'Ứng xử' với chung cư mini: Nên quản không nên cấm?

Ứng xử như thế nào đối với chung cư mini đang là vấn đề được đặt ra sau vụ cháy chung cư mini tại Khương Hạ, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Bởi lẽ, mô hình này phổ biến, nhưng các văn bản pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản lại chưa từng đề cập đến khái niệm này.

Được biết, dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) đang trình Quốc hội xem xét, dự kiến thông qua tới đây cũng đã đề xuất hợp pháp hóa loại hình này dưới cái tên là “nhà ở nhiều tầng nhiều hộ ở của hộ gia đình, cá nhân”. Tuy nhiên, có quan điểm cho rằng không hợp thức hoá chung cư mini.

Về vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP. HCM cho rằng cả nước có hàng nghìn nhà chung cư mini (CCMN) với hàng chục nghìn người đang sinh sống và nhu cầu thuê, mua căn hộ nhà CCMN trong xã hội rất lớn. Điều này buộc nhà nước phải rất tỉnh táo, sáng suốt lựa chọn giải pháp. “Nên quản, không nên cấm CCMN”, ông Châu nói.

Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho những người sống trong CCMN, ông Châu đề nghị bổ sung quy định thật chặt chẽ đối với loại nhà ở riêng lẻ của cá nhân, hộ gia đình được phép xây dựng thành nhà CCMN.

Trong đó, cần bổ sung quy định về đầu tư xây dựng nhà CCMN phải lập dự án; phải chấp hành và tuân thủ các quy định pháp luật về thẩm duyệt, nghiệm thu công trình nhà CCMN, bao gồm công trình PCCC.

Ngoài ra, cần bổ sung quy định về kinh doanh, như cho thuê hoặc bán căn hộ nhà CCMN thì phải đăng ký kinh doanh bất động sản theo quy định của pháp luật; bổ sung quy định về quản lý vận hành nhà CCMN tương tự như quản lý vận hành nhà chung cư và Bộ Xây dựng bổ sung “quy chuẩn kỹ thuật về nhà CCMN” vào “quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nhà chung cư” thì sẽ quản lý chặt chẽ và phát triển CCMN an toàn, lành mạnh.

Theo ông Châu, lý do là tình trạng nở rộ loại CCMN đi liền với các bất cập, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước đối với loại CCMN trong nhiều năm qua đã dẫn đến tình trạng phát triển “vượt ngoài tầm kiểm soát” và có “lỗ hổng, sơ hở” cho giới “đầu nậu” kinh doanh trục lợi. Nguyên nhân chủ quan là các quy định pháp luật hiện hành chưa đầy đủ, chưa đồng bộ, thống nhất.

"CCMN không phải là 'sản phẩm lỗi' của giai đoạn thị trường bất động sản phát triển nóng trước đây, mà CCMN có căn hộ để cho thuê hoặc để bán là sản phẩm nhà ở rất cần thiết cho xã hội trong 13 năm qua, hiện nay và có thể trong nhiều thập niên tới. Lý do, đây là loại căn hộ nhà ở có giá cho thuê, giá bán vừa túi tiền, phù hợp với nhiều thành phần trong xã hội, đó là người thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị, sinh viên, học sinh, người độc thân, người mới kết hôn, người nhập cư”, ông Châu nêu.

Trong khi đó, luật sư Nguyễn Tiến Lập, văn phòng Luật sư NHQuang và Cộng sự cho rằng không nên “dự án hóa” loại hình nhà ở này bằng các thủ tục thẩm định, phê duyệt và cấp phép phức tạp như các dự án bất động sản và dự án phát triển đô thị bởi tính chất đặc thù của chung cư mini trên nhiều phương diện.

“Việc 'dự án hóa' CCMN theo quy định của Luật Đầu tư và Luật Kinh doanh bất động sản sẽ không chỉ không cần thiết mà còn gây các chi phí tốn kém, tác động làm hạn chế phát triển loại hình nhà ở này. Nó sẽ cản trở việc đáp ứng nhu cầu nhà ở thiết yếu của đa số người dân đô thị vốn là quyền chính đáng của người dân đồng thời là trách nhiệm của nhà nước”, ông Lập nêu.

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết trong thời gian tới Bộ sẽ tập trung yêu cầu các địa phương cần tăng cường công tác kiểm tra, rà soát để chấn chỉnh và xử lý nghiêm các cấp đã để xảy ra sai phạm trong việc đầu tư xây dựng cũng như hoạt động của các loại hình này.

Ngoài ra, cần cải tạo khu vực dễ phát sinh cháy nổ, bố trí lối thoát cho cư dân sống trong các chung cư nhỏ một cách thuận lợi nhất; đầu tư các trang thiết bị về bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy; tập huấn đối với các hộ dân sống trong các tòa nhà chung cư mini để ứng phó kịp thời nếu chẳng may ở đó xảy ra cháy nổ...