Phan Quốc Việt và những túi quà triệu USD: Việt Á chi trăm tỷ cảm ơn, thu lợi cả ngàn tỷ

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra trong vụ án hình sự 'vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí; vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; đưa hối lộ; nhận hối lộ; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; lợi dụng sự ảnh hưởng của đối tượng với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi', xảy ra tại Công ty cổ phần công nghệ Việt Á và các đơn vị, địa phương liên quan.

Những 'túi quà' triệu USD

Theo kết luận, sau khi Công ty Việt Á tham gia nghiên cứu đề tài, được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất và tiêu thụ test xét nghiệm tại các đơn vị, địa phương, Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc công ty Việt Á) đã đưa tiền cho một số cá nhân thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ.

Trước cơ quan điều tra, Việt khai, trong quá trình doanh nghiệp này sản xuất, tiêu thụ test xét nghiệm, có 2 lần Việt mang tiền đến nhà riêng của ông Trịnh Thanh Hùng (cựu phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ) để đưa 350.000 USD.

Chiều 27/8/2020, Phan Quốc Việt mang theo một balo màu xanh, trong đó có 200.000 USD (hơn 4,6 tỷ đồng) và một số khẩu trang, nước rửa tay đến trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ. Tại đây, Việt lấy túi màu xanh đưa cho ông Ngọc Anh nói là 'có chút quà cảm ơn'.

Tương tự, chiều 19/4/2021, Việt mang túi màu xanh đến phòng làm việc của ông Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ) để 'cảm ơn' với số tiền 50.000 USD (hơn 1,1 tỷ đồng).

Kết luận điều tra cũng thể hiện, ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế và Nguyễn Huỳnh (thư ký ông Long) đã can thiệp, tác động và chỉ đạo giúp Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành test xét nghiệm, hiệp thương giá, kiểm tra giá hiệp thương trái quy định, để Việt Á tổ chức sản xuất, tiêu thụ test theo đơn giá nâng khống để thu lời bất chính.

Ông Long và ông Huỳnh còn gợi ý, đề nghị Việt đưa tiền. Theo đó, Việt có 4 lần đưa 2,25 triệu USD, hơn 51,1 tỷ đồng. Cụ thể, vào trước Tết Nguyên đán 2021, ông Long chỉ đạo Huỳnh liên hệ với Việt, đề nghị đưa 1 triệu USD để xử lý công việc. Gần Tết, Việt chuẩn bị 1 triệu USD và 2 tỷ đồng mang túi vải có in chữ 'chúc mừng năm mới' đến nhà Huỳnh để đưa cho ông Long. Lần khác, vào cuối tháng 10/2021, Việt tiếp tục đưa 1 triệu USD cho ông Long.

Ngoài ra, Việt còn khai đưa 300.000 USD (hơn 6,9 tỷ đồng) cho ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế, trong túi xách có đựng hộp sâm Ngọc Linh; đưa cho ông Nguyễn Nam Liên, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế, hơn 2,3 tỷ đồng; Nguyễn Văn Trịnh, cán bộ Văn phòng Chính phủ hơn 4,5 tỷ đồng…

Theo C03, hành vi "vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng", của Phan Quốc Việt bị quy kết gây thiệt hại tài sản cho Nhà nước hơn 432 tỷ đồng. Tổng số tiền Việt "đưa hối lộ" cho các cựu quan chức là hơn 106 tỷ đồng.

Thu lời bất chính hơn 1.200 tỷ đồng

Bằng nhiều thủ đoạn và thông qua nhiều quan chức, Phan Quốc Việt đã biến test xét nghiệm Covid-19 từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý thành tài sản thuộc sở hữu của Công ty Việt Á.

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an kết luận, khi Công ty Việt Á sản xuất thương mại, bán 200.000 kit xét nghiệm cho Bộ Y tế, Phan Quốc Việt đã nâng khống từ giá thành sản xuất test tối đa hơn 140.000 đồng/test (đã bao gồm 5% lợi nhuận và tất cả chi phí) nhưng vẫn được Bộ Y tế hiệp thương, xác định giá 470.000 đồng/test không có căn cứ.

Kết quả điều tra xác định năm 2020, 2021, tổng doanh thu của Công ty Việt Á là hơn 4.200 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Việt Á sản xuất tổng số 8,7 triệu kit xét nghiệm, tiêu thụ (bán, cho, tặng, ứng trước) cho các đơn vị, cơ sở y tế 8,3 triệu kit xét nghiệm, tổng trị giá hơn 3.900 tỷ đồng.

Công ty Việt Á đã tiêu thụ gần 680.000 kit test tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật các tỉnh Hải Dương, Bắc Giang, Nghệ An, Bình Dương, gây thiệt hại tài sản nhà nước hơn 222 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tiêu thụ tại các đơn vị, cơ sở y tế công lập khác trên địa bàn cả nước gần 600.000 kit test, gây thiệt hại cho tài sản nhà nước hơn 180 tỷ đồng.

Ngoài ra, Công ty Việt Á hưởng lợi bất chính hơn 1.200 tỷ đồng, là số tiền chênh lệch giá bán. Đến nay, số tiền cần phải thu hồi cho nhà nước là hơn 833 tỷ đồng.