Cổ phần hóa Bệnh viện Giao thông Vận tải bên bờ vực thất bại

Bộ Giao thông vận tải đã nhận được văn bản của Công ty cổ phần Tập đoàn T&T đề nghị với bộ này và các bộ có liên quan như Bộ Tài chính, Bộ Y tế xin rút toàn bộ vốn đầu tư và không tham gia vào Hội đồng quản trị của Công ty cổ phần Bệnh viện Giao thông vận tải - nơi doanh nghiệp hiện đang nắm 59,48% vốn điều lệ. Đồng thời T&T cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải tổ chức Đại hội đồng cổ đông Công ty cổ phần Bệnh viện Giao thông vận tải vì từ năm 2017 đến nay chưa tiến hành được đại hội.

Lý do dẫn đến việc T&T xin thoái vốn là tiến trình cổ phần hóa bệnh viện này hiện đã có những thay đổi so với trước. Theo phương án ban đầu được phê duyệt thì Bệnh viện Giao thông vận tải chọn hình thức cổ phần hóa thông qua việc bán bớt một phần vốn Nhà nước hiện có tại doanh nghiệp, vừa phát hành thêm cổ phần để tăng vốn điều lệ. Sau khi bán 70% số cổ phần lần đầu, Bộ Giao thông vận tải sẽ điều chỉnh tăng phần vốn nhà nước tương ứng với giá trị quyết toán dự án ODA tòa nhà bệnh viện và bán ra phần vốn này để tỷ lệ vốn Nhà nước còn lại tại công ty cổ phần bệnh viện chỉ còn 30%.

Tuy nhiên, hồi đầu tháng 5, Bộ Giao thông vận tải đã có văn bản yêu cầu công ty cổ phần bệnh viện và nhà đầu tư chiến lược T&T khẩn trương thực hiện điều chỉnh tăng vốn điều lệ tương ứng với phần vốn nhà nước được xác định theo lộ trình nêu trên như kết luận của Thủ tướng hồi tháng 4/2018. Quyết định của Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo người đại diện vốn nhà nước tại bệnh viện Giao thông vận tải giữ nguyên tỷ lệ vốn nhà nước sau tăng vốn (khi quyết toán dự án ODA tòa nhà bệnh viện ), không tiếp tục thoái vốn như phương án ban đầu nữa.

Như vậy, dự tính sau khi quyết toán dự án tòa nhà ODA thì vốn điều lệ của CTCP Bệnh viện Giao thông vận tải sẽ tăng từ 168 tỷ đồng lên 391,4 tỷ đồng. Trong đó, vốn nhà nước khoảng 278,4 tỷ đồng (khoảng 71,12% vốn điều lệ). Và nhà đầu tư chiến lược thay vì giữ gần 60% tổng số cổ phần sau điều chỉnh tăng vốn sẽ chỉ còn 30% cổ phần, không còn giữ quyền chi phối như hiện nay.

Việc T&T xin thoái vốn, không là cổ đông chiến lược theo cách này cũng chưa có tiền lệ trong lịch sử bán cổ phần nhà nước cho các nhà đầu tư. Vì theo quy định của Nghị định 59/2011 về chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành CTCP thì nhà đầu tư chiến lược không được chuyển nhượng số cổ phần mua trong thời hạn tối thiểu 5 năm kể từ ngày CTCP được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu. Trường hợp đặc biệt cần chuyển nhượng số cổ phần trước thời hạn trên thì phải được đại hội đồng cổ đông chấp nhận.

Do vậy, chưa biết được T&T có được thoái vốn hay không và thoái vốn theo cách nào.

Vấn đề là năm 2015, doanh nghiệp này trở thành cổ đông chiến lược của bệnh viện trong một đợt mua cổ phần cũng gây xôn xao dư luận. Trong đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), T&T đã mua hầu hết 30% vốn điều lệ của bệnh viện mà Nhà nước bán ra với giá 23.597 đồng/cổ phần. Trước đó, cổ đông này cũng đã mua thỏa thuận 30% số cổ phần bán ra trước IPO với giá mua chỉ bằng phân nửa giá trúng đấu giá để giành quyền sở hữu gần 60% tổng số cổ phần, có quyền chi phối doanh nghiệp.

Tuy nhiên, sau 2 năm chuyển đổi mô hình hoạt động, CTCP Bệnh viện Giao thông vận tải hoạt động không suôn sẻ, vấp phải hàng loạt khó khăn do những mâu thuẫn giữa nhóm cổ đông mới với cán bộ, công nhân viên tại đây. Nhiều lần Bộ Giao thông vận tải phải chủ trì các cuộc họp để mong tìm tiếng nói chung.

Sau khi Bệnh viện Giao thông vận tải Tập đoàn T&T có văn bản đề nghị mua tiếp ba bệnh viện cấp 2 thuộc quyền quản lý của Bộ Giao thông vận tải tại miền Trung nhưng Cục Y tế Giao thông vận tải đã có văn bản gửi bộ và Chính phủ đề nghị dừng việc tiếp tục cổ phần hóa. Sau đó, Chính phủ đã có văn bản chấp thuận đề nghị này.