VietinBank: Tỷ lệ nợ xấu chốt năm sẽ giảm mạnh?

Cách thời điểm kết thúc năm 2020 chỉ vài ngày, HĐQT Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank, HoSE: CTG) bất ngờ công bố Nghị quyết về việc phê duyệt chính thức mục tiêu tài chính năm 2020.

Theo đó, dư nợ tín dụng mục tiêu tăng 4-8,5%; nguồn vốn huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư dự kiến tăng 5-10%.

Đáng chú ý, VietinBank đặt mục tiêu tỷ lệ nợ xấu dưới 1,5%. Cùng với đó, mục tiêu lợi nhuận trước thuế hợp nhất ở mức 10.400 tỷ đồng.

Trên thực tế, ở thời điểm hiện tại, VietinBank nhiều khả năng đã có được số liệu ước lượng tương đối đầy đủ về kết quả kinh doanh và tình hình tài chính của ngân hàng trong năm nay. Nghị quyết mới ban hành theo đó không chỉ là đặt ra mục tiêu, mà còn hàm ý khả năng thực hiện.

Mục tiêu lợi nhuận là tương đối thận trọng, trong bối cảnh 9 tháng năm 2020, lợi nhuận trước thuế của VietinBank đã ở mức 10.364 tỷ đồng, nghĩa là gần hoàn thành 100% mục tiêu cả năm.

Trong khi đó, mục tiêu về tỷ lệ nợ xấu cho thấy tín hiệu khá tích cực. Số liệu 9 tháng cho thấy, tỷ lệ nợ xấu nội bảng của VietinBank là 1,87%. Tuy nhiên, nếu tính cả nợ xấu chưa dự phòng tại VAMC, con số ước tính ở mức khoảng 2,2%.

Trong quý IV/2020, VietinBank đã thực hiện tất toán toàn bộ nợ xấu tại VAMC. Mục tiêu tỷ lệ nợ xấu chốt năm dưới 1,5% cho thấy ngân hàng này đã ưu tiên làm sạch bảng cân đối kế toán trong quý cuối cùng năm nay, giúp tỷ lệ nợ xấu giảm mạnh. Đây là điều đáng khích lệ, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến chất lượng tài sản của các ngân hàng.

Liên tiếp các thông tin tích cực đã được VietinBank công bố trong những tháng cuối năm. Trong đó tiêu biểu nhất là hợp đồng phân phối bảo hiểm nhân thọ độc quyền (bancassurance) 16 năm với Manulife Việt Nam.

Trước đó, hồi cuối tháng 6/2020, hãng tin Bloomberg cho biết, thỏa thuận bancassurance giữa VietinBank và Manulife có thể được đem về phí trả trước vài trăm triệu USD.

Là một phần gắn liền với giao dịch, Tập đoàn Tài chính Manulife Châu Á cũng sẽ mua lại Công ty TNHH Bảo hiểm nhân thọ Aviva Việt Nam (Aviva Việt Nam) - đối tác phân phối độc quyền bảo hiểm của VietinBank trước khi có sự gia nhập của Manulife.

Cùng với đó, thông tin chia cổ tức "khủng" cũng rất đáng chú ý. Ngay trong ngày 30/12/2020, VietinBank đã trả cổ tức năm 2019 bằng tiền mặt với tỷ lệ 5% (mỗi cổ phiếu nhận 500 đồng). Tiếp đó, theo kế hoạch, các cổ đông của ngân hàng này sẽ tiếp tục nhận cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ lên đến trên 28%.

Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu CTG cũng đang ghi nhận đà tăng thị giá mạnh mẽ. Thống kê 3 tháng trở lại đây, cổ phiếu này đã tăng tới trên 30%; trong khi đó, xét 1 năm qua, thị giá đã tăng cỡ khoảng 70%.

Trong báo cáo công bố gần đây, chuyên gia của Công ty Chứng khoán SSI đã đưa ra nhiều thông tin cũng như nhận định đáng chú ý về triển vọng của VietinBank trong tương lai.

Cụ thể, trong kế hoạch giai đoạn 2021-2023, VietinBank đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 8% hoặc trong khoảng 10%-11% tùy thuộc vào kịch bản thận trọng hay lạc quan. Ngân hàng này đang tìm cách tập trung vào cho vay hơn là đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp. Bên cạnh đó, ngân hàng cũng rất chọn lọc các dự án và đơn vị phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

VietinBank đang có kế hoạch cải thiện tỷ suất sinh lời. SSI cho biết trong tương lai, VietinBank dự tính sẽ thay đổi khẩu vị rủi ro đối với khách hàng vừa và nhỏ (SME) và cá nhân để cải thiện lợi suất tài sản sinh lời, trong khi vẫn duy trì yêu cầu về tài sản thế chấp.

Trên thực tế, VietinBank đang là ngân hàng có biên lợi nhuận mảng tín dụng thấp hơn so với các ngân hàng trong cùng hệ thống, do dư nợ khách hàng doanh nghiệp lớn chiếm tỷ trọng cao nhưng tỷ suất sinh lời thấp. Mặc dù số lượng khách hàng SME và cá nhân đang tăng lên nhưng VietinBank mới chỉ hướng đến nhóm khách hàng có rủi ro thấp và áp dụng yêu cầu cao về tài sản thế chấp, do đó mức độ cải thiện khả năng sinh lời chưa thực sự đáng kể.

Ban lãnh đạo VietinBank dự báo lãi suất cho vay sẽ ổn định đến hết tháng 6/2021 để hỗ trợ khách hàng, trong khi đó, lãi suất huy động sẽ tiếp tục giảm trong quý IV/2020 xuống mức thấp kỷ lục và giữ nguyên cho đến hết tháng 6/2021. Tuy nhiên, ngân hàng ước tính có khoảng 400 tỷ đồng thu nhập lãi từ các khoản vay tái cơ cấu sẽ giảm do bị thoái thu.

Phía VietinBank cũng khá tham vọng trong vấn đề nâng tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (tỷ lệ CASA) khi đặt mục tiêu nâng tỷ lệ này từ mức 17%-18% hiện tại lên 20% trong vòng 3 năm tới. Để làm được điều này, mỗi năm, lượng tiền gửi không kỳ hạn của ngân hàng sẽ phải tăng cỡ khoảng 30%.

Một số giải pháp đang được nhà băng này triển khai như miễn phí giao dịch cho khách hàng doanh nghiệp sử dụng ứng dụng iFast; tập trung phục vụ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) dự báo sẽ "bùng nổ" trong những năm tới; đối với khách hàng SME và cá nhân, giải pháp là cải thiện khả năng kết nối và hợp tác với các đối tác Fintech cũng như E-commerce để khuyến khích khách hàng cá nhân chuyển sang giao dịch trực tuyến.

Năm 2021, VietinBank ước tính chi phí dự phòng sẽ ở mức 10-12 nghìn tỷ đồng, do chịu tác động kéo dài của Covid-19. Mục tiêu nợ xấu ở mức dưới 2% tổng dư nợ.

Đồng thời, VietinBank đặt kế hoạch ghi nhận 2-3 nghìn tỷ đồng mỗi năm thu từ nợ xấu đã xóa trong giai đoạn 2021-2022. Ngân hàng này kỳ vọng sẽ thu được hết các khoản nợ tái cơ cấu khi đáo hạn.

Ngân hàng cũng cho biết đã trích lập dự phòng đầy đủ đối với các khoản nợ xấu của các công ty liên quan đến Bộ Công Thương. Một số dự án BOT gần đây gặp khó khăn do lưu lượng giao thông giảm dần do đại dịch và vướng mắc về quy định định giá, phí. Ngân hàng tin rằng Chính phủ sẽ giải quyết những vấn đề này và thu nhập từ các dự án BOT sẽ cải thiện.

Liên quan đến lợi nhuận, phía VietinBank cho biết trong 5 năm tới, kế hoạch lợi nhuận cần được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt.

Riêng với nội bộ ngân hàng, kế hoạch là tăng trưởng lợi nhuận trước thuế khoảng 10%-12% mỗi năm, dựa trên kịch bản tăng trưởng tín dụng tối thiểu 8% mỗi năm, thu nhập từ phí ngân hàng bán lẻ gia tăng trong khi áp lực trích lập dự phòng giảm bớt.

Về kế hoạch tăng vốn, trong dài hạn, ban lãnh đạo VietinBank dự tính sẽ phát hành vốn cho (một/nhiều) nhà đầu tư chiến lược trong nước và dài hạn hơn nữa là cho một nhà đầu tư nước ngoài lớn, theo lộ trình giảm tỷ lệ sở hữu nhà nước xuống 51% đến năm 2025.