở mức cao. Và khi còn vướng đầu vào cao thì việc giảm lãi suất cho vay để đẩy tín dụng sẽ gặp khó.
Khoảng chênh lệch lộ điểm yếu
Hiện Ngân hàng Nhà nước không can thiệp vào trần lãi suất huy động kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, nên khoảng cách về lãi suất giữa các ngân hàng có sự chênh lệch lớn. Theo bảng niêm yết lãi suất huy động của các ngân hàng vào đầu tháng 6/2023, với kỳ hạn 6 tháng gửi tại quầy, mức thấp nhất là 5,5%/năm và mức cao nhất là 8,05%/năm, chênh lệch 2,55 điểm phần trăm; còn gửi online có mức thấp nhất là 6%/năm và cao nhất là 8,3%/năm, chênh lệch 2,3 điểm phần trăm.
Với kỳ hạn 9 tháng, lãi suất huy động thấp nhất tại quầy hiện nay là 5,5%/năm và cao nhất là 8,15%/năm, chênh lệch 2,65 điểm phần trăm; gửi online có mức thấp nhất là 6%/năm và cao nhất là 8,4%/năm, chênh lệch 2,4 điểm phần trăm.
Với kỳ hạn 12 tháng, mức chênh lệch có thấp hơn. Cụ thể với gửi tại quầy, lãi suất thấp nhất là 6,6%/năm và cao nhất là 8,25%/năm, chênh lệch 1,65 điểm phần trăm; với gửi online, lãi suất thấp nhất là 6,7%/năm và cao nhất là 8,5%/năm, chênh lệch 1,8 điểm phần trăm.
Các ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ như GPBank, NCB, SeABank, VietA Bank, ABBank, PVcomBank… đang duy trì lãi suất huy động cao nhất thị trường, trong khi các ngân hàng lớn như BIDV, VietinBank, Vietcombank, Agribank đang có lãi suất huy động thấp nhất thị trường.
“Nhìn biểu lãi suất có thể thấy sự phân hóa giữa các ngân hàng rất rõ rệt. Chênh lệch lãi suất huy động của các ngân hàng như vậy là khá lớn. Những ngân hàng nhỏ, thương hiệu danh tiếng hạn chế, mạng lưới các phòng giao dịch ít, chi phí lớn, thu nợ khó khăn, nên thanh khoản vẫn có vấn đề”, chuyên gia kinh tế Phạm Nam Kim nhận định.
Thị trường liên ngân hàng là nơi các ngân hàng tìm đến để vay vốn, nhưng các ngân hàng nhỏ cũng rất khó vay được nhiều và cũng thường bị các đối tác “chém đẹp” do tín nhiệm không cao. Vì vậy, ngân hàng nhỏ chỉ còn cách ra thị trường dân cư huy động vốn với lãi suất cao.
Trong khi đó, với không ít khách hàng, cùng một khoản tiền, cùng một kỳ hạn, chọn gửi vào ngân hàng có lãi suất cao đương nhiên sẽ có lợi. Vì vậy, khi một số ngân hàng hạ lãi suất huy động kỳ hạn từ 6 tháng trở lên xuống dưới 7%/năm, hiện tượng tất yếu là khách hàng sẽ chờ đến kỳ tất toán để rút hết ra, mang tới gửi ở những ngân hàng có lãi suất cao hơn. Điều này khiến cho mặt bằng lãi suất huy động khó giảm mạnh.
Hiện tượng này không phải đến bây giờ mới xuất hiện, mà đã tồn tại từ cả chục năm về trước. Khi thanh khoản eo hẹp, các ngân hàng nhỏ thường tăng lãi suất huy động để hút tiền, khiến các ngân hàng khác không thể ngồi im, phải tham gia vào “cuộc đua” tăng lãi suất. Đây chính là một điểm yếu cố hữu của các ngân hàng nhỏ nhưng khi gặp tình huống lại kéo cả hệ thống vào cuộc đua nguy hiểm.
Để ngăn chặn tình trạng trên, có thời điểm Ngân hàng Nhà nước đã phải áp dụng chính sách trần lãi suất, tức là ấn định mức lãi suất cao nhất với một số kỳ hạn tiết kiệm, không cho các ngân hàng vượt quá. Tuy nhiên, chính sách này cũng không đem lại mấy tác dụng, bởi các ngân hàng nhỏ có nhiều cách để khuyến mãi, chi thêm các khoản khác mà thực chất là tăng lãi suất cho khách hàng.
Vướng lãi suất, khó tăng tín dụng
Vấn đề quan trọng là khi lãi suất huy động neo cao thì lãi suất cho vay cũng khó giảm mạnh. Hiện nay, các ngân hàng thường tính lãi suất cho vay dựa trên chi phí vốn bình quân đầu vào, cộng biên độ 3,5% - 4%/năm. Với lãi suất huy động cao trên 8%/năm của các ngân hàng nhỏ thì lãi cho vay ra cũng phải trên 11%/năm. Đây là lãi suất khá cao, so với các nước trong khu vực có thể gấp 2 lần.
Cuối tháng 4/2023, một số ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ đã bị Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ông Đào Minh Tú, “điểm tên” vì huy động lãi suất cao và cho vay cao. Theo ông Tú, điều này đang ảnh hưởng tới nỗ lực giảm mặt bằng lãi suất của toàn ngành. Khi đó, có ngân hàng đã giải thích, họ huy động vốn chủ yếu trên thị trường dân cư với kỳ hạn dài lãi suất cao, nên lãi suất đầu ra cũng phải ở mức cao, để đảm bảo khả năng hoạt động và quản lý rủi ro.
Khi lãi suất cho vay có sự chênh lệch khá lớn giữa các ngân hàng, sức cạnh tranh của các doanh nghiệp cũng bị phân hóa. Những doanh nghiệp nhận được khoản vay với lãi suất thấp đương nhiên sẽ có chi phí thấp và có sức cạnh tranh cao hơn, hoạt động tốt hơn. Ngược lại, những doanh nghiệp phải vay với lãi suất cao, sẽ có chi phí cao, làm cho khả năng cạnh tranh giảm và gia tăng rủi ro.
Điều đáng nói là các doanh nghiệp nhỏ thường khó tiếp cận được nguồn vốn rẻ từ những ngân hàng lớn, phải tìm đến những ngân hàng nhỏ. Doanh nghiệp phải chấp nhận lãi suất cao thì hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ gặp khó khăn.
Đại diện một doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực cơ khí - điện tại huyện Thanh Trì, Hà Nội cho biết họ không thể tiếp cận được các ngân hàng lớn mà chỉ có thể tìm đến những ngân hàng nhỏ. Vốn vay dài hạn của ngân hàng nhỏ thấp nhất cũng ở mức 9%/năm, nhưng chỉ được ưu đãi nửa năm đầu. Sau khi thả nổi, lãi suất bị đẩy lên khoảng 11% - 12%/năm. Trong khi đó, lợi nhuận của doanh nghiệp chỉ ở dưới 10%/năm. Vì vậy, doanh nghiệp dù muốn mà nhiều khi không dám vay vốn, bởi cầm chắc thua lỗ.
Các doanh nghiệp mong muốn lãi suất cho vay duy trì quanh mức 6% - 7%/năm, nhưng điều này khó xảy ra, khi các ngân hàng nhỏ vẫn đang giữ lãi suất huy động cao, khiến cho mặt bằng lãi suất chung chịu ảnh hưởng theo.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, chỉ cần nhìn vào bảng lãi suất huy động của các ngân hàng sẽ nhận ra được ngân hàng nào mạnh, ngân hàng nào yếu. Và khi thực tế này vẫn tồn tại thì mục tiêu giảm lãi suất khó thực hiện. Bản thân các ngân hàng nhỏ cũng khổ sở vì làm gì cũng bị vướng, không tăng lãi suất thì gặp vấn đề thanh khoản, huy động cao thì khó giảm lãi suất cho vay nên tín dụng không đẩy ra được. Hiệu quả hoạt động các ngân hàng nhỏ vì thế bị suy giảm.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm tiếp tục đi lên, các kỳ hạn dưới 6 tháng lên mức kịch trần. Lãi suất liên ngân hàng vượt 7%. Trong bối cảnh lãi suất tăng, nhiều ngân hàng dừng tín dụng ưu đãi mua nhà.
(VNF) - Trong tuần 15 - 19/12, thị trường chứng khoán sôi động khi VietinBank, Saigonbank và HDBank đồng loạt chốt danh sách cổ đông trả cổ tức bằng cổ phiếu. Đáng chú ý, VietinBank gây ấn tượng với tỷ lệ phát hành lên tới 44,64%, mức cao nhất trong nhóm ngân hàng năm nay.
(VNF) - Một số ngân hàng thu phí với tài khoản có số dư dưới 2-3 triệu đồng. Khách hàng cần rà soát và đóng những tài khoản ngân hàng không sử dụng để tránh bị thu phí.
(VNF) - Khách hàng mở mới thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard có thể tối ưu hóa dòng tiền, đồng thời dễ dàng quản lý tài chính cá nhân, nhận thêm Combo hoàn tiền cực đã và miễn phí thường niên 3 năm.
(VNF) - Theo NHNN, Chương trình tín dụng đầu tư hạ tầng điện, giao thông, công nghệ chiến lược được triển khai theo hai giai đoạn với tổng quy mô lên tới 500.000 tỷ đồng. Các doanh nghiệp đủ điều kiện sẽ được vay vốn với lãi suất thấp hơn 1 - 1,5% so với mức lãi suất cùng kỳ hạn của ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Đức Hiển - Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương, nguồn lực tài chính của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn dựa quá nhiều vào hệ thống ngân hàng trong khi thị trường vốn phát triển chưa tương xứng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Kỹ Thương (Techcombank) chính thức góp mặt trong danh sách Fortune 100 Best Companies to Work For™ Southeast Asia 2025 – bảng xếp hạng được Fortune và Great Place To Work® công bố lần đầu tiên tại Đông Nam Á.
(VNF) - PVcomBank triển khai chương trình đặc quyền “1 thẻ cho vạn trải nghiệm” bao gồm chính sáchhmở thẻ tín dụng quốc tế miễn chứng minh thu nhập cùng đặc quyền hoàn tiền tới 5 triệu đồng khi mua vé máy bay dành cho Hội viên Bông Sen Vàng.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu khi được The Asian Banker vinh danh “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025” dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Với định hướng số hóa toàn diện, TPBank đã trở thành một trong những biểu tượng công nghệ của ngành ngân hàng, đồng thời nằm trong nhóm ngân hàng đóng góp ngân sách lớn nhất cả nước, góp phần thúc đẩy một E-Vietnam thịnh vượng.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tiến hành tăng lãi suất tiết kiệm, nâng lãi suất kỳ hạn ngắn lên mức kịch trần 4,75%/năm do áp lực thanh khoản mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.