Đông Nam Á: Thị trường đầy tiềm năng
Đông Nam Á vốn từ lâu đã được các nhà sản xuất ô tô trên thế giới đánh giá là một trong những thị trường ô tô đang phát triển và có nhiều tiềm năng bậc nhất thế giới. Với lợi thế về quy mô thị trường và nhiều quốc gia đang bước vào giai đoạn ô tô hoá, tỷ lệ sở hữu ô tô tại khu vực dự kiến sẽ tăng hơn 40% vào năm 2040.
Trong đó, lợi thế thị trường xe ô tô chạy điện là có nhưng không phải lợi thế của riêng ai vì Chính phủ các nước trong khu vực Đông Nam Á đã nhìn thấy tiềm năng này, và đã có những chính sách kích thích nổi bật cho lĩnh vực xe điện. Sức nóng cạnh tranh thị phần đã hiện diện.
Theo nghiên cứu của Cơ quan Thương mại Quốc tế (ITA – trực thuộc Bộ Thương mại Mỹ), thị trường xe điện (EV) tại Việt Nam đang ở giai đoạn sơ khai và có tiềm năng tăng trưởng đáng kể. Tỷ lệ sở hữu ô tô của Việt Nam là 5,7% vào năm 2020, vẫn thấp hơn nhiều so với các thị trường khác ở châu Á. Tỷ lệ này dự kiến sẽ tăng lên 9% vào năm 2025 và 30% vào năm 2030, đưa Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có nhu cầu tăng nhanh nhất với tốc độ tăng trưởng 10,5%.
ITA cũng đánh giá Việt Nam có dân số trẻ và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng, đặc biệt quan tâm đến các công nghệ tiên tiến, tiết kiệm nhiên liệu và nhận thức về môi trường. Đây là những cơ hội để thị trường xe điện tăng trưởng với tốc độ hai con số trong những năm tới.
Còn theo báo cáo nghiên cứu của SSI Research, trung tâm phân tích CTCP Chứng khoán SSI hồi cuối tháng 1/2023 về ngành ô tô - xe máy tại thị trường Việt Nam, SSI Research nhận định xe điện có tiềm năng tạo nên sự đột phá cho ngành ô tô tại Việt Nam.
Trong khi đó, Công ty nghiên cứu thị trường IHS Markit (trụ sở tại London) dự báo đến năm 2027, chi phí sản xuất xe điện sẽ ngang bằng với chi phí sản xuất xe động cơ đốt trong (ICE) ở Trung Quốc và châu Âu. Trong số 89 triệu xe được bán ra vào năm 2030, dự báo sẽ có 23,5 triệu xe điện (chiếm gần 27%).
Với những nghiên cứu, dự báo nêu trên, giới chuyên gia trong ngành nhận định đây được xem là những cơ hội “vàng” cho thị trường xe điện phát triển, mặc dù là mới nhưng đầy tiềm năng.
Nhiều chính sách “mở cửa” cho xe điện
Để khuyến khích sản xuất, sử dụng và phát triển thị trường xe ô tô điện trong nước, Nhà nước đã đưa ra những tín hiệu đáng mừng để khuyến khích sản xuất và kích cầu người tiêu dùng.
Cụ thể, ngày 16/7/2014, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định phê duyệt “Chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2035” tại Quyết định số 1168/QĐ-TTg và xác định rõ: “Khuyến khích sản xuất dòng xe thân thiện môi trường (xe tiết kiệm nhiên liệu, xe hybrid, xe sử dụng nhiên liệu sinh học, xe chạy điện...), đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn khí thải theo lộ trình đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt” và “phát triển ngành công nghiệp ô tô đồng bộ với phát triển hạ tầng giao thông”.
Tuy chưa có lộ trình/mục tiêu phát triển xe điện, chưa có hệ thống các tiêu chuẩn, quy chuẩn đầy đủ để phản ánh cụ thể tiêu chuẩn kỹ thuật an toàn của các bộ phận, hệ thống và các xe hoàn chỉnh. Song hiện tại, Việt Nam cũng đã có chính sách giảm chi phí sở hữu xe ô tô điện.
Cụ thể, ngày 11/1/2022, Quốc hội khóa 15 đã thông qua Luật số 03/2022/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), trong đó điều chỉnh giảm thuế suất thuế TTĐB đối với ô tô điện xuống còn 1 - 3% (áp dụng từ ngày 1/3/2022 - 28/2/2027) và 4 - 11% (áp dụng từ ngày 1/3/2027).
Tiếp đó, ngày 15/1/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 10/2022/NĐ-CP quy định mức thu lệ phí trước bạ là 0% đối với ô tô điện chạy pin đăng ký lần đầu trong 3 năm kể từ ngày 1/3/2022. Trong 2 năm tiếp theo, mức thu này sẽ bằng 50% so với mức thu của các loại xe xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi.
Có thể thấy, những chính sách hỗ trợ cho ngành công nghiệp xe điện tại Việt Nam (nêu trên) với những ưu đãi về thuế TTĐB và lệ phí trước bạ, người tiêu dùng trong nước đã giảm được một khoản chi phí khá lớn khi mua xe ô tô điện.
Đi trước đón đầu
Tại Việt Nam, VinFast là doanh nghiệp tiên phong sử dụng công nghệ số trong việc chế tạo và sản xuất ô tô. Doanh nghiệp này đang không ngừng nỗ lực để thực hiện mục tiêu sản xuất 15.000 xe điện trong nước, tự chủ phát triển công nghệ pin và công nghệ số trên ô tô để sẵn sàng thương mại hóa tại thị trường trong nước và vươn ra quốc tế.
Tập đoàn ô tô Trường Hải (Thaco) cũng đã nhận thấy được tiềm năng rất lớn của thị trường xe điện tại Việt Nam, đặc biệt là ở phân khúc xe điện hạng sang.
Mới đây, nhà phân phối dòng xe hạng sang BMW tại thị trường 100 triệu dân đã chớp thời cơ, đi trước đón đầu, quyết tâm giành thị phần trước Mercedes-Benz, Lexus, Audi bằng việc mở bán ra thị trường 3 mẫu xe điện hoàn toàn mới.
Cụ thể, vào tháng 4/2023, Thaco gây chú ý khi đưa vào thị trường Việt Nam mẫu sedan hạng sang chạy điện BMW i7. Mức giá bán của BMW i7 theo công bố là 7,199 tỷ đồng với lựa chọn duy nhất là phiên bản xDrive60. Đây là đối thủ cạnh tranh trong phân khúc sedan hạng sang, cạnh tranh trực tiếp với Mercedes-Benz EQS và Porsche Taycan.
Không dừng lại tại đây, Thaco tiếp tục mở bán thêm 2 mẫu xe điện iX3 và i4 (ngày 31/7) để tăng sự hiện của hãng trên thị trường. Xếp “dưới chiếu” BMW i7, mẫu xe điện BMW iX3 được định vị nằm trong phân khúc SUV hạng sang, chung mâm với Mercedes-Benz EQC. Còn BMW i4 là mẫu coupe 4 cửa thể thao, cạnh tranh với đối thủ là Audi e-tron GT.
Như vậy, với việc mở bán 3 mẫu xe điện iX3, i4 và i7, BMW là thương hiệu xe sang phân phối nhiều xe thuần điện nhất tại Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại. Trong khi Mercedes-Benz hiện chỉ có EQS, Audi có e-tron GT và e-tron, còn Lexus vẫn chưa tham gia “cuộc chơi” này.
Việc Thaco liên tiếp mở bán các mẫu xe điện mới tại Việt Nam ngay trong năm 2023 khiến thị trường xe điện trong nước trở nên sôi động hơn bao giờ hết, đặc biệt là ở phân khúc xe điện hạng sang.
Xem thêm: Tỷ phú Trần Bá Dương tìm nhà đầu tư chiến lược, nắm giữ 10% vốn Thaco Auto
