Bloomberg: So với Pakistan, chứng khoán Việt đang 'thiệt thòi'

Hàng trăm triệu USD hứa hẹn đổ vào thị trường chứng khoán Pakistan đã không diễn ra như kỳ vọng sau khi chính thức công bố được nâng hạng bởi MSCI vào tháng 6. Chỉ số KSE100 của chứng khoán Pakistan đã giảm 13% trong khi chỉ số VN Index của Việt Nam đã tăng thêm 5% và dự kiến mức tăng trưởng trong năm nay là 17%.

Chỉ số KSE100 (xanh ngọc bích) của Pakistan đã trượt giảm kể từ khi MSCI công bố nâng hạng vào tháng trước trong khi Vn Index (xanh lục) của Việt Nam tiếp tục tăng điểm. Nguồn: Bloomberg

Các nhà đầu tư chốt lời có thể là một phần nguyên nhân khiến chỉ chứng khoán của Pakistan sụt giảm. Pakistan chiếm tỷ lệ 8,9% trong chỉ số MSCI Frontier Market - rổ chỉ số các thị trường sơ khai, nhưng hiện nay chỉ chiếm 0,1% trong chỉ số các thị trường mới nổi. Kết quả là, các quỹ sơ khai đã rút vốn đầu tư trong khi các quỹ thị trường mới nổi lại ít mua vào.

Tuy nhiên, vấn đề của Pakistan phức tạp hơn nhiều so với dòng chảy danh mục đầu tư. Đồng nội tệ của Pakistan và Việt Nam đều đang được neo vào đồng USD. Tuy nhiên, Việt Nam lạc quan hơn với thặng dư tài khoản vãng lai trong khi Pakistan lại bị thâm hụt.

Theo đánh giá gần đây nhất của Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF), VND đang bị định giá thấp 10,3% trong khi đồng rupee của Pakistan được định giá cao hơn khoảng từ 10% đến 20%.

Đối với các nhà đầu tư quốc tế, áp lực mất giá đồng tiền nhìn thấy rõ của một thị trường sẽ đầy rủi ro khi rút ví đầu tư.

Vào ngày 5/7, đồng rupee đã mất 3,1%, mức giảm lớn nhất trong vòng 9 năm. Ngân hàng trung ương Pakistan cho biết đã phá giá đồng tiền giữa bối cảnh căng thẳng chính trị trước cuộc bầu cử năm tới.

Ngày 5/7, đồng rupee bất ngờ mất 3,1%, mức giảm lớn nhất trong vòng 9 năm. Nguồn: Bloomberg

Một cuộc điều tra tham nhũng nhắm vào Thủ tướng Nawaz Sharif đã khiến các nhà đầu tư hoang mang. Hồi năm ngoái, Tòa án Tối cao Pakistan đã mở một cuộc điều tra về số tài sản ở nước ngoài của gia đình ông Sharif sau khi các chính trị gia đối lập đe dọa sẽ tiến hành các cuộc biểu tình đường phố, tiếp sau vụ rò rỉ "Hồ sơ Panama".

Thủ tướng Sharif đã bổ nhiệm Tariq Bajwa, cựu thư ký tài chính và là người của chính phủ, làm thống đốc Ngân hàng Nhà nước Pakistan - một ngân hàng trung ương không có sự độc lập, phát hành trái phiếu USD trên thị trường quốc tế chỉ nhằm "vỗ béo ví tiền của chính phủ".

Khi cân nhắc việc nâng hạng một thị trường từ sơ khai lên mới nổi, MSCI sẽ chú trọng đến tính thanh khoản. Thị trường chứng khoán Việt Nam sở hữu nhiều công ty đại chúng, trong khi chính phủ Pakistan lại tỏ ra cứng rắn hơn trong việc bán cổ phần, ví dụ như việc bán 1 tỷ USD cổ phần tại Habib Bank Ltd., ngân hàng lớn nhất nước này.

Tại Pakistan, chỉ có 19 cổ phiếu của các công ty có doanh thu hàng ngày đạt ít nhất 1 triệu USD; trong khi ở Việt Nam, 45 mã chứng khoán đáp ứng tiêu chí đó. Chính phủ Việt Nam cũng đang dần dỡ bỏ những hạn chế về quyền sở hữu nước ngoài. Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk), doanh nghiệp được giới đầu tư ngoại ưa chuộng, đã nới room sở hữu nước ngoài lên 100% cách đây 1 năm.

Chứng khoán Pakistan đã từng nằm trong chỉ số chị trường mới nổi của MSCI trước khi ngưng hoàn toàn các giao dịch chứng khoán trong suốt cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, dẫn đến việc bị hạ cấp xuống thị trường sơ khai.

Tháng 3/2015, thị trường chứng khoán Pakistan đã chứng khiến đà sụt giảm 10% trong 5 ngày vì một nhà đầu tư là Everest Capital có trụ sở tại Miami đã rút khoảng 70 triệu USD khỏi thị trường để trang trải cho khoản đặt cược vào đồng franc Thụy Sĩ.

Sau đợt bán tháo gần đây, các cổ phiếu của Pakistan nằm trong nhóm các cổ phiếu rẻ nhất châu Á. 

Tòa án tối cao sẽ đưa ra các công bố về vụ tham nhũng của Thủ tướng Sharif vào thứ Hai tuần tới. Tại thời điểm đồng rupee suy yếu và các nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn hoài nghi, thị trường sơ khai Việt Nam có thể sẽ trở thành điểm đầu tư an toàn hơn so với địa hạt chưa được khai thác của Pakistan.