Trở thành cái bóng của chính mình
Trước khi cuộc chiến Nga – Ukraine nổ ra vào tháng 1/2022, nền kinh tế Nga đứng thứ 11 trên thế giới và Nga được ví như một nhà xuất khẩu đáng tin cậy. Thế nhưng, sau nhiều tác động, nền kinh tế Nga giờ đây lại trở thành “cái bóng của chính nó vào 16 tháng trước”, tờ Business Insider nhận định.
Từ sự suy yếu của đồng Rúp đến sự ảm đạm trong giao dịch thương mại, tất cả các dấu hiệu đều cho thấy nền kinh tế Nga đang suy giảm nghiêm trọng và đối mặt nhiều khó khăn.
Đồng Rúp là một trong những đơn vị tiền tệ hoạt động kém nhất trong năm nay. Chưa kể, đơn vị tiền tệ này còn phải hứng chịu nhiều biến động do sự bất ổn địa chính trị. Cuộc nổi dậy của Tập đoàn Wagner vào tháng 6 thất bại khiến nhiều công dân Nga hoảng loạn, đổi đồng rúp lấy các loại tiền tệ khác. Vì thế, giá trị của đồng rúp giảm xuống mức thấp nhất trong vòng 15 tháng qua so với đồng USD. Trong tháng 6 vừa qua, giá trị của đồng rúp đã giảm tới hơn 6,8%. Trong năm ngoái, giá trị đồng rúp còn giảm tới 35%.
Không chỉ đồng rúp suy yếu, số dư tài khoản vãng lai của Nga cũng chứng kiến mức sụt giảm nghiêm trọng. Theo số liệu của Ngân hàng Trung ương, tính từ tháng 4 đến tháng 6, Nga có thặng dư tài khoản vãng lai và 5,4 tỷ USD, giảm tới 93% so với mức kỷ lục 76,7 tỷ USD trong cùng kỳ năm ngoái.
Sự sụt giảm này là do khối lượng giao hàng hóa xuất khẩu giảm và tình hình giá cả đối với hàng hóa cơ bản giảm, theo Ngân hàng Trung ương Nga. Thặng dư tài khoản vãng lai ít dần là dấu hiệu cho thấy Nga không thể đảm bảo nhập khẩu những thứ cần thiết trong khi lợi nhuận từ xuất khẩu năng lượng không thể hỗ trợ nền kinh tế như trước.
Hồi tháng 6 vừa qua, Bộ Tài chính Nga cho biết doanh thu từ thuế dầu khí đã giảm tới 36% so với một năm trước đó. Lợi nhuận từ dầu thô và các sản phẩm dầu mỏ cũng chịu kịch bản tương tự, giảm tới 31%.
Trước khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, Nga chịu trách nhiệm cung cấp gần 40% lượng khí đốt tự nhiên và 1/4 dầu thô của liên minh châu Âu. Cuộc chiến nổ ra khiến những con số này gần như bằng 0. Mặc dù đã chuyển hướng sang Trung Quốc và Ấn Độ nhưng Nga vẫn khó tìm lại thời đỉnh cao khi phải bán năng lượng với giá chiết khấu cao. Janis Kluge, chuyên gia về kinh tế Nga chia sẻ với CNN: “Kỷ nguyên lợi nhuận khủng từ dầu thô và khí đốt của Nga đã kết thúc”.
Ngành công nghiệp ô tô của Nga cũng bị ảnh hưởng phần nào. Từ 100.000 xe/tháng, giờ đây, doanh số bán ô tô tại Nga chỉ còn 1/4. Hầu hết các hãng xe trên thế giới đã rút khỏi Nga vì chiến tranh. Nguồn cung xe khan hiếm, giá cả tăng vọt và tâm lý người tiêu dùng sa sút khiến sức mua ô tô tại quốc gia này tụt dốc không phanh.
Làn sóng di cư và chảy máu chất xám cũng bùng nổ ở Nga sau xung đột Nga – Ukraine. Theo dữ liệu của Yale, hàng triệu công dân Nga đã chọn rời đất nước, chuyển sang các nước láng giềng như Armenia, Georgia và Kyrgyzstan. Vào tháng 3/2022, khoảng 500.000 công nhân lành nghề và ít nhất 700.000 người Nga (chủ yếu là nam giới) đã di cư khỏi Nga do lo sợ phải nhập ngũ.
Hơn 1.200 công ty toàn cầu cũng tự nguyện rời khỏi Nga trong tháng 2 năm 2022. Những công ty này có vốn doanh thu trong nước tương đương với 35% GDP của Nga, theo CNBC. Chưa kể, họ còn sử dụng 12% lực lượng lao động của quốc gia này. Điều này đã khiến nền kinh tế của Nga bị “tổn thương” nghiêm trọng.
Nỗ lực tìm cách vượt khó
Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine đã khiến Nga phải hứng chịu hơn 13.000 lệnh hạn chế, nhiều hơn số biện pháp trừng phạt áp đặt với Triều Tiên, Cuba và Iran cộng lại. Dù nền kinh tế đang chao đảo nhưng không thể không thừa nhận rằng Nga vẫn đạt được một số thành công nhất định.
Đầu tiên phải kể đến phản ứng nhanh nhạy của chính phủ Nga đã giúp giảm thiểu nhiều tác động tiêu cực đối với nền kinh tế. Khi Mỹ và Liên minh châu Âu sử dụng “con át chủ bài” – đóng băng dự trữ và ngoại hối cũng như đẩy một số ngân hàng chủ chốt của Nga ra khỏi SWIFT (hệ thống kết nối hơn 11.000 tổ chức tài chính và ngân hàng tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn thế giới), Ngân hàng Trung ương Nga lập tức tăng lãi suất cơ bản từ 9,5% lên 20%. Hành động quyết liệt và kịp thời này đã giúp ngăn chặn dòng tiền chảy ra khỏi hệ thống ngân hàng.
Bên cạnh đó, nền kinh tế Nga cũng bật chế độ “hướng nội” khi chuyển sang tự cung tự cấp. Với chính sách có tên “Pháo đài Nga”, chính phủ nước này đã đẩy mạnh sản xuất lương thực, thực phẩm trong nước. Trong khi đó, các nhà máy cũng tăng cường sản xuất hàng hóa quân sự và các sản phẩm thay thế cho những mặt hàng nhập khẩu từ phương Tây.
Nền công nghiệp ô tô tại Nga cũng đang đi theo hướng “nội địa hóa”. Vào năm 2022, tập đoàn ô tô lớn nhất Nga Avto VAZ và là công ty mẹ của hãng xe Lada đã cho nối lại dây chuyền sản xuất mẫu xe Granta. Ngoài ra, Nga cũng hồi sinh lại thương hiệu ô tô Moskvich sau 20 năm ngừng sản xuất với mục tiêu sản xuất cả ô tô sử dụng động cơ đốt trong lẫn ô tô điện.
Nỗ lực cứu lấy ngành ô tô nội địa của Nga đang thu về những “trái ngọt” đầu tiên khi hãng xe nội địa Lada đứng đầu thị trường ô tô trong 6 tháng đầu năm 2023 với doanh số 143.618 xe. Với lợi thế là một nước sản xuất hàng hóa cơ bản vào hàng lớn nhất thế giới, rõ ràng, Nga đã tự tạo ra sức bền cho nền kinh tế bất chấp nhiều khó khăn bủa vây, nhà phân tích Hassan Malik của công ty tư vấn Loomis Sayles, Mỹ nhận định.
Tuy nhiên, chính Tổng thống Nga Putin cũng phải thừa nhận rằng việc thay thế hàng hóa nhập khẩu bằng hàng hóa sản xuất trong nước “không phải là thuốc chữa bách bệnh”. Và trước khi Nga tìm kiếm được các đối tác thương mại mới cũng như phát triển được ngành công nghiệp trong nước để thay thế những công nghệ hiện đại của phương Tây, nền kinh tế Nga sẽ vẫn còn phải hứng chịu “những cơn gió ngược” trong thời gian tới.
Tags:
(VNF) - Khi được hỏi bà có suy nghĩ gì trước việc tỷ phú Bill Gates cho rằng ly hôn là "sai lầm mà ông hối hận nhất", bà Melinda - vợ cũ của Bill Gates, thẳng thắn chia sẻ rằng đối với bà, cuộc hôn nhân tan vỡ là "một nỗi đau lớn".
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. của tỷ phú Lý Gia Thành cảnh báo về môi trường kinh doanh toàn cầu đang xấu đi do căng thẳng địa chính trị và thương mại khi kế hoạch bán cảng tại Kênh đào Panama khiến Trung Quốc tức giận.
(VNF) - Tesla đang thu hồi gần như toàn bộ xe Cybertruck tại Mỹ để khắc phục lỗi tấm ốp thép bên ngoài có thể tách ra khi đang lái. Đây là đợt thu hồi thứ 8 đối với mẫu SUV này kể từ tháng 1/2024.
(VNF) - Được sự ủng hộ của sinh viên và các nhà giáo dục, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 20/3 đã ký một sắc lệnh hành pháp giải thể Bộ Giáo dục liên bang, thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử.
(VNF) - Các nhà nghiên cứu từ Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) dự đoán vị thế thống trị của nước này đối với nguồn cung cấp đất hiếm trên thế giới có thể sắp kết thúc.
(VNF) - Đế chế kinh doanh của ông trùm Hồng Kông Lý Gia Thành đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi CK Hutchison Holdings quyết định bán cảng tại Kênh đào Panama cho một liên doanh do công ty Mỹ BlackRock đứng đầu, động thái đã khiến Bắc Kinh tức giận. Cổ phiếu của công ty đã giảm mạnh trong những phiên gần đây.
(VNF) - Tỷ phú công nghệ Elon Musk, cố vấn thân cận của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cho biết mạng sống của ông đang bị đe dọa vì sự tham gia sâu rộng của ông vào chính quyền, và một số người có thể muốn ông chết vì ông đang "ngăn chặn hành vi gian lận của họ".
(VNF) - Trong bối cảnh sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine đang dần hạn chế, các đồng minh châu Âu của Ukraine đang cân nhắc liệu có nên tịch thu 300 tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga và sử dụng số tiền này để hỗ trợ Ukraine hay không.
(VNF) - Tỷ phú người Hong Kong Lý Gia Thành đang "mắc kẹt" giữa cuộc chiến địa chính trị giữa Trung Quốc và Mỹ sau khi công bố thỏa thuận bán cảng tại Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump cho hay loại "thẻ vàng" thị thực trị giá 5 triệu USD mà ông đề xuất sẽ giúp nước Mỹ trả hết nợ quốc gia, đồng thời cung cấp cho các công ty hàng đầu phương thức để thu hút những lao động nhập cư chất lượng. “Nó sẽ được bán chạy như tôm tươi”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai.
(VNF) - Sau cuộc họp thường kỳ mới nhất, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã quyết định giữ nguyên lãi suất.
(VNF) - Thỏa thuận "lấy lại" Kênh đào Panama của Mỹ đang ngày càng bị chính quyền Trung Quốc và Hồng Kông chỉ trích.
(VNF) - Thừa nhận rằng nền kinh tế đang phải đối mặt với nhiều thách thức và cần phải “nỗ lực hết sức” để đạt được các mục tiêu, các nhà lãnh đạo Trung Quốc vẫn tự tin rằng: “Con tàu khổng lồ của nền kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục vượt sóng và vững vàng tiến về tương lai”.
(VNF) - Giá vàng tăng vọt lên mức cao kỷ lục mới, quanh mức 3.038-3.039 USD/ounce khi căng thẳng gia tăng ở Trung Đông và lo ngại về kế hoạch áp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản trú ẩn an toàn. Tại thị trường trong nước, giá vàng cũng liên tục phá đỉnh trong những ngày qua.
(VNF) - Văn phòng công tố Bỉ ngày 18/3 cho hay họ đã buộc tội 5 người trong cuộc điều tra hối lộ tại Nghị viện châu Âu được cho là có liên quan đến tập đoàn Huawei của Trung Quốc, trong đó 4 người bị buộc tội tham nhũng.
(VNF) - Công nghệ "siêu sạc" của BYD đang làm gia tăng sự cạnh tranh vốn đã khốc liệt trên thị trường ô tô lớn nhất thế giới và thúc đẩy hãng này tiến xa hơn so với các đối thủ như Tesla.
(VNF) - Tập đoàn CK Hutchison của tỷ phú Hong Kong Lý Gia Thành đang chịu áp lực mới từ Bắc Kinh sau khi bán các cảng ở Kênh đào Panama cho công ty Mỹ.
(VNF) - Tại nước Mỹ xa xôi, những quả trứng gà quen thuộc giờ đây được coi là “gia tài nho nhỏ”. Người ta nâng niu những vỉ trứng gà như khoản lương hưu, thậm chí coi chúng như một khoản “đầu tư” có thể tìm thấy ngay trong siêu thị.
(VNF) - Trước cuộc “khủng hoảng” khi giá gạo tăng vọt, chính phủ Nhật Bản đã phải đưa ra một quyết định chưa từng có: Giải phóng hơn 200.000 tấn gạo dự trữ khẩn cấp. Đáng tiếc là, nỗ lực này dường như chưa đủ để giải quyết gốc rễ vấn đề.
(VNF) - Chính phủ Trung Quốc đã hứa sẽ trợ cấp chăm sóc trẻ em, tăng lương và chế độ nghỉ phép có lương tốt hơn để phục hồi nền kinh tế đang chậm lại. Bên cạnh đó, nước này cũng đang triển khai chương trình giảm giá 41 tỷ USD cho đủ loại mặt hàng, từ máy rửa chén và đồ trang trí nhà cửa đến xe điện và đồng hồ thông minh.
(VNF) - Từ một cửa hàng nhỏ bán hạt giống, tập đoàn CP (Charoen Pokphand) đã vươn mình trở thành một trong những tập đoàn tư nhân hàng đầu châu Á. Với hoạt động đa dạng từ nông nghiệp, thực phẩm đến viễn thông và bán lẻ, CP Group đã để lại dấu ấn mạnh mẽ trên bản đồ kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam.
(VNF) - “Ông lớn” xe điện BYD của Trung Quốc vừa công bố một nền tảng pin sạc mới dành cho xe điện (EV) mà hãng cho biết có thể sạc EV nhanh như tốc độ bơm xăng.
(VNF) - Trung tâm quyền lực của Liên minh châu Âu (EU) đang quay cuồng vì vụ bê bối tham nhũng mới liên quan đến "gã khổng lồ" công nghệ Trung Quốc Huawei và Nghị viện châu Âu.
(VNF) - Ở Trung Quốc, các cửa hàng pop-up chuyên bán các sản phẩm do Nga sản xuất đã trở nên ngày càng phổ biến. Sự gia tăng của chúng khiến một số người dân bối rối, nhiều người trên mạng xã hội Trung Quốc đặt câu hỏi tại sao những cửa hàng này dường như "mọc lên như nấm" chỉ sau một đêm.
(VNF) - Trong bối cảnh tỷ phú Elon Musk đang phải đối mặt với sự phản đối chính trị ngày càng gia tăng và khó khăn về tài chính, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ mua một chiếc xe Tesla, một động thái thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ của tổng thống Mỹ dành cho cố vấn quyền lực nhất của mình.
(VNF) - Khi được hỏi bà có suy nghĩ gì trước việc tỷ phú Bill Gates cho rằng ly hôn là "sai lầm mà ông hối hận nhất", bà Melinda - vợ cũ của Bill Gates, thẳng thắn chia sẻ rằng đối với bà, cuộc hôn nhân tan vỡ là "một nỗi đau lớn".
(VNF) - Để mở rộng khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội sẽ phải di dời 12 tổ chức, cơ quan, đơn vị cùng với đó là 35 hộ dân.
