Thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) là hình thức thanh toán bằng các phương tiện khác không phải tiền mặt như tài sản, chứng chỉ có giá trị tương đương. TTKDTM sử dụng các phương tiện thanh toán điện tử ứng dụng công nghệ số như: Ví điện tử, InternetBanking, thanh toán bằng thẻ, thanh toán bằng séc trực tuyến... hoặc thanh toán gián tiếp thông qua các tổ chức tín dụng thay việc người mua và người bán trực tiếp trao đổi với nhau.
Mục đích của phương thức thanh toán không dùng tiền mặt là để hạn chế việc lưu thông tiền mặt trong nền kinh tế, giảm được các chi phí cần thiết phục vụ cho lưu thông tiền mặt, từ đó làm giảm thiểu chi phí xã hội và giúp tiết kiệm thời gian. Việc phát triển các dịch vụ chuyên nghiệp về thu chi, thẻ ngân hàng, thanh toán trực tuyến, thanh toán điện tử mà không làm thay đổi giá trị tiền mặt quy đổi.
Hiện nay, người dân cũng đã hiểu được những lợi ích mà TTKDTM đem lại. Nếu như trước đây bạn luôn phải mang theo tiền mặt khi đi ăn uống, mua sắm thì giờ đây chỉ với một tấm thẻ hay điện thoại di động là đã hoàn tất quá trình thanh toán. Các cửa hàng, quán cafe, nhà hàng,... đã chuẩn bị sẵn những thiết bị cần thiết để người tiêu dùng có thể thanh toán bằng nhiều phương thức khác nhau. Điều này giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho cả người bán và người mua.
Bên cạnh việc mua hàng hóa, đặt phòng khách sạn, thanh toán vé máy bay... với tài khoản ngân hàng, người dùng còn có thể thanh toán hóa đơn tiền điện, tiền nước, điện thoại, internet... bằng chuyển khoản hay đăng ký với ngân hàng dịch vụ tự động khấu trừ tài khoản hàng tháng.
Hiện nay, hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho thanh toán thẻ đã được cải thiện, máy bán hàng chấp nhận thẻ ngân hàng (POS) có tốc độ tăng trưởng nhanh, chất lượng dịch vụ cũng được nâng cao, phần lớn đều đã liên kết với các tổ chức, như các hãng vận tải, hàng không, siêu thị, trường học, bệnh viện.
Theo thống kê của NHNN, tính đến hết tháng 11/2022, hoạt động TTKDTM đạt mức tăng trưởng cao so với cùng kỳ năm 2021.
Cụ thể, giao dịch TTKDTM tăng 85,6% về số lượng và 31,39% về giá trị; qua kênh Internet tăng tương ứng 89,36% và 40,55%; qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 116,1% và 92,3%; qua phương thức QR code tăng tương ứng 182,5% và 210,6%; giao dịch qua POS tăng tương ứng 53,57% và 48,78%; giao dịch qua ATM tăng tương ứng 13,28% và 14,04%.
Theo ông Nguyễn Quang Minh, Tổng Giám đốc Công ty CP Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS), hoạt động thanh toán điện tử tiếp tục tăng trưởng nhanh trong năm 2022 với tổng số lượng giao dịch và giá trị giao dịch thực hiện qua NAPAS tiếp tục tăng tương ứng là 96,5% và 87,3% so với năm 2021.
Năm 2022 tiếp tục ghi nhận tỷ trọng các giao dịch rút tiền mặt trên tổng giao dịch xử lý qua hệ thống NAPAS giảm từ 12% trong năm 2021, xuống mức 6,56% của năm 2022. Tỷ trọng giao dịch thẻ chip thực hiện qua hệ thống NAPAS tiếp tục tăng từ 26% năm 2021 lên đến hơn 60% năm 2022.
Trước đó, theo NAPAS, tỷ trọng các giao dịch rút tiền mặt qua ATM trên tổng giao dịch xử lý qua hệ thống NAPAS giảm từ 26% năm 2020 xuống mức 12% năm 2021. Như vậy, con số tỷ trọng giao dịch rút tiền mặt hiện chỉ bằng 1/4 so với cách đây 2 năm.
Số lượng và giá trị giao dịch thanh toán nội địa của thẻ ngân hàng đã tăng lên đáng kể. Theo kết quả nghiên cứu của tổ chức thẻ Visa, người dùng Việt Nam đã có sự thay đổi rõ rệt trong thói quen thanh toán, cụ thể 76% người dùng đã sử dụng ví điện tử và 82% người đã sử dụng thẻ, hơn 50% bắt đầu sử dụng thẻ thường xuyên hơn, trong khi 64% đã tăng mức độ sử dụng thanh toán không tiếp xúc. Theo thống kê từ Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, tổng số lượng thẻ lưu hành đạt gần 130 triệu thẻ tính đến hết tháng 6/2022, tăng gần 20% so với cùng kỳ, trong đó mức tăng trưởng của thẻ mới đạt đến 50%.
Các tính năng, tiện ích đã được tích hợp vào thẻ ngân hàng để người tiêu dùng có thể thanh toán hàng hóa, dịch vụ một cách đơn giản, nhanh chóng. Song song với đó, các ngân hàng cũng đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng dịch vụ, độ an toàn, bảo mật trong thanh toán thẻ.
Theo kế hoạch chuyển đổi số toàn ngành, NHNN đặt mục tiêu cho các mốc 2025 tới 2030 tương ứng 50-70% nghiệp vụ ngân hàng cho phép thực hiện hoàn toàn trên kênh số; 50-80% người dân trưởng thành sử dụng dịch vụ thanh toán điện tử; 70% số lượng giao dịch của khách hàng được thực hiện thông qua các kênh số; có 60-80% đơn vị có doanh thu từ kênh số đạt trên 30%; 50-70% quyết định giải ngân của ngân hàng, công ty tài chính đối với các khoản vay nhỏ lẻ, vay tiêu dùng cá nhân được số hoá và 70-90% hồ sơ công việc được lưu trữ/xử lý trên môi trường số.
Tuy nhiên, do mặt bằng thu nhập và trình độ dân trí còn khác nhau, chi phí ban đầu cho hạ tầng kỹ thuật phục vụ TTKDTM còn cao và đặc biệt là thói quen thanh toán bằng tiền mặt còn phổ biến nên để triển khai rộng khắp phương thức TTKDTM ở Việt Nam, cần thực hiện nhiều giải pháp nhằm tối ưu hóa nhu cầu sử dụng từ đó tạo chuyển biến, thay đổi thói quen người dùng.
Nhiều chuyên gia cho rằng, các ngân hàng, công ty tài chính cần quan tâm nhiều hơn việc đầu tư, mở rộng mạng lưới chấp nhận thẻ tại khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa để người dân có nơi để sử dụng; xây dựng nhiều hơn các hoạt động trải nghiệm phương thức thanh toán mới, khuyến mãi hấp dẫn để thu hút sự quan tâm, chú ý của cộng đồng. Ngân hàng và công ty tài chính cũng cần đa dạng phương thức hợp tác, xây dựng hệ sinh thái ngân hàng mở, phục vụ đa kênh nhu cầu người dùng.
Tags:
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong với mô hình SeAPremium Lounge - không gian giao dịch và tư vấn đặc quyền dành riêng cho khách hàng ưu tiên.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước dự kiến nâng trạng thái vàng cuối ngày của các tổ chức tín dụng. Trần trạng thái vàng của 8 ngân hàng có thể lên tới 20 tấn.
(VNF) - Lãi suất cho vay rục rịch tăng nhưng vẫn thấp hơn giai đoạn trước. Giai đoạn cuối năm, lãi suất cho vay sẽ chịu nhiều áp lực.
(VNF) - Khi thị trường Việt Nam ghi nhận hơn 10 triệu tài khoản chứng khoán - tăng gấp đôi chỉ sau 3 năm, câu hỏi của nhà đầu tư không còn là “có nên đầu tư không?” mà đã chuyển sang “làm sao tối ưu tài sản một cách toàn diện và bền vững qua từng giai đoạn?”.
(VNF) - Chiều 10/11/2025, Lễ ra mắt mô hình thí điểm Kiosk thông minh và Hệ thống xác thực, cấp bản sao số tài liệu điện tử được tổ chức tại Trung tâm Phục vụ hành chính công TP. Hà Nội. Agribank vinh dự là đơn vị tài trợ Kiosk, đồng hành cùng TP Hà Nội nâng cao chất lượng phục vụ hành chính công.
(VNF) - Sau 16 tuần đồng sáng tạo, ngày hội Demo Day đã giới thiệu các dự án hợp tác kiểm thử (PoC) giữa 5 startup trên toàn cầu và Tập đoàn Tài chính Shinhan, khép lại mùa thứ hai của chương trình đổi mới sáng tạo mở Global Shinhan InnoBoost 2025, do Shinhan Future's Lab Việt Nam tổ chức.
(VNF) - Giá USD tự do quay đầu giảm mạnh, mất tới hơn 200 đồng từ mức đỉnh lịch sử. Còn giá USD tại kênh ngân hàng được điều chỉnh tăng nhẹ.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất liên ngân hàng, trên thị trường các ngân hàng thương mại đã đẩy lãi suất tiết kiệm lên mức cao mới
(VNF) - Theo ông Phạm Như Ánh, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), mặc dù mặt bằng lãi suất đang có xu hướng tăng trở lại nhưng biên độ điều chỉnh dự kiến chỉ ở mức 0,5 - 1% trong ngắn hạn.
(VNF) - Thu nhập ngoài lãi tăng mạnh tại nhiều nhà băng và trở thành động lực tăng trưởng mới của ngành ngân hàng, nhằm giảm phụ thuộc vào mảng cho vay truyền thống.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng triển khai tính năng cảnh báo tài khoản nhận tiền có dấu hiệu nghi ngờ gian lận, lừa đảo. Khách hàng cần nâng cao cảnh giác.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng ghi nhận xu hướng tăng trở lại, trong đó lãi suất qua đêm tiến sát mốc 6%/năm, lãi suất kỳ hạn 3 tháng vượt mốc 6%/năm.
(VNF) - Ngân hàng Quốc Tế (VIB) ra mắt Giải pháp trả góp cho thẻ thanh toán quốc tế – hình thức vay tín chấp trực tuyến tích hợp ngay trên thẻ thanh toán.
(VNF) - Tài chính xanh không chỉ là công cụ điều tiết vốn vào các lĩnh vực bền vững, tài chính xanh còn định hình lại cấu trúc cạnh tranh của hệ thống tài chính thế giới và ở vị trí trung tâm của dòng chảy này chính là ngành ngân hàng.
(VNF) - Thanh tra NHNN Chi nhánh Khu vực 13 phát hiện Vàng bạc đá quý Ngọc Thẩm và Vàng bạc đá quý Ngọc Hải phát sinh các vi phạm trong công tác phòng chống rửa tiền.
(VNF) - Theo ông Fred Lim, Giám đốc Thương mại hóa Kỹ thuật số, Ngân hàng Hong Leong (Hong Leong Bank), doanh nghiệp SME và MSME không phải là nhóm có rủi ro cao, thay vào đó, SME và MSME nên được đánh giá là nhóm có tầm ảnh hưởng lớn.
(VNF) - Bất động sản tiếp tục đóng vai trò là “đầu kéo” chủ lực trong tăng trưởng tín dụng của nhiều ngân hàng khi chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ cho vay 9 tháng năm 2025.
(VNF) - NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng rà soát, đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, khả năng trả nợ của khách hàng vay vốn bị ảnh hưởng các đợt bão, mưa lũ lớn từ tháng 7/2025 đến tháng 10/2025, để kịp thời áp dụng biện pháp hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng.
(VNF) - Đối với Agribank, tín dụng cho năng lượng xanh vừa là cầu nối giữa ngân hàng với người dân, doanh nghiệp, vừa là sự chung tay hiện thực hóa các cam kết bảo vệ môi trường của Việt Nam.
(VNF) - Sự nổi lên của xu hướng hình thành tập đoàn tài chính tại Việt Nam phản ánh nhu cầu mở rộng hoạt động của các ngân hàng thương mại, trong đó mắt xích bắc cầu giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn chính là ngân hàng đầu tư.
(VNF) - Kết thúc quý III/2025, lần đầu tiên trong lịch sử, hệ thống ngân hàng Việt Nam ghi nhận một nhà băng có tổng tài sản cán mốc 3 triệu tỷ đồng.
(VNF) - Theo NHNN, việc điều chỉnh tổng dư nợ cho vay tiêu dùng đối với một khách hàng từ 100 triệu đồng lên 400 triệu đồng nhằm phù hợp với nhu cầu chi tiêu, tiêu dùng hiện nay.
(VNF) - Cuộc đua tăng vốn điều lệ của các ngân hàng vẫn “nóng” trong quý III và dự kiến cả trong quý cuối cùng của năm 2025 khi các nhà băng vẫn đang phải chịu nhiều áp lực.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa được Red Hat - thương hiệu cung cấp giải pháp mã nguồn mở hàng đầu thế giới - vinh danh tại Giải thưởng Đổi mới Sáng tạo Red Hat APAC 2025 ở hạng mục Chuyển đổi số.
(VNF) - Song song với việc ký kết hợp tác cùng MoneyGram International, Inc. mang đến giải pháp nhận kiều hối trực tuyến nhanh, an toàn và minh bạch, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) triển khai chương trình “Nhận tiền kiều hối qua MoneyGram - Rinh eVoucher 30.000 đồng ngay trên SeAMobile” từ ngày 15/10 đến ngày 31/12/2025 giúp khách hàng có trải nghiệm nhận kiều hối tiện lợi và nhiều ưu đãi trong mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HoSE: SSB) tiếp tục khẳng định vị thế tiên phong với mô hình SeAPremium Lounge - không gian giao dịch và tư vấn đặc quyền dành riêng cho khách hàng ưu tiên.
(VNF) - Dự án Nhà ở xã hội Đức Thượng có quy mô 20 tầng, được xây dựng trên lô đất 2,6ha tại xã Hoài Đức, Hà Nội.
