Sai phạm tại bán đảo Sơn Trà: Quy trách nhiệm lãnh đạo Đà Nẵng qua các thời kỳ

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, bán đảo Sơn Trà là khu vực tổng hòa của hệ sinh thái rừng tự nhiên gắn liền biển và đô thị, có các yếu tố về cảnh quan môi trường, bảo tồn tự nhiên, với hệ sinh thái đa dạng, phong phú, trong đó có loài quý hiếm thuộc sách đỏ như voọc chà vá chân nâu… có lợi thế về vị trí địa lý, tiềm năng phát triển du lịch và có tầm quan trọng đặc biệt về quốc phòng, an ninh; đã được quy hoạch là khu du lịch quốc gia.

Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, UBND TP. Đà Nẵng chưa phê duyệt quy hoạch bảo tồn và phát triển bền vững khu bảo tồn thiên nhiên Sơn Trà; các cơ quan, đơn vị chức năng chưa thực hiện điều tra, đánh giá tổng thể về đa dạng sinh học, chưa lập báo cáo hiện trạng đa dạng sinh học trên bán đảo Sơn Trà; chưa thực hiện báo cáo tình trạng loài thuộc danh mục nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ… gây khó khăn cho công tác quản lý, bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học trên bán đảo Sơn Trà.

7 dự án vi phạm an ninh quốc phòng

Trong 18 dự án trên bán đảo Sơn Trà được UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt, 9 dự án có một phần diện tích là rừng tự nhiên với tổng diện tích là 163,32ha, song chưa xác định trong phương án giao quản lý, bảo vệ rừng.

2 dự án UBND TP. Đà Nẵng có văn bản lấy ý kiến của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 nhưng chỉ có 1 dự án Bộ Quốc phòng có ý kiến thống nhất, dự án còn lại chưa có văn bản trả lời, nhưng UBND TP. Đà Nẵng vẫn giao đất, cho thuê đất thực hiện dự án.

Còn lại 16 dự án UBND TP. Đà Nẵng chưa có văn bản lấy ý kiến Bộ Quốc phòng; sau đó UBND TP. Đà Nẵng không tổ chức rà soát để xử lý vi phạm.

“Qua rà soát, báo cáo của UBND TP. Đà Nẵng, bước đầu xác định có 7 dự án được giao đất, cho thuê đất vi phạm về an ninh quốc phòng”, kết luận nêu rõ.

Dự án Ghềnh Bàn - Bãi Đa của ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") chuyển sang Bộ Công an điều tra.

Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ UBND TP. Đà Nẵng giao đất, cho thuê đất đối với 3 dự án (khu du lịch bãi Bụt; khu du lịch bãi Trẹm; khu du lịch sinh thái kết hợp nuôi trồng thủy sản) khi không có hồ sơ dự án đầu tư.

Đồng thời, Đà Nẵng không thẩm định về nhu cầu sử dụng đất đối với 4 dự án (khu du lịch, dịch vụ ven biển và dịch vụ sinh thái cao cấp Hồ Xanh; khu du lịch nghỉ dưỡng và biệt thự sinh thái cao cấp Ghềnh Đa – Mũi Nghê; khu du lịch sinh thái biển kết hợp nuôi trồng thủy hải sản; khu biệt thự Suối Đá) hoặc có thẩm định nhưng không đầy đủ trình tự, thủ tục, vi phạm quy định đối với khu du lịch sinh thái biển Bãi Bắc và khu du lịch sinh thái biển, biệt thự cao cấp Ghềnh Bàn – Bãi Đa.

Giao đất cho cá nhân (chủ đầu tư) tại 3 dự án (khu du lịch sinh thái bãi Trẹm; khu du lịch biển Đông mở rộng; khu du lịch Bãi Rạng) không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền.

Đến thời điểm thanh tra, UBND TP. Đà Nẵng đã thu hồi dự án khu du lịch Bãi Rạng, giao Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố quản lý.

UBND TP. Đà Nẵng cấp giấy tờ vi phạm Luật đất đai

Cũng theo kết luận thanh tra, Đà Nẵng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các chủ đầu tư để thực hiện 5 dự án trên bán đảo Sơn Trà với thời hạn sử dụng đất lâu dài, vi phạm quy định Luật đất đai năm 2003.

UBND TP. Đà Nẵng phê duyệt quy hoạch chi tiết 3 dự án chưa phù hợp với diện tích quy hoạch sử dụng đất được Chính phủ phê duyệt; phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng 2 dự án không thuộc các trường hợp được điều chỉnh, vi phạm quy định Luật xây dựng năm 2003.

Bên cạnh đó, thành phố cấp giấy chứng nhận đầu tư khi chủ đầu tư chưa lập báo cáo đánh giá tác động môi trường bổ sung, vi phạm quy định Luật bảo vệ môi trường năm 2005; thực hiện chưa đầy đủ thủ tục thẩm tra để cấp giấy chứng nhận đầu tư đối với dự án có tổng vốn đầu tư trên 300 tỷ đồng và thuộc lĩnh vực kinh doanh có điều kiện.

“UBND TP. Đã Nẵng thiếu kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm tại một số dự án đã có quyết định giao đất và nhận bàn giao mặt bằng nhưng chưa triển khai xây dựng, không có văn bản xin gia hạn; chưa xử lý, giải quyết việc xin gia hạn thời gian thực hiện dự án của một số chủ đầu tư”, kết luận thanh tra cho biết.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Bộ Công an điều tra sai phạm tại dự án khu biệt thự Suối Đá.

Ngoài ra, UBND TP. Đà Nẵng còn không ban hành giá đất tại bán đảo Sơn Trà, dẫn đến việc xác định tiền thu sử dụng đất, tiền thuê đất gặp nhiều khó khăn; chưa thực hiện đầy đủ quy trình theo quy định về xác định giá đất; không lấy ý kiến hoặc không xem xét ý kiến của các sở ban, ngành mà chỉ căn cứ ý kiến của chủ tịch và các phó chủ tịch thành phố tại các cuộc họp; xác định sai thời điểm tính giá đất để thu tiền sử dụng đất; cho hưởng ưu đãi, giảm 10% tiền sử dụng đất... tại một số dự án không đúng quy định.

Kết luận thanh tra cũng chỉ ra việc xác định sai thời điểm tính giá đất để thu tiền sử dụng đất; cho hưởng ưu đãi, giảm 10% tiền sử dụng đất... tại một số dự án không đúng quy định; xác định, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất; không tính, thu tiền phạt chậm nộp tiền sử dụng đất... là không đúng quy định.

Quy trách nhiệm lãnh đạo qua các thời kỳ

Kết luận thanh tra xác định UBND TP. Đà Nẵng, chủ tịch, các phó chủ tịch thành phố, giám đốc các sở chức năng, chủ tịch UBND quận Sơn Trà qua các thời kỳ chưa thực hiện đúng, đầy đủ trách nhiệm được giao, chưa chấp hành các quy định về quản lý đất đai, môi trường, bảo vệ và phát triển rừng, an ninh quốc phòng, đầu tư, xây dựng...; thiếu kiểm tra, giám sát, xử lý những tồn tại, vi phạm.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý nhà nước được giao.

Chủ đầu tư một số dự án vi phạm quy định của pháp luật về đất đai, đầu tư, xây dựng, môi trường...

Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao UBND TP. Đà Nẵng tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định đối với tổ chức, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm.