Nga tăng ‘phí chia tay’ với các công ty nước ngoài

Hãng thông tấn Interfax của Nga dẫn lời ông Siluanov cho hay các khoản đóng góp một lần vào kho bạc Nga sẽ tăng "ngay lập tức từ 15% lên 25%, cộng thêm 5% trong vòng một năm và 5% vào năm tiếp theo, tổng cộng là 35%".

Ông Siluanov, người cũng đứng đầu ủy ban đầu tư của chính phủ phê duyệt việc bán tài sản nước ngoài, nói với các phóng viên rằng: "Mức chiết khấu mà các công ty nước ngoài phải nộp khi bán tài sản của họ sẽ tăng từ 50% lên 60%”.

Nga lần đầu tiên áp dụng “hình phạt” này sau khi những cái tên quen thuộc như McDonald's tuyên bố họ sẽ rời khỏi hoặc cắt giảm đáng kể hoạt động tại Nga, trong bối cảnh thế giới lên án việc nước này đưa quân tới Ukraine.

Số tiền này là nguồn thu lớn cho ngân khố của Nga. Vào tháng 3, RBC đưa tin các công ty rời khỏi Nga đã nộp 35,7 (tương đương khoảng 387 triệu USD) vào ngân sách của Nga.

Quá trình rời khỏi nước Nga thường phức tạp, khó khăn và tốn kém. Vào tháng 3, một phân tích của Reuters phát hiện rằng các công ty nước ngoài đã phải chịu chi phí hơn 107 tỷ USD do giảm giá trị tài sản và mất doanh thu.

Ông Yuri Nikolaev, đối tác quản lý của công ty luật Nikolaev and Partners, nói với RBC rằng các biện pháp mới được thiết kế nhằm gây sức ép buộc các công ty nước ngoài ở lại và giữ tiền ở Nga bất chấp lệnh trừng phạt.

Theo LeaveRussia, một công ty theo dõi do Viện Kinh tế Kyiv điều hành, ít nhất 428 công ty đã hoàn toàn rời khỏi Nga, với hơn 1.700 công ty vẫn tiếp tục hoạt động. Hàng trăm công ty khác đã lựa chọn thu hẹp quy mô hoặc tạm dừng hoạt động.

Ở động thái liên quan, văn phòng Tổng công tố viên Nga đang yêu cầu tập đoàn năng lượng khổng lồ Shell của Anh bồi thường hơn 1 tỷ euro (1,09 tỷ USD) vì liên doanh thất bại.

Shell đã rút khỏi dự án khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) Sakhalin-2 vào năm 2022 sau khi xung đột ở Ukraine nổ ra. Hoạt động phát triển dầu khí lớn trên đảo Sakhalin ở Viễn Đông của Nga bao gồm nhà máy LNG đầu tiên của nước này.

Đầu tháng này, Tổng công tố viên Nga đã đệ đơn kiện nhắm vào 8 công ty con của công ty năng lượng lớn của Anh-Hà Lan, theo trang web của tòa án.

"Họ đang yêu cầu bồi thường thiệt hại hơn 1 tỷ euro", đơn vị báo chí của tòa án nói với RIA Novosti khi được hỏi về vụ việc.

Tòa án cho biết trong hồ sơ rằng Gazprom Export, Bộ Năng lượng Nga, chính quyền vùng Sakhalin, cũng như các công ty Sakhalin Energy Investment và Sakhalin Energy được nêu tên là bên thứ ba.

Năm 2022, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã ký sắc lệnh chuyển nhượng tài sản của Sakhalin Energy, đơn vị điều hành trước đây của Sakhalin-2, cho một đơn vị điều hành mới có trụ sở tại Nga là Sakhalin Energy LLC. Chính phủ cho phép các chủ sở hữu nước ngoài, bao gồm các công ty Nhật Bản Mitsui và Mitsubishi, nắm giữ cổ phần trong đơn vị điều hành mới theo tỷ lệ sở hữu trước đây của họ.

Hai công ty Nhật Bản quyết định giữ lại cổ phần của họ trong dự án LNG và đồng ý chuyển giao 12,5% và 10% cổ phần tương ứng của họ cho nhà điều hành mới. Nhưng Shell, công ty sở hữu 27,5% trừ 1 cổ phần tại Sakhalin Energy, đã thông báo rằng họ sẽ không nắm giữ cổ phần trong công ty mới, khiến Moscow phải bán cổ phần của mình.

Vào tháng 3, một công ty con của tập đoàn năng lượng nhà nước Nga Gazprom, Sakhalin Project, đã mua cổ phần của Shell với giá 94,8 tỷ rúp (973,3 triệu USD), nâng tỷ lệ sở hữu của công ty này trong dự án lên 77,5%.

Số tiền này sẽ được chuyển cho Shell để đổi lấy cổ phần của công ty này tại Sakhalin-2 nhưng theo tờ báo Kommersant, chúng sẽ bị đóng băng trong một tài khoản được gọi là "Loại S".

Nga đã đưa ra những tài khoản như vậy ngay từ đầu cuộc xung đột với Ukraine như một biện pháp đối phó với các lệnh trừng phạt của phương Tây. Mục đích chính của những tài khoản bị hạn chế nghiêm ngặt như vậy là ngăn chặn việc các thực thể từ "các quốc gia thù địch" chuyển tiền ra khỏi đất nước.

Theo Bản cập nhật kinh tế châu Âu và Trung Á mới nhất được công bố vào ngày 17/10, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo GDP của nước Nga sẽ tăng 3,2% trong năm nay, điều chỉnh tăng so với dự báo trước đó là 2,9%.

WB cũng đã tăng dự báo tăng trưởng kinh tế của Nga năm 2025 lên 1,6%, tăng 0,2% so với mức 1,4% được dự báo vào tháng 6. Dự báo cho năm 2026 vẫn không đổi ở mức 1,1%.

Báo cáo nêu rõ: "Tăng trưởng vẫn cao hơn nhiều so với tiềm năng do tâm lý người tiêu dùng lạc quan, thu nhập thực tế cao hơn và chi tiêu của chính phủ tăng đáng kể, bao gồm cả chi tiêu cho quốc phòng và cơ sở hạ tầng" .

Tuy nhiên, ngân hàng này cho biết mức tăng trưởng năm nay sẽ thấp hơn mức 3,6% ghi nhận năm 2023 do chính sách tiền tệ thắt chặt hơn và những hạn chế ngày càng gia tăng về năng lực sản xuất và nguồn lao động.