Thế giới tuần qua: Nga đe doạ 'trả đũa' phương Tây, Nhật Bản gặp động đất kinh hoàng
Quỳnh Anh -
20/03/2022 07:50 (GMT+7)
(VNF) - Biến chủng Covid-19 lai giữa các chủng BA.1 và BA.2 của Omicron mới được phát hiện, Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất, hàng trăm người dân Nhật Bản thương vong bởi trận động đất 7,4 độ richer... là những tin tức nổi bật bên cạnh những diễn biến mới của chiến sự Nga – Ukraine trong tuần qua.
Tổng thống Mỹ Biden đã gọi Tổng thống Nga Putin là "tội phạm chiến tranh" và vấp phải sự lên án kịch liệt từ phía Moscow.
Tình hình dịch Covid-19: Trung Quốc đối mặt đợt bùng phát dịch lớn nhất sau 2 năm
Theo trang worldometer, tính đến 8h30 ngày 19/3, thế giới đã ghi nhận tổng cộng 467.759.807 ca mắc COVID-19, trong đó có 6.093.147 ca tử vong. Số người đang phải điều trị tích cực hiện là 62.755 ca.
Trong 24 giờ qua, Hàn Quốc dẫn đầu thế giới về ca nhiễm mới với 407.017 ca; Đức đứng thứ hai với 284.050 ca; tiếp theo là Việt Nam với 163.174 ca. Nga đứng đầu về số ca tử vong mới, với 524 người chết trong ngày; tiếp theo là Mỹ 506 ca và Hàn Quốc với 301 ca.
Tính tới thời điểm hiện tại, Mỹ vẫn là quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi Covid-19, với tổng số ca nhiễm tại Mỹ là 81.374.595 người, trong đó có 996.697 ca tử vong, theo sau là Ấn Độ và Brazil.
Đức hiện là quốc gia vẫn tiếp tục ghi nhận tình hình dịch bệnh phức tạp nhất châu Âu. Mặc dù thường xuyên có trên 200.000 ca nhiễm mỗi ngày, tuy nhiên Đức vẫn quyết định sẽ nới lỏng các hạn chế phòng dịch, bao gồm cả yêu cầu đeo khẩu trang.
Trong khi phương Tây bắt đầu các biện pháp nới lỏng để trở về cuộc sống bình thường trước đại dịch, tình hình dịch tại châu Á vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp. Hàn Quốc đã trở thành tâm dịch mới của khu vực, với nhiều ngày liên tiếp đứng đầu thế giới do ghi nhận hơn 400.000 ca nhiễm mới. Đỉnh điểm là ngày 16/3, quốc gia này ghi nhận 621.328 ca nhiễm mới.
Trung Quốc cũng đang đối mặt với đợt dịch bùng phát mạnh nhất kể từ khi Covid-19 bùng nổ tại Vũ Hán 2 năm trước.
Trong tuần này, Trung Quốc ghi nhận khoảng 3.000 ca nhiễm mới mỗi ngày, tuy nhiên do áp dụng chính sách zero-Covid (không Covid) nghiêm ngặt, quốc gia tỷ dân vẫn tiến hành phong toả các đô thị lớn hàng chục triệu dân, xét nghiệm diện rộng, thành lập bệnh viện dã chiến để kiểm soát dịch chặt chẽ.
Ngoài ra, Hong Kong cũng vẫn tiếp tục đà bùng dịch từ những tuần trước. Trong tuần qua, thành phố này ghi nhận khoảng 26.000 ca bệnh mới mỗi ngày
Ngày 16/3, Bộ Y tế Isarel thông báo ghi nhận 2 ca nhiễm mới mắc phải biến thể mới lai giữa chủng BA.1 và BA.2 của biến thể Omicron. Thông tin ban đầu cho thấy, biến thể mới gây ra các triệu chứng thông thường như sốt nhẹ, đau cơ và đau đầu. Các bệnh nhân nhiễm biến thể này không cần điều trị đặc biệt.
Ngày 18/3, tại cuộc họp báo ở Thụy Sĩ, người phát ngôn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Margaret Harris tuyên bố đại dịch Covid-19 sẽ còn tiếp tục kéo dài do số ca mắc mới liên tục tăng, đồng thời cho rằng thế giới "chắc chắn vẫn đang trong giai đoạn xảy ra đại dịch".
WHO cho rằng có nhiều nguyên nhân dẫn tới số ca mắc mới trên thế giới gia tăng, trong đó có sự lây lan của biến thể Omicron và dòng phụ BA.2, cùng với việc nhiều nước dỡ bỏ các biện pháp hạn chế xã hội và y tế.
Chiến sự Nga – Ukraine: Cửa đàm phán dần mở rộng, Nga bị phương Tây dồn suýt vỡ nợ
Chiến sự tại Ukraine đã bước sang tuần thứ 4 và cả 2 bên vẫn chưa đạt được một thoả thuận khả quan sau nhiều lần đàm phán. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Zelensky gần đây tiết lộ các cuộc đàm phán với Nga đã dần trở nên “thiết thực hơn”, tạo hi vọng về một thoả thuận ngừng bắn hoặc những đột phá mới trong thời gian tới.
Theo thống kê của Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn (UNHCR), làn sóng di cư rời khỏi Ukraine có thể trở thành “cuộc khủng hoảng di cư lớn nhất thế kỷ này”. Đến nay, hơn 3 triệu người Ukraine đã rời khỏi đất nước kể từ khi chiến sự nổ ra hôm 24/2.
Về mặt kinh tế, Nga hiện vẫn đang chịu áp lực từ các lệnh trừng phạt từ Mỹ và các đồng minh EU nhằm buộc nước này phải ngưng hành động quân sự.
Trong tuần vừa qua, Nga đã “suýt” vỡ nợ khi đến hạn thanh toán lãi trái phiếu nước ngoài trong khi nửa số ngoại hối tích trữ đã bị phương Tây đóng băng. Rất may mắn, Nga vẫn có thể thực hiện yêu cầu thanh toán ngoại hối cho các nhà đầu tư và được Mỹ chấp thuận.
Cũng trong tuần qua, EU đã khởi động vòng trừng phạt thứ 4 với Nga, cấm đầu tư vào ngành năng lượng Nga và trừng phạt giới tài phiệt nước này, trong khi Nhật Bản đã theo chân Mỹ ra quyết định bãi bỏ quy chế tối huệ quốc đối với Nga.
Việc tước bỏ quy chế tối huệ quốc của Nga mở đường cho Mỹ, EU, Nhật Bản và các đồng minh áp đặt thuế quan đối với nhiều loại hàng hóa của Nga, điều này sẽ gây thêm áp lực lên nền kinh tế của nước này.
Đáp lại các đòn trừng phạt từ phương Tây, Nga cũng ra quyết định cấm nhập cảnh với hàng chục quan chức Mỹ và phương Tây, bao gồm cả Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Canada Justin Trudeau. Quan chức nước này cũng thể hiện rõ quyết tâm đối đầu với phương Tây, lên án Mỹ vì các hành động gây hấn khiến quan hệ Nga – Ukraine thêm căng thẳng và đe doạ sẽ “đưa các đối thủ về đúng vị trí”.
Mới đây nhất, ngày 18/3 (sáng 19/3 theo giờ Việt Nam), Tổng thống Nga Putin đã xuất hiện tại sân vận động Luzhniki ở thủ đô Moscow để phát biểu nhân dịp kỷ niệm 8 năm Nga sáp nhập Crimea.
Tại đây, ông Putin đã một lần nữa khẳng định mục đích của “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine nhằm giúp người dân ở khu vực miền đông Ukraine “thoát khỏi nỗi đau”, đồng thời khẳng định Nga nhất định sẽ giành chiến thắng.
Giá dầu thế giới quay đầu lao dốc
Trái với mức tăng phi mã trong những tuần đầu Nga tấn công Ukraine hay khi Mỹ cấm nhập khẩu dầu Nga, giá dầu thế giới trong tuần này đã chứng kiến mức giảm mạnh, dù chủ yếu vẫn trên mức 90 USD/thùng.
Cụ thể, ngày 19/3, giá dầu thô WTI đạt mức 104,70 USD/thùng, giá dầu Brent là 107,93 USD/thùng, đều tăng hơn 1% so với ngày 18/3.
Tuy nhiên, mức tăng này không thể vực lại được mức “trượt dốc” mà cả hai đã thực hiện liên tiếp kể từ ngày 14/3, chưa kể mức giảm “sốc” của hai mặt hàng cuối tuần trước sau khi chạm đỉnh, với dầu Brent vượt ngưỡng 139 USD/thùng, dầu WTI vượt 130 USD/thùng.
Trong tuần qua, dầu WTI xuống mức thấp nhất là 93,84 USD/thùng vào ngày 15/3, trong khi dầu Brent có mức thấp nhất là 97,36 USD vào ngày 16/3.
Theo Reuters, giá dầu thô đang đi như "tàu lượn siêu tốc", được thúc đẩy bởi nguồn cung giảm, áp lực bởi những lo lắng về nhu cầu giảm ở Trung Quốc cũng như tiến triển chậm trong các cuộc đàm phán hạt nhân Iran, trong khi các quốc gia OPEC không cam kết bơm thêm dầu.
Theo Cơ quan năng lượng Quốc tế (IEA), chỉ trong 1 tới 2 tuần nữa, nguồn cung dầu mỏ thế giới có thể mất gần 3 triệu thùng từ Nga. Tình trạng này có thể dẫn tới gián đoạn nguồn cung sâu sắc nếu thế giới không thể tìm được nguồn cung cấp dầu thay thế.
Fed tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2018
Ngày 16/3, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã công bố tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2018 sau khi khi kết thúc cuộc họp chính sách tiền tệ kéo dài hai ngày.
Cơ quan hoạch định tài chính của Fed đã tăng lãi suất quỹ liên bang thêm 0,25 điểm phần trăm, nâng biên độ lãi suất lên phạm vi 0,25 - 0,5%. Đây là lần đầu Fed tăng lãi suất từ tháng 12/2018, cũng là lần đầu tiên lãi suất di chuyển từ mức gần bằng 0 kể từ khi ngân hàng cắt giảm lãi suất gần 2 năm trước vào tháng 3/2020 do đại dịch Covid-19 nổ ra.
Fed cho biết cơ quan sẽ tiếp tục theo dõi sát tình hình kinh tế và lạm phát để có thêm các đợt nâng lãi suất nữa từ nay tới cuối năm. Dự kiến lãi suất sẽ tăng lên mức khoảng 1,9% vào cuối năm nay và ở mức 2,8% vào năm 2023, tuy nhiên lãi suất cũng sẽ được tăng thêm nếu lạm phát không được kiềm chế.
Cũng trong cuộc họp kéo dài 2 ngày qua, các ngân hàng trung ương đã điều chỉnh dự đoán lạm phát lên mức trung bình là 4,3% vào cuối năm 2022, so với mức 2,6% được dự đoán vào cuối năm ngoái.
"Chúng tôi cảm thấy nền kinh tế đang rất mạnh mẽ và sẽ có thể chịu được chính sách tiền tệ thắt chặt hơn", Chủ tịch Fed Pro Tempore Jerome Powell nói trong cuộc họp báo sau cuộc họp ngày 16/3.
Ông Powell cũng cho biết tác động lan tỏa từ xung đột Nga-Ukraine sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế Mỹ và đang gây áp lực gia tăng lên lạm phát.
Cũng trong cuộc họp kéo dài 2 ngày, các ngân hàng trung ương đã điều chỉnh dự đoán tăng trưởng kinh tế Mỹ sẽ giảm xuống mức trung bình 2,8% trong năm nay, thay vì mức 4% như dự kiến hồi tháng 12/2021.
Động đất 7,4 độ richer xảy ra ở Nhật Bản
Tối 16/3, một trận động đất mạnh 7,4 độ richer đã xảy ra tại phía đông Nhật Bản, với tâm chấn nằm ở độ sâu khoảng 57km ngoài khơi tỉnh Fukushima.
Trận động đất xảy ra ra chỉ vài ngày sau khi Nhật Bản kỷ niệm 11 năm trận động đất lớn gây ra sóng thần chết người và thảm họa hạt nhân Fukushima, làm rung chuyển miền đông nước này.
Trận động đất được cảm nhận rõ ràng tại Tokyo và đã gây ra rung lắc mạnh, dẫn tới tình trạng mất điện cho hơn 2 triệu hộ gia đình, chủ yếu ở vùng Kanto và làm gián đoạn các dịch vụ tàu hỏa, làm trật bánh 1 đoàn tàu tốc hành Tohoku Shinkasen chở 100 hành khách.
Cơ quan Khí tượng Nhật Bản phát cảnh báo sóng thần cao 1m đối với bờ biển Thái Bình Dương của tỉnh Miyagi và Fukushima, nhưng sau đó đã gỡ cảnh báo vào sáng 17/3.
Theo thống kê của Cơ quan Quản lý Thảm họa và Hỏa hoạn Nhật Bản sáng 17/3, ít nhất hai người đã thiệt mạng và 94 người bị thương, trong đó có bốn người bị thương nặng do cơn địa chấn.
Rất may, cơ quan quản lý năng lượng hạt nhân của Nhật Bản cho biết không phát hiện thấy bất thường nào tại nhà máy hạt nhân Fukushima số 1 và nhà máy điện hạt nhân Onagawa ở tỉnh Miyagi.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.
(VNF) - Trước cuộc “khủng hoảng” khi giá gạo tăng vọt, chính phủ Nhật Bản đã phải đưa ra một quyết định chưa từng có: Giải phóng hơn 200.000 tấn gạo dự trữ khẩn cấp. Đáng tiếc là, nỗ lực này dường như chưa đủ để giải quyết gốc rễ vấn đề.
(VNF) - Chính phủ Trung Quốc đã hứa sẽ trợ cấp chăm sóc trẻ em, tăng lương và chế độ nghỉ phép có lương tốt hơn để phục hồi nền kinh tế đang chậm lại. Bên cạnh đó, nước này cũng đang triển khai chương trình giảm giá 41 tỷ USD cho đủ loại mặt hàng, từ máy rửa chén và đồ trang trí nhà cửa đến xe điện và đồng hồ thông minh.
(VNF) - Từ một cửa hàng nhỏ bán hạt giống, tập đoàn CP (Charoen Pokphand) đã vươn mình trở thành một trong những tập đoàn tư nhân hàng đầu châu Á. Với hoạt động đa dạng từ nông nghiệp, thực phẩm đến viễn thông và bán lẻ, CP Group đã để lại dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam.
(VNF) - “Ông lớn” xe điện BYD của Trung Quốc vừa công bố một nền tảng pin sạc mới dành cho xe điện (EV) mà hãng cho biết có thể sạc EV nhanh như tốc độ bơm xăng.
(VNF) - Trung tâm quyền lực của Liên minh châu Âu (EU) đang quay cuồng vì vụ bê bối tham nhũng mới liên quan đến "gã khổng lồ" công nghệ Trung Quốc Huawei và Nghị viện châu Âu.
(VNF) - Ở Trung Quốc, các cửa hàng pop-up chuyên bán các sản phẩm do Nga sản xuất đã trở nên ngày càng phổ biến. Sự gia tăng của chúng khiến một số người dân bối rối, nhiều người trên mạng xã hội Trung Quốc đặt câu hỏi tại sao những cửa hàng này dường như "mọc lên như nấm" chỉ sau một đêm.
(VNF) - Trong bối cảnh tỷ phú Elon Musk đang phải đối mặt với sự phản đối chính trị ngày càng gia tăng và khó khăn về tài chính, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ mua một chiếc xe Tesla, một động thái thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của tổng thống Mỹ dành cho cố vấn quyền lực nhất của mình.
(VNF) - Sau 3 năm bị yêu cầu đến sớm 5 phút/ngày nhưng không được tính thù lao làm thêm giờ, nhóm nhân viên tại Nhật Bản đã đệ đơn lên Ủy ban Thương mại Công bằng và thành công giành được khoản bồi thường 73.329 USD.
(VNF) - Giá vàng đã tăng 13,6% vào năm 2025 và vượt qua mức 3.000 USD/ounce vào tuần trước, thiết lập mức cao kỷ lục mới. Căng thẳng địa chính trị và bất ổn kinh tế đang thúc đẩy dòng chảy trú ẩn an toàn, đẩy giá vàng lên cao. Tuy nhiên, một số yếu tố và xu hướng dài hạn khác sẽ giúp xác định liệu đợt tăng giá này có được duy trì hay sẽ sụp đổ sau cú tăng sốc.
(VNF) - Bắc Kinh chỉ trích "ông trùm" Hong Kong Li Ka-shing (Lý Gia Thành) vì "phản bội toàn thể người dân Trung Quốc" sau khi công ty chủ lực của ông công bố kế hoạch bán hầu hết các cảng toàn cầu, bao gồm hai cảng tại Kênh đào Panama, cho công ty BlackRock của Mỹ.
(VNF) - Mới đây, Alef Aeronautics, một công ty ô tô có trụ sở tại Mỹ, đã công bố thước phim quay lại khả năng di chuyển trên không trong cuộc thử nghiệm của dòng xe Model Zero.
(VNF) - 11 năm trước, khi CEO của tập đoàn khí đốt nhà nước Nga Gazprom Alexei Miller khai trương một tòa nhà theo phong cách cung điện Ý xa hoa ở trung tâm St Petersburg để làm trụ sở cho bộ phận xuất khẩu của công ty, ông đã kỳ vọng một tương lại tươi sáng với doanh số bán hàng “khủng” tại châu Âu.
(VNF) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thắt chặt lệnh trừng phạt đối với ngành dầu khí của Nga vào ngày 13/3 bằng cách không gia hạn lệnh miễn trừ cho phép các ngân hàng Nga truy cập vào hệ thống thanh toán của Mỹ để thực hiện các giao dịch năng lượng.
(VNF) - Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 13/3 đã không loại trừ đề xuất của Mỹ và Ukraine về lệnh ngừng bắn kéo dài một tháng, nhưng ông đã đặt ra nhiều điều kiện có khả năng sẽ trì hoãn bất kỳ lệnh ngừng bắn nào hoặc có thể khiến lệnh ngừng bắn trở nên bất khả thi.
(VNF) - Bắt đầu bằng thuế quan, nhưng cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump kích hoạt đang nhanh chóng leo thang vượt ra ngoài thuế nhập khẩu thành một cuộc chiến ăn miếng trả miếng rộng lớn hơn.
(VNF) - Liên minh châu Âu đã phản ứng mạnh mẽ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/3 áp thuế 25% lên toàn bộ thép và nhôm được bán vào Mỹ. Theo đó, khối này tuyên bố sẽ trả đũa 2 giai đoạn đối với 26 tỷ euro (28,2 tỷ USD) hàng xuất khẩu của Mỹ, vượt xa cuộc chiến thương mại nổ ra trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) và Canada đã lập tức tung đòn đáp trả lên hàng chục tỷ USD hàng hóa Mỹ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/3 công bố áp dụng mức thuế quan 25% đối với tất cả thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ.
(VNF) - Theo Wall Street Journal (WSJ), ước tính chi phí để hoàn thành "thiên đường sa mạc" Neom của Ả Rập Xê Út đã tăng vọt lên 8,8 nghìn tỷ đô la. Con số này cao gấp 25 lần ngân sách hàng năm của vương quốc, làm dấy lên nghi ngờ về tính khả thi của dự án.
(VNF) - Khởi đầu từ một nhánh của tập đoàn Samsung, CJ đã vươn lên trở thành một "đế chế" kinh tế đa quốc gia. Xác định Việt Nam là một điểm đến chiến lược, hành trình của CJ tại dải đất hình chữ S không chỉ là những con số kinh doanh, mà còn là câu chuyện về sự gắn kết với đời sống văn hóa, ẩm thực và giải trí của người Việt.
(VNF) - Các quan chức chính quyền Mỹ ngày 11/3 cho biết chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang cắt giảm khoảng một nửa lực lượng lao động của Bộ Giáo dục Mỹ thông qua việc kết hợp giữa sa thải hàng loạt và tự nguyện nghỉ việc.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bất ngờ rút lại lời đe dọa sẽ tăng mạnh thuế đối với thép và nhôm của Canada và thuế mới đối với điện của Canada. Đổi lại, Canada đã tạm dừng thu phụ phí điện đối với khách hàng Mỹ.
(VNF) - Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết thỏa thuận mới mà Mỹ vừa đạt được với Ukraine hiện đang gây áp lực buộc Nga phải chấm dứt chiến sự. “Chúng tôi sẽ đưa lời đề nghị này đến người Nga ngay bây giờ, quả bóng đang ở trong sân của họ”, ông Rubio nói.
(VNF) - Cựu Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã bị cảnh sát bắt giữ tại sân bay quốc tế Manila vào ngày 11/3 theo lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC), liên quan đến chính sách gây tranh cãi của ông trong cuộc chiến chống ma túy khi còn đương nhiệm, khiến hàng nghìn người thiệt mạng.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.