Được biết, dự án xây dựng cầu Đồng Sơn và đường lên cầu được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư ngày 8/11/2016.
Công ty TNHH Xây dựng Tân Thịnh được lựa chọn thực hiện dự án 1.163 tỷ đồng này, đổi lại công ty sẽ được thanh toán bằng 14,25ha đất thuộc phân khu số 6, 7 khu đô thị phía nam TP. Bắc Giang.
Dự án xây dựng mới hai cầu gồm: cầu Đồng Sơn dài 357m vượt sông Thương và cầu Văn Sơn dài 21,1m với kết cấu bê tông cốt thép dự ứng lực.
Kết luận thanh tra nêu rõ tại thời điểm phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, dự án cầu Đồng Sơn và đường dẫn lên cầu không phù hợp với quy hoạch chung TP. Bắc Giang, không phù hợp với quy hoạch phát triển giao thông vận tải của tỉnh này.
Mặt khác, UBND tỉnh Bắc Giang chưa thực hiện việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung thành phố Bắc Giang và quy hoạch phát triển giao thông vận tải tỉnh Bắc Giang liên quan đến dự án.
Đáng chú ý, dự án có công trình cầu Đồng Sơn nằm trên tuyến đường đô thị nhưng không thực hiện thi tuyển kiến trúc trước khi phê duyệt dự án, điều này vi phạm Nghị định 59/2015 của Chính phủ.
Thanh tra Chính phủ cũng chỉ ra tổng mức đầu tư dự án xác định có chi phí lãi vay và chi phí dự phòng trượt giá chưa đúng quy định, làm tăng giá trị tổng mức đầu tư, phải giảm trừ trên 17 tỷ đồng.
Về công tác lựa chọn nhà đầu tư, trong hồ sơ mời sơ tuyển nhà đầu tư còn thiếu một số tiêu chí như: chưa yêu cầu năng lực tài chính về nguồn vốn chủ sở hữu của nhà đầu tư để thực hiện dự án khác tạo nguồn vốn thu hồi để thực hiện dự án BT; không nêu giá trị hợp đồng tương tự đã thực hiện.
“Công tác đánh giá hồ sơ đề xuất, thẩm định kết quả lựa chọn nhà đầu tư chưa được thực hiện nghiêm túc, còn bỏ qua một số yêu cầu của hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu; chưa làm rõ mức độ đáp ứng về năng lực của nhà đầu tư theo yêu cầu của hồ sơ mời sơ tuyển, hồ sơ mời thầu”, kết luận cho hay.
Tại công trình cầu Văn Sơn, Thanh tra Chính phủ chỉ ra công tác khảo sát địa chất không tuân thủ theo tiêu chuẩn khảo sát đường ô tô TCN263:2000, dẫn đến phải điều chỉnh thiết kế kết cấu phần dưới.
Việc điều chỉnh giải pháp xử lý nền đất yếu từ giải phải xử lý bấc thấm kết hợp với gia tải sang đào thay đất một phần để thuận lợi cho nhà thầu thi công và đẩy nhanh tiến độ, giảm chi phí xây dựng 1,35 tỷ đồng nhưng giải pháp này còn tiềm ẩn nguy cơ nền đường bị lún trong quá trình khai thác sau này.
Ngoài ra, cơ quan thanh tra cho rằng việc chưa tính toán để tận dụng được trạm biến áp tạm phục vụ thi công cầu Đồng Sơn mà làm trạm biến áp cho hệ thống chiếu sáng gây lãng phí.
Dự án cầu Đồng Sơn và đường dẫn lên cầu còn có một số hạng mục thực hiện không đúng hồ sơ yêu cầu kỹ thuật của dự án, tiềm ẩn nguy cơ không đảm bảo chất lượng khai thác sau này: sử dụng phối đá dăm loại 2 làm vật liệu dạng hạt đắp mang cống, mố cầu; không thí nghiệm hằn lún vệt bánh xe khi thực hiện thiết kế thành phần bê tông nhựa; khối lượng vật liệu đổ thải thực tế chưa được kiểm soát đầy đủ…
Thanh tra Chính phủ đề nghị thực hiện giảm trừ dự toán, quyết toán 11,7 tỷ đồng do các dự án này chưa thực hiện quyết toán; trong đó, đối với dự án cầu Đồng Sơn và đường dẫn lên cầu, phải giảm trừ khi quyết toán số tiền gần 8 tỷ đồng, ngoài ra giảm trừ tổng mức đầu tư trên 17 tỷ đồng.
Tại dự án khu số 6, 7 thuộc khu đô thị phía nam TP. Bắc Giang, Thanh tra Chính phủ khẳng định dự án có nguồn vốn ngân sách nhà nước, do nhà đầu tư ứng trước để xây dựng cơ sở hạ tầng và được trừ vào tiền sử dụng đất khi nhà đầu tư được giao đất để thanh toán dự án BT.
“Việc giao cho Công ty TNHH Xây dựng Tân Thịnh làm chủ đầu tư dự án không qua đấu thầu là vi phạm Luật Đấu thầu 2013”, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, quy hoạch chi tiết xây dựng khu số 6, 7 thuộc khu đô thị phía Nam TP. Bắc Giang tỷ lệ 1/500 được duyệt vào năm 2016 có một phần không thuộc phạm vi quy hoạch của khu đô thị này; quy hoạch mật độ xây dựng 100% đối với lô đất liền kề 100-200m2/lô là không phù hợp với quy chuẩn xây dựng Việt Nam 2008.
Do đó, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang giảm trừ dự toán đối với dự án khu số 6, 7 thuộc khu đô thị phía nam TP. Bắc Giang gần 3,8 tỷ đồng.
Tổng Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ.
