Trung Quốc đang thúc đẩy mạnh mẽ để trở thành nước dẫn đầu toàn cầu về công nghệ tài chính. Trong vài năm qua, việc sử dụng các nền tảng thanh toán di động đã bùng nổ ở Trung Quốc trong khi các giao dịch tiền mặt giảm dần. Đồng thời, sự quan tâm trên toàn cầu đối với sự phát triển của tiền tệ kỹ thuật số của các ngân hàng trung ương (Central Bank Digital Currency – CBDC) cũng tăng lên.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đang dẫn đầu trong những nỗ lực này, nhằm phát hành một loại tiền kỹ thuật số của riêng mình gọi là Tiền tệ kỹ thuật số hay Thanh toán điện tử (DCEP). Đồng tiền này có khả năng cho phép Trung Quốc củng cố vị thế độc tôn kỹ thuật số trong nước và xuất khẩu ảnh hưởng cũng như thiết lập tiêu chuẩn ra nước ngoài.
Việc Trung Quốc phát triển tiền kỹ thuật số không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn là vấn đề chính trị. Có lẽ, động lực và tham vọng lớn nhất để Trung Quốc khi phát hành tiền CBDC là nhằm tranh giành sức ảnh hưởng của đồng tiền quốc gia trên phạm vi toàn cầu. Nếu Trung Quốc thành công, tiền kỹ thuật số của quốc gia này sẽ là vòi bạch tuộc vươn ra can thiệp và chi phối hệ thống tài chính toàn cầu. Các quốc gia lớn như Pháp, Nhật Bản và Hoa Kỳ đã thừa nhận vai trò và vị trí của Trung Quốc trong hệ thống tài chính thế giới và coi đồng nhân dân tệ kỹ thuật số của Trung Quốc là một đe doạ địa chính trị tiềm ẩn.
Trung Quốc có nhiều con đường để mở rộng ảnh hưởng của mình trên thị trường tài chính toàn cầu thông qua tiền kỹ thuật số. Đầu bảng trong số đó là Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), một sáng kiến phát triển kinh tế do Trung Quốc lãnh đạo, tập trung vào đầu tư cơ sở hạ tầng trải dài khắp châu Á, châu Âu và châu Phi.
Dự án này dự kiến sẽ bơm hàng nghìn tỷ USD đầu tư vào các dự án liên quan đến cơ sở hạ tầng ở hơn 70 quốc gia. Đồng nhân dân tệ CBDC, do những lợi ích có mục đích như giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn, có thể mang lại cho Trung Quốc cơ hội giảm chi phí và tăng tính dễ dàng tiến hành thương mại xuyên biên giới theo BRI.
Việc sử dụng CBDC để giải quyết các giao dịch xuyên biên giới qua các hệ thống thanh toán bù trừ hiện tại sẽ cho phép Trung Quốc vượt qua hệ thống tài chính tập trung vào Hoa Kỳ trong kinh doanh. Điều này sẽ giúp hoạt động kinh doanh của Trung Quốc núp dưới BRI thoát được các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và mang lại lợi ích đáng kể cho vị thế địa - chính trị cũng như thương mại của Trung Quốc.
Trung Quốc cũng có thể sử dụng CBDC của họ để thực hiện các khoản cho vay thông qua BRI. Từ năm 2013 đến năm 2018, Trung Quốc đã viện trợ trị giá 41,8 tỷ USD, trong đó 47% là viện trợ không hoàn lại, 48% khoản vay ưu đãi và 4% là các khoản vay không lãi suất. Chương trình viện trợ mở rộng của Trung Quốc có thể được coi là một cách xây dựng sức mạnh mềm xung quanh thế giới.
Thông qua BRI, Trung Quốc đang tạo ra một kịch bản, trong đó một số nền kinh tế yếu kém đang ngày càng phụ thuộc vào các khoản vay. Trung Quốc cũng bị cáo buộc tạo ra bẫy nợ cho các quốc gia trong BRI. Các quốc gia như Djibouti, Kyrgyzstan, Lào, Maldives, Mông Cổ, Montenegro, Pakistan và Tajikistan nhanh chóng rơi vào bẫy nợ này. Trung Quốc có thể sử dụng ảnh hưởng đó để thuyết phục các nước sử dụng đồng nhân dân tệ CBDC của mình cho các giao dịch song phương.
Trên không gian số, chủ quyền tiền tệ của các quốc gia có đồng tiền yếu sẽ bị đe dọa nghiêm trọng, việc chủ động quản lý và giám sát thị trường tài chính sẽ trở nên rất khó khăn do các giao dịch, đặc biệt là các giao dịch xuyên biên giới được thực hiện trong tích tắc, ẩn danh và không hoặc để lại ít dấu vết.
Tiền tệ của mỗi một quốc gia sẽ do chính phủ nước đó ban hành, nhưng nếu xuất hiện các đồng tiền kỹ thuật số không phải do chính phủ đó ban hành mà lại được sử dụng rộng rãi ngay tại quốc gia đó thì điều này sẽ đe dọa trực tiếp đến chủ quyền tiền tệ và vai trò quản lý điều tiết thị trường tài chính của quốc gia đó.
Nếu quốc gia nào không chấp nhận tiền kỹ thuật số thì có thể sẽ nhận thấy Ngân hàng trung ương của họ đang mất quyền kiểm soát chính sách tiền tệ đối với các loại tiền điện tử, ví dụ như Bitcoin hoặc tiền điện tử sắp ra mắt của Facebook. Nói cách khác, nếu những đồng tiền không có chủ quyền này được sử dụng rộng rãi cho mục đích thanh toán, các ngân hàng trung ương sẽ khó quản lý nền kinh tế của họ hơn bằng cách thiết lập lãi suất hoặc thay đổi nguồn cung tiền. Tất nhiên, có thể cấm tiền điện tử nhưng điều này cản trở sự phát triển và tất cả những lợi ích mà chúng mang lại.
Việt Nam là một quốc gia đang phát triển, đồng tiền chưa mạnh. Trong tương lai, nếu tiền kỹ thuật số của các quốc gia khác, đặc biệt là của Trung Quốc phát hành và phổ biến sẽ tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế Việt Nam nói chung và hệ thống tài chính nói riêng. Trong đó, đặc biệt sẽ tạo ra nhiều nguy cơ cho Việt Nam.
Nguy cơ đầu tiên là các dòng vốn và dòng tiền đầu cơ bằng tiền kỹ thuật số này từ Trung Quốc có thể vào hoặc ra rất đột ngột, có thể là cố ý hoặc vô ý. Điều này sẽ tạo ra các cú sốc cho nền kinh tế, đặc biệt là một nền kinh tế có độ mở cao, phụ thuộc nhiều vào xuất nhập khẩu như Việt Nam. Đồng tiền kỹ thuật số mạnh của Trung Quốc có thể khiến đồng tiền của Việt Nam suy yếu. Từ đó sẽ dẫn đến tình trạng phụ thuộc tiền kỹ thuật số của Trung Quốc, đe dọa chủ quyền tiền tệ của Việt Nam.
Ngoài ra, tiền kỹ thuật số của các quốc gia khác sẽ tạo điều kiện cho các loại tội phạm công nghệ cao, rửa tiền, trốn thuế, tham nhũng phát triển. Việt Nam phải lo đối phó với các loại tội phạm này.
Nguy cơ thứ hai là việc các dòng tiền và giao dịch nằm ngoài tầm kiểm soát của cơ quan quản lý trong nước khiến cho việc thống kê đánh giá, xác định các mục tiêu tiền tệ trở nên rất khó khăn. Đồng thời sẽ khiến chính phủ Việt Nam thất thu nhiều khoản thu thuế quan trọng. Điều này sẽ tác động tiêu cực đến quyền chủ động thực thi chính sách tiền tệ của chính phủ Việt Nam.
Ví dụ như một nhóm người Trung Quốc đã sử dụng máy POS của doanh nghiệp Trung Quốc đặt chui ở Việt Nam chuyển thẳng tiền về Trung Quốc, đã khiến cho các cơ quan quản lý ở Việt Nam không thể xử lý được. Nếu họ sử dụng tiền kỹ thuật số thì Việt Nam sẽ xử lý ra sao?
Chính vì vậy, các nhà nghiên cứu cho rằng Việt Nam cần nghiên cứu dự liệu một khuôn khổ pháp lý và cơ chế pháp lý phù hợp để có thể nắm bắt, quản lý và kiểm tra, giám sát việc lưu thông tiền kỹ thuật số của nước ngoài ra vào Việt Nam trong tương lai. Ngoài ra, cần thay đổi và phát triển sức mạnh của hệ thống thanh toán chính thức hiện nay của Việt Nam.
Tags:
(VNF) - Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các mức thuế quan mới, thị trường tài chính toàn cầu đã phản ứng mạnh mẽ, dẫn đến biến động đáng kể trong chứng khoán, tiền tệ, giá vàng, giá dầu, và cả hoạt động M&A.
(VNF) - Thuế quan "Ngày giải phóng" của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể định hình lại ngành thời trang, vốn phụ thuộc rất nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là từ các nước châu Á. Các thương hiệu sẽ phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao, đẩy gánh nặng lên người tiêu dùng, hình thành nên một môi trường đầy biến động trong thương mại quốc tế.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/4 đã ám chỉ rằng ông có thể cắt giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh cho phép ByteDance, chủ sở hữu TikTok của Trung Quốc, thoái vốn khỏi ứng dụng chia sẻ video cực kỳ phổ biến này để tránh lệnh cấm ở Mỹ.
(VNF) - Sau màn công bố thuế đối ứng gây bão của Tổng thống Mỹ Donald Trump, câu hỏi lớn nhất hiện tại là thuế đối ứng được tính dựa trên công thức nào.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Phố Wall đã hứng chịu mức lỗ nặng nề khi cả 3 chỉ số chính ghi nhận mức giảm trong ngày lớn nhất kể từ năm 2020, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan sâu rộng trong 'Ngày giải phóng'.
(VNF) - Trong số 180 quốc gia, bao gồm cả các đồng minh của Mỹ, bị áp thuế trả đũa trong “Ngày giải phóng”, Nga không có tên trong danh sách.
(VNF) - Cuộc chiến thương mại đang leo thang trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald. Đây được xem là một thách thức đối với tất cả các nền kinh tế châu Á, cả lớn và nhỏ, trong thời đại mà khu vực đông dân nhất thế giới này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
(VNF) - Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cảnh báo các quốc gia chịu ảnh hưởng bởi mức thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump "không nên trả đũa".
(VNF) - "Đợt áp thuế quan lớn nhất từ trước đến nay của Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi đi một thông điệp rõ ràng tới các công ty Mỹ và nước ngoài: Kỷ nguyên toàn cầu hóa đã kết thúc", theo Wall Street Journal.
(VNF) - Mức thuế mới 46% của Mỹ đối với Việt Nam có thể sớm làm tăng chi phí cho các tập đoàn lớn trong lĩnh vực may mặc, đồ nội thất và đồ chơi, và một số tập đoàn trong số đó có thể tăng giá cho người tiêu dùng.
(VNF) - Các quốc gia Đông Nam Á, bị ảnh hưởng nặng nề bởi các mức thuế quan đối ứng quy mô lớn được chính quyền Trump công bố vào 2/4. Tuy nhiên, theo giới phân tích, có nhiều dấu hiệu cho thấy những con số về thuế quan đối ứng thực chất đã bị thổi phồng, hoặc thậm chí được tạo ra một cách tùy tiện.
(VNF) - Mỹ đã áp mức thuế quan lớn nhất từ trước đến nay đối với hầu hết các sản phẩm của Trung Quốc, nâng tổng mức thuế lên ít nhất 54%, một động thái có thể làm giảm mạnh lượng hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc sang nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ổn, mức thuế “Ngày giải phóng” mà Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố không chỉ đặt ra thách thức lớn với các đối tác thương mại mà còn có nguy cơ gây ra một cuộc chiến thuế quan diện rộng.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 2/4 đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm đóng lỗ hổng thương mại được sử dụng để vận chuyển các gói hàng giá trị thấp miễn thuế từ Trung Quốc, được gọi là "de minimis", theo Nhà Trắng.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế ít nhất 10% đối với các quốc gia có hàng xuất khẩu sang Mỹ, ngoại trừ một quốc gia đáng chú ý: Nga.
(VNF) - Ngày 2/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế quan toàn diện nhất từ trước đến nay của chính quyền ông, bao gồm mức thuế vượt quá 30% đối với các nền kinh tế châu Á như Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam và Thái Lan.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ áp thuế 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam như một phần của làn sóng thuế đối ứng toàn cầu mới được công bố hôm 2/4.
(VNF) - Trong 2 tháng đầu nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã 2 lần giáng đòn thuế quan lên Trung Quốc và Bắc Kinh tỏ ra hầu như không hề nao núng. Tuy nhiên mức thuế quan trong “Ngày giải phóng” được cho sẽ là phép thử cuối cùng đối với mối quan hệ của hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
(VNF) - Mặc dù nhiều chi tiết vẫn chưa được hé lộ, thông báo chính sách thương mại "Ngày giải phóng" của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump được dự đoán sẽ là động thái thuế quan mạnh mẽ nhất từ trước đến nay của vị tổng thống bị ám ảnh bởi thuế quan nhất trong lịch sử hiện đại.
(VNF) - Người dân Mỹ đã đổ xô đến các đại lý để mua xe trong tháng 3 trước nguy cơ giá tăng cao do thuế quan.
(VNF) - Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) vừa bàn giao chiếc máy bay C909 đầu tiên cho Lao Airlines. Đây là lần đầu tiên máy bay phản lực chở khách của Trung Quốc thâm nhập thị trường Lào, đánh dấu một bước tiến mới trong quá trình quốc tế hóa máy bay thương mại của Trung Quốc.
(VNF) - Những tỷ phú giàu nhất thế giới tiếp tục đối mặt với sự sụt giảm tài sản đáng kể trong năm 2024, và xu hướng này chưa có dấu hiệu cải thiện trong quý I/2025. Chỉ trong 3 tháng đầu năm, tổng giá trị tài sản của 10 tỷ phú hàng đầu đã "bốc hơi" tới 203 tỷ USD.
(VNF) - Khoản đầu tư 40 tỷ USD định giá nhà sản xuất ChatGPT ở mức 300 tỷ USD, bao gồm cả vốn mới. Theo PitchBook, con số này gần gấp 3 lần số tiền mà một công ty công nghệ tư nhân trước đây huy động được.
(VNF) - Tại Washington, việc 2 cảng tại Kênh đào Panama được bán cho liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu được coi là dấu hiệu cho thấy ảnh hưởng của Mỹ đang mở rộng ở khu vực Trung Mỹ. Nhưng ở Trung Quốc, đây được coi là “chiến trường chính” trong sự cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc.
(VNF) - Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.
