Đối diện thập kỷ mới: Đã đến lúc nghĩ khác về cá cược

Trong khi đó, theo dõi thi đấu thể thao mà không có yêu ghét, không có dự đoán trước kết quả, không đập tay đoan chắc với nhau kiểu tôi đúng anh sai, thì không mấy hấp dẫn để cùng nhau xem. Cùng đặt ra một chút tiền để ai dự đoán đúng thì lấy, ai sai thì thôi, thắng hay thua đều vui vẻ cả, cá cược thể thao đơn giản nhất là như thế. Chuyện này ở các nước là bình thường, thành một dịch vụ để phục vụ cho mọi người có nhu cầu, ai thích thì chơi, không hề bị nhìn xấu đi trong con mắt của mọi người.

Trong tiếng Anh, cá cược là to bet, betting hay to gamble, gambling, thắng cá cược là to win a bet, to win a gamble. Các từ bet, gamble trong tiếng Anh không bao hàm nghĩa xấu. Nhưng trong tiếng Việt thì cá cược, chơi bạc hay cờ bạc lại chẳng bao hàm nghĩa tốt. Cứ tự hào về sự phong phú của tiếng Việt nhưng trong trường hợp này thì không thấy thế. Để tránh bị ấn tượng xấu, người ta lòng vòng nghĩ ra cụm từ “vui chơi có thưởng”. Khổ thế!

Theo định nghĩa thông thường, cờ bạc là một trò chơi có tính ngẫu nhiên, may rủi, người chơi thua được bằng giá trị tiền. Con người không phải lúc nào cũng duy lý. Duy lý là dành cho làm việc, cống hiến, dựng xây... Ngoài ra, còn cần phải có nhiều lúc thả lỏng mình, buông theo ngẫu nhiên, may rủi. Có khi cũng tính toán kỹ, tính toán như thần đấy, mà vẫn sai đúng ngoài tầm tính toán, thì mới thú vị... Đó chính là yếu tố giải trí của những trò chơi, gọi thẳng tên ra, là cờ bạc.

Đã có trò chơi mang yếu tố ngẫu nhiên, may rủi, thua được bằng giá trị tiền do Nhà nước tổ chức cho người dân chơi. Đó là xổ số. Ban đầu gọi là xổ số kiến thiết, bây giờ thì đã hoàn toàn là một hoạt động kinh doanh, kinh tế, có ở khắp các tỉnh thành hàng ngày với nhiều hình thức...

Dân ta bao đời nay đã có nhu cầu ấy, ngày xưa, đàn ông thì cờ tướng, tổ tôm, “làm trai phải biết tổ tôm, uống trà mạn hảo, mê nôm Thúy Kiều”, “khi bữa rượu, khi cuộc cờ, khi xem hoa nở, khi chờ trăng lên”, đàn bà thì tam cúc, trẻ con đánh đáo, đánh bi... Đấy là đã được nâng lên tầm văn hoá, là nét đẹp truyền thống.

Ở nước ta, từ lâu rồi, rất ít người biết, có một công ty “hùng mạnh” làm thuê dịch vụ cho quốc tế để họ chơi cá cược thể thao với nhau. Đó là Công ty Dịch vụ phần mềm Tiếp thị thể thao, gọi tắt là SMS, với khoảng 600 nhân sự thông thạo IT làm việc trong một tòa nhà 6 tầng tuyệt đẹp, có cây xanh, bể bơi, nhà ăn, quán canttin, tọa lạc ở Công viên Phần Mềm Quang Trung, TP Hồ Chí Minh. Đây là một công ty phần mềm với năng lực rất độc đáo và hiếm có tại Việt Nam cũng như trên thế giới, được thành lập và hoạt động từ năm 2002. Trận bóng đá khai mạc World Cup 2002 là do công ty này quản lý và xử lý dữ liệu cá cược. Hiện nay, Công ty này đang quản lý và xử lý dữ liệu cho các đối tác trên thế giới với 20 loại hình cá cược thể thao với trung bình từ 14.000 đến 17.000 trận thi đấu thể thao mỗi tháng và doanh thu lên đến 22 tỷ USD/năm.

Nói tóm lại, mọi người khắp nơi trên thế giới cá cược thể thao với nhau, trừ người Việt Nam, qua công ty đặt tại Việt Nam, do người Việt Nam xử lý. Ngạc nhiên chưa? Tôi đã có dịp đến đây hồi tháng 10/2020, thấy giữa mùa dịch Covid 19 mà số trận cá cược lại tăng lên cao, trước đây tối đa 17.000 trận/tháng, thì giờ tới 20.000 trận/tháng. Có lẽ ngành kinh tế cá cược là duy nhất không suy thoái vì đại dịch.

Người Việt Nam có cá độ thể thao không? Xin thưa là nhiều lắm, nhưng toàn là cá độ bất hợp pháp với các đường dây ở nước ngoài, và tiền chơi được chuyển ra nước ngoài, cũng bất hợp pháp.

Việt Nam đã có những casino, nhưng chỉ dành cho người nước ngoài đến chơi, còn người Việt thì lại vượt biên giới sang Campuchia chơi, có nhiều hậu quả bi hài vì dính vào lừa đảo và không được bảo hộ.

Người Việt chơi chắn, tổ tôm, tá lả cực kỳ phổ biến, từ thành phố tới làng quê, từ lãnh đạo cao cấp tới bình dân. Chơi như một trò giải trí, không có tính sát phạt. Tôi thấy có doanh nhân ngàn tỉ chơi tá lả tiền chục, tiền trăm, hay những lãnh đạo ngồi say sưa với bảo vệ, lái xe… Thế chẳng là giải trí sao?

Người Việt Nam hay chơi xổ số và nhiều hơn là chơi đề, lô. Có vị đại biểu Quốc hội nêu về doanh thu cần phải đánh thuế của bà bán hàng nước, nhiều người bật cười. Nhưng ngẫm ra thì đúng, vì bà hàng nước ấy nằm trong hệ thống ngầm bán lô đề đấy. Tổng doanh thu lô đề cao hơn rất nhiều so với doanh thu xổ số. Phương thức thì lô đề dẫn dắt xổ số. Từ đề, ba càng, lô ở quán nước, xổ số mở ra hình thức lô tô 2 số, 3 số, lô tô các cặp số. Nhưng không thể cạnh tranh được vì phải mua vé và trả thưởng lâu, không uyển chuyển, kịp thời.

Theo Công ty cá cược thể thao Ladbroker của Anh, doanh số cá cược bóng đá bất hợp pháp ở Việt Nam ước tính lên tới 3-5% GDP, cỡ 10 tỷ USD/năm. Theo Transparency Market Research, doanh thu cá cược toàn cầu năm 2018 là 48,9 tỷ USD, dự kiến năm 2027 sẽ là 134,5 tỷ USD. Vấn đề ở đây là ta có muốn chia miếng bánh từ doanh thu 134,5 tỷ USD này và có cách quản lý để thu thuế từ 10 tỷ USD nói trên không? Đó là một nguồn thu rất lớn.

Trong thời đại 4.0 không thể không hội nhập với thế giới. Phương thức quản lý và ứng dụng số cũng đã có sẵn để phục vụ tiện lợi cho nhu cầu giải trí cá cược thể thao của người dân. Nhà nước tăng thêm nguồn thu là một vấn đề, mặt khác, còn bảo hộ cho người dân tránh sa vào lừa đảo, tuyên chiến với các hình thức cờ bạc bất hợp pháp, làm lành mạnh xã hội hơn.

Cùng với cá cược thể thao, các hình thức cá cược đua chó, đua ngựa được tổ chức trực tuyến, được truyền hình trực tiếp trên một kênh truyền hình với các chuyên đề về thế giới động vật, về thiên nhiên, sẽ có sức thu hút đầu tư cho du lịch, nghỉ dưỡng, phát triển ngành công nghiệp không khói, là một viễn ảnh sinh động và trong lành phục vụ người dân và du khách.

Rõ ràng, đã đến thời điểm rất thích hợp để thay đổi suy nghĩ chung về cá cược thể thao và đẩy mạnh phát triển ngành kinh doanh giải trí có nhiều lợi ích tốt đẹp này.