Âu - Mỹ siết chặt cứng rắn, Châu Á linh hoạt
Năm 2023, các nền kinh tế lớn đã chứng kiến những chuyển biến mới trong điều hành chính sách tiền tệ. Nổi bật là việc các ngân hàng trung ương liên tục tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Động thái này xuất phát từ nguyên nhân chính là lạm phát tăng cao vì nhiều yếu tố như giá năng lượng tăng, gián đoạn chuỗi cung ứng, chiến tranh Nga - Ukraine, Israel - Hamas và hệ lụy của đại dịch COVID-19.
Theo TS. Phạm Đức Anh - Phó trưởng phòng Nghiên cứu khoa học và tư vấn, Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng, thuộc Học viện Ngân hàng, để có được bức tranh rõ nét nhất về vấn đề này, chúng ta cần nhìn vào điều hành chính sách tiền tệ tại ba nền kinh tế lớn điển hình là Mỹ, Anh và EU trong năm 2023.
Đầu tiên, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) tăng lãi suất 11 lần liên tiếp kể từ tháng 3/2022, chạm ngưỡng 5,25 - 5,5% tại thời điểm hiện tại để kiểm soát lạm phát, song mục tiêu 2% vẫn chưa thể đạt được. Nếu lạm phát không có dấu hiệu cải thiện, Fed có thể tiếp tục tăng lãi suất vào năm 2024, nhưng tốc độ chậm hơn.
Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) cũng liên tiếp tăng lãi suất 14 lần từ 0,1% (2021) lên 5,25% (cuối 2023) để kiềm chế lạm phát. BOE sẽ tiếp tục thắt chặt CSTT nếu lạm phát dai dẳng.
Còn Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) bắt đầu tăng lãi suất từ tháng 7/2023, tới nay đã chạm ngưỡng 4%. Mức lãi suất này dự kiến sẽ được duy trì trong thời gian dài để bình ổn lạm phát. Áp lực tăng giá vẫn hiện hữu do chi phí lao động tăng cao. Thị trường nợ EU đối mặt với nhiều áp lực do việc giảm hỗ trợ từ ECB và thâm hụt ngân sách trong khi lãi suất cao khiến nhiều doanh nghiệp EU đối mặt với nguy cơ phá sản.
Trong khi đó, xu hướng điều hành chính sách tiền tệ tại các nền kinh tế châu Á đang cho thấy sự đối lập và linh hoạt rõ rệt.
Trong khi các nước như Trung Quốc và Nhật Bản duy trì chính sách nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng, thì tại ASEAN, các nền kinh tế như Thái Lan và Malaysia lại áp dụng biện pháp thắt chặt để kiểm soát lạm phát. Mục tiêu ưu tiên của ngân hàng trung ương các nước châu Á hiện nay là hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và sớm đạt trạng thái phục hồi kinh tế sau đại dịch. Tuy nhiên, mức độ ưu tiên cho mục tiêu kiểm soát lạm phát lại khác nhau tùy quốc gia. So với các nền kinh tế lớn đang tập trung vào việc kiềm chế lạm phát, các nước châu Á lại có xu hướng ưu tiên hỗ trợ tăng trưởng hơn.
Theo , Phó trưởng phòng Nghiên cứu khoa học và tư vấn, Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng, thuộc Học viện Ngân hàng, sự đa dạng trong chính sách tiền tệ của các quốc gia châu Á hiện nay có thể tạo ra cả thách thức và cơ hội cho Việt Nam. Chúng ta cần theo dõi sát sao diễn biến kinh tế vĩ mô và có chính sách phù hợp để tận dụng cơ hội xuất khẩu sang các thị trường nới lỏng tiền tệ, đồng thời kiểm soát rủi ro lạm phát nhập khẩu từ những quốc gia thắt chặt chính sách.
Việt Nam ứng phó thách thức
Theo Báo cáo ngành ngân hàng Việt Nam 2023 của Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng thuộc Học viện Ngân hàng, xu hướng điều hành chính sách tiền tệ trên thế giới năm 2023, đặc biệt là việc các ngân hàng trung ương lớn như Fed, ECB, đã và đang tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế Việt Nam.
Một số thách thức có thể kể đến đó là áp lực lên tỷ giá hối đoái VND, nguy cơ sụt giảm dòng vốn FDI và khó khăn cho các ngành xuất khẩu.
Về thách thức trong điều hành tỷ giá, TS. Phạm Đức Anh phân tích, theo sự tăng giá của đồng USD do Fed thắt chặt chính sách tiền tệ đã tạo áp lực nhất định lên VND, từ đó có thể thúc đẩy lạm phát nhập khẩu và làm giảm sức cạnh tranh xuất khẩu. Trong năm 2023, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã có những động thái ứng phó kịp thời thông qua các công cụ chính sách tiền tệ linh hoạt, gồm can thiệp ngoại hối và điều chỉnh lãi suất, nhằm ngăn chặn đà mất giá của VND.
Trong khi đó, với thu hút FDI, cạn kiệt thanh khoản toàn cầu do các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới cùng lúc thắt chặt tiền tệ có thể gây ra sự sụt giảm luồng FDI vào Việt Nam. NHNN cần hướng tới củng cố hơn nữa niềm tin trong nước cũng như thực hiện các chính sách thân thiện với nhà đầu tư để giảm thiểu rủi ro sụt giảm FDI - dòng vốn đóng vai trò hết sức quan trọng trong tăng trưởng của Việt Nam những năm vừa qua.
Về phát triển thương mại, xuất khẩu, tổng cầu thế giới sụt giảm mạnh, một hệ quả tiềm tàng từ việc thắt chặt chính sách tiền tệ ở các nền kinh tế lớn, đã gây ra không ít thách thức cho các ngành xuất khẩu của Việt Nam. Việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, thúc đẩy tiêu dùng trong nước và nâng cao năng suất trở thành những ưu tiên hàng đầu đối với các nhà hoạch định chính sách.
Trước làn sóng lạm phát tại nhiều nền kinh tế lớn, TS. Phạm Đức Anh nhấn mạnh, các nhà hoạch định chính sách Việt Nam phải có sự cân nhắc kỹ lưỡng, điều tiết linh hoạt nhằm đạt được sự cân bằng giữa các mục tiêu chính sách lớn như kiềm chế lạm phát, phục hồi, thúc đẩy tăng trưởng và ổn định vĩ mô. Trong đó, có thể cân nhắc phối hợp 7 chiến lược sau để tạo lập sức chống chịu, đảm bảo ổn định vĩ mô và tăng trưởng cho nền kinh tế Việt Nam:
Thứ nhất, nâng cao năng lực thích ứng: Tăng cường đầu tư vào khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, song song với phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; Nâng cao năng lực dự báo, giám sát, đánh giá rủi ro và xây dựng các kịch bản ứng phó với các cú sốc kinh tế.
Thứ hai, mở rộng, đa dạng hóa nền kinh tế: Mở rộng thị trường xuất khẩu, giảm phụ thuộc vào một số thị trường nhất định; Phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến sâu và các ngành kinh tế mới.
Thứ ba, tăng cường kết nối kinh tế quốc tế: Tham gia sâu rộng vào các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới; Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Thứ tư, phát triển hệ thống tài chính vững mạnh: Nâng cao tỷ lệ bao phủ tài chính, tăng cường tiếp cận tín dụng cho các doanh nghiệp và người dân; Phát triển thị trường tài chính lành mạnh, an toàn và hiệu quả.
Thứ năm, mở rộng phạm vi bảo hiểm, nâng cao chất lượng dịch vụ an sinh xã hội; Hỗ trợ các nhóm yếu thế trong xã hội, giảm bất bình đẳng thu nhập.
Thứ sáu, tích cực bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu: Tăng cường đầu tư các ngành năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng hiệu quả; Thực hiện các biện pháp phòng chống thiên tai, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Thứ bảy' tăng cường cải cách hành chính, thể chế và pháp luật, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước; Thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, liêm chính trong hệ thống công quyền.
Tags:
(VNF) - Với nhiều bạn trẻ của thời đại số, dấu hiệu là khoảnh khắc mở App TPBank và nhận ra giao diện đã lên màu Giáng sinh. Một thay đổi nhỏ, nhưng đủ để báo hiệu loạt trải nghiệm số thú vị trên App TPBank hàng năm đã bắt đầu…
(VNF) - Lãi suất tiết kiệm cao nhất là 9% với điều kiện số tiền gửi lớn. Hàng loạt ngân hàng còn cộng thêm lãi suất, đẩy lãi suất huy động vượt mốc 8%/năm ở các kỳ hạn dài.
(VNF) - Hàng loạt ngân hàng phải tăng lãi suất huy động nhằm thu hút nguồn vốn trong dân. Các ngân hàng cũng đẩy mạnh giải ngân đáp ứng như cầu vốn mùa cao điểm cuối năm.
(VNF) - Trong bức tranh thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tín dụng chính sách xã hội đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng tại Quảng Trị. Từ nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, hàng nghìn hộ nghèo, cận nghèo – đặc biệt ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số – đã có điều kiện đầu tư sản xuất, tạo sinh kế ổn định và từng bước thoát nghèo bền vững.
(VNF) - Trong danh sách nhân sự trình ĐHĐCĐ bất thường năm 2025, NCB đồng thời giới thiệu các gương mặt mới ở cả HĐQT và ban kiểm soát với hai ứng viên lần đầu xuất hiện tại mỗi bộ phận.
(VNF) - Bức tranh thanh khoản có thể sớm cải thiện khi khu vực hộ kinh doanh và buôn bán dần thích nghi với các quy định thuế và hóa đơn điện tử mới, qua đó, quay trở lại gửi tiền vào hệ thống ngân hàng.
(VNF) - Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, CEO AFA Capital, ngoài tăng lãi suất huy động, các ngân hàng quốc doanh sẽ phải đẩy mạnh bổ sung năng lực vốn thông qua tăng vốn điều lệ và gia tăng phát hành trái phiếu để có thêm dư địa cho vay.
(VNF) - Lãi suất bình quân liên ngân hàng VND trong phiên 17/12 tiếp tục giảm mạnh, kỳ hạn qua đêm giảm 3,01 điểm % so với mức đỉnh, về dưới 5%.
(VNF) - Nhiều ngân hàng thu phí với tài khoản không phát sinh giao dịch trong thời gian dài. Để tránh mất phí, khách nên rà soát và đóng các tài khoản không còn sử dụng.
(VNF) - Việc đưa toàn bộ đội hình T1 cùng huyền thoại Faker đến Hà Nội là dấu ấn lớn để VPBank tiếp cận và chinh phục hơn 30 triệu người chơi Liên Minh Huyền Thoại tại Việt Nam. Từ K-Pop đến eSports, VPBank đang chứng minh họ hiểu người trẻ, sống cùng văn hóa đại chúng và kiến tạo trải nghiệm chưa từng có.
(VNF) - Việc Big 4 ngân hàng tăng lãi suất tiết kiệm khiến cuộc đua huy động vốn của ngành ngân hàng thêm "nóng". Lãi suất được dự báo tiếp tục đi lên trong thời gian tới.
(VNF) - Thủ tướng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước khẩn trương nghiên cứu, đánh giá và đề xuất thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia, báo cáo Thường trực Chính phủ trước 20/12.
(VNF) - Trong bối cảnh biên lãi ròng (NIM) chịu áp lực thu hẹp, hoạt động thu hồi và xử lý nợ xấu đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng lợi nhuận của nhiều ngân hàng.
(VNF) - Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động trên thị trường tiền tệ toàn cầu. Đồng USD, dù vẫn giữ vị thế trung tâm, đang chịu áp lực giảm mạnh, trong khi các đồng tiền thay thế như euro (EUR), nhân dân tệ (CNY), đô la Úc (AUD) và yen Nhật (JPY) ngày càng thu hút dòng vốn quốc tế.
(VNF) - Lãi suất liên ngân hàng bất ngờ giảm sâu ở các kỳ hạn chính trong phiên giao dịch ngày 16/12 sau khi tăng cao vào tuần trước.
(VNF) - Cả 4 ngân hàng quốc doanh đều đã tham gia đường đua tăng lãi suất huy động. Theo ông Trần Ngọc Báu, lãi suất cho vay tăng là điều khó tránh khỏi do các yếu tố cốt lõi về chi phí và bộ đệm của ngân hàng.
(VNF) - Theo Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - NHNN, Nghị định hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn, áp dụng tiêu chuẩn ESG dự kiến sẽ có hiệu lực vào đầu năm 2026.
(VNF) - Giá USD tự do hôm nay giảm mạnh, hạ tới 200 đồng, về mốc 27.000 đồng/USD. Giá đồng bạc xanh tại các ngân hàng cũng được điều chỉnh đi xuống.
(VNF) - Từ 1/1/2026, việc mở ví điện tử sẽ không còn là chuyện “điền vài dòng thông tin là xong”. Người dùng buộc phải quét khuôn mặt, căn cước công dân gắn chip để hệ thống nhận diện. Ngân hàng Nhà nước lựa chọn sinh trắc học như một “lớp cửa” an toàn hơn hơn để chặn lừa đảo là bước đi cần thiết. Nhưng đúng vào thời điểm đó, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân 2025 bắt đầu có hiệu lực, đặt ra những yêu cầu rất ngặt nghèo về bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Một bên buộc phải thu thập nhiều hơn, một bên buộc phải giữ chặt hơn và câu hỏi lớn nhất là: những dữ liệu đó đang được ai giữ và ai chịu trách nhiệm nếu “tấm khiên” bị thủng?
(VNF) - Lãi suất huy động hiện lên tới 9%/năm tại một số ngân hàng. Mặt bằng lãi suất huy động cao hơn cũng giúp các ngân hàng tư nhân có lợi thế hơn trong thu hút tiền gửi so với các ngân hàng quốc doanh.
(VNF) - Vừa qua trong khuôn khổ Mastercard Customer Forum 2025, Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh đồng thời ở hai hạng mục chiến lược dành cho sản phẩm thẻ tín dụng cá nhân và giải pháp thẻ tín dụng doanh nghiệp.
(VNF) - Ngân hàng Nhà nước chính thức vận hành hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tập, cung cấp 32 dịch vụ công trực tuyến toàn trình.
(VNF) - Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước về triển khai gói tín dụng 500.000 tỷ đồng ưu tiên lĩnh vực hạ tầng và công nghệ, tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp trong tiến trình chuyển đổi số và phát triển hạ tầng bền vững, Agribank tiên phong triển khai Chương trình tín dụng ưu đãi dành cho khách hàng doanh nghiệp đầu tư hạ tầng, công nghệ số, với tổng quy mô lên tới 60.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi giảm đến 1,5%/năm áp dụng đến hết 31/12/2030.
(VNF) - Ngân hàng VietinBank đã đóng cửa 100 phòng giao dịch từ đầu năm. Nhiều ngân hàng khác cũng mạnh tay trong việc cắt giảm chi nhánh, phòng giao dịch.
(VNF) - Bức tranh lợi nhuận ngân hàng trong quý cuối năm 2025 đang dần hiện rõ. Lợi nhuận ngành ngân hàng được dự báo sẽ phân hóa rõ nét trong năm 2026.
(VNF) - Với nhiều bạn trẻ của thời đại số, dấu hiệu là khoảnh khắc mở App TPBank và nhận ra giao diện đã lên màu Giáng sinh. Một thay đổi nhỏ, nhưng đủ để báo hiệu loạt trải nghiệm số thú vị trên App TPBank hàng năm đã bắt đầu…
(VNF) - Cầu Tứ Liên không chỉ là một công trình giao thông đơn thuần mà còn được xác định là mắt xích quan trọng trong quy hoạch mở rộng không gian đô thị Hà Nội về phía Bắc sông Hồng.
