Sau nhiều kỳ vọng, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng đã chính thức được Quốc hội thông qua. Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất là việc luật hóa quyền thu giữ tài sản bảo đảm. Đây được xem là bước ngoặt của ngành ngân hàng, được kỳ vọng sẽ gỡ nút thắt lớn trong xử lý nợ xấu và khơi thông tăng trưởng tín dụng cho toàn hệ thống ngân hàng.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực thi hành từ ngày 15/10/2025 với việc quyền thu giữ tài sản bảo đảm của ngân hàng khi xử lý nợ xấu đã được quy định rõ ràng hơn.
Cụ thể, Điều 198a cho phép các tổ chức tín dụng và công ty xử lý nợ (bao gồm công ty mua bán nợ thuộc hệ thống) thu giữ tài sản bảo đảm nếu khoản vay rơi vào nợ xấu, với điều kiện đã có thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng, tài sản được đăng ký hợp lệ, không bị tranh chấp, kê biên hoặc áp dụng biện pháp khẩn cấp từ tòa án.
Đặc biệt, nếu tài sản là bất động sản, ngân hàng bắt buộc phải công khai thông tin ít nhất 15 ngày trước khi tiến hành thu giữ. UBND và Công an cấp xã nơi có tài sản sẽ chịu trách nhiệm bảo đảm trật tự, đồng thời chứng kiến và lập biên bản nếu người vay không hợp tác. Việc này nhằm ngăn ngừa hành vi cưỡng chế trái phép, đảm bảo tính minh bạch và khách quan.
Liên quan đến trường hợp tài sản bảo đảm cho khoản vay ngân hàng bị kê biên để thi hành án, Điều 198b quy định: nếu người vay đang phải thi hành án dân sự mà tài sản đã thế chấp cho ngân hàng, thì việc xử lý tài sản này sẽ tuân theo pháp luật về thi hành án dân sự nếu thuộc một trong ba trường hợp đặc biệt, bao gồm: (1) hợp đồng bảo đảm được ký sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, tức ngân hàng nhận thế chấp sau khi người vay đã bị Tòa tuyên án, (2) thi hành án liên quan đến cấp dưỡng hoặc bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe sẽ được ưu tiên xử lý trước, (3) có sự đồng ý bằng văn bản của ngân hàng hoặc tổ chức xử lý nợ - nếu ngân hàng đồng ý, cơ quan thi hành án mới có thể kê biên và xử lý tài sản đó.
Trường hợp tài sản bảo đảm là tang vật trong vụ án hình sự nhưng không còn cần giữ lại làm chứng cứ, Điều 198c nêu rõ ngân hàng có thể đề nghị được nhận lại tài sản để tiếp tục xử lý nợ. Tuy nhiên, điều kiện đặt ra là phải có thỏa thuận rõ trong hợp đồng rằng ngân hàng có quyền thu giữ tài sản bảo đảm; cơ quan tố tụng xác định việc trả lại không ảnh hưởng đến quá trình điều tra hoặc xét xử.
Khi nền kinh tế đang kỳ vọng vào một chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ hậu suy giảm, hệ thống ngân hàng lại đối mặt với một điểm nghẽn lớn: nợ xấu phình to và dai dẳng.
Chỉ tính riêng quý I/2025, tổng nợ xấu nội bảng từ các khoản cho vay khách hàng của 27 ngân hàng niêm yết đã vượt mốc 265.000 tỷ đồng, tương ứng với tỷ lệ 2,16%, tăng mạnh so với mức 1,92% của quý IV/2024. Một số ngân hàng thậm chí đã ghi nhận tỷ lệ nợ xấu vượt ngưỡng 3%.
Trong khi đó, mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 được đặt ở mức 8%, với định hướng tăng trưởng tín dụng khoảng 16%. Theo số liệu mới nhất của NHNN, đến ngày 18/6/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống mới tăng 7,14%, cao hơn cùng kỳ năm trước nhưng vẫn chỉ “vừa chạm” một nửa so với mục tiêu đề ra. Muốn đạt mục tiêu tín dụng trong 6 tháng còn lại, việc khơi thông nguồn vốn đang bị “kẹt” bởi nợ xấu là yêu cầu cấp thiết.
Với quyền thu giữ tài sản bảo đảm được luật hóa, các ngân hàng sẽ có thêm công cụ pháp lý vững chắc để xử lý nhanh tài sản gắn với các khoản vay quá hạn, đặc biệt là những tài sản vốn phức tạp về pháp lý như bất động sản chưa hoàn công, ô tô đã chuyển nhượng, hoặc máy móc thiết bị di động.
Trước đây, việc xử lý các loại tài sản này phụ thuộc vào sự hợp tác của người vay hoặc phải khởi kiện ra tòa, vừa tốn thời gian, vừa tiềm ẩn rủi ro pháp lý. Nay, với quy định rõ ràng về trình tự thu giữ và sự chứng kiến của chính quyền địa phương, ngân hàng có thể rút ngắn chu kỳ xử lý nợ, biến tài sản “đóng băng” thành vốn quay vòng, thu hồi nợ nhanh hơn, xóa sổ nợ xấu sớm hơn, từ đó giải phóng nguồn vốn đang bị “kẹt” để tái cấp cho các khoản vay mới.
Về dài hạn, điều này góp phần tăng hiệu quả sử dụng vốn, cải thiện hệ số an toàn vốn và thúc đẩy chu kỳ tín dụng lành mạnh.
Mặc dù luật hóa quyền thu giữ sẽ mang lại lợi ích chung cho toàn hệ thống, nhưng nhóm ngân hàng bán lẻ được đánh giá là những đơn vị hưởng lợi rõ rệt nhất.
Trong báo cáo mới nhất, các chuyên gia của VIS Rating nhận định, các ngân hàng như VIB, ACB, TPBank và VPBank đều có tỷ trọng cho vay cá nhân rất cao, từ 50% đến hơn 80% tổng dư nợ.
Danh mục cho vay này thường gắn với các tài sản bảo đảm như ô tô, bất động sản nhỏ, máy móc thiết bị - vốn dễ rơi vào tình trạng khó thu giữ nếu khách hàng không hợp tác.
Trong khi đó, tỷ lệ nợ có vấn đề tại các ngân hàng này cũng đang ở mức cao. VIB và VPBank ghi nhận trên 5%, TPBank và ACB quanh mức 3 - 3,5%. Vì vậy, việc có được công cụ pháp lý để chủ động xử lý tài sản là bước ngoặt then chốt.
Không dừng lại ở đó, những ngân hàng trên cũng đã chủ động “dọn sạch” bảng cân đối từ trước bằng cách tăng mạnh trích lập dự phòng rủi ro. Giai đoạn 2022 - 2024, VPBank, TPBank và VIB là những cái tên dẫn đầu về tỷ lệ nợ xấu được xử lý bằng nguồn dự phòng, thậm chí vượt xa mức trung bình ngành. Đơn cử như VPBank, tỷ lệ này tăng vọt từ khoảng 35% (năm 2023) lên gần 60% (năm 2024).
Với hành lang pháp lý mới, các ngân hàng này sẽ có thể phát huy tối đa nguồn dự phòng đã tích lũy, rút ngắn chu kỳ xử lý nợ, tăng tốc tái cấp vốn, đồng thời giảm áp lực trích lập trong tương lai.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Lãi suất thẻ tín dụng tăng nhanh, gần 40%/năm; cho vay tiêu dùng vào mùa tăng tốc; giá USD sát mức kỷ lục... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Dù tín dụng dành cho doanh nghiệp SME đã tăng trưởng, nhưng dòng vốn vẫn “nhỏ giọt” so với nhu cầu thực tế. Trong bối cảnh đó, ý tưởng xây dựng ngân hàng số chuyên biệt cho SME đang nổi lên như một hướng đi thực tế và đầy triển vọng.
(VNF) - Các ngân hàng dừng giao dịch thanh toán, rút tiền qua tài khoản thanh toán, thẻ với khách sử dụng giấy tờ tùy thân là hộ chiếu từ 1/1/2026.
(VNF) - Theo ông Lê Hoài Ân, động thái nâng lãi suất thẻ tín dụng của các ngân hàng trong thời gian gần đây xuất phát từ bài toán tối ưu biên lãi ròng (NIM).
(VNF) - Giá USD tự do tăng tới hơn 100 đồng, áp sát mốc kỷ lục 27.960 đồng/USD được thiết lập vào đầu tháng 11. Trong khi đó, giá USD tại kênh ngân hàng đứng yên.
(VNF) - TPBank tiếp tục khẳng định vị thế khi được The Asian Banker (TAB Global) vinh danh là “Ngân hàng Vững mạnh hàng đầu Việt Nam năm 2025”, dựa trên các chỉ số tài chính vượt trội. Đây là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực bền bỉ trong chiến lược tài chính an toàn, tăng trưởng hiệu quả và dẫn đầu chuyển đổi số của TPBank.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đồng loạt tăng lãi suất thẻ tín dụng, mức cao nhất gần 40%/năm. Người dùng cần thận trọng để tránh phát sinh chi phí và nguy cơ mang nợ.
(VNF) - Trong bối cảnh đầu tư cá nhân bùng nổ, sự khác biệt lớn nhất không còn nằm ở sản phẩm, mà ở trải nghiệm và mức độ cá nhân hoá. Thay vì chú trọng tìm kiếm kênh đầu tư sinh lợi hấp dẫn, hiện nay, góc nhìn của nhà đầu tư chuyển thành “đâu là giải pháp phù hợp với gu đầu tư của tôi?”.
(VNF) - Việt Nam hiện có 125 triệu thẻ thanh toán, nhưng chỉ 13 triệu thẻ tín dụng, một khoảng trống lớn trong nhu cầu tiêu dùng – trả góp của người Việt vẫn chưa được đáp ứng.
(VNF) - Ngày 19/11/2025 – Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, HoSE: NAB) và Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu (Global Climate Partnership Funds – GCPF) đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) triển khai một loạt hành động có tính chiến lược: ký kết thỏa thuận hợp tác với Cục Thuế để đồng hành hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang thuế kê khai và ra mắt ứng dụng MyShop Pro - Giải pháp quản lý bán hàng toàn diện dành cho tiểu thương và hộ kinh doanh.
(VNF) - Các chuyên gia của VDSC nhận định những cải cách toàn diện với thị trường vàng, trong đó có Nghị định 232 sẽ tác động đáng kể lên CASA của các ngân hàng.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần đẩy nhanh lộ trình nâng cấp từ QR chuyển tiền (transfer) sang QR thanh toán (QR Pay), phù hợp với thông lệ quốc tế và yêu cầu quản lý hiện đại.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) vừa ra mắt sản phẩm thẻ doanh nghiệp MB Visa Hi BIZ phiên bản mới trong bối cảnh hoạt động số hóa ngày càng được các doanh nghiệp chú trọng.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á triển khai combo ưu đãi toàn diện dành cho chủ thẻ tín dụng BAC A BANK MasterCard khi thanh toán phí bảo hiểm, áp dụng từ ngày 1/11/2025 đến ngày 31/3/2026 trên toàn hệ thống.
(VNF) - Tín dụng hồi phục ở mức cao và dự báo sẽ tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng tốt bởi nhu cầu vốn lớn từ khu vực bán lẻ và doanh nghiệp, từ sự lan toả của đầu tư công, góp phần hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng GDP từ 8% năm 2025. Ngành ngân hàng không ngừng nâng cao năng lực tài chính, củng cố nền tảng vững chắc cho chiến lược tăng trưởng, đáp ứng dòng vốn cho nền kinh tế.
(VNF) - Đại biểu Quốc hội đề nghị, hoạt động kinh doanh bảo hiểm qua ngân hàng phải đặt trong khuôn khổ pháp lý chặt chẽ, có giám sát, chế tài nghiêm minh để bảo vệ người mua bảo hiểm.
(VNF) - Các ngân hàng đang tăng tốc ứng phó để bảo vệ khách hàng. Hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận đã giúp ngăn chặn hàng trăm ngàn giao dịch đáng ngờ.
(VNF) - Nhiều ngân hàng nâng lãi suất tiết kiệm lên 8%/năm, có nhà băng áp dụng mức lãi suất 9%/năm dành cho khách hàng gửi tiết kiệm số tiền lớn.
(VNF) - Từ hơn 200 đề xuất, 5 startup từ Việt Nam, Hàn Quốc, Singapore và Indonesia được các công ty trong hệ sinh thái của Tập đoàn tài chính Shinhan lựa chọn để bước vào giai đoạn thử nghiệm thực tế, hướng đến giải quyết các bài toán lớn của ngành ngân hàng.
(VNF) - Theo danh sách mới công bố, PYN ELITE FUND (NON-UCITS) không còn là cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ của Ngân hàng TMCP Quân đội (MB).
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng đang dần khởi sắc. Các ngân hàng, công ty tài chính đẩy mạnh cho vay tiêu dùng nhằm đáp ứng nhu cầu mua sắm cuối năm.
(VNF) - Theo Thông tư 30/2025, Chứng minh nhân dân (CMND) và Giấy chứng nhận căn cước chính thức không còn được xem là giấy tờ hợp lệ đối với công dân Việt Nam khi thực hiện giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt.
(VNF) - Cuộc đua tăng lãi suất huy động đang khá sôi động. Lãi suất tiết kiệm thông thường tại một số nhà băng đã lên mức gần 7%/năm.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho khách hàng cá nhân và khách hàng doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi thiên tai bão lũ.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
