'Tượng đài' công nghệ Toshiba lún sâu bất ổn do quản trị sai lầm
Thu Hằng -
01/07/2021 12:42 (GMT+7)
Từ một "người khổng lồ" công nghệ hàng đầu Nhật Bản, Toshiba đã phải vật lộn để tồn tại và đang đối mặt với một tương lai bất định do những sai lầm trong quản trị doanh nghiệp.
Ông Osamu Nagayama bị ĐHCĐ phế truất chức Chủ tịch Toshiba. Ảnh: Getty Images
Các công ty Nhật Bản chưa bao giờ giỏi đối phó với các cổ đông hoạt động, nhưng tập đoàn Toshiba dường như đã để tâm tới nỗ lực đó bằng cách hợp tác với chính phủ để chống lại ảnh hưởng của các cổ đông nước ngoài. Lần này, người khổng lồ công nghiệp có thể đã đi quá xa và vụ bê bối đang đặt ra những câu hỏi lớn về quản trị của công ty.
Tại ĐHCĐ thường niên vào ngày 26/6 vừa qua, các cổ đông của Toshiba đã phế truất chủ tịch của công ty, ông Osamu Nagayama. Hành động phế truất một chủ tịch công ty của cổ đông là điều hiếm gặp tại Nhật Bản. Nhưng đây là thắng lợi đối với các nhà đầu tư vốn đã bất mãn từ khi ông Nagayama được bổ nhiệm. Nó báo hiệu sự mất lòng tin vào ban quản trị của cổ đông. Ngoài ông chủ tịch, cổ đông còn loại bỏ một thành viên trong hội đồng kiểm toán của Toshiba.
Trước đó, vào ngày 10/6, báo cáo từ cuộc điều tra độc lập được tung ra, cho thấy lãnh đạo Toshiba đã cấu kết với Bộ Thương mại Nhật Bản để gây áp lực lên lá phiếu cổ đông tại cuộc họp năm ngoái. Công ty muốn kiềm chế tầm ảnh hưởng của các nhà đầu tư. Báo cáo cũng kêu gọi cải tổ mạnh mẽ Ban quản trị của Toshiba, một trong những doanh nghiệp nổi tiếng nhất Nhật Bản.
Thương hiệu "khổng lồ" một thời của Nhật Bản đã để mất ánh hào quang giữa kỷ nguyên công nghệ số đầy biến động.
Toshiba được thành lập năm 1939, dựa trên sáp nhập giữa Tokyo Denki và Shibaura Seisaku, vốn thành lập từ năm 1875 bởi Tanaka Hisashige – một trong những kỹ sư sáng tạo vĩ đại nhất thời đó.
Tượng đài công nghệ một thời của Nhật Bản từng được coi là hình mẫu về quản trị doanh nghiệp. Nhưng sóng gió đã ập dến vào năm 2015 khi công ty bị phanh phui bê bối gian lận kế toán. Theo kết luận của một ủy ban điều tra độc lập khi đó, Toshiba đã phóng đại lợi nhuận lên thêm 151,8 tỷ yen (1,2 tỷ USD) trong 5 năm. Sau khi điều chỉnh lại, công ty báo lỗ 37,8 tỷ yen trong năm 2014.
Vào năm 2017, tập đoàn lại đối mặt cuộc khủng hoảng với Westinghouse Electric Co., tập đoàn hạt nhân của Mỹ mà Toshiba đầu tư thua lỗ. Toshiba đã buộc phải bán bớt một số mảng kinh doanh của mình, bao gồm các đơn vị y tế và sản xuất chip để duy trì hoạt động và huy động được 600 tỷ yen thông qua các nhà đầu tư nước ngoài.
Toshiba đã mua nhà máy điện hạt nhân Westinghouse của Mỹ và khốn đốn tài chính với dự án thất bại này. Ảnh: Getty Images
Kể từ đó, Toshiba bắt đầu đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ cổ đông về minh bạch và tăng cường khả năng quản trị để gia tăng giá trị doanh nghiệp. Hiện tại, một nửa số cổ phần của Toshiba thuộc sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài.
Trong khi tình hình kinh doanh chưa được cải thiện, doanh thu vẫn liên tiếp đi xuống từ năm 2014 đến nay, lãnh đạo Toshiba lại tiếp tục mắc sai lầm trong quản trị. Đầu tháng 6 này, một bản báo cáo dài 147 trang được công bố cho thấy lãnh đạo công ty đã thông đồng với chính phủ để giảm bớt ảnh hưởng của cổ đông.
Cuộc điều tra độc lập do cổ đông lớn nhất Effissimo Capital Management khởi xướng đã nêu chi tiết cách thức Toshiba phối hợp với các quan chức thuộc Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp để cố gắng ngăn chặn các cổ đông gửi đề xuất và thực hiện quyền biểu quyết của họ.
Cuối cùng, Chủ tịch Nagayama đã bị phế truất trong bối cảnh cổ đông lớn kêu gọi thay đổi hội đồng quản trị của Toshiba.
Các lãnh đạo Toshiba “cúi đầu xin lỗi” sau bê bối tài chính lớn nhất lịch sử của hãng vào năm 2015. Ảnh: Nikkei
Sau ĐHCĐ, các cổ đông tư nhân của Toshiba bày tỏ tin tưởng và lạc quan vào tương lai của Toshiba. Họ cho rằng đây là bước ngoặt đánh dấu một kỷ nguyên mới tập trung vào việc tạo ra giá trị, minh bạch cho tất cả các bên liên quan và một cam kết mới trong việc xây dựng niềm tin với các cổ đông.
Tuy nhiên, tương lai của Toshiba có thể vẫn bất định. Một nhà quản lý quỹ ở Tokyo nói với tờ Nikkei rằng ông không nghĩ việc thay đổi thành viên HĐQT của Toshiba sẽ đem đến một kết quả tích cực.
Các nhà phân tích chỉ ra rằng vụ bê bối mới nhất cho thấy sự thất bại của Toshiba trong việc cải cách quản trị của mình, mặc dù họ đã bổ nhiệm một CEO từ bên ngoài công ty và đảm bảo phần lớn hội đồng quản trị sẽ bao gồm các giám đốc bên ngoài để thắt chặt giám sát quản lý.
Yoshiharu Izumi, nhà phân tích cấp cao tại SBI Securities, cho biết: “Những nỗ lực cải tổ của Toshiba trong khoảng 3 năm qua là khá hời hợt”. Với việc gốc rễ của vấn đề nội bộ của Toshiba đã có từ hơn một thập kỷ trước, “thật phi thực tế khi nó có thể được giải quyết chỉ trong một hoặc hai năm”, ông Izumi nói.
Chuyên gia Izumi cũng lưu ý rằng Toshiba sẽ tiếp tục phải trải qua một chặng đường khó khăn phía trước kể cả khi đã giải quyết được cuộc đối đầu với các cổ đông. Thách thức lớn nhất của tập đoàn là phải soạn thảo một kế hoạch kinh doanh trung hạn thuyết phục, dự kiến công bố vào tháng 10. “Toshiba cần phải đưa ra một kế hoạch có thể thuyết phục cả nhân viên lẫn nhà đầu tư”, ông Izumi nói.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Do nhu cầu leo thang từ các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza cùng xu hướng gia tăng chi tiêu quốc phòng của nhiều quốc gia, doanh thu từ bán vũ khí và dịch vụ quân sự của các tập đoàn quốc phòng lớn trên thế giới đã tăng 5,9% trong năm ngoái, theo báo cáo công bố ngày 1/12 của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI).
(VNF) - Dưới lòng siêu núi lửa cổ đại, một trữ lượng lithium trị giá hàng nghìn tỷ USD được đánh giá như “kho báu” có thể thay đổi cán cân năng lượng và chuỗi cung ứng pin toàn cầu.
(VNF) - Nga chuẩn bị phát hành trái phiếu chính phủ bằng nhân dân tệ lần đầu tiên, tạo động lực quan trọng cho chiến lược quốc tế hóa đồng tiền Trung Quốc. Quyết định này không chỉ giúp Moscow tối ưu hóa nguồn vốn nội địa mà còn góp phần mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu của nhân dân tệ.
(VNF) - Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẽ chỉ định Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào cuối năm nay, trong bối cảnh Nhà Trắng thúc đẩy chiến lược hạ lãi suất để củng cố tăng trưởng. Quyết định này đang được giới đầu tư theo sát, bởi nó có thể định hình đường hướng chính sách tiền tệ của Mỹ trong nhiệm kỳ mới và tác động trực tiếp tới thị trường tài chính toàn cầu.
(VNF) - Trong nhiệm kỳ thứ hai, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một loạt lệnh ân xá và giảm án mang tính chất phi truyền thống, mở rộng từ những chính khách đến các doanh nhân và tỷ phú có tầm ảnh hưởng trong các lĩnh vực kinh tế mới như tiền điện tử. Gây chú ý cả về khía cạnh pháp lý lẫn tác động tài chính.
(VNF) - Ngày 30/11, cử tri Thụy Sĩ đã bác bỏ sáng kiến thu thuế thừa kế 50% đối với giới tỷ phú. Kết quả này có tác động trực tiếp tới niềm tin nhà đầu tư và môi trường kinh tế Thụy Sĩ.
(VNF) - Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) khẳng định lập trường nghiêm ngặt với tiền điện tử, nhấn mạnh kinh doanh tài sản kỹ thuật số là bất hợp pháp trong phạm vi lãnh thổ nước này. Cơ quan này cũng cảnh báo nguy cơ các stablecoin tiềm ẩn rủi ro tài chính và khả năng bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp như rửa tiền, huy động vốn gian lận và chuyển vốn xuyên biên giới bất hợp pháp.
(VNF) - Hoạt động sản xuất của Trung Quốc cải thiện nhưng vẫn thu hẹp trong tháng 11, kéo dài chuỗi suy giảm lên mức kỷ lục khi nền kinh tế tiếp tục đối mặt với đà giảm tốc.
(VNF) - Chính phủ Indonesia triển khai chiến dịch quy mô lớn nhằm đóng cửa khoảng 1.400 mỏ vàng trái phép tại Vườn quốc gia Halimun Salak. Đánh dấu một trong những chiến dịch mạnh tay nhất của quốc đảo trong nhiều năm với lĩnh vực tài nguyên khoáng sản.
(VNF) - Khi mới 16 tuổi, Zames Chew bỏ ra 23 USD (khoảng 600.000 đồng) mua một tên miền trên Internet - quyết định ngẫu hứng mà chính anh không ngờ sẽ trở thành nền tảng cho sự nghiệp sau này. 9 năm trôi qua, khoản đầu tư nhỏ ấy đã dẫn đường để chàng trai 26 tuổi xây dựng Repair.sg, doanh nghiệp sửa chữa - dọn dẹp quy mô với doanh thu khoảng 1,3 triệu USD (33 tỷ đồng) mỗi năm.
(VNF) - Thị trường toàn cầu ghi nhận nhiều biến động trước kỳ vọng Fed hạ lãi suất. Trên thị trường tiền điện tử, Bitcoin phục hồi nhẹ nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro, gây thiệt hại hàng tỷ USD cho TT Trump. Thế giới cũng rung chuyển sau vụ cháy chung cư nghiêm trọng ở Hong Kong, phơi bày cuộc khủng hoảng nhà ở và BĐS trầm trọng ở Trung Quốc.
(VNF) - Các hãng hàng không Trung Quốc ra thông báo sẽ hủy hơn 900 chuyến bay tới Nhật Bản trong tháng 12, do căng thẳng ngoại giao giữa hai nước. Sự kiện này gây áp lực lớn lên các sân bay tại Nhật Bản, đồng thời tác động mạnh tới du lịch và kinh tế Tokyo với thiệt hại ước tính 1,2 tỷ USD.
(VNF) - Nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga Rosneft ngày 28/11 cho biết lợi nhuận ròng từ tháng 1 đến tháng 9 đã giảm 70% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 277 tỷ rúp (tương đương 3,57 tỷ USD), trong bối cảnh lãi suất cao, giá dầu giảm và đồng rúp mạnh hơn.
(VNF) - Giá bạc vượt mốc lịch sử khi chạm ngưỡng 55 USD/ounce, đánh dấu một giai đoạn tăng nóng hiếm thấy trên thị trường kim loại quý. Diễn biến này vừa phản ánh tình trạng thiếu hụt nguồn cung kéo dài, vừa cho thấy dòng vốn lớn tiếp tục đổ vào thị trường, củng cố kỳ vọng bạc sẽ bước vào chu kỳ tăng giá mạnh mẽ và bền vững trong nhiều năm tới.
(VNF) - Một gia đình Canada đã mất 1,6 triệu USD Bitcoin sau khi bị một nhóm nghi phạm đột nhập, trói giữ và cưỡng ép suốt nhiều giờ. Vụ việc không chỉ thu hút sự chú ý về mức độ bạo lực mà còn phản ánh xu hướng gia tăng các tấn công nhắm vào chủ sở hữu crypto, cảnh báo rủi ro với tài sản kỹ thuật số.
(VNF) - Thụy Sĩ từ lâu đã được xem là thiên đường của giới siêu giàu, nơi 300 cư dân giàu nhất sở hữu tổng tài sản lên tới 850 tỷ franc Thụy Sĩ (tương đương hơn 1.000 tỷ USD), theo tạp chí kinh doanh Bilanz. Tuy nhiên, vào ngày 30/11 tới, cử tri nước này sẽ bỏ phiếu về một loại thuế thừa kế mới đang gây chấn động trong cộng đồng tài phiệt.
(VNF) - CEO OpenAI Sam Altman muốn dùng AI để chữa ung thư, tỷ phú Elon Musk nói robot AI sẽ xóa đói giảm nghèo, còn Trung Quốc lại đặt mục tiêu thực tế hơn: vận hành các nhà máy tốt hơn bằng AI.
(VNF) - Airbus thông báo triệu hồi khẩn cấp trên toàn cầu 6.000 máy bay dòng A320 nguy cơ lỗi phần mềm do liên quan đến bão từ khiến dữ liệu điều khiển bay bị sai lệch.
(VNF) - Indonesia được cho là đang phản đối nỗ lực của Mỹ nhằm đưa cái gọi là điều khoản “thuốc độc” vào một thỏa thuận thương mại thuế quan đang được hai bên đàm phán, hãng tin Financial Times dẫn nguồn tin am hiểu quá trình thảo luận cho hay.
(VNF) - Gần 1/4 doanh nghiệp niêm yết tại Trung Quốc báo cáo lỗ ròng trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, ghi nhận tỷ lệ cao nhất kể từ năm 2002, trong bối cảnh công suất dư thừa và nhu cầu nội địa tiếp tục yếu ớt.
(VNF) - Cổ phiếu China Taiping Insurance Holdings từng lao dốc 8% trong phiên 27/11, khi lo ngại về khoản bảo hiểm hơn 200 triệu USD cho khu chung cư Hồng Kông – nơi xảy ra vụ hỏa hoạn khiến ít nhất 94 người thiệt mạng và gần 300 người mất tích.
(VNF) - Công ty SpaceX của tỷ phú Elon Musk lần đầu tiên lọt vào danh sách 100 nhà sản xuất vũ khí hàng đầu thế giới của SIPRI. Doanh thu từ vũ khí của hãng tăng gấp đôi so với năm trước, đạt 1,8 tỷ USD, phản ánh tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của công nghệ không gian và viễn thông trong lĩnh vực quốc phòng toàn cầu.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.