Hà Nội, TP. HCM thắt chặt tiêu chuẩn khí thải ô tô từ năm 2026?

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, hiện ô tô lưu hành ở Việt Nam đang được kiểm soát chất lượng khí thải theo tiêu chuẩn quốc gia được quy định tại TCVN 6438:2018, nhưng ở tiêu chuẩn thấp, chủ yếu chỉ phải đáp ứng mức 2. Mức này thấp hơn đáng kể so với tiêu chuẩn áp dụng ở các nước trong khu vực như Thái Lan (Euro 4), Singapore (Euro 5-6).

Trong khi đó, nồng độ bụi mịn li ti trong không khí (PM2.5) tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. HCM thường xuyên vượt ngưỡng khuyến nghị của WHO, trong đó nguồn từ giao thông chiếm tỉ trọng lớn.

“Ô nhiễm khí thải từ ô tô đang lưu hành là một trong những nguyên nhân làm ô nhiễm không khí gây ra các bệnh hô hấp, tim mạch, ung thư và suy giảm chức năng não bộ.

Trẻ em, người già, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền chịu tác động lớn nhất kéo theo đó là chi phí điều trị cao, giảm năng suất lao động, ảnh hưởng đến phát triển bền vững…”, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phân tích.

Theo đó, Dự thảo quy định đề xuất áp dụng quy chuẩn khí thải ô tô với 5 mức, được phân loại từ mức 1 (tiêu chuẩn thấp nhất) đến mức 5 (tiêu chuẩn khắt khe nhất).

Cụ thể, ô tô có năm sản xuất trước năm 1999 áp dụng kiểm định khí thải mức 1 từ ngày quyết định này có hiệu lực. Ô tô có năm sản xuất từ năm 1999 áp dụng mức 2 từ ngày quyết định này có hiệu lực.

Với ô tô lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô tô lắp động cơ cháy do nén có năm sản xuất từ năm 2017 áp dụng mức 3 từ ngày 1/1/2026.

Riêng ô tô có đăng ký biển số của Hà Nội và TP. HCM lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô tô lắp động cơ cháy do nén có năm sản xuất từ năm 2017 áp dụng mức 4 từ ngày 1/1/2026.

Ô tô lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô tô lắp động cơ cháy do nén có năm sản xuất từ năm 2022 áp dụng mức 4 từ ngày 1/1/2026 và mức 5 từ ngày 1/1/2028.

Đối với ô tô có đăng ký biển số của Hà Nội và TP. HCM lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô tô lắp động cơ cháy do nén có năm sản xuất từ năm 2022 áp dụng mức 5 từ ngày 1/1/2027.

Dự thảo quy định về lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô tô cũng mở rộng quyền tự chủ cho các địa phương trong việc áp dụng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn, tùy theo điều kiện và đặc thù môi trường của từng khu vực. Điều này nhằm tạo sự linh hoạt trong quản lý khí thải, đồng thời đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Việc triển khai quy chuẩn khí thải mới cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành. Cụ thể, Bộ Xây dựng sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra và chứng nhận khí thải, đồng thời giám sát quá trình đăng kiểm; Bộ Công Thương sẽ lập kế hoạch cung ứng nhiên liệu phù hợp với quy chuẩn mới; Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ sửa đổi các quy định liên quan đến nhiên liệu và thiết bị đo và Bộ Công an sẽ chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến quy chuẩn khí thải.

Cùng với đó, các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, căn cứ theo chức năng nhiệm vụ, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Xây dựng trong việc triển khai thực hiện Quyết định này.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương cũng sẽ phối hợp với các Bộ có liên quan tổ chức triển khai thực hiện quyết định này.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng cho biết dự kiến sẽ trình Chính phủ ban hành Quy định này vào giữa năm 2025, mở ra một giai đoạn mới trong công cuộc cải thiện chất lượng không khí tại Việt Nam.