Góc nhìn chứng khoán: Thận trọng khi thanh khoản bắt đầu giảm

Thanh khoản là động lực của thị trường những phiên đầu tháng 5. Thậm chí có thể nói việc vượt qua được những ngày xả hàng lớn là nhờ lực mua còn mạnh, tạo thanh khoản rất cao. Tuy nhiên thanh khoản cũng không thể duy trì mức cao liên tục vì dòng tiền mới cũng có giới hạn.

Thị trường lúc nào cũng có người mua và người bán mới tạo được thanh khoản. Trong 4 phiên gần nhất trước hôm nay, giá trị khớp lệnh bình quân vào khoảng 5.882 tỷ đồng/ngày. Thị trường tiếp tục đi lên nếu nhìn vào tương quan giữa số lượng cổ phiếu tăng giá và giảm giá. Kể cả phiên hôm qua VN-Index giảm 1,11 điểm thì số lượng mã tăng giá cũng vẫn nhiều hơn.

Hôm nay tình hình đã chuyển biến xấu đi một chút khi số lượng cổ phiếu giảm giá bắt đầu tăng lên. Các chỉ số có thể chịu tác động từ một vài mã lớn, nhưng độ rộng của thị trường chung luôn phản ánh đúng diễn biến cung cầu. Số lượng cổ phiếu giảm giá càng nhiều tức là nhu cầu chốt lời càng rộng và lực bán ra đã đẩy giá lùi xuống. Nếu khả năng mua vẫn đủ lớn để hấp thụ lượng cổ phiếu chốt lời như ngày hôm qua, giá sẽ trụ vững.

Phiên này thanh khoản lại đi xuống. Tính riêng các giao dịch khớp lệnh thì giá trị giảm khoảng 20%. Giá trị nhóm VN30 giảm hơn 30%. Sau một chuỗi phiên thanh khoản rất cao, hiện tượng sụt giảm giá và thanh khoản là tín hiệu không tích cực. Dù nhìn từ góc độ mua hấp thụ lượng hàng chốt lời tốt dẫn đến giảm hàng bán thì quan trọng nhất vẫn là lượng tiền chốt lời sẽ quay lại thị trường ở mức độ như thế nào.

Về lý thuyết, lượng cổ phiếu trong thị trường luôn lớn hơn khả năng mua của dòng tiền sẵn có. Khi giá tăng lên thì không chỉ các nhà đầu tư ngắn hạn có nhu cầu bán, mà cả nhà đầu tư giữ lâu hơn cũng lợi dụng các xu hướng ngắn hạn để cơ cấu danh mục từng thời điểm. Giá càng lên cao thì chi phí mua cùng một khối lượng càng lớn. Nếu dòng tiền chốt lời không quay lại tiếp sức thì sức cầu hàng ngày sẽ suy yếu dần.

Nhóm VN30 bộc lộ sức cầu yếu đi khá rõ phiên này. Trong số 10 mã thanh khoản cao nhất thì 7 mã giảm giá. Mức giảm chưa phải là nhiều nhưng việc dao động trên vùng giá cao không thu hút thêm được dòng tiền vào sẽ gây khó khăn lớn để giá tăng tiếp. Khả năng tốt nhất cũng chỉ là trụ lại để rơi vào trạng thái đi ngang tạo mặt bằng giá mới cho tới khi có dòng tiền đã chốt lời quay lại.

Mức giao dịch ấn tượng kể từ đầu tháng 5 tới nay là do dòng tiền dồi dào mới gia nhập. Những phiên thanh khoản đột biến xuất hiện chưa thể khiến nguồn lực này suy yếu nên thị trường tiếp tục tăng. Hai yếu tố có thể khiến nguồn lực này thay đổi. Thứ nhất là mức độ kỳ vọng không còn lớn như trước khi giá đã tăng thêm một đoạn khá tốt. Thứ hai là không có thêm lượng vốn mới bổ sung trong khi lượng tiền sẵn có đã chuyển thành cổ phiếu mà lượng tiền chốt lời lại giảm nhu cầu mua lại. Đặc biệt là lượng tiền chốt lời trong nhịp tăng hiện tại đã vượt giai đoạn đỉnh tháng 4 vừa qua.