20 năm ngày khủng bố 11/9: Nỗi đau suốt 2 thập kỷ chưa thể khép lại
Hạnh Chi -
10/09/2021 11:19 (GMT+7)
(VNF) - Vào năm 2001, nước Mỹ rung chuyển vì loạt tấn công khủng bố thảm khốc nhất trong lịch sử đất nước. Đến nay, dư chấn của sự kiện ngày 11/9 vẫn còn in đậm trong người dân Mỹ cũng như toàn thế giới.
Gần 3000 nạn nhân
Sự việc diễn ra vào ngày thứ Ba định mệnh, 11/9/2001. Trong vòng 2 giờ đồng hồ, 19 tên khủng bố đã cướp thành công 4 chiếc máy bay thương mại Mỹ với đầy nhiên liệu, hướng tấn công vào ba điểm khác nhau là Tòa tháp đôi World Trade Center ở New York, Lầu Năm Góc, và vùng ngoại ô Shanksville tại Pennsylvania.
Thảm kịch này đã làm 2.977 người thiệt mạng, riêng tại toà tháp đôi, số người tử vong là 2.753 người trong đó có 343 lính cứu hỏa và 60 cảnh sát. Các nạn nhân có độ tuổi từ 2 đến 85 tuổi với khoảng 75-80% là nam giới.
Tính đến tháng 10/2019, văn phòng giám định y khoa của Mỹ cho biết chỉ có 1.645 người tử vong, tương đương 60%, trong số 2.753 nạn nhân tại khu vực toà tháp đôi đã được xác định danh tính.
Tại Lầu Năm Góc ở Washington, 184 người đã thiệt mạng sau khi chuyến bay mang số hiệu 77 của hãng American Airlines đâm thẳng vào tòa nhà. Ở vùng ngoại ô Shanksville, 40 hành khách và thành viên phi hành đoàn trên chuyến bay số hiệu 93 của hãng United Airlines thiệt mạng sau khi chiếc máy bay lao xuống cánh đồng.
Ngoài ra, còn khoảng gần 10.000 người bị thương hoặc ảnh hưởng sức khoẻ nghiêm trọng sau chuỗi sự kiện kinh hoàng này.
Theo tính toán, thời gian từ khi xảy ra vụ tấn công đầu tiên đến khi cả hai tòa tháp Trung tâm Thương mại Thế giới sụp đổ là 102 phút. Sự kiện khiến cả thế giới chấn động được ví như trận Trân Châu Cảng.
Hiện trường của cuộc tấn công vào toà tháp đôi tại New York.
Ảnh hưởng kinh tế
Sau thảm hoạ, ước tính số tiền để lập kế hoạch và thực hiện vụ tấn công 11/9 là 500.000 USD. Trong khi đó, thiệt hại kinh tế, ước tính trong 2-4 tuần đầu tiên sau khi các tòa tháp của Trung tâm Thương mại Thế giới sụp đổ, là gần 125 tỷ USD.
Cụ thể, phía phụ trách của toà tháp đôi công bố ước tính thiệt hại bao gồm chi phí sửa chữa cơ sở hạ tầng cho các toà nhà xung quanh, tàu điện ngầm lên tới 60 tỷ USD. Giá trị của gói chống khủng bố khẩn cấp được Quốc hội Mỹ thông qua ngày 14/9/2001 ước tính là 40 tỷ USD. Gói viện trợ được Quốc hội thông qua để cứu trợ các hãng hàng không là 15 tỷ USD và yêu cầu bảo hiểm phát sinh từ vụ tấn công 11/9 là 9,3 tỷ USD.
Ngoài ra, phải mất 3,1 triệu giờ lao động để dọn dẹp 1,8 triệu tấn mảnh vỡ với tổng chi phí dọn dẹp là 750 triệu USD. Đến ngày 30/5/2002, Khu tưởng niệm Ground Zero mới chính thức hoàn thành và khép lại quá trình dọn dẹp tàn dư của sự kiện thảm khốc.
Bảo tàng Ground Zero, nơi lưu trữ thông tin và tướng nhớ về nạn nhân trong sự kiện 11/9.
Kẻ chủ mưu
Ngày 13/12/2001, chính phủ Mỹ công bố một đoạn băng trong đó tên khủng bố Osama Bin Laden nhận trách nhiệm về các vụ tấn công.
Ngay từ giữa những năm 1990, Osama Bin Laden, người đã sớm thành lập một tổ chức khủng bố, bị đưa vào tầm ngắm của tình báo Mỹ. Nhiều vụ đánh bom tự sát được cho là do tổ chức này thực hiện nhắm vào người Mỹ và những cơ quan đại diện lợi ích Mỹ ở nhiều nơi trên thế giới đã xảy ra trong khoảng thời gian này.
Ông Ali Soufan, cựu điều tra viên của FBI, một trong số những người đầu tiên gióng lên tiếng chuông báo động ngay từ năm 1996 về mối đe dọa của tổ chức khủng bố này, cho biết: "Từ năm 1996, 1997, chúng tôi đã chú ý đến Bin Laden. Vào thời điểm đó, nhiều người trong cơ quan tình báo kể cả bên an ninh liên bang không nghĩ là nhân vật này có khả năng chuyển sang hành động. Sau nhiều sự việc có tính nghiêm trọng, chúng tôi thậm chí đã ngầm kết án vắng mặt Bin Laden vào tháng 6/1998".
Bên cạnh đó, 19 tên không tặc, bao gồm 15 tên mang quốc tịch Arab Saudi những kẻ còn lại tới từ UAE, Ai Cập và Lebanon, các nước đồng minh thân cận nhất của Mỹ tại Trung Đông. Giới chức Mỹ xác nhận toàn bộ 19 tên khủng bố đều đã chết trong các vụ tấn công. Tuy nhiên, vài ngày sau, BBC lại đưa tin một số tên khủng bố đã trốn thoát và không hề hấn gì.
Nỗ lực hồi phục sau tàn dư
Suốt 2 thập kỷ qua, cả thế giới vẫn luôn ghi nhớ ngày 11/9 và nhớ về các nạn nhận cũng như những gia đình có người thân không qua khỏi.
Văn phòng giám định Y khoa vẫn âm thầm tiến hành cuộc điều tra những người mất tích với quy mô lớn chưa từng có trên toàn quốc.
Các nhà khoa học vẫn đang kiểm tra 22.000 bộ phận cơ thể được phục hồi một cách cẩn thận trong đống đổ nát sau các vụ tấn công, đồng thời đối soát kho di hài khổng lồ chưa được xác định để tìm mối liên hệ di truyền với 1.106 nạn nhân.
Việc xác định danh tính nạn nhân ngày càng khó hơn qua mỗi năm, nhiều hài cốt được tìm thấy đã bị hư hại và phân hủy ở đống đổ nát trong nhiều tuần hoặc lâu hơn, vì vậy chỉ chiết xuất ra rất ít ADN.
Nhiệm vụ xác định danh tính của hơn 1.000 nạn nhân còn lại vẫn tiếp tục.
Kể từ năm 2019 đến nay, mới chỉ có thêm 2 người được xác định danh tính, nâng tổng số người được nhận dạng lên 1.647 người.
Trong thời gian gần đây, dự án xét nghiệm ADN phần nào bị gián đoạn bởi đại dịch. Tuy nhiên, Tiến sĩ Barbara Sampson, Giám đốc Sở y tế thành phố New York cho biết việc thực hiện lời hứa với các gia đình vào năm 2001 vẫn là "nghĩa vụ thiêng liêng" và được ưu tiên hàng đầu.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.
(VNF) - Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng suy yếu, các trung tâm thương mại ở Trung Quốc tìm cách thu hút khách bằng những “chiêu trò” gây tò mò như nhà vệ sinh có đàn piano hay bồn cầu bằng vàng. Câu hỏi đặt ra là liệu các biện pháp mang tính bề nổi này có thể giải quyết được tận gốc bài toán tiêu dùng hay không.
(VNF) - Hãng xe điện Tesla của Elon Musk vừa bất ngờ ra mắt chiếc vợt pickleball trị giá 350 USD, đánh dấu bước mở rộng danh mục sản phẩm phong cách sống. Động thái này phản ánh chiến lược của công ty trong việc không chỉ dừng lại ở ô tô mà còn khai thác thị trường tiêu dùng cao cấp và sản phẩm giải trí – thể thao.
(VNF) - Nền kinh tế Trung Quốc đang bước vào một sự chuyển biến mang tính lịch sử khi tình trạng suy thoái đầu tư ngày càng trở nên rõ nét. Trong năm nay, đầu tư vào 3 lĩnh vực trụ cột gồm sản xuất, cơ sở hạ tầng và bất động sản được dự báo sẽ đồng loạt suy giảm. Đây được xem là một bước ngoặt đáng chú ý đối với nền kinh tế từng định hình lại trật tự toàn cầu bằng nhiều thập kỷ tăng trưởng dựa vào vốn đầu tư.
(VNF) - Từng được xem là thú chơi gắn với tuổi thơ của thế hệ 8X–9X, thẻ bài sưu tầm như Pokémon hay Yu-Gi-Oh! đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ trên các nền tảng thương mại điện tử. Dữ liệu từ eBay cho biết Gen Z Mỹ đang chi tiêu ngày càng nhiều cho thẻ bài và các vật phẩm sưu tầm, biến một trào lưu văn hoá thành thị trường kinh doanh và đầu tư có quy mô đáng kể.
(VNF) - Quyết định hạ lãi suất của Fed trong tuần qua đã kích hoạt làn sóng tăng mạnh trên Phố Wall và củng cố sức hấp dẫn của vàng. Cùng lúc, Trung Quốc và Nga tăng dự trữ vàng, trong khi EU đóng băng vô thời hạn tài sản Nga, phản ánh xu hướng dịch chuyển dòng tiền và tái cơ cấu dự trữ trong bối cảnh kinh tế – địa chính trị toàn cầu đầy biến động.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Ngày càng nhiều phụ nữ trẻ ở Trung Quốc sẵn sàng chi từ 20 đến 50 nhân dân tệ (tương đương 3–7 USD) để được những người đàn ông gọi là “man mums” ôm trong vòng 5 phút, giúp giải tỏa căng thẳng và cảm giác cô đơn.