Khi lãi suất tăng và giá tài sản sụt giảm, các nhà đầu tư sẽ cố gắng xác định những mắt xích yếu nhất trong hệ thống tài chính toàn cầu. Mỗi thị trường lao dốc đều tạo ra những quốc gia nạn nhân và các doanh nghiệp nạn nhân.
Giai đoạn 1997-1998, nền kinh tế Thái Lan đã chứng kiến quỹ đầu cơ LTCM sụp đổ. Trong khi đó, Iceland và Lehman Brothers là nạn nhân của cuộc khủng hoảng 2008-2009.
Theo tạp chí The Economist (Anh), trong cuộc khủng hoảng hiện nay, quốc gia nạn nhân là Vương quốc Anh, nơi đồng tiền giảm giá và ngân hàng trung ương đã phải can thiệp vào thị trường trái phiếu để cứu trợ hệ thống quỹ lương hưu, bởi những người quản lý các quỹ này đã đặt cược rằng sự biến động sẽ tiếp tục ở mức thấp.
Giờ đây, một số người tin rằng doanh nghiệp nạn nhân của đợt bán tháo lớn năm 2022 trên thị trường đã được phát hiện: Credit Suisse, một tập đoàn Thụy Sỹ chuyên về quản lý tài sản, ngân hàng tư nhân và ngân hàng đầu tư.
Cổ phiếu của Credit Suisse đã giảm 55% trong năm nay và các khoản hoán đổi vỡ nợ tín dụng của tập đoàn - thước đo nguy cơ vỡ nợ, đã tăng lên. Hai cảnh báo đỏ này là quen thuộc với bất kỳ ai đã chứng kiến các công ty Phố Wall gặp khó khăn trong giai đoạn 2008-2009.
Phiên bản khủng hoảng niềm tin đối với một ngân hàng năm nay cũng đi kèm với một bước ngoặt mới, đó là vòng xoáy của những tin đồn ác ý và bịa đặt trên Twitter cùng nhiều nơi khác.
Cụm từ "quá lớn để sụp đổ” (too-big-to-fail) đã xuất hiện liên tục trên truyền thông. Tuy nhiên, tuyên bố trên bảng tin rằng Credit Suisse là "nạn nhân tiếp theo" của khủng hoảng có ý nghĩa hay không? Ở cấp độ cao, ý tưởng rằng một ngân hàng lớn, ngân hàng “bóng tối” hoặc công ty đầu tư có thể gặp khó khăn là chính đáng. Hệ thống tài chính đã trở nên quen với mức lãi suất chạm đáy 15 năm.
Cuộc săn lùng lợi tức đã khiến các công ty bảo hiểm và các quỹ khác đưa vào danh mục đầu tư các tài sản có thời hạn dài, những thứ rất nhạy cảm với việc lãi suất tăng. Các ngân hàng Mỹ đã cắt giảm hoạt động cho vay khi các quy định ngày càng chặt chẽ hơn và thay vào đó một hệ thống tín dụng dựa trên thị trường đã xuất hiện để xử lý hàng nghìn tỷ USD nợ chất lượng thấp. Đã có một số vụ vỡ nợ quy mô trung bình, bao gồm quỹ đầu cơ Archegos và ngân hàng Greensill.
Hơn nữa, Credit Suisse đã hoạt động yếu kém và gặp khó khăn trong một thời gian. Tập đoàn đã phải chịu nhiều vụ bê bối về quản lý rủi ro và tuân thủ quy định, bao gồm cả việc bị tổn thất bởi Archegos và Greensill. Các cấp quản lý hàng đầu của ngân hàng này đã chạy xoay vòng.
Tuy nhiên, ở hầu hết các khía cạnh khác, tình trạng của Credit Suisse không giống như chấn tâm của một vụ nổ tài chính theo cách mà Lehman Brothers hay công ty bảo hiểm AIG đã từng.
Thay vì tăng trưởng tràn lan được thúc đẩy bởi tham vọng quá mức, bảng cân đối kế toán của Credit Suisse đã liên tục thu hẹp trong thập kỷ qua khi tính theo USD, vì ngân hàng này đã thu hẹp quy mô của mình xuống loại hai trong hệ thống tài chính toàn cầu. Ngày nay, Credit Suisse là công ty tài chính niêm yết lớn thứ 54 trên thế giới tính theo tài sản.
Các vấn đề của Credit Suisse là bản chất và ở một mức độ nào đó là biểu hiện quá thận trọng trong quản lý chứ không phải sự liều lĩnh. Credit Suisse sở hữu một bộ phận ngân hàng đầu tư dưới chuẩn cần phải thu hẹp hoặc đóng cửa. Theo kết quả của quý II, bộ phận này đã tiêu tốn 30% tài sản được điều chỉnh theo rủi ro và có chi phí hàng năm là 8 tỷ USD, lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu âm 14%.
Kinh nghiệm cay đắng từ các công ty như Deutsche Bank và Royal Bank of Scotland cho thấy rằng việc thu hẹp một ngân hàng đầu tư cũng giống như ngừng hoạt động một lò phản ứng hạt nhân: nguy hiểm và tốn kém. Các nhân viên ngân hàng giỏi rời đi và hoạt động kinh doanh cạn kiệt nhanh hơn việc cắt giảm chi phí và thoát ra khỏi các hợp đồng dài hạn, dẫn đến thua lỗ.
Mối quan tâm chính của các nhà đầu tư là những khoản lỗ tiềm ẩn này có thể lớn đến mức Credit Suisse sẽ phải tăng vốn chủ sở hữu để đảm bảo có đủ vốn hỗ trợ các hoạt động kinh doanh vốn đang diễn ra khá lành mạnh của mình hay không.
Để giảm chi phí đi vay, Credit Suisse sẽ phải thuyết phục các nhà đầu tư rằng họ có một đề xuất tốt nhằm thu hẹp quy mô của bộ phận ngân hàng đầu tư mà không phải chịu khoản lỗ trả trước lớn. Credit Suisse dự kiến công bố kế hoạch này vào ngày 27/10.
Cho đến nay, ít nhất Credit Suisse không phải là ví dụ của một mô hình kinh doanh mà trong đó sự vượt trội và bùng nổ ngoạn mục của tập đoàn chứa đựng một sự điên rồ rộng lớn trên thị trường.
Thay vào đó, Credit Suisse là một ví dụ về một công ty tương đối yếu đang chịu áp lực khi các điều kiện tài chính thắt chặt và nền kinh tế yếu đi.
Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng còn chưa thấy hồi kết, sẽ còn rất nhiều công ty nạn nhân như thế này trong các ngành công nghiệp khác. Trong khi đó, việc săn lùng “công ty nạn nhân lớn” trên các thị trường sẽ vẫn tiếp diễn.
Tags:
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Năm 2025 chứng kiến biến động lớn về tài sản của giới tỷ phú trên toàn cầu khi tổng giá trị tài sản đạt mức cao kỷ lục, chủ yếu nhờ đà tăng của cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Tại Việt Nam, số lượng tỷ phú không thay đổi nhiều, song tài sản của một số cá nhân, đặc biệt người giàu nhất Việt Nam, tăng mạnh theo diễn biến thị trường chứng khoán.
(VNF) - Ở tuổi 27, CEO của nền tảng thị trường dự đoán Polymarket Shayne Coplan đã trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới khi công ty được định giá 9 tỷ USD. Hành trình của chàng trai bỏ học để xây dựng startup trong phòng tắm đến gương mặt nổi bật ngành crypto toàn cầu phản ánh sức mạnh của ý tưởng táo bạo, trí tuệ đám đông và bước chuyển mình của cả một lĩnh vực công nghệ.
(VNF) - Mỹ là nơi khai sinh các mô hình trí tuệ nhân tạo mạnh mẽ nhất và nắm quyền kiểm soát các loại chip máy tính tiên tiến nhất. Thế nhưng, giữa cuộc cạnh tranh AI toàn cầu, Trung Quốc lại sở hữu một lợi thế mang tính quyết định: một lưới điện khổng lồ và rẻ nhất thế giới.
(VNF) - Liên minh châu Âu (EU) ngày 12/12 quyết định đóng băng vô thời hạn khoảng 210 tỷ euro (tương đương 246 tỷ USD) tài sản nhà nước của Nga, thay vì tiếp tục cơ chế gia hạn 6 tháng một lần như trước đây.
(VNF) - Ngày 11/12, doanh nhân người Hàn Quốc Do Kwon, nhà sáng lập Terraform Labs, đơn vị đứng sau hai đồng tiền TerraUSD và Luna, đã bị tòa án liên bang Mỹ tuyên phạt 15 năm tù. Bản án được đưa ra gần 3 năm sau cú sập gây thiệt hại ước tính 40 tỷ USD, được thẩm phán mô tả là “một vụ gian lận mang tính thế hệ”.
(VNF) - Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép đối với chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro khi áp đặt lệnh trừng phạt lên ba cháu trai của ông, cùng nhiều cá nhân, doanh nghiệp và tàu vận tải bị cáo buộc tham gia vận chuyển dầu cho Caracas. Động thái này là một phần trong chiến dịch siết nguồn thu tài chính của Venezuela và mở rộng nỗ lực trấn áp hoạt động buôn lậu ma túy tại khu vực Caribe.
(VNF) - Ukraine ngày 11/12 cho biết máy bay không người lái tầm xa của họ đã tấn công một giàn khoan dầu lớn ngoài khơi Biển Caspi trong tuần này. Chiến dịch này phản ánh nỗ lực mở rộng mục tiêu của Kyiv nhằm bóp nghẹt nguồn thu từ năng lượng - nguồn lực quan trọng nhất giúp Nga duy trì cuộc chiến.
(VNF) - Các chuyên gia quốc tế nhận định thị trường chứng khoán Việt Nam đã bùng nổ trong năm 2025, và dư địa tăng trưởng còn rất rộng mở trong thời gian tới.
(VNF) - Mexico nâng thuế nhập khẩu lên 50% khiến Trung Quốc phản ứng gay gắt, gọi đây là hành động bảo hộ “mang tính xúc phạm” và cảnh báo tác động tiêu cực tới thương mại song phương.
(VNF) - Trung Quốc ghi nhận thặng dư thương mại kỷ lục 1.000 tỷ USD, đặt ra câu hỏi liệu sức mạnh xuất khẩu có che giấu những điểm yếu ngày càng lớn của nền kinh tế hay không?
(VNF) - Sau tin Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất, Phố Wall tăng điểm mạnh. Trong khi đó, giá vàng cũng bật tăng nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vùng 4.205 USD/ounce, gần như không đổi so với trước đó.
(VNF) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 10/12 cho rằng quyết định mới nhất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc hạ lãi suất chuẩn thêm 0,25 điểm phần trăm là chưa đủ mà lẽ ra phải “mạnh tay gấp đôi”.
(VNF) - Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã cắt giảm lãi suất xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm sau một cuộc họp căng thẳng, phơi bày những rạn nứt sâu sắc giữa các nhà hoạch định chính sách về việc nên ưu tiên xử lý thị trường lao động suy yếu hay lạm phát vẫn ở mức cao.
(VNF) - Giới đầu tư đặt cược tới 90% vào khả năng Fed tiếp tục hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm. Nếu kịch bản này xảy ra, quyết định của Fed có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ lên USD, vàng, Bitcoin và toàn bộ thị trường tài chính toàn cầu trong những tháng tới.
(VNF) - Thặng dư thương mại kỷ lục của Trung Quốc một lần nữa phơi bày sức mạnh công nghiệp của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đồng thời phản ánh mức độ mất cân đối đang gia tăng trong cấu trúc tăng trưởng của nước này.
(VNF) - Thỏa thuận thương mại giữa Indonesia và Washington đang đối mặt nguy cơ sụp đổ khi các quan chức Mỹ ngày càng thất vọng trước điều họ cho là Jakarta "bội ước" những điều khoản đã thống nhất hồi tháng 7.
(VNF) - Bạc đang cạnh tranh quyết liệt với vàng. Kim loại quý này đã tăng giá hơn gấp đôi kể từ đầu năm và vừa lập kỷ lục mới trong ngày 9/12 khi lần đầu tiên vượt mốc 60 USD/ounce trên Sàn giao dịch hàng hóa New York. Tính từ đầu năm 2025, giá bạc đã tăng 102% bỏ xa vàng khi “chỉ” tăng 59%.
(VNF) - Một vụ hỏa hoạn nghiêm trọng bùng phát tại tòa nhà văn phòng ở trung tâm Jakarta khiến ít nhất 22 người thiệt mạng, trong đó có một phụ nữ mang thai. Lực lượng chức năng Indonesia huy động hàng trăm nhân viên cùng gần 30 xe chữa cháy để dập lửa, song thiệt hại về người vẫn ở mức đặc biệt nghiêm trọng.
(VNF) - Ngày 9/12, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc và áp thuế 25% trên các giao dịch.
(VNF) - Một tòa án Trung Quốc yêu cầu Malaysia Airlines bồi thường 3,3 triệu USD cho gia đình 8 nạn nhân MH370, 11 năm sau ngày chiếc máy bay biến mất bí ẩn.
(VNF) - Cảng thương mại tự do Hải Nam không chỉ là bàn đạp giúp phục hồi kinh tế Trung Quốc, mà còn là biểu tượng cải cách mở cửa của Bắc Kinh trong thời đại mới.
(VNF) - Mới đây, tập đoàn truyền thông Paramount đã đưa ra đề nghị mua lại Warner Bros Discovery với giá 108 tỷ USD, cao hơn so với thỏa thuận 82,7 tỷ trước đó của Netflix.
(VNF) - Mới đây, tỷ phú Elon Musk đã kêu gọi “giải tán” Liên minh châu Âu (EU) sau khi khối này phạt công ty mạng xã hội X của ông 140 triệu USD.
(VNF) - Lần đầu tiên, thặng dư thương mại của Trung Quốc với phần còn lại của thế giới vượt mốc 1.000 tỷ USD. Con số này đặt ra câu hỏi về hiệu quả các nỗ lực kiềm chế dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc của nhiều nền kinh tế phát triển, đặc biệt là của Tổng thống Mỹ trong nhiệm kỳ hiện tại.
(VNF) - Sau khi Cục Dự trữ Liên bang (Fed) giảm lãi suất thêm 25 điểm vào tuần trước, sự chú ý của giới đầu tư và thị trường tài chính ngay lập tức chuyển sang việc lựa chọn Chủ tịch Fed tiếp theo. Báo cáo mới nhất từ Nhà Trắng cho thấy TT Trump đang cân nhắc hai ứng viên sáng giá là Kevin Hassett và Kevin Warsh.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
