'Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội như đánh bạc, luôn trong trạng thái hên xui'
Lệ Chi -
23/10/2023 14:43 (GMT+7)
(VNF) - "Xuyên suốt cả quá trình thực hiện dự án nhà ở xã hội, bản thân doanh nghiệp cũng không chắc chắn, khoản chi phí nào sẽ được ghi nhận là hợp lý, hợp lệ, khoản phí nào sẽ không được quyết toán, bị gạt đi. Chính vì vậy, doanh nghiệp làm nhà ở xã hội luôn trong trạng thái “hên, xui” như trong một canh bạc", ông Nguyễn Hoàng Nam, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần G-Home, chia sẻ.
'Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội như đánh bạc, luôn trong trạng thái hên xui'
Trong báo cáo thị trường bất động sản mới đây của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đã chỉ ra hiện tượng nhà ở xã hội vừa thiếu vừa ế, trong khi người cần mua thì không mua được.
Dù thời gian qua, nhà nước đã có nhiều nỗ lực trong việc ban hành chính sách nhằm thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển nhà ở xã hội, cải thiện nguồn cung. Song, những chính sách này vẫn còn nhiều bất cập, thiếu đồng bộ, tạo ra nhiều điểm nghẽn khiến các chủ đầu tư e dè trong việc làm nhà ở xã hội.
Mất 9 năm, doanh nghiệp mới được nhận lợi nhuận 10%
Là doanh nghiệp chuyên phát triển phân khúc nhà ở xã hội, ông Nguyễn Hoàng Nam, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần G-Home, cho biết cơ chế pháp luật liên quan đến nhà ở xã hội rất phức tạp. Việc xin cấp phép xây dựng dự án còn dề dà, thậm chí mất thời gian hơn dự án nhà ở thương mại.
Hơn nữa, để ra được giấy phép xây dựng, chủ đầu tư phát triển nhà ở xã hội phải mất ít nhất 2 năm hoàn thành thủ tục.
Ông Nam cho biết mặc dù quy định hiện hành ưu đãi cho dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất nhưng trước đó, dự án nhà ở xã hội vẫn phải “kinh” qua định giá đất và nay vẫn đang còn nhiều vướng mắc, tranh cãi liên quan đến phương pháp định giá. Cùng với đó, chủ đầu tư không được giảm trừ mà vẫn phải nộp tiền M3, tức là giá trị nộp ngân sách nhà nước bằng tiền do nhà đầu tư đề xuất trong hồ sơ dự thầu ngoài các nghĩa vụ của nhà đầu tư đối với ngân sách nhà nước theo quy định của pháp luật hiện hành.
Hơn thế nữa, chủ đầu tư vẫn phải tự ứng trước tiền để giải phóng mặt bằng. Khoản tiền này sau đó sẽ được đối trừ vào dự án khác hoặc được bù vào giá đất. Chưa kể, sau 2 năm làm thủ tục đầu tư, dự án nhà ở xã hội mất khoảng 2 năm tiếp theo để xây dựng và bàn giao nhà cho khách hàng. Sau đó, chủ đầu tư vẫn phải dành tỷ lệ tối thiểu 20% diện tích nhà ở xã hội để cho thuê trong các dự án nhà ở xã hội và chỉ được bán sau 5 năm đưa vào sử dụng.
Quá trình này kéo dài lên đến 9 năm, sau đó, dự án mới được kiểm toán. Và chỉ khi được kiểm toán xong, doanh nghiệp mới được nhận về khoản lợi nhuận cố định 10%. Trong khi đó, xuyên suốt cả quá trình thực hiện dự án, bản thân doanh nghiệp cũng không chắc chắn, khoản chi phí nào sẽ được ghi nhận là hợp lý, hợp lệ, khoản phí nào sẽ không được quyết toán, bị gạt đi.
“Chính vì vậy, doanh nghiệp làm nhà ở xã hội luôn trong trạng thái “hên, xui” như trong một canh bạc”, ông Nam nhấn mạnh.
Ngân hàng định giá đất dự án nhà ở xã hội 0 đồng
Cũng theo Tổng giám đốc G-Home, khó khăn chưa chỉ dừng lại ở đó, việc tiếp cận nguồn vốn cũng là một trở ngại lớn đối với các chủ đầu tư. Theo nghiên cứu, hầu hết các dự án bất động sản được đầu tư xây dựng tại Việt Nam, thì vốn chủ sở hữu chiếm khoảng 20%, 30% huy động từ khách hàng và có đến 50% phải trông chờ vào các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, đã có trường hợp chủ đầu tư gặp khó khăn khi tiếp cận với các khoản vay do không có tài sản thế chấp, chỉ bởi “khu đất để phát triển dự án nhà ở xã hội bị định giá 0 đồng” vì ưu đãi được miễn tiền sử dụng đất.
Vị tổng giám đốc nhấn mạnh ưu đãi chưa thấy đâu, chỉ thấy vô hình trung làm khó doanh nghiệp.
Ông Nam cũng cho rằng quá nhiều khó khăn, vướng mắc và bất cập, khiến cho đề án xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội dường như rất khó có thể đạt được mục tiêu đề ra.
Khó khăn trong quá trình triển khai khiến nguồn cung ra thị trường ngày càng khan hiếm nhưng thị trường vẫn xảy ra hiện tượng nhà ở xã hội vừa thiếu vừa “ế”. Dù nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn đang ngày càng gia tăng cùng với tốc độ đô thị hóa và khoảng cách ngày càng xa giữa tỷ lệ gia tăng giá địa ốc và thu nhập.
Lý giải nguyên nhân nhà ở xã hội vừa thiếu vừa “ế”, theo ông Nam, nguyên nhân chính là do người cần mua thì không mua được trong khi chính sách lại hướng về người không cần mua.
“Luật liên quan nhà ở xã hội rất xiết đối tượng mua, nhiều tỉnh chỉ bán cho công nhân. Nhiều tỉnh lại chỉ bán cho công nhân trong một khu công nghiệp. Thậm chí, có tỉnh chỉ bán cho đối tượng công nhân trong khu công nghiệp nhưng chỉ thuộc một huyện. Trong khi đó, tính gắn kết của công nhân với địa phương chưa chắc đã cao”, ông Nam nói.
Do đó, để đảm bảo an sinh, xã hội, để không còn hiện tượng nhà ở xã hội vừa thiếu vừa “ế”, ông cho rằng cần nghiên cứu, ban hành các cơ chế, chính sách theo hướng khuyến khích doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Đồng thời, mở rộng đối tượng được thụ hưởng các chính sách về nhà ở, đặc biệt là nhà ở xã hội. Đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội (được thuê, thuê mua, mua) cần được điều chỉnh với tiêu chí đơn giản, dễ nhận biết, giảm tối đa các yêu cầu về giấy tờ, thủ tục hành chính như tình trạng chỗ ở, mức thu nhập…
Bên cạnh đó, cần thay đổi tư duy phát triển nhà ở xã hội. Dự án nhà ở xã hội cần được nâng cao chất lượng, đảm bảo đủ điều kiện cho người dân sinh sống lâu dài. Để nâng cao chất lượng nhưng vẫn đảm bảo giá thành hợp lý, chủ đầu tư thu được lợi nhuận, nên phát triển dự án nhà ở xã hội với quy mô phù hợp.
Ngoài ra, Tổng giám đốc G-Home kiến nghị quy định đối tượng được thụ hưởng chính sách về nhà ở xã hội cũng cần thay đổi phù hợp hơn. Nhà ở xã hội không phải là bán cho người giàu nhưng cần hướng đến cả những đối tượng có thu nhập thuộc diện phải đóng thuế, có tích lũy, nhưng không tiếp cận được với nhà ở thương mại hiện có giá bán ở ngưỡng cao.
(VNF) - Hiện dự án tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ do Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed thực hiện đang được đưa ra lấy ý kiến đánh giá tác động môi trường (ĐTM).
(VNF) - Với căn chung cư nhà ở xã hội 60m2 có giá khoảng 1,5 tỷ đồng, hộ gia đình có tổng thu nhập “kịch khung” theo tiêu chí xét duyệt 40 triệu đồng/tháng, phải tiết kiệm kéo dài khoảng 10 năm mới mua được nhà.
(VNF) - Đồng Nai sắp đấu giá khu “đất vàng” hơn 51ha tại KCN Biên Hòa 1, TUTA bắt tay BIDV cấp 2.000 tỷ đồng cho dự án Royal Mansion tại Bắc Ninh, khởi công dự án nhà ở xã hội cho lực lượng CAND tại Hà Nội... là những tin tức đáng chú ý về thị trường bất động sản ngày 11/11.
(VNF) - Trong 4 tháng qua, thị trường bất động sản Việt Nam đã ghi nhận một đợt “bùng nổ” mới của hoạt động mua bán – sáp nhập (M&A). Không chỉ cho thấy sức nóng đang ngày càng gia tăng, kết quả này còn phản ánh sự chuyển dịch của thị trường như là một hệ quả của việc các “ông lớn” chia lại bàn cờ.
(VNF) - Vũng Tàu đang hoàn thiện hình ảnh một điểm đến du lịch biển kiểu mẫu – nơi hạ tầng giao thông đã được đầu tư mạnh mẽ, song hạ tầng đô thị vẫn cần đẩy mạnh đồng bộ để xứng tầm cửa ngõ TP. HCM.
(VNF) - Kết thúc quý III/2025, CTX Holdings báo lãi ròng hơn 216 tỷ đồng, gấp 108 lần so với cùng kỳ năm 2024, chủ yếu là nhờ ghi nhận doanh thu chuyển nhượng dự án Tổ hợp công trình Trung tâm thương mại, căn hộ và văn phòng tại lô đất A1-2, KĐT mới Cầu Giấy, Hà Nội.
(VNF) - TP. HCM vừa có thông báo chấp thuận cho 54 tổ chức kinh doanh bất động sản được thực hiện dự án thí điểm nhận đất nông nghiệp làm nhà ở thương mại.
(VNF) - “Vịnh tỷ phú” Vinhomes Cần Giờ gây sốt ngay ngày đầu ký quỹ, 54 công ty bất động sản tại TP. HCM được thí điểm nhận đất nông nghiệp làm nhà ở thương mại... là những tin tức đáng chú ý về bất động sản 9/11.
(VNF) - Nhà phát triển dự án Masterise Homes, thay mặt chủ đầu tư và các bên liên quan, đã chính thức tổ chức Lễ thông xe kỹ thuật Đường Liên Phường, một trục giao thông huyết mạch tại khu Đông TP. HCM.
(VNF) - Đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng mô hình nhà ở xã hội là nhà ở riêng lẻ tại những địa bàn phù hợp, nhằm đảm bảo tính khả thi và đáp ứng nhu cầu thực tế của người dân đang tạo thêm dư địa giải quyết bài toán nguồn cung cho các tỉnh và vùng ven đô các thành phố lớn. Song, theo giới chuyên môn, “điểm mở” này chỉ thực sự hiệu quả khi đi kèm cơ chế hậu kiểm để tránh nguy cơ trục lợi, phát triển tràn lan.
(VNF) - Theo dự thảo, giá đất cao nhất thuộc về tuyến đường Bạch Đằng với mức gần 350 triệu đồng/m2. Đây là tuyến đường trung tâm TP. Đà Nẵng, nằm bên bờ sông Hàn.
(VNF) - Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết khó khăn trong vấn đề chung cư cũ liên quan đến quy hoạch chi tiết về mật độ xây dựng tầng cao và dân số, liên quan đến giải phóng mặt bằng, quyền lợi của người dân.
(VNF) - Công ty TNHH Xây dựng Phú Vinh đã đề xuất đầu tư dự án nhà ở xã hội (NOXH) Bình Minh tại phường Vinh Phú, tỉnh Nghệ An với tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 1.000 tỷ đồng.
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa công bố danh mục dự án lựa chọn nhà đầu tư cho ba dự án đô thị với tổng mức đầu tư hơn 5.600 tỷ đồng, gồm Khu dân cư Nam sông Vĩnh Phước, Khu đô thị Đại Trạch 1 và Khu đô thị mới Bắc thành phố.
(VNF) - Góp ý kiến về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), đại biểu Lê Hoàng Anh kiến nghị thu hẹp phạm vi miễn giấy phép xây dựng. Cùng với đó, tăng chế tài xử lý vi phạm đối với công chức cấp phép, thanh tra xây dựng.
(VNF) - HoREA đề xuất giảm 80% tiền sử dụng đất cho hộ tái định cư, Sơn Hải được chấp thuận đầu tư khu đô thị 2.430 tỷ đồng tại Quảng Trị, siêu đô thị 3,5 tỷ USD tại TP.HCM dự kiến khởi công tháng 12... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 07/11.
(VNF) - TP. HCM, Chủ tịch UBND Nguyễn Văn Được đề nghị các sở ngành và chủ đầu tư phối hợp khởi công dự án Khu đô thị Đại học quốc tế Berjaya ngày 19/12.
(VNF) - UBND tỉnh Quảng Trị vừa công bố chủ trương đầu tư dự án Khu dân cư nông thôn Đại Trung tại xã Hoàn Lão, với tổng vốn đầu tư dự kiến 352 tỷ đồng. Đây là một trong những dự án hạ tầng dân cư quy mô lớn được triển khai trong giai đoạn 2026 – 2030, nhằm tạo bước đột phá trong phát triển không gian đô thị vùng ven.
(VNF) - TP.Hà Nội vừa quyết định cho Công ty cổ phần Đầu tư dịch vụ vui chơi giải trí thể thao Hà Nội (HSI) thuê 148.707,7m2 đất (đợt 1), để thực hiện dự án Khu du lịch văn hóa Sóc Sơn khu III, Khu công cộng và làng du lịch tại xã Sóc Sơn.
(VNF) - Hiện dự án tuyến đường sắt Bến Thành - Cần Giờ do Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed thực hiện đang được đưa ra lấy ý kiến đánh giá tác động môi trường (ĐTM).