Thừa nhận trần giá dầu ‘vô dụng’ với Nga, phương Tây không thể ngồi yên

Phá vỡ giới hạn giá

Một quan chức cấp cao của chính phủ châu Âu cho biết “hầu như không có” chuyến hàng dầu thô đường biển nào của Nga trong tháng 10 được thực hiện dưới mức giới hạn 60 USD/thùng mà nhóm 7 nước công nghiệp tiên tiến (G7) và các đồng minh đã cố gắng áp đặt.

“Dữ liệu mới nhất cho thấy rằng chúng ta sẽ phải cứng rắn hơn, hoàn toàn không thể để Nga tiếp tục làm điều này”, vị quan chức này nói.

Các quan chức thuộc Liên minh châu Âu (EU) thời gian gần đây đã tích cực thảo luận các phương án để tuân thủ biện pháp áp trần giá dầu hiệu quả hơn, bao gồm tăng cường thực thi hoặc hạn chế khả năng tiếp cận của Nga vào thị trường tàu chở dầu đã qua sử dụng.

Mối lo ngại của các quan chức phương Tây được củng cố bởi số liệu thống kê chính thức của Nga về doanh số bán dầu trong tháng 10 cho thấy mức giá trung bình dầu Nga nhận được là trên 80 USD/thùng.

Điều này đã giáng một đòn chí mạng vào nỗ lực của nhóm G7 nhằm hạn chế ngân sách của Điện Kremlin để tài trợ cho chiến sự tại Ukraine.

Các thành viên G7 và Australia đã đưa ra các biện pháp giới hạn giá dầu thô vào tháng 12 năm ngoái nhằm mục đích siết chặt doanh thu của Nga bằng cách cắt đứt khả năng tiếp cận các dịch vụ phương Tây như vận chuyển và bảo hiểm trừ khi các nhà giao dịch tuân thủ giới hạn 60 USD/thùng dầu Nga.

Trong khi các biện pháp này đạt được một số thành công ban đầu, Nga càng ngày càng tỏ ra “thành thạo” trong việc đối phó với các hạn chế của phương Tây. Họ đã thiết lập “hạm đội bóng tối” gồm các tàu chở dầu cũ kỹ để tránh né các lệnh trừng phạt.

Giá trung bình của Urals, loại xuất khẩu chính của Nga, đã vượt trên mức giới hạn 60 USD vào mùa hè này khi giá dầu tăng do Arab Saudi và Moscow cắt giảm nguồn cung với nhóm Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ và các đối tác (OPEC+), nhưng một phần đáng kể vẫn tiếp tục giao dịch dưới mức đó.

Nhưng vào cuối tháng 9 vừa qua, số liệu mà Financial Times có được cho thấy gần 3/4 tổng lượng dầu thô bằng đường biển của Nga được vận chuyển mà không có bảo hiểm phương Tây trong tháng 8, một dấu hiệu quan trọng cho thấy mức giới hạn giá đang dần bị phá vỡ.

Vào tháng 10, chỉ có 37 trong số 134 tàu vận chuyển dầu của Nga có bảo hiểm phương Tây và các quan chức cho biết con số tàu chở dầu đáp ứng mức giới hạn giá có thể sẽ thấp hơn nhiều.

Các quan chức châu Âu lo ngại rằng một số nhà cung cấp bảo hiểm phương Tây đã nhận được những tuyên bố sai lệch từ các công ty dầu mỏ hoặc thương nhân Nga, trong đó phải cung cấp văn bản đảm bảo rằng dầu thô có giá dưới 60 USD.

Dù vậy, các quan chức phương Tây cho biết họ vẫn cam kết với mức trần giá, ngay cả khi họ thừa nhận rằng rất ít thùng dầu vẫn được giao dịch dưới mức đó.

Phương Tây không ngồi yên

Một quan chức Bộ Tài chính Mỹ cho biết mục tiêu của giới hạn giá không chỉ khiến Nga bán dầu dưới mức giá trần mà “thay đổi các động cơ của Nga theo cách khiến nước này phải đưa ra những lựa chọn khó khăn”. Việc chuyển sang bán dầu mà không có bảo hiểm và vận chuyển của phương Tây đã khiến Điện Kremlin chịu nhiều chi phí hơn.

Ông Jeffrey Sonnenfeld, giáo sư Đại học Yale, người đã tư vấn cho Bộ Tài chính Mỹ về giới hạn giá, cho biết tuyến đường vận chuyển dài hơn, phí bảo hiểm cao hơn, chi phí tại các cảng và các khoản phí phát sinh khác đã ăn mòn lợi nhuận của Nga khoảng 36 USD/thùng dầu.

Thêm vào đó, các thành viên G7 thời gian gần đây đã tăng cường thực thi giới hạn giá. Tuần trước, Vương quốc Anh đã trừng phạt Paramount Energy & Commodities DMCC, một công ty kinh doanh có trụ sở tại Dubai, với cáo buộc công ty này đã “được Nga sử dụng để làm dịu đi đòn trừng phạt liên quan đến dầu mỏ”.

Một người quen thuộc với vấn đề này cho biết Bộ Tài chính Mỹ trong tháng này đã yêu cầu thông tin từ 30 công ty quản lý tàu về 98 tàu mà họ nghi ngờ vi phạm giới hạn giá.

Trong số 30 công ty quản lý tàu được liên hệ, 17 công ty thuộc các nước thuộc liên minh giá trần G7, 6 công ty của UAE và các công ty khác của Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Trung Quốc, Hồng Kông và Indonesia.

Xem thêm >> Công ty Âu - Mỹ 'tháo chạy' bỏ lại hàng tỷ USD, doanh nghiệp Nga hưởng lợi lớn