Góc nhìn chứng khoán: Bên mua hết 'đạn', ETF đè nát chỉ số

Lối giao dịch của quỹ ETF thì lần nào cũng giống lần nào: Dồn vào ngày thứ Sáu, quăng lệnh ATC cả cục lớn. Các cổ phiếu ban đầu sẽ sụt giá sâu, nhưng điều mà nhà đầu tư chờ đợi là các lệnh mua đối ứng xuất hiện để nâng giá dần lên về lúc đóng cửa. Hôm nay chỉ cần nhìn VIC, VHM, VRE hay VCB quỵ gối đến phút chót cũng có thể thấy lực mua không mạnh như thường lệ.

VIC, VHM và VRE là ba cổ phiếu quan trọng nhất đã không có đủ cầu để đỡ giá và đóng cửa xuống mức sàn. Thực tế khối lượng bán đã vượt quá khối lượng mua. Chẳng hạn VIC giá ATC bị bán 669.440 cổ, khớp ATC chỉ đạt 414.330 cổ; VHM bán ATC 546.210 cổ, chỉ khớp 434.660 cổ; VRE bị xả 1,28 triệu cổ, khớp hơn 1 triệu cổ.

Chỉ riêng đợt đóng cửa tổng giá trị bán ra của nhà đầu tư nước ngoài khoảng 900 tỷ đồng. Nhiều cổ phiếu bị bán mạnh ép giá giảm sâu dù chưa đến mức sàn như VCB giảm 6,82%, HPG giảm 2,87%, SBT giảm 1,67%, BVH giảm 6,47%, CTG giảm 1,49%. Tuy nhiên cũng có nhiều mã được “cân giá” khá tốt: VNM tăng 1,12%, HDB, NVL, MSN tham chiếu.

Điều quan trọng nhất là các cổ phiếu lớn nhất, quan trọng nhất thị trường đã không chịu nổi sức ép, giá giảm sâu dẫn đến VN-Index đổ gục ở đợt đóng cửa. Chỉ riêng trong đợt ATC chỉ số này đã bị bốc hơi 8,4 điểm trong tổng giảm 16,21 điểm. VN-Index kết tuần giảm 2,23% xuống 709,73 điểm, mức thấp nhất trong ngày.

Thông thường các phiên ETF giao dịch thị trường rất nhiễu động, nhưng trong điều kiện bình thường mức sụt giảm không lớn, thậm chí nhiều lần được bên mua đánh tăng ngược lên. Lần tái cơ cấu này kết quả không tốt có phần do tình hình thị trường chung đang quá xấu khi trong nhịp giảm mạnh. Nhà đầu tư cũng bắt đáy liên miên hai tuần nay nhưng đều thất bại. Lượng vốn còn lại cũng sứt mẻ nhiều khiến màn “đấu súng” hôm nay không hào hứng.

Điểm tốt là vẫn có sự phân hóa nhất định ở nhóm cổ phiếu blue-chips VN30. Ngoài các mã lớn giảm giá sâu thì các cổ phiếu trung bình vẫn tăng được. Hôm nay là phiên duy nhất trong 2 tuần qua chỉ số giảm sâu như vậy mà vẫn có nhiều blue-chips tăng. Điều này tạo hi vọng rằng sẽ có lực cầu bắt đáy chọn lọc đủ mạnh để hãm bớt đà giảm.

Ngược lại, yếu tố khó khăn vẫn chưa giảm: Đó là lực bán của khối ngoại không biết đến bao giờ mới xong. Hôm nay tuy có yếu tố bất thường là cả hai quỹ ETF cùng xả hàng, nhưng xu hướng bán ròng hiện tại thì không chỉ liên quan đến ETF mà đã kéo dài hơn tháng qua. Thậm chí ngay phiên này, số lượng cổ phiếu có lực bán ròng lớn của nhà đầu tư nước ngoài cũng gấp nhiều lần danh mục cần bán của quỹ ETF.

Một yếu tố nữa dễ nhận thấy trong phiên hôm nay là thanh khoản rất kém. Ở các phiên ETF giao dịch, thanh khoản thường tăng ít nhất là gấp rưỡi hoặc gấp đôi mức bình quân tuần. Đó là do nhà đầu tư canh me thời điểm khối lượng bán tăng để “hốt gọn” lượng bán kỹ thuật. Hôm nay khác hẳn, tổng giá trị giao dịch còn chưa tới 4.680 tỷ đồng, giảm khoảng 3% so với hôm qua, thậm chí là thấp nhất 2 tuần gần đây.

Mức giao dịch khá tệ này thể hiện nhu cầu mua đang yếu đi. Lượng tiền có khả năng đã bị mắc kẹt lại khá nhiều trong vòng xoáy bắt đáy trượt từ tuần trước tới giờ, hoặc may mắn hơn là nhà đầu tư không còn hăng hái tung tiền dò đáy nữa.