Cổ phần hoá vẫn ì ạch, 85 DN chờ phê duyệt phương án cổ phần hoá

Theo báo cáo từ Cục Tài chính doanh nghiệp (Bộ Tài chính), 4 tháng đầu năm 2024 ghi nhận 4 doanh nghiệp đã thực hiện thoái vốn Nhà nước, thu về 149,2 tỷ đông. Trong đó UBND TP. Hải Phòng thoái vốn tại 3 doanh nghiệp, Bộ Xây dựng thoái vốn tại 1 doanh nghiệp.

Riêng trong tháng 4, Bộ Xây dựng đã thoái vốn tại Tổng công ty Sông Hồng thu về 139,032 tỷ đồng.

Năm 2023 ghi nhận thoái vốn nhà nước tại 5 doanh nghiệp, bao gồm 4 doanh nghiệp theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg, 1 doanh nghiệp theo Thông báo số 281/TB-VPCP, với giá trị 11,7 tỷ đồng, thu về 24,02 tỷ đồng.

Các tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp nhà nước đã thoái vốn tại 7 doanh nghiệp với giá trị là 53,5 tỷ đồng thu về 206,3 tỷ đồng.

Cục Tài chính doanh nghiệp cho biết, tính đến tháng 4/2024, 85 doanh nghiệp đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp theo Quyết định số 360/QĐ-TTg ngày 17/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ. 

85 doanh nghiệp này bao gồm 22 doanh nghiệp thuộc Trung ương và 63 doanh nghiệp thuộc các địa phương. 

Trong số 22 doanh nghiệp thuộc Trung ương, 11 doanh nghiệp thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp; 5 doanh nghiệp thuộc Bộ Giao thông vận tải; 3 doanh nghiệp thuộc Bộ Xây dựng; 2 doanh nghiệp thuộc Bộ Tài chính (Công ty Mua bán nợ Việt Nam, Tập đoàn Bảo Việt); 1 doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng.

Các đơn vị còn lại đang triển khai xây dựng đề án cơ cấu lại doanh nghiệp để trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt.

Tính đến cuối năm 2023, 76 doanh nghiệp đã được cấp thẩm quyền phê duyệt đề án cơ cấu lại doanh nghiệp. Như vậy, 4 tháng đầu năm đã có thêm 9 doanh nghiệp được cấp thẩm quyền phê duyệt đề án cơ cấu doanh nghiệp. 

Theo Cục Tài chính doanh nghiệp, năm 2023 và tháng 4/2024, các đơn vị tiếp tục triển khai công tác cổ phần hóa theo phê duyệt kế hoạch sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp có vốn nhà nước giai đoạn 2022-2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022 và Quyết định số 184/QĐ-TTg ngày 20/02/2024. Tuy nhiên chưa có doanh nghiệp nào được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa.

Được biết, theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, giai đoạn 2022-2025 sẽ cổ phần hóa 19 doanh nghiệp, thoái vốn nhà nước đầu tư tại 141 doanh nghiệp.

Tại Nghị quyết số 23/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội, trong giai đoạn 2021-2025, thu từ nguồn cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước theo kế hoạch là 248.000 tỷ đồng (ngân sách trung ương 200.000 tỷ đồng, ngân sách địa phương 48.000 tỷ đồng).

Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch thu hồi vốn nhà nước tại một số tổ chức kinh tế do Trung ương quản lý cụ thể từng năm, theo đó năm 2021 là 40.000 tỷ đồng, năm 2022 là 20.000 tỷ đồng, năm 2023 là 3.000 tỷ đồng, năm 2024 là 4.000 tỷ đồng.

Trước đó, Bộ Tài chính từng cho rằng tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước còn chậm, không đạt kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ giao do còn nhiều hạn chế ở khâu lập kế hoạch cho đến khâu tổ chức triển khai thực hiện, giám sát kiểm tra. Cùng với đó, nhận thức và tổ chức thực hiện của một số cơ quan đại diện chủ sở hữu và người đứng đầu doanh nghiệp chưa cao, chưa quyết liệt.

Trong khi đó, việc thanh tra, kiểm tra thời gian qua chưa có chế tài xử lý trong việc xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu doanh nghiệp nhà nước, cơ quan đại diện chủ sở hữu, cơ quan quản lý nhà nước trong việc chậm thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Do đó, Bộ Tài chính cho rằng cần xử lý nghiêm trường hợp làm chậm, vi phạm quy định về cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan, nhất là người đứng đầu trong sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, thực hiện các nhiệm vụ, công việc liên quan.

Bộ Tài chính cho rằng phải coi việc thực hiện nhiệm vụ và kết quả thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước là một tiêu chí đánh giá các cơ quan, đơn vị tập thể, cá nhân liên quan.