Theo hãng nghiên cứu thị trường Hurun, năm 2018, Trung Quốc xuất hiện 97 "unicorn" hay "kỳ lân công nghệ" - các startup có giá trị ít nhất 1 tỷ USD bất chấp kinh tế giảm tốc và chiến tranh thương mại với Mỹ. Như vậy, trung bình cứ gần 4 ngày, Trung Quốc lại sản sinh một startup tỷ USD.
Theo bảng xếp hạng Hurun Greater China Unicorn Index 2018, Ant Financial Services, công ty điều hành Alipay dẫn đầu tất cả "kỳ lân công nghệ" Trung Quốc với giá trị khoảng hơn 1 nghìn tỷ NDT.
Bytedance, công ty đứng sau ứng dụng Douyin tại Trung Quốc, hay còn được biết đến với cái tên Tik Tok trên thị trường quốc tế, là unicorn lớn thứ hai của nước này, khi được định giá 500 tỷ NDT. Didi Chuxing, dịch vụ taxi công nghệ lớn nhất Trung Quốc, đứng thứ ba với giá trị khoảng 300 tỷ NDT.
Trong đó, điểm chung của các kỳ lân Trung Quốc như Ant Financial Services, hay Didi Chuxing đó là đều nhận được sự hậu thuẫn lớn từ các đại gia hàng đầu như Alibaba, Tencent hay Baidu. Ant Financial Services là một thành viên trực thuộc tập đoàn Alibaba. Didi Chuxing thì được hậu thuẫn bởi cả Alibaba và Tencent.
Các startup kỳ lân tại Trung Quốc nhận được sự hậu thuẫn lớn của các đại gia như Alibaba, Tencent.Có thể xem đây là công thức chung của đại đa số startup kỳ lân Trung Quốc. Nhờ có những kinh nghiệm quý báu của các bậc đàn anh đi trước, sự hậu thuẫn về vấn đề tài chính, khả năng sự cộng hưởng trong hệ sinh thái, những mối quan hệ làm ăn, hợp tác, các startup này đã nhanh chóng xác lập mốc 1 tỷ USD trên bản đồ thế giới.
Meituan Dianping là một ví dụ. Startup này hoạt động trong lĩnh vực đặt nhà hàng, giao thực phẩm. Tính đến hết năm 2018, Meituan Dianping được định giá 30 tỷ USD, theo dữ liệu của Bloomberg. Trong đó, Tencent sở hữu 20% cổ phần công ty này. Để giúp Meituan Dianping vươn lên mạnh mẽ, Tencent cho phép Meituan Dianping dùng ứng dụng nhắn tin của Tencent để thu hút sự chú ý đến các dịch vụ của startup.
Ở Việt Nam, những cái bắt tay như giữa startup Meituan Dianping và tập đoàn Tencent là điều khó bắt gặp thường xuyên. Thực tế, không dễ để các startup Việt Nam lọt vào mắt xanh của các ông lớn như câu chuyện tại Trung Quốc.
Một trong những lý do giải thích cho thực trạng này, đó là quy mô thị trường Việt Nam chưa đủ lớn để giúp startup tăng tốc. Mặc dù nền kinh tế Internet Việt Nam được đánh giá là tiềm năng, nhưng thị trường Việt Nam vẫn chưa thể top 4 hấp dẫn nhất Đông Nam Á, theo số liệu từ Google và Temasek.
Một lý do khác là các startup trong trận đánh tại thị trường Việt Nam vốn đã mất nhiều công sức, tiền bạc. Trong khi đó, để đạt tới mục tiêu định giá 1 tỷ USD, startup cần một cuộc chơi đường dài, liên tục mở rộng ra các thị trường khác. Như vậy, nếu chỉ xác định cuộc chơi tại Việt Nam, khả năng cán mốc 1 tỷ USD là gần như không thể.
Trong các thương vụ gần đây, hiếm hoi xuất hiện hợp tác giữa Grab và Moca từng được công bố vào tháng 9/2018 là một dạng hình thức "bắt tay" như startup Meituan Dianping và tập đoàn Tencent tại Trung Quốc.
Theo đó, hai lãnh đạo của Grab Việt Nam đã xuất hiện trong HĐQT của Moca. Đăng ký kinh doanh của Công ty Công nghệ và Dịch vụ Moca cho thấy, ông Nguyễn Tuấn Anh - Chủ tịch và ông Lim Yen Hock - Tổng giám đốc của Công ty Grab Việt Nam đã trở thành nhân sự trong HĐQT của Moca, cùng với CEO Trần Thanh Nam.
Cùng động thái này, theo DealstreetAsia, Grab Việt Nam cũng trở thành cổ đông của Moca khi mua lại cổ phần từ quỹ Access Venture SPV. Tỷ lệ sở hữu của ông Trần Thanh Nam, Chủ tịch kiêm CEO Moca giảm từ 41,055% xuống 30,34% trong một thông báo từ cuối tháng 5/2018, thời điểm lãnh đạo Grab tham gia vào ban điều hành Moca.
Nhờ có sự cộng hưởng với Grab Việt Nam, Moca từ một ứng dụng chỉ có gần 100.000 lượt tải và gần 4.000 điểm chấp nhận trên toàn quốc vào cuối năm 2017, chỉ sau 12 tháng đã có thêm gần 200.000 điểm chấp nhận thanh toán là các đối tác tài xế của Grab. Số lượng người dùng ví điện tử Moca tăng lên khoảng 1 triệu người và khoảng 5 triệu người dùng các giải pháp thanh toán di động Moca nói chung.
Trước đó, cuối tháng 9/2017, một nguồn tin cho biết SEA (tên cũ Garena) - một trong những startup kỳ lân của Đông Nam Á cũng đang hậu thuẫn cho Foody bằng cách sở hữu 82% cổ phần của startup này. Đồng thời, SEA cũng trở thành cổ đông của VNPay - một trung gian thanh toán được Ngân hàng Nhà nước cấp phép tháng 10/2015.
Hay gần đây nhất, startup gọi xe "be" thuộc BE Group đang được Ngân Hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) hỗ trợ tài chính trong quá trình vận hành, hoạt động, đồng thời cùng triển khai các gói tín dụng cá nhân hỗ trợ tài xế.
Mặc dù mức "hỗ trợ" mà VPBank dành cho BE Group không được tiết lộ, nhưng việc ứng dụng be công bố đã hoàn thành 5 triệu chuyến xe sau 3 tháng ra mắt cho thấy, số tiền trên không hề nhỏ.
Công ty cho biết, "be" hiện đã được tải xuống hơn 1,4 triệu thiết bị di động với khoảng 10.000 đối tác tài xế tại TP. HCM, Hà Nội. Được VPBank hậu thuẫn, công ty tự tin đặt mục tiêu phát triển dịch vụ đến 20 tỉnh thành tại Việt Nam trong năm nay.
Thực tế, ngoài những mạnh thường quân đã nêu trên, rất nhiều các tập đoàn lớn tại Việt Nam đã chủ động lập ra các quỹ sáng tạo khởi nghiệp như: FPT Ventures, Viettel Ventures, CMC Innovative, hay gần đây là Vingroup Ventures - quan tâm chủ yếu tới các startup trong lĩnh vực viễn thông, CNTT.
Tuy nhiên, dường như vì nhiều lý do liên quan tới quy mô thị trường, thời điểm đầu tư, cũng như tham vọng của startup chưa đạt tới mục tiêu mà các ông lớn đặt ra, nên việc "xuống tiền" gần như rất khó.
Bà Lê Hoàng Uyên Vy - Giám đốc điều hành ESP Capital trong một cuộc phỏng vấn gần đây từng cho biết, có 4 lý do khiến các startup Việt Nam chưa thể hóa kỳ lân, đó là hạn chế về tầm nhìn của doanh nghiệp khởi nghiệp, vấn đề xây dựng, vận hành sản phẩm chưa thực sự tốt, và cuối cùng là thiếu sự bứt phá.
Chưa kể, nhiều chuyên gia cho rằng, rào cản đối với các startup Việt Nam còn là nguồn vốn đầu tư. Ông Phạm Kim Hùng - CEO & nhà sáng lập Base.vn cho hay: "Tại Việt Nam, số lượng quỹ đầu tư chưa nhiều, và họ cũng thường kỳ vọng startup phát triển đến một mức nhất định rồi mới đổ tiền vào. Nếu ở Mỹ, startup chứng minh bằng ý tưởng thì ở Việt Nam, startup phải chứng minh bằng con số".
Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ và chính sách cho startup ở Việt Nam vẫn chưa thực sự thuận lợi. Nhiều trường hợp startup Việt chọn Singapore hay Silicon Valley là nơi đặt trụ sở. Chẳng hạn, các startup thành công như Kyber Network của CEO Lợi Lưu, hay Abivin của Phạm Nam Long và Nguyễn Hoàng Anh đều đặt trụ sở ở Singapore, Got It! Của Trần Việt Hùng đặt ở Silicon Valley, Mỹ.
Tags:
(VNF) - Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết các nhiệm vụ khoa học sẽ phải tạo doanh thu gấp 5 – 10 lần vốn đầu tư sau 3–5 năm, trong đó tối thiểu 30% lợi nhuận thương mại hóa thuộc về nhóm nghiên cứu trực tiếp.
(VNF) - Quỹ ETF Bitcoin của BlackRock đang trải qua tháng tồi tệ nhất kể từ khi ra mắt, trong bối cảnh giá Bitcoin ghi nhận mức giảm mạnh nhất trong hơn ba năm.
(VNF) - Dự án Khu công nghệ số tập trung Tuần Châu do Tập đoàn FPT làm nhà đầu tư có tổng vốn hơn 138 tỷ đồng, với quy mô diện tích khoảng 8,94ha.
(VNF) - Lãnh đạo Samsung cho biết đang xây dựng chiến lược mở rộng sản xuất tại Việt Nam, trong đó có tỉnh Bắc Ninh, nhất là phát triển các dự án sản xuất màn hình OLED.
(VNF) - Meta được cho là đã dừng một nghiên cứu nội bộ cho thấy người dùng ngừng sử dụng Facebook có xu hướng giảm lo âu và trầm cảm.
(VNF) - Cuộc cách mạng công nghiệp đang chuyển sang giai đoạn mới: không chỉ là robot và tự động hóa, mà đã trở thành nhà máy tự chủ (Autonomous Factory) – nơi các dây chuyền sản xuất có thể tự giám sát, tự tối ưu và phản ứng linh hoạt theo biến động thị trường. Trên bình diện toàn cầu, nhiều công ty lớn đã bắt tay xây dựng tầm nhìn này, mở ra kỷ nguyên mới cho sản xuất thông minh.
(VNF) - Với 19% thị phần, Xiaomi đã vượt Apple để vươn lên vị trí thứ hai tại thị trường smartphone Việt Nam, phản ánh sức bật mạnh mẽ của phân khúc giá rẻ và tầm trung.
(VNF) - Trong bối cảnh các đối thủ thương mại điện tử chạy đua công cụ AI để hút khách, eBay tin rằng chính “tuổi đời” lâu năm lại trở thành lợi thế của họ.
(VNF) - Với sự cạnh tranh ngày càng mạnh từ AMD cùng sức ép vốn khổng lồ, tương lai của mối quan hệ Nvidia – OpenAI sẽ còn nhiều biến động.
(VNF) - Sự cố Cloudflare không phải cá biệt mà là hồi chuông cảnh tỉnh về sự thống trị của vài nhà cung cấp lớn. Khi một "người khổng lồ" hắt hơi, cả thế giới cảm cúm.
(VNF) - Khi AI bắt đầu thay đổi cách con người mua sắm trực tuyến, một cuộc chiến của các “ông trùm” đang nhen nhóm cho tương lai của hoạt động này.
(VNF) - Từ lời tri ân trong bản cáo bạch IPO đến mối duyên đầu tư muộn, Warren Buffett giờ đây trở thành nhà đầu tư lớn của Alphabet ở giai đoạn cuối sự nghiệp.
(VNF) - Apple được cho là sẽ điều chỉnh mạnh mẽ lịch ra mắt iPhone trong năm tới, iPhone 18, iPhone 18e và iPhone Air 2 trình làng muộn.
(VNF) - Chiếc túi đựng iPhone có giá lên đến 230 USD (khoảng 6 triệu đồng), lấy cảm hứng từ concept một mảnh vải, bất ngờ cháy hàng.
(VNF) - Việt Nam đang đứng trước một ngã rẽ quan trọng với cuộc tái cấu trúc quy mô lớn hệ thống hành chính địa giới, mở ra một không gian phát triển đô thị - nông thôn hoàn toàn mới. Trong bối cảnh đó, việc ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo (AI) được xem là yếu tố then chốt để xây dựng các đô thị thông minh và bền vững.
(VNF) - Nếu AI là “bộ não” đang học cách suy nghĩ như con người, thì máy tính lượng tử sẽ là bộ não có thể suy nghĩ ở cấp độ của vũ trụ.
(VNF) - Với tiềm năng được đánh giá có thể đạt 10 tỷ USD, kinh tế tầm thấp được kỳ vọng sẽ là không gian tăng trưởng mới của Việt Nam.
(VNF) - iPhone 17 Pro Max vẫn là một chiếc smartphone đáng kinh ngạc, nhưng Samsung đang chuẩn bị cho một cuộc phản công toàn diện với Galaxy S26 Ultra.
(VNF) - Chuyên gia an ninh mạng cảnh báo, trên thị trường tài sản số tại Việt Nam, chiêu thức lừa đảo phổ biến nhất là “rug pull” – nhà phát hành tự tạo token, bơm giá, thu hút nhà đầu tư rồi bất ngờ rút vốn, khiến giá trị tài sản sụp đổ và nhà đầu tư mất trắng.
(VNF) - Theo dữ liệu từ AppMagic, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương với mức tăng 65% doanh thu từ mảng game và ứng dụng, ghi nhận tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực.
(VNF) - CT UAV hợp tác cùng SGS từ Thụy Sĩ, tập đoàn về thử nghiệm, giám định và chứng nhận triển khai tiêu chuẩn quản lý chất lượng AS9100D và ISO 9001 cho hội sở và 5 nhà máy của CT UAV.
(VNF) - Thay vì phải đến phường/xã, hiện người dân đã có thể nộp sổ đỏ trên ứng dụng VNeID để 'làm sạch' dữ liệu đất đai, chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại.
(VNF) - Big Tech đầu tư hàng tỷ USD để kiểm soát kết nối toàn cầu, trong khi các chính phủ coi cáp biển là tài sản chiến lược, không khác gì căn cứ quân sự.
(VNF) - OpenAI vừa phải bước vào chế độ “giải cứu khủng hoảng” truyền thông sau phát ngôn gây tranh cãi dữ dội của CFO Sarah Friar.
(VNF) - Apple vẫn tiếp tục làm điều không ai tin là có thể, trên iPhone 17 Pro, việc nâng cấp từ 256GB lên 512GB có giá 200 USD.
(VNF) - Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng cho biết các nhiệm vụ khoa học sẽ phải tạo doanh thu gấp 5 – 10 lần vốn đầu tư sau 3–5 năm, trong đó tối thiểu 30% lợi nhuận thương mại hóa thuộc về nhóm nghiên cứu trực tiếp.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
