Nga ra lệnh cấm xuất khẩu nhiên liệu: Tình huống nghiêm trọng khiến toàn cầu rối loạn
Thanh Tú -
28/09/2023 00:42 (GMT+7)
(VNF) - Việc thiếu nhiên liệu vài tháng gần đây khiến Nga phải cấm xuất khẩu xăng và dầu diesel để bình ổn thị trường trong nước. Động thái này có nguy cơ làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nhiên liệu toàn cầu vốn đang nhức nhối thời gian gần đây.
Trong những tháng gần đây, người tiêu dùng Nga phải đối mặt với tình trạng giá bán xăng và dầu diesel tăng vọt,
Nguồn cơn của lệnh cấm
Chính phủ Nga ngày 21/9 cho biết nước này đã đưa ra lệnh cấm tạm thời xuất khẩu xăng và dầu diesel sang tất cả các nước, ngoại trừ 4 thành viên của Liên minh kinh tế Á - Âu do Moscow đứng đầu, bao gồm Belarus, Kazakhstan, Armenia và Kyrgyzstan.
Theo Điện Kremlin, lệnh cấm có hiệu lực ngay lập tức và sẽ kéo dài trong thời gian cần thiết để đảm bảo sự ổn định của thị trường nội địa.
Tới ngày 25/9, chính phủ Nga cho biết lệnh cấm vô thời hạn đối với tất cả các loại xăng và dầu diesel chất lượng cao vẫn được áp dụng. Nhưng, Moscow quyết định dỡ bỏ các hạn chế đối với nhiên liệu được sử dụng cho một số loại tàu và dầu diesel có hàm lượng lưu huỳnh cao.
Nga cũng dỡ bỏ hạn chế đối với các lô nhiên liệu xuất khẩu của hai tập đoàn Russian Railways và Transneft, vốn đã được cấp phép trước khi lệnh cấm ban đầu được công bố vào ngày 21/9.
Dù Nga đã có động thái nới lỏng lệnh cấm nhưng các chuyên gia cho rằng những khách hàng thường mua các mặt hàng này của Nga vẫn phải tìm nguồn cung thay thế cho đến khi Nga có thể ổn định nguồn dự trữ trong nước.
Các thương nhân cho biết thị trường nhiên liệu ở Nga, một trong những nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới, đang bị rất nhiều yếu tố tác động, bao gồm thời kỳ bảo dưỡng tại các nhà máy lọc dầu, gián đoạn trên các tuyến đường sắt và đồng ruble yếu kích thích xuất khẩu.
Trong những tháng gần đây, người tiêu dùng Nga phải đối mặt với tình trạng giá bán xăng và dầu diesel tăng vọt, đặc biệt là sau khi Nhà nước giảm một nửa mức trợ cấp cho các nhà máy lọc hóa dầu để đảm bảo cân đối ngân sách.
Bộ Năng lượng Nga cho biết việc tạm thời ngừng xuất khẩu sẽ buộc các doanh nghiệp cung ứng xăng, dầu nước này phải gia tăng nguồn cung cho thị trường nội địa, từ đó hạ nhiệt giá nhiên liệu, cũng như ngăn chặn tình trạng xuất khẩu nhiên liệu bất hợp pháp.
Nga cho biết việc xuất khẩu sẽ tiếp tục được nối lại sau khi thị trường nội địa ổn định, nhưng không đưa ra mốc thời gian chính xác.
Động thái này làm dấy lên lo ngại rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đang cố gắng phá vỡ thị trường dầu mỏ như ông đã làm với khí đốt tự nhiên, gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng năm ngoái.
Giới phân tích thì nhận định việc Nga ngừng xuất khẩu xăng, dầu cho phép nguồn cung cho thị trường nội địa tăng mạnh nhằm đảm bảo ngay lập tức các nhu cầu hiện tại. Nhưng đổi lại sẽ là sự thất thoát nguồn thu ngân sách năm 2023, khi có thể thu được lợi nhuận từ việc xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ với mức giá cao.
Thị trường thế giới sẽ ảnh hưởng ra sao?
Lệnh cấm xuất khẩu xăng của Nga sẽ không có tác động lớn tới thị trường toàn cầu bởi phần lớn xăng mà Nga sản xuất được tiêu thụ ở trong nước. Công ty dữ liệu Vortexa cho biết kể từ đầu năm tới nay, Moscow vận chuyển trung bình 110.000 thùng xăng/ngày.
Nhưng với dầu diesel thì khác bởi Nga là một trong những nhà cung cấp dầu diesel lớn nhất thế giới và là nhà sản xuất dầu thô hàng đầu.
Theo Vortex, Nga chiếm hơn 13% nguồn cung dầu diesel toàn cầu từ đầu năm đến nay và là nhà cung cấp dầu diesel qua đường biển lớn nhất thế giới với lượng xuất khẩu 1 triệu thùng mỗi ngày.
Ước tính, trong năm 2023, Nga sản xuất 44 triệu tấn xăng và hơn 90 triệu tấn dầu diesel, trong khi thị trường trong nước tiêu thụ 36 triệu tấn xăng và 40 triệu tấn dầu.
Các nhà phân tích, bao gồm công ty tư vấn FGE Energy, cho biết lệnh cấm dầu diesel có thể kéo dài tới hai tuần trước khi Nga bổ sung nguồn dự trữ và tiếp tục xuất khẩu.
Còn về lệnh cấm xăng, ngân hàng JP Morgan cho biết tình trạng này có thể kéo dài vài tuần cho đến khi mùa khai thác kết thúc vào tháng 10. Trong khi FGE Energy cho biết việc bổ sung lượng xăng dự trữ của Nga có thể mất tới hai tháng.
Nước nào bị tác động nhiều nhất?
Sau khi Liên minh châu Âu cấm nhập khẩu nhiên liệu của Nga nhằm lên án chiến sự Ukraine, Nga đã chuyển hướng xuất khẩu dầu diesel và các nhiên liệu khác sang Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ, một số nước Bắc và Tây Phi cũng như các quốc gia vùng Vịnh ở Trung Đông.
Các quốc gia vùng Vịnh, nơi có các nhà máy lọc dầu lớn của riêng họ, sẽ tái xuất khẩu nhiên liệu mà họ nhận từ Nga. Dữ liệu LSEG cho thấy lệnh cấm của Nga sẽ làm thay đổi dòng chảy đó một lần nữa.
Nguồn cung dầu diesel từ các cảng của Nga đến Brazil đạt khoảng 4 triệu tấn kể từ đầu năm tới nay, cao hơn nhiều so với 74.000 tấn trong cả năm 2022. Nga đã thay thế Mỹ trở thành nước xuất khẩu chính dầu diesel cho Brazil.
Các nguồn tin thị trường cho biết lệnh cấm xuất khẩu dầu diesel kéo dài của Nga có thể buộc Brazil phải thay thế tới 400.000 tấn nhiên liệu mỗi tháng.
Thổ Nhĩ Kỳ là điểm đến hàng đầu của các tàu chở dầu diesel từ Nga sau lệnh cấm vận của EU. Kể từ đầu năm tới nay, nước này đã nhận tổng cộng khoảng 7 triệu tấn dầu từ Nga. Sau khi có lệnh cấm mới, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có thể nhập dầu có hàm lượng lưu huỳnh cao của Nga, các thương nhân cho hay.
Đâu là nguồn cung thay thế?
Theo các nguồn thạo tin, các quốc gia châu Phi dự kiến sẽ chuyển sang sử dụng nguồn cung dầu diesel được vận chuyển từ Trung Đông, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Dữ liệu theo dõi vận chuyển từ Kpler và hai công ty môi giới tàu cho thấy ít nhất 132.000 tấn dầu diesel giao vào tháng 9 sẽ hướng tới châu Phi từ nhà máy lọc dầu Duqm mới của Oman.
Các thương nhân cho biết các nhà nhập khẩu Mỹ Latinh có thể sẽ chuyển sang Bờ Vịnh Hoa Kỳ và Trung Đông. Xuất khẩu dầu diesel từ Trung Đông sang Mỹ Latinh ở mức cao nhất trong 8 tháng là 315.000 tấn.
Châu Âu cũng có thể lấp đầy phần nào khoảng trống do lệnh cấm xăng dầu của Nga để lại. Công ty tư vấn công nghiệp FGE cho biết các nhà cung cấp Tây Bắc Âu, vốn đã mất thị phần ở Tây Phi vào tay nguồn cung của Nga trong năm nay, có thể sẽ bổ sung nguồn cung thiếu hụt từ Nga.
Sau khi tuyên bố “quay lưng” với nhiên liệu Nga, châu Âu đã tìm các đa dạng hóa nguồn cung, bao gồm cả từ Trung Đông. Sự cạnh tranh để giành được những nguồn cung đó giờ đây sẽ gia tăng do lệnh cấm của Nga, điều này sẽ có tác động gián tiếp đến châu Âu.
Do đó, các thương nhân cho biết họ kỳ vọng các nhà máy lọc dầu Đông Bắc Á ở Trung Quốc và Hàn Quốc sẽ thúc đẩy xuất khẩu dầu diesel sang châu Âu.
Trung Quốc đã xuất khẩu khoảng 190.000 tấn dầu diesel sang châu Âu trong tháng 9, với 45.000 tấn dự kiến được vận chuyển vào tháng 10 cũng đến các nước phương Tây, dữ liệu theo dõi tàu biển của Kpler và dữ liệu từ một nguồn môi giới tàu biển cho thấy.
(VNF) - Quyết định áp dụng thuế quan đối ứng của Mỹ đã gây ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ các quốc gia và khu vực trên thế giới. Trong khi một số quốc gia đang tìm cách đàm phán và đối phó, những lo ngại về tác động tiêu cực đối với nền kinh tế toàn cầu và hệ thống thương mại quốc tế đang ngày càng tăng.
(VNF) - Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tối 4/4, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi với phía Mỹ để đưa mức thuế nhập khẩu về 0% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời đề nghị Mỹ áp dụng mức thuế tương tự đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.
(VNF) - Ngày 4/4, Tổng thống Donald Trump đã chính thức giới thiệu chiếc "thẻ vàng" định cư đầu tiên của Mỹ, đánh dấu một bước ngoặt mới trong chính sách nhập cư của quốc gia này.
(VNF) - Trung Quốc ngày 4/4 đã công bố mức thuế 34% đối với tất cả các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ, làm leo thang cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Bộ Ngoại giao Việt Nam cho rằng quyết định áp thuế của Mỹ chưa phù hợp với thực tế hợp tác kinh tế - thương mại cùng có lợi giữa hai nước, không phản ánh đúng tinh thần quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện.
(VNF) - Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết nước này sẽ áp thuế đối với các loại xe của Mỹ không tuân thủ thỏa thuận thương mại tự do lục địa để đáp trả thuế quan “vô lý” của nước này.
(VNF) - Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố các mức thuế quan mới, thị trường tài chính toàn cầu đã phản ứng mạnh mẽ, dẫn đến biến động đáng kể trong chứng khoán, tiền tệ, giá vàng, giá dầu, và cả hoạt động M&A.
(VNF) - Thuế quan "Ngày giải phóng" của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể định hình lại ngành thời trang, vốn phụ thuộc rất nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt là từ các nước châu Á. Các thương hiệu sẽ phải đối mặt với chi phí sản xuất tăng cao, đẩy gánh nặng lên người tiêu dùng, hình thành nên một môi trường đầy biến động trong thương mại quốc tế.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/4 đã ám chỉ rằng ông có thể cắt giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc nếu Bắc Kinh cho phép ByteDance, chủ sở hữu TikTok của Trung Quốc, thoái vốn khỏi ứng dụng chia sẻ video cực kỳ phổ biến này để tránh lệnh cấm ở Mỹ.
(VNF) - Sau màn công bố thuế đối ứng gây bão của Tổng thống Mỹ Donald Trump, câu hỏi lớn nhất hiện tại là thuế đối ứng được tính dựa trên công thức nào.
(VNF) - Thị trường chứng khoán Phố Wall đã hứng chịu mức lỗ nặng nề khi cả 3 chỉ số chính ghi nhận mức giảm trong ngày lớn nhất kể từ năm 2020, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan sâu rộng trong 'Ngày giải phóng'.
(VNF) - Cuộc chiến thương mại đang leo thang trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Mỹ Donald. Đây được xem là một thách thức đối với tất cả các nền kinh tế châu Á, cả lớn và nhỏ, trong thời đại mà khu vực đông dân nhất thế giới này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
(VNF) - Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cảnh báo các quốc gia chịu ảnh hưởng bởi mức thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump "không nên trả đũa".
(VNF) - "Đợt áp thuế quan lớn nhất từ trước đến nay của Tổng thống Mỹ Donald Trump gửi đi một thông điệp rõ ràng tới các công ty Mỹ và nước ngoài: Kỷ nguyên toàn cầu hóa đã kết thúc", theo Wall Street Journal.
(VNF) - Mức thuế mới 46% của Mỹ đối với Việt Nam có thể sớm làm tăng chi phí cho các tập đoàn lớn trong lĩnh vực may mặc, đồ nội thất và đồ chơi, và một số tập đoàn trong số đó có thể tăng giá cho người tiêu dùng.
(VNF) - Các quốc gia Đông Nam Á, bị ảnh hưởng nặng nề bởi các mức thuế quan đối ứng quy mô lớn được chính quyền Trump công bố vào 2/4. Tuy nhiên, theo giới phân tích, có nhiều dấu hiệu cho thấy những con số về thuế quan đối ứng thực chất đã bị thổi phồng, hoặc thậm chí được tạo ra một cách tùy tiện.
(VNF) - Mỹ đã áp mức thuế quan lớn nhất từ trước đến nay đối với hầu hết các sản phẩm của Trung Quốc, nâng tổng mức thuế lên ít nhất 54%, một động thái có thể làm giảm mạnh lượng hàng hóa xuất khẩu của Trung Quốc sang nền kinh tế lớn nhất thế giới.
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy bất ổn, mức thuế “Ngày giải phóng” mà Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố không chỉ đặt ra thách thức lớn với các đối tác thương mại mà còn có nguy cơ gây ra một cuộc chiến thuế quan diện rộng.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 2/4 đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm đóng lỗ hổng thương mại được sử dụng để vận chuyển các gói hàng giá trị thấp miễn thuế từ Trung Quốc, được gọi là "de minimis", theo Nhà Trắng.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế ít nhất 10% đối với các quốc gia có hàng xuất khẩu sang Mỹ, ngoại trừ một quốc gia đáng chú ý: Nga.
(VNF) - Ngày 2/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố mức thuế quan toàn diện nhất từ trước đến nay của chính quyền ông, bao gồm mức thuế vượt quá 30% đối với các nền kinh tế châu Á như Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam và Thái Lan.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ áp thuế 46% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam như một phần của làn sóng thuế đối ứng toàn cầu mới được công bố hôm 2/4.
(VNF) - Trong 2 tháng đầu nhậm chức, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã 2 lần giáng đòn thuế quan lên Trung Quốc và Bắc Kinh tỏ ra hầu như không hề nao núng. Tuy nhiên mức thuế quan trong “Ngày giải phóng” được cho sẽ là phép thử cuối cùng đối với mối quan hệ của hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.
(VNF) - Quyết định áp dụng thuế quan đối ứng của Mỹ đã gây ra làn sóng phản ứng mạnh mẽ từ các quốc gia và khu vực trên thế giới. Trong khi một số quốc gia đang tìm cách đàm phán và đối phó, những lo ngại về tác động tiêu cực đối với nền kinh tế toàn cầu và hệ thống thương mại quốc tế đang ngày càng tăng.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.