Giá đất tăng theo hạ tầng: Làm thế nào để tiền chảy vào túi Nhà nước?

Trả lời chất vấn tại Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã nêu lên thực trạng trên và đề xuất giải pháp: "Khi giải tỏa mặt bằng, Nhà nước cần thực hiện giải tỏa thêm diện tích hai bên đường; sau khi xây dựng xong hạ tầng cơ bản sẽ thực hiện đấu giá khu đất đó để hưởng giá trị địa tô".

"Nếu chúng ta chỉ giải phóng mặt bằng đúng với con đường hay công trình thôi thì tất cả giá trị ngay sát hai bên tăng lên mà không thuộc Nhà nước", Bộ trưởng nói.

Đối với trường hợp giá trị đất cả khu vực (có dự án hạ tầng của Nhà nước đi qua) tăng lên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng Nhà nước cần phải bỏ tiền ra làm quy hoạch, đầu tư hạ tầng giao thông và đô thị, sau đó đem đấu giá. Nếu để cho doanh nghiệp làm quy hoạch, thiết kế rồi đổi lại doanh nghiệp lấy các diện tích đất này thì toàn bộ giá trị địa tô sẽ thuộc về doanh nghiệp hết.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nêu giải pháp chống thất thoát tài sản của Nhà nước

Liên quan đến việc thất thoát tài sản của Nhà nước (đặc biệt là đất đai) tại các doanh nghiệp nhà nước trong và sau quá trình cổ phần hóa, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thừa nhận có nhiều bất cập dẫn đến thực trạng này.

Để ngăn chặn, Bộ trưởng cho rằng cần có quy định các doanh nghiệp nhà nước trước khi cổ phần hóa phải rà soát lại quỹ đất, nếu không sử dụng thì phải trả lại Nhà nước. 

Bên cạnh đó, các dự án tiến hành cổ phần hóa thì phải công khai tất cả các đất đang sử dụng để các nhà đầu tư tính toán lựa chọn và quyết định giá trị của doanh nghiệp.

Sau cổ phần hóa, nếu thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì phải thực hiện đấu giá lại, định giá lại giá trị tài sản của Nhà nước. Khi đó, các doanh nghiệp sẽ phải nộp bổ sung sau khi định giá lại.