Trung Quốc: Kinh tế 'ốm yếu', BĐS chao đảo, các ngân hàng buộc phải 'hy sinh'

Theo Reuters, kết quả kinh doanh nửa đầu năm nay của 5 ngân hàng quốc doanh lớn nhất Trung Quốc cho thấy triển vọng lợi nhuận trong ngắn hạn của hệ thống ngân hàng không mấy tươi sáng.

Cụ thể, dựa trên ước tính trung bình của Refinitiv, doanh thu của Ngân hàng Thương mại và Công nghiệp Trung Quốc (Industrial and Commercial Bank of China Ltd) ước tính giảm 8,7% trong quý II năm nay so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngân hàng Truyền thông (Bank of Communications Co Ltd) cũng ghi nhận mức giảm 9,2% về doanh thu. Trong khi đó, doanh thu của Ngân hàng Nông nghiệp Trung Quốc (Agricultural Bank of China Ltd) cũng ước tính giảm 4,2%.

Cổ phiếu của 5 ngân hàng lớn nhất Trung Quốc đều đang trên đà giảm kể từ đầu tháng 5 vừa qua trước những dấu hiệu "ốm yếu" của nền kinh tế.

Thực trạng ảm đạm của các ngân hàng Trung Quốc diễn ra trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng ở mức thấp kỷ lục trong tháng 7, đi cùng với đó là rủi ro vỡ nợ của một số tập đoàn bất động sản và sự "chao đảo" của hệ thống "ngân hàng bóng tối" ở Trung Quốc.

Không chỉ giảm lợi nhuận, các ngân hàng Trung Quốc cũng đang phải đối mặt với những "cơn gió ngược" như lãi suất cho vay thấp hơn, cộng với áp lực từ phía chính phủ cũng như nợ xấu của các công ty bất động sản và các công cụ tài trợ chính quyền địa phương (LGFV).

Các LGFV huy động vốn thông qua các đợt phát hành trái phiếu, sau đó lấy tiền tài trợ cho những dự án cơ sở hạ tầng khổng lồ. Tuy nhiên, sau nhiều năm đầu tư quá mức vào cơ sở hạ tầng trong khi lợi nhuận bán nhà đất giảm mạnh khiến nhiều chính quyền địa phương mắc nợ.

Từ "bình ắc-quy" ngầm cung cấp năng lượng cho toàn bộ nền kinh tế, nay LGFV lại được ví như "quả bom hẹn giờ" đe dọa đến sự ổn định tài chính của Trung Quốc.

Theo ước tính của chuyên gia ở JPMorgan, chính phủ Trung Quốc sẽ chịu trách nhiệm với khoảng 10% khối nợ đang gặp khó khăn trong việc trả lãi. Sau đó, các ngân hàng sẽ phải xử lý hoặc tái cơ cấu khối nợ còn lại. Điều này có thể sẽ khiến chi phí tín dụng tăng khoảng 4 điểm cơ bản và biên lãi ròng của các ngân hàng giảm khoảng 6 điểm cơ bản vào năm 2025, JPMorgan ước tính. 

Ở lĩnh vực bất động sản, ông Christopher Beddor, Phó Giám đốc phụ trách nghiên cứu Trung Quốc của Công ty nghiên cứu Gavekal Dragonomics, cho biết các ngân hàng ở Trung Quốc đang "nặng gánh" khi không chỉ phải giải quyết tình trạng vỡ nợ mà còn buộc phải tái cơ cấu các khoản vay. Như vậy, số tiền lãi mà các ngân hàng Trung Quốc thu được sẽ giảm xuống trong những năm tới.

Trong bối cảnh hiện nay, các ngân hàng Trung Quốc có thể sẽ phải tiếp tục hạ lãi suất, hy sinh lợi nhuận để hỗ trợ nền kinh tế Trung Quốc trong năm nay, ông Christopher Beddor nhận định.

Vào đầu tuần này, Trung Quốc đã hạ lãi suất cho vay kỳ hạn một năm. Động thái này được dự đoán sẽ gia tăng sức ép lên biên lãi ròng của ngân hàng. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc lưu ý các ngân hàng cần duy trì một mức lợi nhuận và biên lãi ròng phù hợp để có thể hỗ trợ nền kinh tế lâu dài. Hiện tại, biên lãi ròng của các ngân hàng thương mại Trung Quốc đã giảm mạnh từ 1,91% vào cuối năm 2022 xuống còn 1,74% trong quý trước.