Carlos Ghosn đã giấu 70 triệu USD thu nhập tại Nissan?

Điều này được phát hiện sau vụ bắt giữ Ghosn tại Nhật Bản cách đây hai tuần , dựa trên cáo buộc Ghosn đã không báo cáo về khoản bồi thường của mình. 

Hành vi sai trái bị cáo buộc của Ghosn được cho là kết quả của những nỗ lực cứu vãn Nissan – đang trong tình trạng chuẩn bị phá sản.

Các cơ quan chức năng sẽ xem xét trị giá khoản bồi thường và cách thức trả lương cho Ghosn.

Cách thức trả thù lao bí mật này đã diễn ra trong nhiều năm như thế nào? “Tất cả đều là hậu quả của sự thiếu kiểm soát nội bộ,” Jamie Allen, người đứng đầu Hiệp hội Quản trị Doanh nghiệp Châu Á tại Hồng Kông nói. 

“Nếu Hội đồng quản trị thực sự không biết rằng việc tiết lộ thù lao của Ghosn là vi phạm pháp luật, điều đó không nói lên nhiều về quản trị. Và nếu họ biết, họ phải chịu trách nhiệm tập thể cho sự thất bại”.

Báo cáo quản trị doanh nghiệp của Nissan nói rõ: “Chủ tịch hội đồng quản trị xác định mức bồi thường của từng giám đốc”, dựa trên sự tham vấn của hai quan chức hàng đầu của công ty, một trong số đó là Greg Kelly, người Mỹ, bị cáo buộc là chủ mưu và bị bắt cùng với Ghosn.

Mức lương hấp dẫn của Ghosn được công bố lần đầu vào năm 2010, khi Nhật Bản có các quy định mới về việc  tiết lộ bồi thường của nhà điều hành. Mức thu nhập cho thấy Ghosn là ông chủ cao cấp nhất của Nhật Bản. Ông cho biết đã kiếm được 10 triệu đô la Mỹ (tương đương 41.6 triệu Ringit) trong năm 2010, gấp sáu lần so với chủ tịch của Toyota Motor Corporation.

Tuy nhiên, đó chưa phải là con số chính xác . Mức lương của Ghosn thực sự đã cao hơn nhiều trước khi được yêu cầu công khai. Nhằm giảm thiểu chỉ trích, một kế hoạch đã được đưa ra để giảm số tiền lương hàng năm xuống còn một nửa, cho đến khi nghỉ hưu.

Có thông tin cho rằng nhân viên bộ phận tài chính của Nissan không chịu trách nhiệm xác minh chi tiết số lương C-suite được tiết lộ trong các báo cáo chứng khoán hàng năm. Đó là công việc của hội đồng quản trị, và không ai dám đặt câu hỏi liên quan tới vấn đề này.

Nhà phân tích Zuhair Khan của Jefferies Inc từ lâu đã cảnh báo các nhà đầu tư rằng, Nissan thất bại vì kỹ năng quản trị doanh nghiệp kém cỏi. Hai năm sau khi Nhật Bản thông qua quy định mã quản trị doanh nghiệp, Nissan là công ty lớn duy nhất của Nhật Bản vẫn duy trì một hội đồng quản trị không có hai giám đốc độc lập theo quy định.

Mãi đến năm 2017, Nissan mới bắt đầu thuê giám đốc độc lập. Điều này chỉ xảy ra sau khi các nhà chức trách phát hiện quy trình kiểm tra an toàn xe của Nissan đã được thực hiện bởi các công nhân không đủ tiêu chuẩn. 

Trong thực tế, vào tuần trước, một số nhân viên của Nissan đã thừa nhận rằng họ đã không tuân theo giao thức trong các kiểm tra liên quan đến hệ thống phanh và các thành phần khác trên xe mới.

Sau đó, Nissan tiến hành bổ nhiệm các giám đốc độc lập. Một trong số đó là Masakazu Toyoda - cựu quan chức chính phủ, và người kia là Keiko Ihara – một lái xe. Điều này chứng tỏ Nissan cố tình lựa chọn những người không có khả năng đặt câu hỏi cho Hội đồng quản trị vào vị trí Giám đốc.

Ghosn nói gì về tất cả những điều này? Ông không thừa nhận mình vi phạm quy định liên quan đến bồi thường. Lập luận của ông là số tiền phải trả là không chắc chắn (vì tiền lương có thể thay đổi).

Ghosn không có cơ hội trả lời trước công chúng vì ông ta đang bị giam giữ. 

Các công tố viên được thông báo về những sai lầm của Ghosn sau khi có những cáo buộc từ nội bộ Nissan. Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng, vụ bê bối có thể đã được cố tình tạo ra nhằm ngăn chặn vụ sáp nhập Nissan-Renault mà Ghosn đang ủng hộ .