Việt Nam lập sàn giao dịch thịt lợn đầu tiên

Hiện nay, TP.HCM đang là thị trường tiêu thụ thịt lợn lớn nhất cả nước. Mỗi ngày, người dân Thành phố tiêu thụ khoảng 9.000 con lợn trong những ngày thường và khoảng 10.000 con trong hai ngày cuối tuần. 

Thị trường thịt lợn TP.HCM có quy mô đạt gần 20.000 tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, thương lái chiếm đến 85% giao dịch và đóng vai trò chi phối giá cả trên thị trường. Người chăn nuôi và người tiêu dùng luôn ở thế bị động.

Bên cạnh đó, thị trường vẫn có nhiều hạn chế như sản phẩm không đồng bộ về chất lượng, quy cách, tiêu chuẩn; giết mổ còn thủ công, không đảm bảo vệ sinh dịch tễ, vệ sinh an toàn thực phẩm.

Ông Nguyễn Nguyên Phương, Phó Giám đốc Sở Công Thương TP.HCM cho biết: “Mô hình Sàn Giao dịch với công nghệ và cách vận hành hiện đại này được kỳ vọng sẽ giúp cả người chăn nuôi và người tiêu dùng không bị thao túng giá, quyền lợi được bảo vệ; chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm được nâng cao. Đồng thời quy mô ngành công nghiệp chăn nuôi của Thành phố sẽ từng bước đi vào chiều sâu”.

Theo nội dung hợp tác, các bên sẽ nghiên cứu xây dựng và vận hành Sàn Giao dịch thịt lợn tại TP.HCM theo hình thức Hợp đồng giao dịch giao ngay và Hợp đồng giao dịch kỳ hạn đối với sản phẩm thịt heo. 

Sàn sẽ được thành lập và phát triển trên cơ sở hạ tầng của Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), bao gồm nhưng không giới hạn: hệ thống giao dịch; hệ thống thanh toán; trung tâm thanh toán bù trừ; trung tâm giao nhận hàng hóa; cung cấp thông tin thị trường và giao dịch các loại hợp đồng theo tiêu chuẩn quốc tế.

Ông Nguyễn Ngọc Quỳnh, Phó Tổng Giám đốc MXV cho biết: “So với phương thức kinh doanh truyền thống, Sàn Giao dịch thịt lợn sẽ khác biệt ở mô hình tổ chức, cách vận hành và hạ tầng công nghệ hiện đại được áp dụng vào giao dịch. Đây là những kinh nghiệm đã được đúc rút từ các thị trường thịt heo lớn nhất trên thế giới”.

Kế hoạch sẽ được triển khai lần lượt theo 3 giai đoạn: giao dịch chào giá song phương, giao dịch giao ngay tập trung và giao dịch kỳ hạn tập trung. Trong tất cả các giai đoạn, đều cần một đơn vị độc lập có vai trò truy xuất nguồn gốc, kiểm soát số lượng hàng, kiểm định chất lượng, đảm bảo hệ thống bảo quản và logistics hoạt động hiệu quả. 

“Các Sở Giao dịch hàng hóa lớn trên thế giới đang bày tỏ mong muốn hỗ trợ MXV và các Sở, Ngành của TP.HCM xây dựng và vận hành Sàn Giao dịch thịt heo một cách hiệu quả; từng bước hiện đại hóa chuỗi ngành chăn nuôi tại Thành phố nói riêng và tại Việt Nam nói chung”, ông Quỳnh chia sẻ. 

Từ năm 2018, UBND TP.HCM đã có kế hoạch và chấp thuận về chủ trương cho phép Sở Công Thương chủ trì, phối hợp các Sở, Ngành, đơn vị liên quan nghiên cứu xây dựng đề án Sàn Giao dịch thịt heo.

Về cơ bản, ngành chăn nuôi tại TP.HCM đang phát triển theo xu hướng giết mổ tự động hoàn toàn, bảo quản thịt bằng xe lạnh. Sàn Giao dịch thịt heo được kỳ vọng sẽ góp phần hiệu quả để giúp thành phố thực hiện quy hoạch chăn nuôi hiện đại, giảm dần chăn nuôi tự phát và xây dựng các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm theo quy mô công nghiệp. Quan trọng hơn, đây là cơ sở quan trọng cho việc hình thành ngành chăn nuôi lợn cho các tỉnh lân cận theo hướng công nghiệp bền vững.