'Soi' tài sản bảo đảm của các ngân hàng thương mại thời suy thoái do Covid-19
Minh Tâm -
15/04/2020 09:04 (GMT+7)
(VNF) - Đáng chú ý nhất khi xem xét mức độ đảm bảo dư nợ bằng tài sản là hiện tượng các ngân hàng thương mại quốc doanh có tỷ lệ tài sản bảo đảm thấp hơn hẳn các ngân hàng thương mại tư nhân, trong đó bất ngờ nhất là trường hợp Vietcombank.
Ảnh minh họa
Theo đánh giá sơ bộ của Ngân hàng Nhà nước, đến nay, dư nợ tín dụng dự kiến bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 vào khoảng 2 triệu tỷ đồng, chiếm khoảng 23% dư nợ toàn hệ thống, tiềm ẩn rủi ro đối với hoạt động ngân hàng.
Trong đó, một số ngành kinh tế bị ảnh hưởng có thể kể đến như: Nông, lâm nghiệp và thủy sản chủ yếu tập trung ở các ngành hàng rau quả, thủy sản, cao su, cà phê, chè, hạt tiêu; Khai khoáng tập trung chủ yếu vào than, dầu thô, quặng kim loại; Công nghiệp chế biến - chế tạo tập trung ở ngành chế biến thực phẩm, đồ uống, dệt may, xi măng, chế biến gỗ; Các dự án BOT, BT giao thông.
Cùng với đó là các ngành Kinh doanh khoáng sản, nhiên liệu, nguyên vật liệu xây dựng, kinh doanh ô tô và phụ tùng; Vận tải; Dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch; Hoạt động kinh doanh bất động sản; Giáo dục và đào tạo; Hoạt động dịch vụ khác (sửa chữa các thiết bị, đồ dùng gia dụng, dịch vụ phục vụ tăng cường sức khỏe, giặt là, cắt tóc, hiếu hỉ....
Ngân hàng Nhà nước ước tính, trường hợp dịch được kiểm soát trong quý II, tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống ngân hàng sẽ ở mức gần 4% vào cuối quý II và 3,7% cuối năm 2020 và còn có thể cao hơn, dẫn tới ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng và khả năng phục hồi của các tổ chức tín dụng yếu kém.
Trong quan hệ kinh tế giữa ngân hàng và người đi vay, ngân hàng thường là phía nắm đằng chuôi. Người đi vay nếu không trả được nợ sẽ vào diện nợ xấu và theo đó, sẽ không được các ngân hàng trong toàn hệ thống cấp khoản vay mới trong tương lai. Đặc biệt, do đa phần các khoản vay do ngân hàng thương mại Việt Nam cung cấp là vay thế chấp nên ngân hàng cũng nắm trong tay tài sản đảm bảo.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, kéo theo đình trệ và suy thoái kinh tế như hiện nay, việc các ngân hàng sở hữu bao nhiêu tài sản bảo đảm là một yếu tố quan trọng giúp đánh giá mức độ thiệt hại của các ngân hàng khi "bão Covid-19" ập đến. Về cơ bản, lượng tài sản bảo đảm càng lớn so với dư nợ cho vay thì mức độ thiệt hại càng thấp, bởi khả năng thu hồi được nợ khi phát sinh nợ xấu sẽ cao hơn.
Biểu đồ tỷ lệ giá trị tài sản bảo đảm so với dư nợ cho vay và tỷ lệ giá trị bất động sản trong tài sản bảo đảm của các ngân hàng thương mại Việt Nam
Thống kê của VietnamFinance đối với 22 ngân hàng thương mại Việt Nam cho thấy, MB là ngân hàng có tỷ lệ giá trị tài sản bảo đảm so với dư nợ cho vay cao nhất, lên tới 3,12 lần, hay nói cách khác, giá trị tài sản bảo đảm gấp 3,12 lần dư nợ cho vay.
Hai vị trí tiếp theo thuộc về TPBank (3,01 lần) và HDBank (2,92 lần). Trường hợp của HDBank gây ngạc nhiên khi trong dư nợ cho vay của ngân hàng này có một lượng lớn là cho vay tín chấp qua công ty tài chính tiêu dùng HD Saison, tuy nhiên giá trị tài sản bảo đảm trên dư nợ cho vay vẫn cao.
Trường hợp của VPBank cũng vậy. Một lượng lớn dư nợ cho vay của ngân hàng này là cho vay tín chấp thông qua công ty tài chính tiêu dùng FE Credit, tuy nhiên tỷ lệ giá trị tài sản bảo đảm của ngân hàng này vẫn ở mức khá, đạt 2,54 lần.
Đáng chú ý nhất khi xem xét mức độ đảm bảo dư nợ bằng tài sản là hiện tượng các ngân hàng thương mại quốc doanh lại có tỷ lệ tài sản bảo đảm thấp hơn hẳn các ngân hàng thương mại tư nhân, trong đó bất ngờ nhất là trường hợp của Vietcombank - một ngân hàng nổi tiếng không chỉ về mức độ sinh lời mà còn về mức độ an toàn với tỷ lệ nợ xấu luôn ở mức thấp, trong khi tỷ lệ bao phủ nợ xấu thường xuyên ở mức cao nhất hệ thống.
Cụ thể, Vietcombank đứng áp chót danh sách 22 ngân hàng được thống kê với tỷ lệ tài sản bảo đảm trên tổng dư nợ cho vay ở mức 1,67 lần.
Với các ngân hàng quốc doanh còn lại, BIDV đứng chót bảng với 1,47 lần, Agribank cũng ở mức thấp với 1,77 lần. Đây cũng là hai ngân hàng thương mại có quy mô dư nợ lớn nhất hệ thống, điều này phần nào ảnh hưởng đến tỷ lệ tài sản bảo đảm bởi quy mô dư nợ càng lớn càng khó đảm bảo bằng lượng tài sản lớn, tỷ lệ đảm bảo thường "sát trần" hơn.
Khác với 3 trường hợp trên, VietinBank ghi nhận mức độ đảm bảo dư nợ bằng tài sản ở mức khá, đạt 2,12 lần.
Đi sâu vào cơ cấu tài sản bảo đảm, bất động sản là tài sản bảo đảm phổ biến nhất. Tuy nhiên, xuất hiện sự phân hóa đáng chú ý: các ngân hàng có mức độ đảm bảo dư nợ bằng tài sản cao thường có tỷ trọng tài sản bảo đảm là bất động sản thấp.
Hiện tượng này thấy rất rõ khi nhìn vào hai nửa của biểu đồ trên.
Nhìn chung tại Việt Nam, bất động sản vẫn là tài sản bảo đảm được các ngân hàng ưa thích nhất và do đó, thường được cho vay với tỷ lệ cao hơn các loại tài sản bảo đảm khác. Đây là nguyên nhân quan trọng lý giải cho hiện tượng trên.
Tầm quan trọng của mức độ đảm bảo dư nợ bằng tài sản ngày càng được đề cao trong bối cảnh dịch Covid-19 ảnh hưởng ngày một nặng nề đến nền kinh tế. Các ngân hàng có xu hướng gia tăng tỷ lệ tài sản bảo đảm trong thời kỳ này nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro và thiệt hại phát sinh.
Như trường hợp có tỷ lệ tài sản đảm bảo thấp như Vietcombank, trong báo cáo thường niên công bố gần đây, ban lãnh đạo ngân hàng này khẳng định sẽ tăng tỷ lệ tài sản bảo đảm trong tổng dư nợ, rút giảm tín dụng đối với ngành rủi ro, khách hàng không có tài sản bảo đảm.
(VNF) - Theo đại diện NAPAS, việc kết nối thanh toán bán lẻ song phương qua mã QR giữa Việt Nam và Trung Quốc mang đến trải nghiệm thanh toán liền mạch, tiện lợi cho người dân hai nước, mà còn góp phần tăng cường kết nối tài chính trong thanh toán xuyên biên giới.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đóng cửa hàng loạt phòng giao dịch trong khi có không ít nhà băng tăng số lượng điểm giao dịch, cho thấy xu hướng tái cấu trúc mạnh mẽ trong ngành.
(VNF) - Chiều 1/12, tại Trụ sở chính Agribank, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và Công ty Cổ phần Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPAY) đã chính thức ký kết hợp đồng hợp tác triển khai gói giải pháp chuyển đổi số dành riêng cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.
(VNF) - Từ đầu năm đến nay, hàng loạt ngân hàng tư nhân ồ ạt tăng vốn theo nghị quyết đại hội cổ đông 2025 đã được thông qua. Thậm chí, có ngân hàng vừa hoàn tất tăng vốn đã xin ý kiến cổ đông về việc tiếp tục tăng vốn đợt tiếp theo.
(VNF) - Nhiều ngân hàng đẩy mạnh xử lý nợ xấu trong giai đoạn nước rút cuối năm. Công tác thu hồi nợ chuyển biến tích cực giúp nhiều nhà băng gia tăng lợi nhuận.
(VNF) - Nhiều ngân hàng điều chỉnh biểu phí, siết điều kiện miễn phí quản lý tài khoản và áp dụng thêm các khoản phí mới nhằm khuyến khích chuyển sang dịch vụ số.
(VNF) - Trước áp lực nhu cầu vốn tăng mạnh khi tín dụng 10 tháng đã chạm mức 15%, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc các ngân hàng đồng loạt nâng lãi suất huy động là diễn biến “khó tránh”. Dù lãi suất điều hành vẫn duy trì thấp, dòng tiền nhàn rỗi đang phân tán sang các kênh đầu tư khác khiến hệ thống ngân hàng buộc phải tăng cạnh tranh để thu hút vốn phục vụ nhu cầu vay đang lên cao.
(VNF) - Hàng triệu tỷ tiền gửi chảy vào ngân hàng; nhà băng đẩy mạnh cho vay mua nhà, rủi ro nợ xấu khi lãi suất tăng... là thông tin ngân hàng đáng chú ý tuần qua.
(VNF) - Công ty Cổ phần Thanh toán số MobiFone trở thành đơn vị thứ hai được Ngân hàng Nhà nước cấp phép triển khai dịch vụ Chuyển mạch tài chính và Bù trừ điện tử.
(VNF) - Nghị định 296/2025 cụ thể hóa các biện pháp cưỡng chế tài chính nhằm thu hồi tiền phạt, đặc biệt là quy định về khấu trừ tiền từ tài khoản, tiền gửi khi đối tượng không tự nguyện chấp hành và có tiền gửi tại tổ chức tín dụng hoặc Kho bạc Nhà nước.
(VNF) - Tiền gửi của khách hàng cá nhân, doanh nghiệp vào ngân hàng trong tháng 9 tăng mạnh. Đáng chú ý, lượng tiền gửi của tổ chức kinh tế vượt tiền gửi cá nhân.
(VNF) - Hợp tác thỏa thuận giai đoạn năm 2025 - 2030 đánh dấu sự liên kết sâu rộng của TPBank và Viettel có vai trò dẫn dắt trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng và công nghệ, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số hiện đại, an toàn và bền vững, đóng góp vào tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
(VNF) - Kết quả kinh doanh quý III/2025 cho thấy lợi nhuận ngành ngân hàng khởi sắc nhờ tín dụng tăng tốc và thu nhập lãi thuần cải thiện. Tuy nhiên, sự phân hóa về khả năng quản trị chi phí, phát triển thu nhập ngoài lãi và chính sách dự phòng khiến triển vọng lợi nhuận của từng ngân hàng trở nên khác biệt rõ rệt hơn.
(VNF) - Chiến lược tăng vốn sắp tới dự kiến đưa SHB vào Top 4 ngân hàng tư nhân về vốn điều lệ, giúp duy trì lợi thế cạnh tranh của Ngân hàng khi sở hữu tiềm lực vốn lớn. Bên cạnh đó, SHB còn được dự báo vào rổ chỉ số cổ phiếu toàn cầu theo bộ chỉ số của FTSE Russell khi Việt Nam chính thức được nâng hạng lên thị trường mới nổi. Hai yếu tố chính là động lực kép mạnh mẽ cho tiềm năng tăng trưởng vượt trội của SHB trong thời gian tới.
(VNF) - Thỏa thuận hợp tác giữa SHB và Vinachem không chỉ mở ra một chương mới trong mối quan hệ giữa hai doanh nghiệp đầu ngành, mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững, hiện đại và hội nhập.
(VNF) - Từ 5/1/2026, ngân hàng phải gặp trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học của khách trước khi mở thẻ, nhằm tăng an toàn và ngăn gian lận trong giao dịch.
(VNF) - Hưởng ứng Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai do ngành thuế triển khai trên toàn quốc, VietinBank đã phối hợp với thuế tại nhiều địa phương triển khai chuỗi hoạt động ký kết cùng hàng loạt các chương trình hỗ trợ hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi quan trọng này.
(VNF) - Theo các chuyên gia, đà tăng của lãi suất huy động sẽ sớm chững lại với mức tăng không quá nhiều. Đồng thời, mặt bằng lãi suất cho vay nhìn chung vẫn được kì vọng duy trì ở mặt bằng thấp, tiếp tục hỗ trợ khu vực sản xuất – kinh doanh.
(VNF) - Theo Nghị định số 304, khi thu giữ tài sản bảo đảm là chỗ ở duy nhất hoặc công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất, các ngân hàng có trách nhiệm trích một khoản tiền để người đi vay có khả năng duy trì cuộc sống và chi phí sinh hoạt tối thiểu.
(VNF) - Cho vay mua nhà sẽ tiếp tục là trụ cột trong danh mục cho vay khách hàng cá nhân của các ngân hàng trong thời gian tới. Tuy nhiên, việc mặt bằng lãi suất đang đi lên cũng là một trong những rủi ro mà ngân hàng cần lưu tâm.
(VNF) - Thẻ tín dụng, nếu tận dụng đúng sẽ là công cụ tài chính cá nhân tuyệt vời. Nhưng cũng có rất nhiều người dùng cảm thấy bị “bào mòn ví” mỗi tháng chỉ vì không hiểu đúng về công cụ tài chính này.
(VNF) - Theo đại diện NAPAS, việc kết nối thanh toán bán lẻ song phương qua mã QR giữa Việt Nam và Trung Quốc mang đến trải nghiệm thanh toán liền mạch, tiện lợi cho người dân hai nước, mà còn góp phần tăng cường kết nối tài chính trong thanh toán xuyên biên giới.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.