Thế giới tuần qua: Ngã ngũ bầu cử giữa kỳ Mỹ, Nga phủ nhận tấn công Ba Lan
Hạnh Nguyễn -
19/11/2022 14:28 (GMT+7)
(VNF) - Cuộc bầu cử giữa kỳ Mỹ đã có kết quả sơ bộ; Nga từ chối leo thang căng thẳng với NATO; dân số thế giới cán mốc 8 tỷ người... là những tin tức quốc tế nổi bật trong tuần vừa qua.
Ảnh minh họa.
Bầu cử giữa kỳ Mỹ: Hạ viện chính thức về tay đảng Cộng hòa
Đảng Cộng hòa đã nhanh chóng nới rộng khoảng cách với đảng Dân chủ và giành đủ 218/435 ghế, ngưỡng đa số tối thiểu, để nắm quyền kiểm soát Hạ viện vào sáng 16/11 (theo giờ Việt Nam).
Việc đảng Cộng hoà giành được Hạ viện, sẽ khiến chính phủ Mỹ đối mặt 2 năm chia rẽ trong chính trường khi đảng Dân chủ của Tổng thống Joe Biden vẫn giữ được Thượng viện.
Trong bối cảnh chia rẽ lưỡng đảng ở Mỹ hiện nay, quyền kiểm soát Hạ viện sẽ là đòn bẩy để đảng Cộng hòa gây ra nhiều cản trở với các sáng kiến lập pháp trong hai năm cuối nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden.
Ở động thái liên quan, ngày 17/11, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã tuyên bố sẽ từ chức sau gần 20 năm lãnh đạo Đảng Dân chủ và sau hậu quả của vụ tấn công tàn bạo nhằm vào chồng bà, ông Paul, vào tháng trước tại nhà riêng của cặp đôi ở San Francisco.
Trong tuần qua, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 15/11 (giờ địa phương) đã chính thức tuyên bố sẽ tham gia cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024 nhằm “làm cho nước Mỹ vĩ đại và vinh quang trở lại”.
Vị tỷ phú 76 tuổi cho biết ông đã đệ đơn đăng ký tranh cử lên Ủy ban Bầu cử Liên bang, một thủ tục bắt buộc đối với bất kỳ cá nhân nào muốn tham gia tranh cử tổng thống Mỹ.
Tuyên bố ra tranh cử sớm của ông Trump được cho là nhằm ngăn chặn một số ứng cử viên tiềm năng của đảng Cộng hòa ra tranh cử bao gồm Thống đốc Florida, ông Ron DeSantis và cựu “phó tướng” của ông Trump, Mike Pence.
Nga phủ nhận tấn công Ba Lan
Một tên lửa do Nga sản xuất đã rơi xuống làng Przewodow ở miền đông Ba Lan, cách biên giới với Ukraine khoảng 6km hôm 15/11, khiến hai người thiệt mạng. Trước lo ngại cuộc xung đột tại Kiev có thể lan ra quốc gia thứ 3, Tổ chức các Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã quyết định họp khẩn.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ba Lan Zbigniew Rau đã kêu gọi đại sứ Nga “ngay lập tức giải thích chi tiết” về vụ việc. Tuy nhiên, ngoại trừ nguồn gốc của tên lửa, không có bằng chứng cụ thể chứng minh bên nào đứng sau vụ phóng tên lửa.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ra thông báo rằng thông tin sơ bộ phản bác giả thiết tên lửa là của Nga. Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda ngay sau đó cũng nói rằng rất có khả năng những tên lửa này thuộc về Ukraine.
Tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) về tình hình liên quan đến Ukraine, đại diện thường trực của Nga tại LHQ, ông Vasily Nebenzya tuyên bố tình huống rơi tên lửa ở biên giới Ba Lan là hành động khiêu khích, kích động xung đột Nga-NATO.
Cùng với đó, phát ngôn viên Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, hôm 16/11, cho biết không cần thiết leo thang căng thẳng sau vụ tên lửa rơi vào lãnh thổ Ba Lan do Moscow không liên quan gì đến việc này.
Dân số thế giới cán mốc 8 tỷ người
Theo dữ liệu từ Liên hợp quốc, dân số thế giới đã chạm mốc 8 tỷ người vào ngày 15/11. Cột mốc này đạt được chỉ 11 năm sau khi dân số loài người chạm ngưỡng 7 tỷ.
Tổng số người trên trái đất đã tăng từ 2 tỷ năm 1927 lên 6 tỷ vào năm 1998. Tuy nhiên, vẫn có những dấu hiệu ban đầu rằng sự gia tăng này đang chậm lại. Mức tăng dân số hàng năm hiện đang ở mức chậm nhất kể từ năm 1950.
Mặc dù chỉ sau khoảng 11 năm dân số thế giới đã tăng thêm một tỷ người, nhưng sẽ mất thêm 15 năm nữa để đạt được cột mốc tiếp theo, theo các dự đoán của Liên hợp quốc.
Liên hợp quốc dự báo rằng phần lớn sự gia tăng dân số trong tương lai của thế giới sẽ tập trung ở các quốc gia có thu nhập thấp, chẳng hạn như Ấn Độ, Nigeria, Cộng hòa Dân chủ Congo, Pakistan, Ethiopia, Tanzania, Uganda và Indonesia.
Đối mặt với vấn đề bùng nổ dân số, thế giới cần nhiều hơn năng lượng tái tạo khi các công nghệ này là lời giải bền vững và kinh tế hơn.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), nhiên liệu hóa thạch chiếm khoảng 80% sản lượng năng lượng. Khi dân số tăng lên và các nền kinh tế tiếp tục phát triển, nhu cầu năng lượng toàn cầu cũng tăng lên.
Loạt tiền tệ mất giá mạnh
Thị trường ngoại hối đã trải qua một giai đoạn khó khăn vào năm 2022. Ở một số quốc gia, sự kết hợp giữa áp lực địa chính trị và chính sách của ngân hàng trung ương đã đẩy các loại tiền tệ vào “vòng xoáy tử thần”.
Trong bối cảnh vô số cú sốc địa chính trị và kinh tế vĩ mô đè nặng lên thị trường, đồng USD đã trở thành “hầm trú ẩn an toàn” truyền thống cho các nhà đầu tư.
Trong danh sách các loại tiền tệ hoạt động kém nhất trong năm của giáo sư kinh tế học ứng dụng Steve Hanke tại Đại học Johns Hopkins, đồng cedi (GHS) của Ghana ở gần đầu bảng với mức thấp kỷ lục mới so với đồng USD vào đầu tuần này là 1 USD = 14,6 GHS.
Đứng ở vị trí thứ hai trong danh sách là đồng peso Cuba (CUP), giảm 56,36% so với đồng USD, chỉ sau đồng đô la Zimbabwe (ZWD), đã mất giá tới 76,74% so với đồng USD kể từ tháng 1/2022.
Đồng bảng Ai Cập (EGP) trong tuần này đã giảm xuống mức thấp nhất mọi thời đại so với đồng bạc xanh, ở quanh ngưỡng 1 USD = 24,5 EGP vào ngày 15/11. Mức trượt giá mới khiến EGP lọt vào danh sách 10 loại tiền tệ hoạt động kém nhất năm 2022 của giáo sư Hanke.
Một số loại tiền tệ khác được đề cập trong danh sách của giáo sư Steve bao gồm đồng Rupee Sri Lanka (LKR), đồng Bolivar của Venezuela (VES), đồng Leone của Sierra Leone (SLL), đồng Kyat của Myanmar (MMK), đồng Kip của Lào (LAK) và đồng Hryvnia của Ukraine (UAH), quốc gia đang xảy ra xung đột với Nga.
Fed có thể bắt đầu giảm lãi suất từ tháng 12
Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Christopher Waller cho rằng các dấu hiệu gần đây cho thấy lạm phát hạ nhiệt và kinh tế Mỹ giảm tốc có thể cho phép Fed giảm tốc độ tăng lãi suất.
Trong năm nay, Fed đã có 6 lần tăng mạnh lãi suất nhằm kiểm soát lạm phát, trong đó có 4 lần tăng 0,75 điểm phần trăm liên tiếp.
Tuy nhiên, tại cuộc họp thiết lập tỷ giá trong tháng 12 tới, thị trường đang kỳ vọng các nhà hoạch định chính sách sẽ thông qua một đợt tăng lãi suất khác với chỉ 0,5 điểm phần trăm.
Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Christopher Waller cũng cho biết, ông sẵn sàng giảm mức tăng lãi suất sớm, miễn là dữ liệu kinh tế "hợp tác".
Phát biểu của ông Waller được đưa ra sau khi các báo cáo cho thấy lạm phát hạ nhiệt trong tháng 10, với chỉ số giá tiêu dùng tăng chậm nhất kể từ tháng 1/2022, mang đến hy vọng giá cả bắt đầu tăng chậm lại.
Khi đưa ra đánh giá của mình, Thống đốc Waller cho biết ông sẽ xem xét ba điểm dữ liệu chính ngoài các chỉ số lạm phát chung, bao gồm giá hàng hóa lõi, nhà ở và các dịch vụ phi nhà ở. Ông Waller nhấn mạnh đã thấy dấu hiệu đáng khích lệ ở cả ba tiêu chí này nhưng vẫn cần tiếp tục theo dõi thị trường.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.