Thế giới tuần qua: Dầu mỏ Nga bị áp giá trần, Mỹ - Trung Quốc lại thêm căng thẳng
Quỳnh Anh -
03/09/2022 13:13 (GMT+7)
(VNF) - Thế giới tuần qua ghi nhận thêm nhiều căng thẳng địa chính trị khi phương Tây và Nga đưa ra những quyết sách mới nhằm cố làm tổn thương nền kinh tế của nhau. Trong khi đó, mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc cũng không êm ả khi Washington quyết định bán lô vũ khí 1,1 tỷ USD cho Đài Loan.
Trong tuần qua, nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô, Mikhail Gorbachev, đã qua đời vào ngày 30/8.
Tình hình dịch Covid-19 thế giới
Theo trang thống kê worldometers.info, tính tới sáng 3/9, toàn thế giới hiện có 609 triệu ca Covid-19, trong đó có 585 triệu ca nhiễm đã được công bố khỏi bệnh, chiếm 99% tổng số ca, và 6,5 triệu ca tử vong.
Trong 24 giờ qua, thế giới có thêm hơn 480.000 ca nhiễm mới, trong đó, châu Á đứng đầu với 311.551 ca, theo sau là châu Âu với 113.821 ca.
Trong vòng 7 ngày qua, toàn thế giới ghi nhận 4,1 triệu ca nhiễm, trong đó Nhật Bản vẫn dẫn đầu với hơn 1,1 triệu ca nhiệm, theo sau là Hàn Quốc (614.000 ca) và Mỹ (532.000 ca).
Dịch Covid-19 vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp trên thế giới, biến thể Omicron đang chiếm ưu thế so với các biến thể khác, trong đó đã ghi nhận các biến thể phụ như BA.4, BA.5, mới nhất là biến thể dòng phụ thế hệ thứ hai của biến thể Omicron như BA.2.74, BA.2.75, BA.2.76 là các biến thể phụ có khả năng lây lan nhanh hơn so với biến thể gốc, có thể làm gia tăng số ca mắc trở lại.
Ngày 2/9, Cơ quan quản lý dược phẩm châu Âu (EMA) đưa ra cảnh báo về một biến thể hoàn toàn mới của virus SARS-CoV-2 có thể nổi lên trong mùa Đông này, trong bối cảnh các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị triển khai đợt tiêm mũi tăng cường nhằm ngăn ngừa làn sóng Covid-19 mới vào cuối năm nay.
Cùng ngày, thông tin từ phía Ủy ban châu Âu (EC) đã cấp giấy chứng nhận đăng ký cho 2 loại vaccine đầu tiên tại EU được điều chỉnh để phòng ngừa những biến thể mới của virus SARS-CoV-2.
Trước đó, EMA hôm 1/9 đã hoàn tất quy trình xem xét và đồng ý cho phép sử dụng vaccine của BioNTech/Pfizer và Mordena được điều chỉnh phù hợp để chống dòng phụ BA.1 phát sinh từ biến thể Omicron.
Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ cũng đưa ra khuyến nghị sử dụng làm mũi tăng cường 2 loại vaccine mới của hãng BioNTech/Pfizer và Mordena được điều chỉnh nhằm chống các biến thể của Omicron.
Từ ngày 1/9, thành phố Thành Đô, Tây Nam Trung Quốc, sẽ thực hiện lệnh giãn cách xã hội trong bối cảnh nhà chức trách đang nỗ lực dập tắt ổ dịch Covid -19 mới bùng phát tại đây. Thành phố 21 triệu dân sẽ được giới chức cho xét nghiệm diện rộng trong vòng 4 ngày để khoanh vùng ổ dịch.
Còn tại Đài Loan, Cơ quan giám sát dịch bệnh đã cảnh báo nguy cơ bùng phát một làn sóng lây nhiễm mới trên đảo này sau khi ghi nhận 3 ngày liên tiếp số ca nhiễm mới vượt 30.000 ca/ngày. Đến nay, hòn đảo này đã ghi nhận tổng cộng hơn 5,37 triệu ca mắc Covid-19.
G7 áp giá trần với dầu Nga
Ngày 2/9, các bộ trưởng tài chính từ nhóm các nước G7, bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Canada, Đức, Pháp, Ý và Vương quốc Anh - cho biết họ sẽ cấm cung cấp “các dịch vụ cho phép vận chuyển hàng hải dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ có xuất xứ từ Nga trên toàn cầu trên giới hạn giá”.
Việc cung cấp các dịch vụ vận tải hàng hải do phương Tây thống trị, bao gồm bảo hiểm và tài chính, sẽ chỉ được phép nếu hàng hóa dầu của Nga được mua bằng hoặc thấp hơn mức giá "được xác định bởi liên minh rộng rãi các nước tuân thủ và thực hiện giới hạn giá", trích lời các bộ trưởng tại cuộc họp ngày 2/9.
Việc thực thi giới hạn giá sẽ chủ yếu dựa vào việc từ chối bảo hiểm vận chuyển do London làm trung gian, bảo hiểm cho khoảng 95% đội tàu chở dầu trên thế giới và tài trợ cho hàng hóa có giá cao hơn giới hạn.
Các chi tiết chính, bao gồm mức giá trần cho mỗi thùng sẽ được xác định sau "dựa trên một loạt các yếu tố đầu vào kỹ thuật" sẽ được liên minh các nước thực hiện.
Một quan chức cấp cao của Bộ Tài chính Mỹ cho biết liên minh sẽ đặt ra 1 giới hạn giá với dầu thô của Nga và 2 giới hạn khác đối với các sản phẩm dầu mỏ, chứ không phải chiết khấu theo giá thị trường toàn cầu. Giới hạn sẽ được xem xét lại khi cần thiết.
Các bộ trưởng G7 cho biết sẽ làm việc để hoàn thiện các chi tiết trước khi ra mắt vào ngày 5/12, khi các lệnh trừng phạt cấm nhập khẩu dầu Nga của Liên minh châu Âu bắt đầu có hiệu lực.
Quyết định của nhóm G7 nhận được sự hoan nghênh nồng nhiệt từ phía Ukraine, trong khi bị Moscow phản ứng gay gắt.
“Các quốc gia áp đặt giới hạn giá sẽ không nằm trong số những nước nhận dầu của Nga. Chúng tôi chỉ đơn giản là sẽ không hợp tác với họ theo các nguyên tắc phi thị trường", phát ngôn viên Dmitry Peskov nói với các phóng viên tối 2/9.
Nga “ngắt” đường ống dòng chảy phương Bắc 1
Theo kế hoạch được thông báo trước đó từ doanh nghiệp năng lượng Nga Gazprom, bắt đầu từ 01:00 GMT ngày 31/8, đường ống dẫn khí từ Nga sang Đức Nord Stream 1 (dòng chảy phương Bắc) đã dừng hoạt động kể thực hiện quá trình bảo trì. Dự kiến, đường ống sẽ hoạt động lại vào lúc 01:00 ngày 3/9.
Tuy nhiên, theo thông báo mới nhất từ Gazprom, do quá trình bảo trì phát hiện sự cố rò rỉ tại 1 tuabin bơm khí chính, đường ống dẫn khí sẽ không thể hoạt động lại theo đúng lịch trình mà phải chờ khắc phục xong sự cố. Gazprom cũng không đưa ra không đưa ra mốc thời gian cụ thể cho việc khởi động lại Dòng chảy phương Bắc.
Động thái của Moscow diễn ra sau khi tin tức G7 quyết định áp giá trần với dầu Nga được công bố, khiến nỗi lo nguồn cung khí đốt của châu Âu, vốn đang căng thẳng, ngày càng trầm trọng.
Trước đó, việc Gazprom giảm lượng cung cấp qua Nord Stream từ tháng 6-7, cùng việc giảm lượng khí đốt qua Ukraine, một tuyến đường chính khác, đã khiến các quốc gia châu Âu phải vật lộn để nạp đầy các thùng chứa cho mùa đông và khiến nhiều quốc gia phải khởi động các kế hoạch khẩn cấp có thể dẫn đến phân bổ năng lượng và gây ra lo ngại về suy thoái.
Trước tuyên bố từ phía Gazprom, Brussels cho rằng đây là cái cớ và Nga đang sử dụng khí đốt như một vũ khí kinh tế để trả đũa các lệnh trừng phạt từ phương Tây.
Theo Siemens Energy, công ty thường cung cấp dịch vụ tuabin Nord Stream 1, cho biết sự cố rò rỉ như vậy không thể ngăn đường ống hoạt động. Hơn nữa, tại trạm máy nén Portovaya, nơi sự cố rò rỉ được phát hiện, có các tuabin thay thế khác để đảm bảo đường ống có thể tiếp tục hoạt động.
Phát ngôn viên Ủy ban châu Âu Eric Mamer thì cho rằng Gazprom đã hành động với "lý do ngụy biện" để đóng cửa Nord Stream 1.
Người đứng đầu Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết EU nên áp đặt giới hạn giá đối với đường ống dẫn khí đốt của Nga để ngăn chặn “nỗ lực” thao túng thị trường của Tổng thống Vladimir Putin.
Mỹ bán lô vũ khí “khủng” cho Đài Loan, Trung Quốc phẫn nộ
Ngày 2/9, chính quyền Tổng thống Biden đã thông qua lô vũ khí bán cho Đài Loan (Trung Quốc) trị giá 1,1 tỷ USD, bao gồm tên lửa 60 tên lửa chống hạm Harpoon và 100 tên lửa không đối không Sidewinder, theo Reuters.
Cơ quan Hợp tác An ninh Quốc phòng (DCSA) cho biết việc bán tên lửa Harpoon Block II và các thiết bị liên quan cho Đài Loan với giá trị ước tính 355 triệu USD đã được Bộ Ngoại giao Mỹ phê duyệt nhằm tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo và thúc đẩy lợi ích an ninh của Mỹ.
Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã phê duyệt việc bán tên lửa Sidewinder Block II và các thiết bị liên quan với giá ước tính 85,6 triệu USD, theo DSCA. Ngoài ra, 665,4 triệu USD hỗ trợ Chương trình Radar Giám sát và thiết bị cũng đã được phê duyệt.
Lầu Năm Góc đã công bố gói này vào thời điểm Trung Quốc tiến hành các cuộc tập trận quân sự tích cực xung quanh Đài Loan sau chuyến thăm hòn đảo này vào tháng trước của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới Đài Bắc trong nhiều năm.
Chính quyền của Tổng thống Joe Biden cho biết gói này đã được xem xét trong một thời gian và được phát triển với sự tham vấn của các nhà lập pháp Đài Loan và Mỹ.
Trước động thái mới từ Mỹ, ông Liu Pengyu, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington, cho biết trong một tuyên bố rằng việc bán vũ khí có thể "gây nguy hiểm nghiêm trọng cho mối quan hệ Trung Quốc – Mỹ và hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan".
“Trung Quốc sẽ kiên quyết thực hiện các biện pháp đối phó hợp pháp và cần thiết trước diễn biến tình hình”. Ông Liu nói. Trung Quốc cũng đã yêu cầu Mỹ "thu hồi ngay lập tức" gói vũ khí bán cho Đài Loan.
Cựu Tổng thống Sri Lanka về nước sau 7 tuần trốn chạy
Ngày 3/9, truyền thông nước ngoài đưa tin cựu tổng thống Sri Lanka Gotabaya Rajapaksa, người đã bỏ trốn khỏi đất nước vào tháng 7 sau khi hàng chục nghìn người biểu tình xông vào nhà và văn phòng của ông để thể hiện sự tức giận về cuộc khủng hoảng kinh tế của đất nước, đã trở về nước sau 7 tuần.
Trước đó, ngày 9/7, nhà lãnh đạo bị lật đổ, vợ và hai vệ sĩ của ông đã rời đất nước trên một máy bay của lực lượng không quân đến Maldives, trước khi đến Singapore, nơi ông chính thức gửi đơn từ chức vào ngày 13/7. Ông cũng tới Thái Lan và ở lại tuần sau đó.
Theo The Guardian, ông Rajapaksa đã bay từ Bangkok và hạ cánh tại sân bay quốc tế Bandaranaike của Colombo vào sáng sớm 3/9. Sau khi được chào đón bởi các nhà lập pháp, ông Rajapaksa rời sân bay trong một đoàn xe được bảo vệ nghiêm ngặt bởi các binh sĩ có vũ trang.
Các nguồn tin thân cận với cựu tổng thống nói rằng ông sẽ chuyển đến một dinh thự chính thức ở Colombo và có một đội an ninh được tăng cường. Theo các chuyên gia chính trị, ông Rajapaksa và gia đình vẫn sẽ được hưởng sự bảo vệ đặc biệt và quyền an ninh tương đương cựu Bộ trưởng Quốc phòng.
Sự trở lại của cựu Tổng thống cho thấy Tổng thống kế nhiệm Ranil Wickremesinghe, trước đây là Thủ tướng Sri Lanka, tự tin sẽ duy trì trật tự sau khi trấn áp phong trào biểu tình đổ lỗi cho ông Rajapaksa về những sai lầm chính sách gây ra cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất của đất nước kể từ khi độc lập.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.