'Nuốt chửng' dòng chảy dầu khổng lồ từ Nga, Trung Quốc toan tính gì?

Nhập khẩu kỷ lục dầu thô Nga

Theo dữ liệu được Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố ngày 20/7, lượng dầu Trung Quốc nhập khẩu từ Nga vào tháng trước đã đạt mức cao kỷ lục kể từ khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra vào cuối tháng 2/2022.

Cụ thể, lượng dầu chảy từ Nga đến Trung Quốc đạt 10,5 triệu tấn trong tháng 6, tăng khoảng 44% so với cùng kỳ năm ngoái.

Lũy kế 6 tháng đầu năm nay, Trung Quốc nhập khẩu trung bình 2,13 triệu thùng dầu thô Nga/ngày, giúp Nga vượt lên Arab Saudi, nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới, để trở thành nhà cung cấp dầu mỏ hàng đầu cho Bắc Kinh.

So với giá dầu của Arab Saudi, tính trung bình dầu thô Nga rẻ hơn 9 USD/thùng vào thời điểm cuối năm 2022 và 11 USD/thùng vào tháng 6 vừa qua.

Cũng theo dữ liệu hải quan Trung Quốc, nước này mua dầu giá rẻ của Nga nhiều hơn các nước khác trong Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác (OPEC+) kể từ khi chiến sự Ukraine nổ ra.

Nga mới đây đã sử dụng tuyến đường mới vận chuyển một lô hàng dầu thô qua biển Bắc Cực đến Trung Quốc nhằm giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, mặc dù động thái này gây ra những lo ngại về môi trường.

Không chỉ dầu mỏ, khối lượng than nhiệt và than luyện cốc mà Trung Quốc nhập khẩu từ Nga đã tăng lên 10,6 triệu tấn trong tháng 6, cao hơn tổng nhập khẩu từ các nhà cung cấp hàng đầu khác của Trung Quốc là Indonesia và Mông Cổ.

Từ giữa tháng 5, Nga cũng đẩy mạnh vận tải than đá dọc theo tuyến đường sắt xuyên Baikal nối với thành phố biên giới Manzhouli ở Nội Mông của Trung Quốc. Ngoài ra, Nga cũng có kế hoạch cho một tuyến đường sắt khác đến phía đông bắc Mạc Hà ở Hắc Long Giang, theo Viện nghiên cứu GRCoal Trung Quốc.

Bắc Kinh tính toán gì?

Bất chấp sự ảm đạm của nền kinh tế, Trung Quốc đang nhập khẩu lượng dầu kỷ lục, trong đó bao gồm khối lượng lớn đầu thô của Nga để bổ sung vào kho dự trữ.

Nền kinh tế lớn nhất châu Á đã chứng tỏ là một lối thoát quan trọng để xuất khẩu cả dầu mỏ và than đá cho Moscow khi các khách hàng phương Tây đang quay lưng với các mặt hàng này.

Các nhà máy lọc dầu Trung Quốc tiếp tục tích trữ hàng tồn kho mặc dù nhu cầu trong nước yếu. Theo dữ liệu từ tư vấn hàng hóa Vortexa ước tính lượng dầu ở các kho dự trữ trên đất liền của Trung Quốc đạt 980 triệu thùng vào cuối tháng 6, chỉ thấp hơn 20 triệu thùng so với mức kỷ lục được ghi nhận vào tháng 8/2020.

Theo các chuyên gia, sự xoay trục của hoạt động mua dầu của Trung Quốc về phía Nga dường như mang tính cơ hội hơn là một sự thay đổi mang tính hệ thống.

Các nhà phân tích của Công ty dữ liệu thị trường Kpler chỉ ra rằng, các công ty lọc dầu Trung Quốc có động lực mạnh mẽ để tăng cường sản xuất, nhờ biên lợi nhuận chế biến dầu của họ cao hơn tới 3 USD/thùng so với các đối thủ châu Á.

Kpler dự báo lợi thế sử dụng dầu giá rẻ của Nga sẽ cho phép các công ty lọc dầu của Trung Quốc đẩy mạnh xuất khẩu và chiếm lĩnh thị trường, gây áp lực lên các nhà sản xuất nhiên liệu ở Hàn Quốc và Nhật Bản.

Xem thêm >> Nga ủng hộ ‘ông lớn năng lượng’ Gazprom tăng giá khí đốt chưa từng có