“Ngân hàng số” đã trở thành cụm từ thời thượng được các ngân hàng sử dụng. Hầu hết các ngân hàng hiện nay đều thành lập bộ phận riêng, phòng ban riêng, đơn vị riêng, thậm chí là thương hiệu riêng, để dẫn dắt ngân hàng vào cuộc đua trong không gian kỹ thuật số.
Vậy ngân hàng số là gì?
Thay vì định nghĩa một cách khô khan, có thể hình dung về “ngân hàng số” thông qua so sánh với khái niệm “ngân hàng trực tuyến”.
Trước đây, “ngân hàng trực tuyến” cũng là cụm từ thời thượng. “Ngân hàng trực tuyến” là nơi ngân hàng đưa các dịch vụ cơ bản của mình lên không gian mạng, các giao dịch được thực hiện thông qua internet, ban đầu là trên desktop, web điện thoại, sau đó là ứng dụng di động. Các hoạt động cơ bản gồm: chuyển tiền, thanh toán hóa đơn, nạp tiền, quản lý thẻ, tiết kiệm…
Nếu như ngân hàng trực tuyến chỉ đem các dịch vụ cơ bản của ngân hàng lên không gian mạng thì với ngân hàng số, mọi hoạt động, quy trình, dịch vụ… của ngân hàng đều có thể thực hiện trên internet. Về lý thuyết, khách hàng không cần đến bất kỳ địa điểm thực tế nào mà vẫn có thể trải nghiệm mọi sản phẩm, dịch vụ của ngân hàng thông mà chỉ cần kết nối internet.
Chẳng hạn, trường hợp khách hàng muốn mở tài khoản ngân hàng thì với ngân hàng trực tuyến, khách hàng vẫn phải gặp nhân viên ngân hàng và trực tiếp ký hợp đồng mở tài khoản; tuy nhiên, với ngân hàng số, khách hàng chỉ cần cầm điện thoại xác thực trực tuyến bằng vân tay, giọng nói, khuôn mặt…, không cần phải đi đâu mà vẫn có ngay tài khoản ngân hàng để giao dịch.
Có thể nói, khái niệm “ngân hàng số” bao hàm khái niệm “ngân hàng trực tuyến”. “Ngân hàng trực tuyến” là cầu nối cơ bản để các ngân hàng xây dựng “ngân hàng số”, hay “ngân hàng số” là cấp độ cao hơn, bước tiến dài hơn của “ngân hàng trực tuyến”.
Dù vậy trên thực tế, với việc rào cản kinh doanh ngày càng bị xóa nhòa do sự tiến bộ vượt bậc về công nghệ, đã có những trường hợp “ngân hàng số” được lập ra mà trước đó không tồn tại thực thể ngân hàng nào, thường được gọi là “ngân hàng ảo” (neobank).
Có một đặc điểm rất khác biệt giữa ngân hàng số và ngân hàng trực tuyến, đó là ngân hàng số phụ thuộc rất nhiều vào Big Data (dữ liệu lớn) và AI (trí tuệ nhân tạo). Bởi chỉ có Big Data và AI mới giúp ngân hàng tự động hóa toàn bộ quy trình hoạt động với khối lượng dữ liệu cần xử lý và xác thực rất lớn.
Một ngân hàng số đúng nghĩa là một ngân hàng dù có loại bỏ các cấu trúc vật chất (không phòng giao dịch, không chi nhánh…) thì hoạt động kinh doanh vẫn không bị cản trở đáng kể.
Ông Phạm Xuân Hòe, nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước), đưa ra một công thức khá thú vị để hình dung về một “ngân hàng số hoàn hảo”: 3-1-0.
Con số 3 là chỉ trong vòng 3 phút, khách hàng có thể hoàn tất việc gửi hồ sơ cho ngân hàng. Con số 1 là chỉ trong vòng 1 giây, hệ thống của ngân hàng sẽ tự động phân tích, trả lời về việc có chấp nhận yêu cầu của khách hàng hay không. Con số 0 là toàn bộ quy trình này KHÔNG cần có sự tham gia của con người.
Phát triển ngân hàng số đòi hỏi một cách tiếp cận khách hàng hoàn toàn mới.
Theo nghiên cứu của ông Đỗ Danh Thanh, Giám đốc Bộ phận Tư vấn Công nghệ của PwC Consulting Việt Nam thì các ngân hàng đang phải chuyển đổi mô hình kinh doanh từ “tổ chức theo chức năng” sang “tổ chức theo hành trình khách hàng”.
Mô hình cũ được tổ chức và sắp xếp theo chuỗi giá trị truyền thống (ví dụ: quan hệ khách hàng, tư vấn tài chính, cung cấp sản phẩm, xử lý giao dịch…). Ông Danh nhận định mô hình kiểu này khiến trải nghiệm khách hàng không được nhất quán do ảnh hưởng bởi quá trình chuyển giao giữa các chức năng nội bộ.
Trong khi đó, ở mô hình mới, ngân hàng lấy khách hàng làm trung tâm, mọi tổ chức, hoạt động được triển khai theo nhu cầu khách hàng, từ đó gia tăng các giá trị đa chức năng trong từng giai đoạn của hành trình khách hàng.
Ông Nguyễn Chiến Thắng, Giám đốc Ngân hàng số BIDV, gọi quá trình chuyển đổi này là chuyển từ “đẩy” sang “kéo”.
“Trong lý thuyết marketing có “pull” (kéo) và “push” (đẩy). Ngày xưa, hầu hết các ngân theo lý thuyết “push”, tức là giao các chỉ tiêu cho chi nhánh, sau đó chi nhánh đi tiếp xúc khách hàng, khai thác và thúc đẩy việc mở rộng kinh doanh. Nhưng khi chuyển sang ngân hàng số, mặc dù “push” có phần hiệu quả nhất định nhưng khá hạn chế, thay vào đó, đa phần ngân hàng đang theo hướng “pull”, sử dụng marketing số để tiếp cận trực diện vào khách hàng, cá thể hóa thông điệp truyền thông đến từng khách hàng và từ đó kéo khách hàng tham gia hệ sinh thái đã được xây dựng sẵn”, Giám đốc Ngân hàng số BIDV nói với VietnamFinance.
Theo ông Thắng, khách hàng ngày nay đã dần quen với việc sử dụng các kênh số để giao dịch tài chính, phát sinh theo đó là nhu cầu trải nghiệm số nhanh hơn, vượt trội hơn. Để có thể đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của khách hàng, việc áp dụng tôn chỉ “Lấy khách hàng làm trung tâm” là cần thiết.
“Khi xác định lấy khách hàng làm trung tâm, mặc dù có vẻ lý thuyết, hô hào nhưng cực kỳ chính xác. Khi đặt khách hàng là mục tiêu, ngân hàng sẽ tập trung vào thỏa mãn tất cả nhu cầu khách hàng trên kênh số bằng rất nhiều cách: từ giao diện trải nghiệm, tiện ích, dịch vụ cung cấp đến các công tác hậu mãi (tra soát, khiếu nại…), điều đó giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng”, Giám đốc Ngân hàng số BIDV cho hay.
Một ước tính cho thấy khoảng 80% nhu cầu giao dịch của khách hàng trên kênh số có thể đáp ứng một cách tức thời, chẳng hạn như chuyển tiền, thanh toán hóa đơn điện, nước, trường học, bệnh viện, bảo hiểm, trả phí, trả nợ vay, làm thẻ tín dụng… Thậm chí, nhiều ngân hàng hiện nay còn cho phép mua vé máy bay, đi chợ online… ngay trên nền tảng ứng dụng ngân hàng số, không phải sử dụng các nền tảng khác nhau như trước đây, hiểu một cách đơn giản là “phục vụ từ A đến Z” nhu cầu của khách hàng trên một nền tảng ứng dụng duy nhất.
Đây là điều mà cách đây chỉ khoảng 5 năm, ít người tưởng tượng được sự phát triển của ngân hàng số tại Việt Nam có thể đạt được thành tựu như bây giờ, bên cạnh nhờ vào nỗ lực từ bản thân các ngân hàng còn có một “cú huých” quan trọng đến từ dịch Covid-19 - đã bất ngờ đẩy nhanh tiến trình phát triển ngân hàng số với mức độ giao dịch qua kênh số tăng đột biến.
“Trước đây, ngân hàng chỉ tập trung vào xây dựng sản phẩm, dịch vụ được đóng khung sẵn. Còn hiện tại, ngân hàng đã chủ động xây dựng hệ sinh thái với một chuỗi các sản phẩm, dịch vụ để đón đầu xu hướng hành vi của khách hàng. Đối với khách hàng, đó chỉ đơn giản là một trải nghiệm tốt hơn nhưng với ngân hàng, đó là cả một cuộc cách mạng”, Giám đốc Ngân hàng số BIDV Nguyễn Chiến Thắng nhấn mạnh.
>>> Đọc thêm loạt bài ngân hàng số:
Ngân hàng số (kỳ 2): Công nghệ tạo bước ngoặt
Ngân hàng số (kỳ 3): Chuyển đổi mô hình kinh doanh
Ngân hàng số (kỳ 4): Mấu chốt là nhận diện ‘chân dung’ từng khách hàng
Tags:
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Chiều 1/12, tại Trụ sở chính Agribank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và Công ty Cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPAY) đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác triển khai gói giải pháp chuyển đổi số dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.
(VNF) - Từ đầu năm đến nay, hàng loạt ngân hàng tư nhân ồ ạt tăng vốn theo nghị quyết đại hội cổ đông 2025 đã được thông qua. Thậm chí, có ngân hàng vừa hoàn tất tăng vốn đã xin ý kiến cổ đông về việc tiếp tục tăng vốn đợt tiếp theo.
(VNF) - Ông Trần Hồng Minh sẽ đảm nhiệm vị trí Tổng Giám đốc KienlongBank kể từ hôm nay (1/12) sau hơn một năm giữ quyền tổng giám đốc.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Ngân hàng Chính sách xã hội giảm lãi suất nhiều chương trình tín dụng, hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau mưa bão, áp dụng từ 1/12/2025.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng công bố thông tin phát hành cổ phiếu trong giai đoạn cuối năm, cho thấy sức hút của cổ phiếu "vua" vẫn rất lớn.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng tiếp tục triển khai, thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão lũ.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Sau thời gian dài duy trì ở mức thấp, "cuộc đua" lãi suất dần nóng lên khi nhiều ngân hàng thông báo tăng lãi suất huy động trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức cao.
(VNF) - Theo chuyên gia, tội phạm tài chính hiện nay chủ yếu mang tính xuyên biên giới, hầu hết các sự việc liên quan đến tài khoản, hoạt động thanh toán thẻ đều có yếu tố nước ngoài rõ rệt.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
